Ranunculus parnassifolius je druh rostliny z čeledi pryskyřníkovité (Ranunculuaceae).
Jedná se o vytrvalou rostlinu dorůstající nejčastěji výšky 4–10 (zřídka až 20) cm s krátkým oddenkem.[1][2] Lodyha je vystoupavá, zpravidla bíle chlupatá, později olysává, na vrcholu většinou s několika málo květy. Listy jsou střídavé, přízemní jsou řapíkaté, lodyžní až přisedlé. Čepele přízemních listů je nedělená, široce vejčitá až vejčitě kopinatá se srdčitou bází, celokrajná, se souběžnými žilkami.[1][2] Čepele jsou zvláště na okraji bíle huňaté, později olysávají. Květy jsou bílé, asi 20–25 mm v průměru.[1] Kališních lístků je 5, vně jsou bíle huňaté.[1] Korunní lístky jsou bílé, někdy později s červeným nádechem, je jich zpravidla 5. Kvete v červnu až v srpnu.[1] Plodem je nažka, která je na vrcholu zakončená zobánkem. Nažky jsou uspořádány do souplodí. Počet chromozómů je 2n=16 nebo 32.
Ranunculus parnassifolius roste v horách jižní až střední Evropy. Vyskytuje se v horách severozápadního Španělska, především v Kantaberském pohoří, Pyrenejích a Alpách. Většinou obsazuje bazické substráty.[1][3] V České republice ani na Slovensku neroste.
Jedná se o variabilní druh, bylo popsáno více poddruhů:
Ranunculus parnassifolius je druh rostliny z čeledi pryskyřníkovité (Ranunculuaceae).
Der Herzblättrige Hahnenfuß (Ranunculus parnassiifolius),[1] auch Herzblatt-Hahnenfuß genannt, ist eine Pflanzenart aus der Gattung Hahnenfuß (Ranunculus) innerhalb der Familie der Hahnenfußgewächse (Ranunculaceae).[2][3][4]
Der Herzblättrige Hahnenfuß ist eine ausdauernde, krautige Pflanze, die Wuchshöhen von meist 4 bis 10, 2 bis zu 20 Zentimetern erreicht.[1][3] Als Überdauerungsorgan wird ein Rhizom gebildet. Die Stängel sind bogig aufsteigend und weiß wollig behaart.[1][5]
Die grundständig und am Stängel verteilt angeordneten Laubblätter haben bogenförmig verlaufende Nerven[5] und sind ganzrandig. Die bläulich-grünen, verkahlenden Grundblätter sind ungeteilt.[1] Die Grundblattspreite ist eiförmig-herzförmig oder breit-lanzettlich. Die Stängelblätter sind stängelumfassend. Die jungen Laubblätter sind oberseits und am Rand weißzottig behaart.[5]
Die Blütezeit liegt im Juli.[4] Je Stängel sind mehrere, meist zwei bis zwölf (1 bis 20) Blüten vorhanden.[3] Die Blütenstiele sind im oberen Bereich wollig behaart.[5]
Die zwittrige Blüte ist bei einem Durchmesser von meist 20 bis 25 (8 bis 37) Millimetern radiärsymmetrisch und fünfzählig mit doppelter Blütenhülle.[1][3] Der Blütenboden ist kugelförmig.[3] Die fünf Kelchblätter sind zottig behaart oder kahl.[1][3][5] Die meist fünf oder manchmal weniger Kronblätter sind weiß und manchmal rot überlaufen und verkehrt-eiförmig bis fast dreieckig.[1][5][3]
Die glatten[4] Nüsschen sind 2 bis 4,5 Millimetern sowie einer Breite von etwa 2 Millimeter breit, verkehrt-eiförmig, aufgeblasen und deutlich geadert.[1][3] Es ist ein Schnabel vorhanden.[3]
Der Herzblättrige Hahnenfuß kommt diploid, tetraploid und pentaploid vor; mit einer Chromosomenzahl von 2n = 16, 32 oder 40.[1][6]
Der Herzblättrige Hahnenfuß kommt in den Gebirgen Nordspaniens, in den Pyrenäen und in den Alpen vor. Es gibt Fundortangaben für die Länder Spanien, Andorra, Frankreich, Deutschland, Italien, die Schweiz, Österreich, das ehemalige Jugoslawien und Albanien.[2] Der Herzblättrige Hahnenfuß ist kalkstet und wächst in Deutschland auf alpinen frischen Steinschuttfluren in Höhenlagen von 1700 bis 2900 Metern.[4] Er ist eine Charakterart des Leontodontetum montani aus dem Verband Thlaspion rotundifolii.[7]
Die ökologischen Zeigerwerte nach Landolt et al. 2010 sind in der Schweiz: Feuchtezahl F = 2+ (frisch), Lichtzahl L = 5 (sehr hell), Reaktionszahl R = 4 (neutral bis basisch), Temperaturzahl T = 1+ (unter-alpin, supra-subalpin und ober-subalpin), Nährstoffzahl N = 3 (mäßig nährstoffarm bis mäßig nährstoffreich), Kontinentalitätszahl K = 3 (subozeanisch bis subkontinental).[5]
Ranunculus parnassiifolius wird in der Roten Liste der grährdeten Pflanzenarten in Deutschland in die Gefährdungskategorie 1 eingestuft = „vom Aussterben bedroht“.[1]
Die Erstveröffentlichung von Ranunculus parnassifolius erfolgte 1753 durch Carl von Linné in Species Plantarum, Tomus I, S. 549.[8] Das Artepitheton parnassifolius bezieht sich auf die Ähnlichkeit der Blattform zur Gattung Herzblatt (Parnassia).
