dcsimg

Associations

provided by BioImages, the virtual fieldguide, UK
Foodplant / mycorrhiza / ectomycorrhiza
fruitbody of Scleroderma bovista is ectomycorrhizal with live root of Tilia
Remarks: Other: uncertain
Other: major host/prey

license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
BioImages
project
BioImages

Tęgoskór kurzawkowy ( Polish )

provided by wikipedia POL
Scleroderma bovista M2 (1).JPG

Tęgoskór kurzawkowy (Scleroderma bovista Fr.) – gatunek grzybów z rodziny tęgoskórowatych (Sclerodermaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Scleroderma, Sclerodermataceae, Boletales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonimy[2].

  • Scleroderma fuscum (Corda) E. Fisch.1900
  • Scleroderma verrucosum subsp. bovista (Fr.) Šebek 1953
  • Scleroderma verrucosum var. bovista (Fr.) Šebek 1958
  • Tuber fuscum Corda 1837

Nazwę polską nadał Franciszek Błoński w 1888 r[3].

W dawnych systemach klasyfikacyjnych grzybów zaliczano go do klasy lub rzędu wnętrzniaków[4].

Morfologia

Owocnik

Kulisty, lub nieco spłaszczony, bez trzonu, o średnicy 2-5 cm, wyjątkowo do 8 cm. Jest twardy, ciężki, ma dość cienkie i gładkie perydium, na starość popękane na szczycie. Barwa piaskowo-brązowo-żółta, czasami z pomarańczowym odcieniem. Dojrzały owocnik otwiera się pękając i nie ulega rozerwaniu na fragmenty. Warstwa hymenialna (gleba) znajduje się wewnątrz perydium. Jest biała, z wiekiem ciemnobrązowa. Strzępki posiadają sprzążki. U nasady strzępki tworzą pękatą grzybnię[5].

Zarodniki

Kuliste, ciemnobrązowe, o rozmiarach 8-9, 5-10, 9-12 μm. Powierzchnia pokryta dość regularną siateczką o wysokości 1,3-1,7 μm[5].

Występowanie

Występuje na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy. Najliczniejsze stanowiska znane są w Europie, występuje tutaj na całym obszarze, również na Islandii[6]. W Polsce nie jest rzadki, dokładne rozprzestrzenienie jednak nie jest znane[3]. Nie znajduje się na czerwonej liście grzybów zagrożonych, ani na liście gatunków prawnie chronionych.

Rośnie na piaszczystym podłożu, w lasach liściastych i iglastych, również na wydmach[5]. Owocniki wytwarza od lipca do grudnia[3].

Gatunki podobne

Wśród występujących w Polsce tęgoskórów tęgoskór kurzawkowy odróżnia się gładką powierzchnią owocnika. Najpewniejszą cechą umożliwiającą odróżnienie go od innych tęgoskórów jest jednak urzeźbienie zarodników i występowanie sprzążek na strzępkach[5].

Przypisy

  1. a b Index Fungorum (ang.). [dostęp 2015-08-15].
  2. Species Fungorum (ang.). [dostęp 2013-04-15].
  3. a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda: Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: PWRiL, 1985. ISBN 83-09-00714-0.
  5. a b c d Wanda Rudnicka-Jezierska: Grzyby (Mycota). Tom XXIII. Podstawczaki (Basidiomycetes): purchawkowe (Lycoperdales), tęgoskórowe (Sclerodematales), pałeczkowe (Tulostomatales), gniazdnicowe (Nidulariales), sromotnikowe (Phallales), osiakowe (Podaxales). Kraków: Instytut Botaniki PAN, 1991. ISBN 83-85444-01-7.
  6. Discover Life Maps. [dostęp 2015-08-12].

Linki zewnętrzne

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Tęgoskór kurzawkowy: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL
Scleroderma bovista M2 (1).JPG

Tęgoskór kurzawkowy (Scleroderma bovista Fr.) – gatunek grzybów z rodziny tęgoskórowatych (Sclerodermaceae).

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Ложнодождевик порховковый ( Russian )

provided by wikipedia русскую Википедию
Латинское название Scleroderma bovista Fr. 1829

wikispecies:
Систематика
на Викивидах

commons:
Изображения
на Викискладе

NCBI 150797

Ложнодождеви́к порхо́вковый (лат. Sclerodérma bovísta) — несъедобный гриб-гастеромицет рода Ложнодождевиков.

Названия

Научные синонимы[1]:

  • Scleroderma verrucosum var. bovista (Fr.) Sebek, 1953

Возможно, синонимом также является Scleroderma lycoperdoides var. reticulatum Coker & Couch[2].

Биноминальное название Scleroderma bovista Fr. дано в 1829 г. шведским ботаником Э. М. Фрисом[3].

