Karsenia koreana – gatunek płaza ogoniastego z rodziny bezpłucnikowatych (Plethodontidae). Jest pierwszym przedstawicielem Plethodontidae odkrytym w Azji.
Karsenia koreana osiąga niewielkie rozmiary – przedstawiciele obu płci są tej samej wielkości, osiągając długość 38,5–47,7 mm od pyska do steku. Ogólną budową przypomina bezpłucnikowate z rodzaju Plethodon, od których odróżnia ją budowa stępu, a także Aneides i Chiropterotriton. Ma stosunkowo krótkie kończyny. Kręgosłup składa się z jednego kręgu szyjnego, 16 lub 17 grzbietowych, jednego krzyżowego, trzech ogonowo-krzyżowych i zmiennej liczby ogonowych, maksymalnie 42[4]. Czaszka K. koreana jest cylindryczna i dobrze skostniała, przez co wydaje się stosunkowo mocna. Zęby nie są powiększone. Czaszka mierzy około 8 mm długości, nie więcej niż 3 mm wysokości i 6 mm szerokości. Nie odnaleziono w niej cech autapomorficznych ani synapomorfii łączących karsenię z innymi rodzajami bezpłucnikowatych. Budowa czaszki jest mało wyspecjalizowana i prawdopodobnie przypomina czaszkę ostatniego wspólnego przodka Plethodontidae[5].
Przeprowadzona przez Mina i współpracowników (2005) analiza filogenetyczna oparta na sekwencji genu Rag-1 sugeruje, że Karsenia koreana jest przedstawicielem Plethodontidae i należy do kladu obejmującego Aneides oraz Desmognathus i Phaeognathus, stanowiącego takson siostrzany kladu, do którego należą rodzaje Ensatina i Hydromantes. Hipoteza, według której Karsenia koreana miałaby należeć do rodzaju Plethodon, nie uzyskała wsparcia[4]. Analizy wykorzystujące więcej genów jądrowych oraz kompletny genom mitochondrialny sugerują bliskie pokrewieństwo Karsenia z rodzajami (klasyfikowanymi niekiedy jako podrodzaje) Atylodes, Speleomantes i Hydromantes, w szczególności z ostatnim z nich; mogą one być taksonami siostrzanymi[6][7], choć w analizach nieobejmujących pozycji trzeciego kodonu mtDNA Karsenia jest siostrzana dla kladu Hydromantes + Aneides[7]. Sugerowało to, że linie ewolucyjne prowadzące do Hydromantes i Karsenia rozdzieliły się w Azji niedługo po wymieraniu kredowym, około 65 mln lat temu, lub jeszcze pod koniec kredy[6]. Według alternatywnej koncepcji, Karsenia należy do większego kladu bezpłucnikowatych, który powstał na zachodzie Ameryki Północnej[8]. Hipoteza ta uzyskała wsparcie w molekularnej analizie przeprowadzonej przez Shena i in. (2016). Według niej Karsenia jest taksonem siostrzanym do wszystkich Plethodontinae z wyjątkiem Plethodon. W takim wypadku jej przodkowie prawdopodobnie skolonizowali Azję z Ameryki Północnej, nie wcześniej niż 45 mln lat temu[9].
Odkrycie Karsenia koreana dowodzi, że Plethodontidae mają w rzeczywistości holarktyczny zasięg występowania, jednak znacznie rozproszony. Biogeograficznie najbliższymi K. koreana bezpłucnikowatymi są Plethodon vehiculum i Ensatina eschscholtzi, występujące w Kolumbii Brytyjskiej[4].
Pod względem cytogenetyki Karsenia przypomina większość pozostałych Plethodontidae. Jest diploidem, jej kariotyp składa się z czternastu par dwuramiennych chromosomów. U przebadanych osobników nie znaleziono dowodów na heteromorfizm chromosomów płci. Badanie za pomocą C-bandingu wskazuje na występowanie stosunkowo dużej ilości heterochromatyny w centromerach. Na chromosomie czternastym heterochromatyna układa się w dwa paski na każdym ramieniu, co przypomina schemat obecny u Hydromantes. Genom K. koreana jest duży – jego wartość C oceniono na około 53,5 pg. Pod tym względem również najbardziej przypomina on genomy bezpłucnikowatych występujących na zachodzie Ameryki Północnej, zwłaszcza Hydromantes[10].
Holotypem jest dorosły samiec (EWNHM 80314) schwytany 12 kwietnia 2003 roku przez Stephena J. Karsena na wysokości 210 m n.p.m. w górskim lesie w Korei Południowej. Nazwa rodzajowa Karsenia honoruje Stephena Karsena, który zebrał holotyp, zaś epitet gatunkowy koreana odnosi się do Półwyspu Koreańskiego[4]. We wrześniu 2007 roku Kanto Nishikawa odkrył w zbiorach Uniwersytetu w Hiroszimie okaz płaza ogoniastego, który zidentyfikował jako Karsenia koreana. Okaz ten został zebrany 7 maja 1971 roku na Gyeryong-san, prawdopodobnie przez członków wyprawy pod kierunkiem Hiroakiego Uedy. Przez ponad 30 lat nie spostrzeżono jednak, że reprezentuje on nieznany wcześniej nauce gatunek[11].
Karsenia koreana jest znana z ponad dwudziestu stanowisk, lokalnie bywa pospolita i ma stosunkowo duży zasięg występowania, dlatego według Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody nie należy do gatunków zagrożonych[3].
Karsenia koreana – gatunek płaza ogoniastego z rodziny bezpłucnikowatych (Plethodontidae). Jest pierwszym przedstawicielem Plethodontidae odkrytym w Azji.