L' andarón de la peña (Tachymarptis melba) [3] ye una especie d'ave apodiforme de la familia Apodidae mesma del sur d'Eurasia y África. Ye'l andarón más grande d'España, a lo que debe'l so nome común.
Los andarones de la peña son casi'l doble de grandes que los demás andarones de la so área de distribución, con un llargor de picu a cola de 20 a 23 cm, un valumbu alar 57 cm y un pesu d'alredor de 100 g.[4] Estrémase claramente del restu de andarones pol so gran tamañu, y pol so banduyu y pechu blancos. Amás, como la mayoría de andarones, ye pardu escuru nel restu del cuerpu menos nel cazu, que tamién ye blanca. Ente'l blancu del cazu y el blancu del banduyu queda una estrecha franxa de color escuru. Les sos nales son bien llargues y en vuelu adopten la forma de media lluna o de ballesta. La so cola ye pequeña, ahorquillada y estrecha. Los xuveniles son similares a los adultos pero tienen los cantos de les plumes claros. [5]
El so vuelu ye más lentu y poderosu qu'el d'otros andarones y la so llamada en vuelu ye un ye un gorgeo enllargáu.
El andarón real foi descritu científicamente por Carlos Linneo en 1758 na décima edición de la so obra Systema naturae, [6] col nome de Hirundo melba, [7] que significa «golondrina nidia». Darréu treslladóse al xéneru Apus onde permaneció hasta 2011 cuando los estudios xenéticos confirmaron la clasificación propuesta en 1922 por Austin Roberts que lo asitiaba como especie tipo del xéneru Tachymarptis. [8] La etimoloxía del so nome científicu ye griega, el so xéneru, Tachymarptis, ye la combinación de les pallabres takhus «rápido» y marptis «raptor», [9] ente que'l so nome específicu, melba, significa «nidiu».
Anguaño reconócense diez subespecies: [10]
Los andarones reales pasen la mayor parte de la so vida nel aire ensin posase, alimentándose d'inseutos que cacen al vuelu colos sos picos. Tamién beben mientres vuelen, anque de xemes en cuando pueden folgar en cantiles y murios. En 2011, Felix Liechti y el so equipu del Institutu ornitolóxicu suizu pegaron etiquetes electróniques pa monitorizar los movimientos de seis andarones reales y afayaron que podíen pasar en volando ensin posase más de 200 díes siguíos. [11] Y un estudiu de 2013 amosó que los andarones reales pueden pasar más de seis meses volando ensin posase. [12] Mientres esi tiempu realicen toles sos actividaes vitales volando, inclusive dormir.
Vuela en grupos en zones d'altu monte, sobre pueblos y ciudaes. Emite llargos gritíos mientres vuela a gran velocidá, siempres peñando la mesma zona y alimentándose nel aire d'inseutos.
El andarón real añera colonialmente en buecos de cantiles y covarones. Suel poner 2 o 3 güevos. Les pareyes xúnense pa tola vida y añeren nos mesmos sitios añu tres d'añu, y reconstrúin los niales si ye necesariu. Si'l tiempu ye malu y el proxenitores nun pueden cazar inseutos los pitucos pueden entrar en letargo baxando la so temperatura corporal. Afáense bien a los medios urbanos, y pueden construyir los sos niales nos buecos de los edificios de les ciudaes qu'arredolen el Mediterraneu, onde les grandes bandaes son corrientes pel branu.
.
Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Aves, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies. L' andarón de la peña (Tachymarptis melba) ye una especie d'ave apodiforme de la familia Apodidae mesma del sur d'Eurasia y África. Ye'l andarón más grande d'España, a lo que debe'l so nome común.