In Europa kommen 1989 Ranunculus parnassiifolius etwa vier Unterarten vor:[6][2]
Ranunculus parnassiifolius gehört zum polyploiden Komplex Ranunculus parnassiifolius s. l.[9]
Der Herzblättrige Hahnenfuß wird selten als Zierpflanze für Steingärten genutzt. Die Sorte ‘Semiplenus’ hat halbgefüllte Blüten.[4]
Der Herzblättrige Hahnenfuß (Ranunculus parnassiifolius), auch Herzblatt-Hahnenfuß genannt, ist eine Pflanzenart aus der Gattung Hahnenfuß (Ranunculus) innerhalb der Familie der Hahnenfußgewächse (Ranunculaceae).
El botón de nieve o Ranunculus parnassiifolius es una hierba de la familia Ranunculaceae.
Es una planta herbácea perenne que alcanza los 2-20 cm, pelosa en tallos y hojas, al menos por el haz. Capa de túnicas fibrosas a veces poco desarrollada; raíces cilíndricas, amarillentas, fibrosas o ± engrosadas y subcarnosas. Hojas basales elípticas, ovadas o suborbiculares, redondeadas o cordadas en la base, pecioladas, con pecíolo dilatado-membranoso en la base. Hojas caulinares 2-10(37), de ovado-lanceoladas a lanceoladas, en su mayoría bracteiformes. Flores (1)2-12(20), de 8-37 mm de diámetro, blancas o rosadas, en cimas corimbiformes o subcorimbiformes. Sépalos membranosos, pelosos o glabros. Pétalos 5, a veces menos por aborto, de anchamente obovados a subtriangulares. Receptáculo globoso, peloso, glabro en la zona de inserción de los estambres. Aquenios 2-4,5 mm, obovoides, gibosos, bruscamente estrechados en un pico largo, ± curvado o ganchudo.[1]
Se encuentra en los Alpes, Pirineos, Cordillera Cantábrica; citada por Quézel, sin confirmación posterior, de Sierra Nevada.
Ranunculus parnassiifolius fue descrita por Carlos Linneo y publicado en Species Plantarum 1: 549. 1753.[2][3]
Número de cromosomas de Ranunculus parnassiifolius (Fam. Ranunculaceae) y táxones infraespecíficos: 2n=32[4]
Ver: Ranunculus
parnassiifolius: epíteto latino compuesto que significa "con las hojas de Parnassia".
El botón de nieve o Ranunculus parnassiifolius es una hierba de la familia Ranunculaceae.
IlustraciónRanunculus parnassifolius
La renoncule à feuilles de parnassie (Ranunculus parnassifolius) est une espèce de plantes de la famille des Renonculacées.
Wutrobojta maslenka (Ranunculus parnassiifolius) je rostlina ze swójby maslenkowych rostlinow (Ranunculaceae).
Wutrobojta maslenka (Ranunculus parnassiifolius) je rostlina ze swójby maslenkowych rostlinow (Ranunculaceae).
Ranunculus parnassifolius L. – gatunek rośliny z rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae Juss.). Występuje naturalnie w Pirenejach i Alpach[3].
We Francji gatunek został zaobserwowany w departamentach Pireneje Atlantyckie oraz Pireneje Wschodnie. Prawdopodobnie rośnie również w departamentach Alpy Górnej Prowansji, Alpy Wysokie, Alpy Nadmorskie, Ariège, Górna Garonna, Isère, Pireneje Wysokie, Sabaudia oraz Górna Sabaudia[4]. W Szwajcarii występuje w Alpach Berneńskich, Urneńskich, Glarneńskich oraz Retyckich[5]. We Włoszech rośnie w Piemoncie, Lombardii, Trydencie-Górnej Adydze, Wenecji Euganejskiej oraz Fruli-Wenecji Julijskiej[6].
Rośnie na skałach i morenach wapiennych, w miejscach, gdzie zalega śnieg. Występuje na wysokości od 1900 do 2900 m n.p.m. Kwitnie od lipca do sierpnia[3]. Preferuje stanowiska w pełnym nasłonecznieniu lun półcieniu[8]. Świeże części rośliny są trujące – zawierają protoanemoninę[9].
We Francji gatunek ten został wpisany do krajowej Czerwonej Księgi Gatunków Zagrożonych. Został zaliczony do kategorii gatunków narażonych na wyginięcie (Vulnerable). Ponadto jest chroniony na poziomie regionalnym w Prowansji-Alpach-Lazurowym Wybrzeżu[10].
W obrębie tego gatunku wyhodowano kultywar 'Nuria' – kwiaty dorastają do 3 cm średnicy, mają białą barwę z widocznymi różowo-fioletowymi żyłkami, które z daleka wyglądają jak kwiaty jabłoni[11].
Ranunculus parnassifolius L. – gatunek rośliny z rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae Juss.). Występuje naturalnie w Pirenejach i Alpach.
Ranunculus parnassifolius là một loài thực vật có hoa trong họ Mao lương. Loài này được L. miêu tả khoa học đầu tiên năm 1753.[1]
Ranunculus parnassifolius là một loài thực vật có hoa trong họ Mao lương. Loài này được L. miêu tả khoa học đầu tiên năm 1753.