Zigadenus glaberrimus Michx.

Zigadenus es un género monotípico de plantas fanerógamas perteneciente a la familia Melanthiaceae. Su única especie: Zigadenus glaberrimus Michx., Fl. Bor.-Amer. 1: 213 (1803), es originaria del sudeste de los Estados Unidos.

Taxonomía

Tal como está descrito en la literatura de investigación, es monotípico, incluyendo sólo la especie, Zigadenus glaberrimus. Hasta hace poco, el género incluía una gama más amplia de especies, todas conocidas como Estrella Lirios, y es esta circunscripción del género es la que probablemente se incluya en la mayoría de los libros y sitios web. Antes de la reorganización general de las familias de plantas que ha tenido lugar en las últimas décadas (por ejemplo por el APG), Zigadenus estaba colocado en la familia Liliaceae.

Descripción

Son plantas perennes que crecen desde un bulbo o rizoma. En la mayoría de los casos, sus estrechas hojas crecen desde la base de la planta. Las flores son hermafroditas, tienen seis pétalos y son radialmente simétricas, y son de color blanco o blanco amarillento en su mayoría. Se encuentran en América del Norte, América Central y en Asia. Sus bulbos son tóxicos para los animales y los seres humanos, y su ingesta puede causar convulsiones, coma y muerte.

Los recientes esfuerzos filogenéticos han llevado a la conclusión de que el género fue reconocido polifilético. Las especies anteriormente depositadas en él, se han colocado en cinco géneros que se cree que son monofilético, Amianthium, Anticlea, Stenanthium, y Toxicoscordion, dejando sólo Zigadenus glaberrimus en Zigadenus.^[2]​ ^[3]​

Taxonomía

Zigadenus glaberrimus fue descrita por André Michaux y publicado en Flora Boreali-Americana 1: 214, pl. 22. 1803.^[4]​

Etimología

Zigadenus: nombre genérico que deriva de las palabras griegas: zugon, "yugo", y aden = "glándula".^[5]​

glaberrimus: epíteto latino que significa "sin pelo".^[6]​

Sinonimia

• Helonias glaberrima (Michx.) Sims, Bot. Mag. 40: t. 1680 (1814).^[1]​

Referencias

Zigadenus glaberrimus Michx. – gatunek roślin z monotypowego rodzaju Zigadenus z rodziny melantkowatych, występujący w południowo-wschodnich Stanach Zjednoczonych^[2].

Morfologia

Pokrój

Rośliny zielne osiągające wysokość od 60 do 120 cm.

Łodyga

Pędem podziemnym jest grube, skręcone kłącze.

Liście

Liście głównie odziomkowe, położone naprzemianlegle, dystalnie zredukowane do przysadek, tworzące pochwę liściową. Blaszki liściowe równowąskie, całobrzegie, o wymiarach 19–42 × 0,5–2 cm, z wiekiem czerwieniejąco-brązowiejące, odosiowo pokryte meszkiem.

Kwiaty

Kwiaty obupłciowe, niekiedy na rozgałęzieniach kwiatostanu jedynie męskie, 6-pręcikowe, podzalążniowe, protandryczne, promieniste, szypułkowe, luźno zebrane (od 30 do 75) w wiechę. Wiecha piramidalna, z 2–6 odgałęzieniami, osiągająca rozmiar 10–60×5–12 cm. Szypułki wsparte jajowatymi przysadkami o długości 5–15 mm. Okwiat pojedynczy, trwały, 6-listkowy, o średnicy 2–3 cm. Listki białe do kremowych, jajowate do lancetowatych, o wymiarach 9–15×3–5 mm. Każdy listek doosiowo u nasady z dwoma eliptycznymi miodnikami o zgrubiałych brzegach. Pręciki o nerkowatych główkach. Zalążnia częściowo dolna, trzykomorowa, przechodząca w 3 zwężające się szyjki słupka zakończone szerszymi od nich znamionami.

Owoce

Stożkowate torebki o długości 10–15 mm, z 3 elipsoidalnymi, dzióbkowatymi sekcjami, otwierające się przegrodowo, a następnie doosiowo przez środek każdej komory. Nasiona od 2 do 20 w każdym owocu, podługowate, skręcone, spłaszczone przywierzchołkowo^[3].

Biologia i ekologia

Rozwój

Byliny, geofity ryzomowe^[2]. Kwitną od połowy lipca do września^[3].

Siedlisko

Sawanny, rosnące na piaskach lasy sosnowe i torfowiska, na wysokości od 0 do 100 m n.p.m.^[3]

Cechy fitochemiczne

Kłącza tych roślin, a w mniejszym stopniu również inne organy, zawierają silnie toksyczne alkaloidy, przede wszystkim zygadeninę i zygacynę, a także inne związki chemiczne. Spożycie tych roślin powoduje pieczenie, ślinotok, wymioty, biegunkę, ból brzucha, osłabienie mięśniowe, zmniejszenie częstości akcji serca, obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, obniżenie temperatury ciała, a w konsekwencji prowadzi do śpiączki i śmierci^[4].

Genetyka

Liczba chromosomów 2n = 52^[3].

Systematyka

Zgodnie z badaniami filogenetycznymi rodzaj Zigadenus jest taksonem monotypowym^[5], według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016) zaliczanym jest do podrodziny Melanthieae w rodzinie melantkowatych (Melanthiaceae), należącej do rzędu liliowców (Liliales) zaliczanych do jednoliściennych (monocots)^[1].

Nazewnictwo

Toponimia nazwy naukowej

Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od greckich słów ζυγος (zygos – jarzmo) i άδην (aden – gruczoł), odnosząc się do miodników położonych w parach u nasady listków okwiatu^[6]. Epitet gatunkowy w języku łacińskim oznacza "bardzo gładki"^[7].

Nazwy zwyczajowe

W języku angielskim roślina ta określana jest jako sandbog death camas.

Zagrożenie i ochrona

Gatunek w Stanach Zjednoczonych uznany globalnie za bezpieczny. Jedynie w Wirginii został uznany za krytycznie zagrożony^[8].

Przypisy

Zigadenus glaberrimus là một loài thực vật có hoa trong họ Melanthiaceae. Loài này được Michx. miêu tả khoa học đầu tiên năm 1803.^[2]

Chú thích

Liên kết ngoài

• Phương tiện liên quan tới Zigadenus glaberrimus tại Wikimedia Commons
• Dữ liệu liên quan tới Zigadenus glaberrimus tại Wikispecies
• Vườn thực vật hoàng gia Kew; Đại học Harvard; Australian Plant Name Index (biên tập). “Zigadenus glaberrimus”. International Plant Names Index. Truy cập ngày 16 tháng 7 năm 2013.

Bài viết liên quan đến Bộ Loa kèn này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.

• x
• t
• s