dcsimg

Empidonka oliwkowa ( puola )

tarjonnut wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Empidonka oliwkowa (Empidonax virescens) – gatunek małego ptaka z rodziny tyrankowatych (Tyrannidae). Zasiedla wschodnią oraz południowo-wschodnią część Ameryki Północnej, od stanu Minnesota do wschodniego Teksasu. Gatunek monotypowy.

Habitat

W trakcie lęgów przebywa w lasach z dorosłymi drzewami liściastymi, z gęstą i zacienioną partią koron lecz mało zwartą, otwartą warstwą podszytu. Preferuje lasy tego typu położone w okolicach strumieni, wąwozów rzecznych lub bagien. Poza sezonem lęgowym zasiedla nizinne tropikalne lasy w Ameryce Południowej.

Morfologia

Długość ciała wynosi 13–15 cm, rozpiętość skrzydeł ok. 23 cm, zaś masa ciała 11–14 g. Samce cechują większe wymiary. Skrzydło mierzy ok. 6,9–7,8 cm u samców i 6,4–6,8 cm u samic; długość ogona waha się między 5,8 a 6,8 cm u samców i 5,7 a 5,9 cm u samic[3]. Dookoła oka żółtawa obrączka oczna. Szczęka szara, żuchwa pomarańczowawa. Wierzch ciała, w tym głowa, grzbiet, kuper i pokrywy nadogonowe oliwkowe. Czoło nieco ciemniejsze. Spód ciała biały, nieco zielonkawy. Lotki brązowe, obrzeżenia lotek II rzędu białożółtawe, lotki I rzędu mają jasnożółte obrzeżenia zewnętrznych chorągiewek. Sterówki brązowe, obrzeżenia i stosiny żółtawe.

Behawior

Sprawnie latają i potrafią latać do tyłu. Gatunek nieobserwowany na ziemi. Jeżeli potrzebują kąpieli, wlatują w wodę jedynie piersią i wracają na gałąź, by wyczyścić upierzenie. Głównie owadożerny, żywi się owadami łapanymi w locie, w tym komarami i ćmami, oraz tymi zbieranymi z liści, np. mrówkami, żukami i pająkami.

Lęgi

Okres lęgowy trwa od maja do sierpnia. Empidonka oliwkowa jest monogamiczna, ale odnotowywano również poligynię. Miejsce na gniazdo wybiera samica, która je buduje. Ma ono kształt kubeczka lub hamaka, mieści się na gałęzi 3–9 m nad ziemią. Budulec stanowią łodygi oraz inne części roślin, połączone suchą trawą i pajęczyną.

W lęgu 3–4 jaja o wymiarach ok. 1,9 x 1,4 cm. Cechuje je barwa biaława oraz brązowe plamki[4]. Inkubacja trwa 13–14 dni, wysiaduje jedynie samica. Samiec rzadko donosi jej pożywienie, bierze jednak udział w karmieniu piskląt, które pozostają w gnieździe 13–15 dni. Po dalszych dwunastu dniach stają się samodzielne. Mogą się rozmnażać po roku.

Najdłużej żyjący dziki osobnik przeżył co najmniej 12 lat i 1 miesiąc[5].

Status i zagrożenia

Według IUCN gatunek ten klasyfikowany jest w kategorii LC (least concern – najmniejszej troski). Liczebność populacji nie jest znana, lecz uznawana za stabilną[6].

Lęgom zagrażać mogą puszczyki kreskowane (Strix varia), modrosójki błękitne (Cyanocitta cristata), kukawiki żółtodziobe (Coccyzus americanus), myszołowy szerokoskrzydłe (Buteo platypterus), dwóch innych przedstawicieli rodzaju Buteo, starzyki brunatnogłowe (Molothrus ater), węże smugowe (Pantherophis obsoletus), assapany południowe (Glaucomys volans) i gryzonie z rodzajów Tamias, Sciurus oraz Peromyscus.

W roku 1922 cena za jajo empidonki oliwkowej, zakupione w celach kolekcjonerskich, wynosiła 30 centów amerykańskich[7].

Przypisy

  1. Empidonax virescens, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. BirdLife International 2012, Empidonax virescens [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2014.3 [dostęp 2015-02-28] (ang.).
  3. Walter Bradford Barrows: Michigan bird life. 1912, s. 404.
  4. Chester A. Reed: The Bird Book. Worcester: 1914, s. 294.
  5. Longevity Records Of North American Birds. Bird Banding Laboratory. U.S. Geological Survey, maj 2013. [dostęp 21 sierpnia 2013].
  6. Acadian Flycatcher Empidonax virescens. BirdLife International. [dostęp 27 sierpnia 2013].
  7. B.R. Bales: The American oologists' exchange price list of North American birds' eggs. 1922, s. 65.

Bibliografia

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia POL

Empidonka oliwkowa: Brief Summary ( puola )

tarjonnut wikipedia POL

Empidonka oliwkowa (Empidonax virescens) – gatunek małego ptaka z rodziny tyrankowatych (Tyrannidae). Zasiedla wschodnią oraz południowo-wschodnią część Ameryki Północnej, od stanu Minnesota do wschodniego Teksasu. Gatunek monotypowy.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia POL