Yacón

Το Γιακόν (Yacón, Smallanthus sonchifolius, συν.: Polymnia edulis, P. sonchifolia) είναι ένα είδος αιωνόβιας μαργαρίτας που παραδοσιακά καλλιεργείται στις βόρειες και κεντρικές Άνδεις από την Κολομβία στη βόρεια Αργεντινή για την τραγανή, γλυκιά γεύση της ρίζας της.

Καλλιέργεια

Φύλλα γιακόν

Γιακόν. Κουλτούρα Μότσε. Μουσείο Συλλογής του Λάρκο.

Το γιακόν μπορεί εύκολα να καλλιεργηθεί σε κήπους σε κλίματα με ήπιους μόνο παγετούς. Αναπτύσσεται καλά στο Κατμαντού στο Νεπάλ και τη νότια Αυστραλία (συμπεριλαμβανομένης της Τασμανίας) και τη Νέα Ζηλανδία, όπου το κλίμα είναι ήπιο κατά την καλλιεργητική περίοδο. Το φυτό εισήχθη στην Ιαπωνία τη δεκαετία του 1980 και από εκεί, η καλλιέργεια εξαπλώθηκε και σε άλλες ασιατικές χώρες, κυρίως στη Νότια Κορέα, την Κίνα και τις Φιλιππίνες, και είναι πλέον ευρέως διαθέσιμη στις αγορές αυτών των χωρών. Το γιακόν έχει επίσης πρόσφατα εισαχθεί στις λαϊκές αγορές και τα φυσικά καταστήματα τροφίμων στις Ηνωμένες Πολιτείες και είναι διαθέσιμο από τα εξειδικευμένα σε απευθείας σύνδεση καταστήματα υγιεινής διατροφής στο Ηνωμένο Βασίλειο από το 2007.

Χημεία

Τα φύλλα του γιακόν περιέχουν ποσότητες πρωτοκατεχουϊκών, χλωρογενικών, καφεϊκών και φερουλικών οξέων, τα οποία δίνουν στα αφεψήματα που παρασκευάζονται από τα φύλλα προβιοτικές και αντιοξειδωτικές ιδιότητες.^[1]

Θρησκευτική χρήσης

Στην εποχή της αποικιοκρατίας, η κατανάλωση του γιακόν ταυτίστηκε με μια καθολική θρησκευτική γιορτή που πραγματοποιήθηκε κατά το χρόνο της προγενέστερης γιορτή των Ίνκας. Στην εποχή Μότσε, μπορεί να ήταν τροφή για μια ειδική περίσταση. Τα ομοιώματα των βρώσιμων τροφίμων μπορεί να έχουν τοποθετηθεί σε ταφές των Μότσε για τη διατροφή των νεκρών, ως προσφορές στους άρχοντες τους στον άλλο κόσμο, ή σε ανάμνηση μιας ορισμένης περίστασης. Οι Μότσε απεικόνιζαν γιακόν στα κεραμικά τους.^[2]

Δείτε επίσης

• Καλλιέργειες του Νέου Κόσμου

Παραπομπές

Περαιτέρω ανάγνωση

• G. Butler G; D. Rivera (2004). «Innovations in Peeling Technology for Yacon». Project Report. (International Potato Center). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2009-07-04. https://web.archive.org/web/20090704072612/http://www.cipotato.org/artc/cip_crops/2004-1127.pdf. Ανακτήθηκε στις 2017-04-10.
• S. Graefe, M. Hermann, I. Manrique, S. Golombek & A. Buerkert (2004). «Effects of post-harvest treatments on the carbohydrate composition of yacon roots in the Peruvian Andes» (PDF). Field Crops Research 86 (2–3): 156–165. doi:10.1016/j.fcr.2003.08.003. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2006-05-17. https://web.archive.org/web/20060517061609/http://www.cipotato.org/artc/docs/Graefe_Yacon.pdf. Ανακτήθηκε στις 2017-04-10.
• A. Grau; J. Rea (1997). M. Hermann; J. Heller, επιμ. Yacon. Smallanthus sonchifolius (PDF). 21. Institute of Plant Genetics and Crop Plant Research, Gatersleben/International Plant Genetic Resources Institute, Rome, Italy. σελίδες 199–242. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 23 Αυγούστου 2009. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2017.
• M. Hermann M, I. Freire & C. Pazos (1999). «Compositional diversity of the yacon storage root». Impact on a changing world, Program Report 1997-1998. International Potato Center, pp. 425–432. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2009-08-23. https://web.archive.org/web/20090823153336/http://www.cipotato.org/publications/program_reports/97_98/51yacon.pdf. Ανακτήθηκε στις 2017-04-10.
• I. Manrique; M. Hermann; T. Bernet (2004). Yacon - Fact Sheet. International Potato Center. ISBN 92-9060-244-9. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 20 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2017. (Also available in Spanish.)
• I. Manrique & M. Hermann (2004). «El potencial del yacón en la salud y la nutrición». XI Congreso Internacional de Cultivos Andinos, Cochabamba, Bolivia. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2007-02-27. https://web.archive.org/web/20070227140714/http://www.cipotato.org/artc/docs/Manrique_Hermann_2004_yacon_en_la_salud.pdf. Ανακτήθηκε στις 2017-04-10.
• I. Manrique, A. Párraga; M. Hermann (2005). «Yacon syrup: Principles and processing». Series: Conservación y uso de la biodiversidad de raíces y tubérculos andinos: Una década de investigación para el desarrollo (1993-2003) (International Potato Center, Universidad Nacional Daniel Alcides Carrión, Erbacher Foundation, Swiss Agency for Development and Cooperation) 8B. http://www.cipotato.org/artc/cip_crops/1919-Yacon_Syrup.pdf. 31 pages. Available in Spanish [1].
• D. Rivera & I. Manrique (2005). Zumo de Yacón - Ficha Técnica (PDF). International Potato Center. ISBN 92-9060-251-1. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 5 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 10 Απριλίου 2017.
• J. Seminario, M. Valderrama & I. Manrique (2003). El yacón: fundamentos para el aprovechamiento de un recurso promisorio (PDF). International Potato Center, Universidad Nacional de Cajamarca, Swiss Agency for Development and Cooperation, Lima, Perú. 60 p.