Описание

Плодовое тело небольшое, 2—4,5 (8) см диаметром, шаровидное или почти шаровидное, у зрелых грибов — слегка уплощённое. Ножка отсутствует. Основание суженное, складчатое, заканчивающееся густым пучком корневидных мицелиальных волокон 5—55 мм длиной.

Перидий 0,8—2 мм толщиной, плотный, кожистый, у молодых грибов — гладкий, с возрастом покрывается неглубокими трещинками, делящими его на участки 2—6 мм шириной, иногда слегка чешуйчатый; у молодых грибов от грязно-белого или желтоватого до бледно-оранжевого, с возрастом — от оранжево-жёлтого до красновато-коричневого с примесью оливково-серого; при надрезах и надавливании темнеет до фиолетово-красного или розоватого; при созревании плодового тела неровно разрывается.

Глеба плотная, желтоватая с беловатыми прожилками, с возрастом —черновато-бурая или чёрная, распадается на тусклый черновато-бурый споровый порошок. Запах и вкус невыраженные.

Споры 8—15 мкм диаметром (без орнамента), шаровидные, с шипами до 2 мм длиной (по другим источникам — без шипов)[4], полностью[5] или частично[6] с развитым сетчатым гиалиновым орнаментом высотой до 3 мкм, черновато-бурые. Гифы с пряжками.

Цветовые химические реакции: В гидроксиде калия свежая поверхность красная, сухая — красновато-коричневая или желтовато-коричневая.

Экология и распространение

Вероятно, гриб-сапрофит, хотя может образовывать микоризу с деревьями. Встречается одиночно или небольшими группами на почве, на сухих открытых местах, в траве, на пустырях, на пастбищах, иногда — на дюнах или на нарушенных почвах (канавы, обочины дорог и т. п.), с августа по октябрь—ноябрь[7][8]. Предпочитает песчаные почвы. Широко распространён и обычен в северной умеренной зоне.

Сходные виды

Подобно другим ложнодождевикам, отличается от настоящих дождевиков жёстким, кожистым перидием и черноватой глебой, которая долгое время остаётся плотной.

Сходные родственные виды

Внешне отличается от распространённых и обычных на территории России ложнодождевика обыкновенного и ложнодождевика бородавчатого характерной трещиноватой поверхностью.

Среди сходных видов упомянуты следующие (на территории России не встречаются)[6]:

  • Scleroderma floridanum отличается наличием ложной ножки, гладкой желтовато-коричневой оболочкой плодового тела, которое при созревании споровой массы разрывается на лопасти; в KOH сухая поверхность коричневая.
  • Scleroderma meridionale характеризуется выраженной ложной ножкой длиной 5—10 см и желтоватым перидием, который при созревании гриба раскрывается лопастями; в KOH поверхность тёмно-красновато-коричневая.
  • Scleroderma texense характеризуется светло-коричневой оболочкой, покрытой мелкими, плоскими чешуйками; в KOH поверхность от желтоватой до красноватой.

Пищевые качества

Несъедобный или слабо-ядовитый гриб. В больших количествах может вызвать пищевое отравление.

Примечания

  1. С сайта Mycobank.org
  2. Guzmán, G. (1970). Monografía del género Scleroderma Pers. emend. Fr. (Fungi — Basidiomycetes). Darwiniana 16: 233—401.
  3. Fries, E.M. Systema Mycologicum. Volume: 3— 1829 — pp. 1-260.
  4. J. Pamela Ellis. Fungi without Gills (Hymenomycetes and Gasteromycetes): An identification handbook. — Springer; 1 edition — 1990—329 с. (стр. 247)
  5. David Arora. Mushrooms demystified: a comprehensive guide to the fleshy fungi. — Ten Speed Press: 1986 — pp.959 (стр. 709—711)
  6. 1 2 Kuo, M. (2006, February). Scleroderma bovista. Retrieved from the MushroomExpert.Com Web site: http://www.mushroomexpert.com/scleroderma_bovista.html
  7. Alan Bessette, William C. Roody. Mushrooms of the southeastern United States. — Syracuse University Press, 2007. — 373 с. (стр. 320)
  8. Arleen Rainis Bessette, Alan Bessette, William J. Neill. Mushrooms of Cape Cod and the national seashore. — Syracuse University Press, 2001. — 174 с. (стр. 101)
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Авторы и редакторы Википедии

Ложнодождевик порховковый: Brief Summary ( Russian )

provided by wikipedia русскую Википедию

Ложнодождеви́к порхо́вковый (лат. Sclerodérma bovísta) — несъедобный гриб-гастеромицет рода Ложнодождевиков.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Авторы и редакторы Википедии