Die kommandowurm, (Spodoptera exempta Walker, Lepidoptera: Noctuidae), is 'n motsoort van Afrika. Dit is 'n besonder skadelike plaag, wat in staat is om hele aanplantings van gesaaides in 'n kwessie van weke uit te wis. Die larwe voed op alle soorte grasse, vroeë stadia van graansoorte, bv. mielies, rys, koring, gars, sorghum, suikerriet, en by geleentheid kokosneut.[1] Die kommandowurm ontleen sy naam aan hul gewoonte om in groot getalle uit grasveld na gesaaides te "marsjeer". Hulle neig om in die reënseisoen in baie hoë digthede voor te kom, veral in die naloop van langdurige droogtes.[2] Tydens die lang droëseisoen in Oos-Afrika is hul bevolkingsdigtheid baie laag. Omdat groot uitbrake nooit in die droëseisoen waargeneem word nie, staan dit as die "buite-seisoen" bekend onder diegene wat hulle moniteer.[3] Spodoptera exempta se motstadium lewe ongeveer 10 dae. Die wyfie kan 'n maksimum van sowat 1 000 eiers in haar leeftyd lê. Die ivoorkleurige legsels van kommandowurms word in groepies op blare geplaas. Die eiers broei in 2 tot 5 dae uit. Die ses ruspestadia word in 2 tot 3 weke voltooi. Die ruspes word in twee morfologies onderskeibare vorme aangetref: 'n "skoolvormende" tipe, wat swart is met geel strepe, en 'n alleenlopende vorm, wat bruin of groen is. Die morfologiese vorm word bepaal deur digtheid, en skoolvorming vind plaas by hoër digthede. Nietemin vertoon kommandowurms nie die ware swermgedrag van byvoorbeeld sprinkane nie, en dit is slegs die skoolvormende tipe wat vir uitbrake verantwoordelik is. Oor die algemeen word kommandowurms nie deur landbouers opgemerk voordat die ruspes 10 dae oud is, en van groen na swart verander het nie.[4] In die laaste stadium, grawe die larwe 2 tot 3 cm in die grond in om te pupeer. Volwassenes kom na 7 tot 10 dae te voorskyn.[5] Die motte migreer oor tiene, en waarskynlik oor honderde kilometers tussen hulle pupeerplekke en oviposisie-liggings.[6] Die waarneming dat uitbrake skielik kan plaasvind in areas wat vir etlike maande vry van die peste was, het die hipotese laat ontstaan dat die motte wel oor honderde kilometer kan migreer. Getuienis wat hierdie hipotese ondersteun, sluit in:
Die spesie is ook teenwoordig in Jemen, sekere Stille Oseaan-eilande, en dele van Australië.[12]
Die kommandowurm, (Spodoptera exempta Walker, Lepidoptera: Noctuidae), is 'n motsoort van Afrika. Dit is 'n besonder skadelike plaag, wat in staat is om hele aanplantings van gesaaides in 'n kwessie van weke uit te wis. Die larwe voed op alle soorte grasse, vroeë stadia van graansoorte, bv. mielies, rys, koring, gars, sorghum, suikerriet, en by geleentheid kokosneut. Die kommandowurm ontleen sy naam aan hul gewoonte om in groot getalle uit grasveld na gesaaides te "marsjeer". Hulle neig om in die reënseisoen in baie hoë digthede voor te kom, veral in die naloop van langdurige droogtes. Tydens die lang droëseisoen in Oos-Afrika is hul bevolkingsdigtheid baie laag. Omdat groot uitbrake nooit in die droëseisoen waargeneem word nie, staan dit as die "buite-seisoen" bekend onder diegene wat hulle moniteer. Spodoptera exempta se motstadium lewe ongeveer 10 dae. Die wyfie kan 'n maksimum van sowat 1 000 eiers in haar leeftyd lê. Die ivoorkleurige legsels van kommandowurms word in groepies op blare geplaas. Die eiers broei in 2 tot 5 dae uit. Die ses ruspestadia word in 2 tot 3 weke voltooi. Die ruspes word in twee morfologies onderskeibare vorme aangetref: 'n "skoolvormende" tipe, wat swart is met geel strepe, en 'n alleenlopende vorm, wat bruin of groen is. Die morfologiese vorm word bepaal deur digtheid, en skoolvorming vind plaas by hoër digthede. Nietemin vertoon kommandowurms nie die ware swermgedrag van byvoorbeeld sprinkane nie, en dit is slegs die skoolvormende tipe wat vir uitbrake verantwoordelik is. Oor die algemeen word kommandowurms nie deur landbouers opgemerk voordat die ruspes 10 dae oud is, en van groen na swart verander het nie. In die laaste stadium, grawe die larwe 2 tot 3 cm in die grond in om te pupeer. Volwassenes kom na 7 tot 10 dae te voorskyn. Die motte migreer oor tiene, en waarskynlik oor honderde kilometers tussen hulle pupeerplekke en oviposisie-liggings. Die waarneming dat uitbrake skielik kan plaasvind in areas wat vir etlike maande vry van die peste was, het die hipotese laat ontstaan dat die motte wel oor honderde kilometer kan migreer. Getuienis wat hierdie hipotese ondersteun, sluit in:
uitbrake wat geografies afgewissel word met intervalle van een generasie; uitbrake wat dikwels voorafgegaan word deur hoë vangste van motte, wat verder met konvergensie van wind verbind kan word; resultate van isoënsiem-ontleding wat aandui dat die kommandowurmbevolkings van Kenia, Tanzanië en Zimbabwe dikwels kruisteel; laboratoriumtoetse wat aandui dat die motte vlieënd kan bly vir etlike ure; resultate van merk- en vangstudies, en radarnasporing wat dui op langafstand- en windafmigrasie deur kommandowurmmotte. Jahn (1995) bevat verdere inligting.Die spesie is ook teenwoordig in Jemen, sekere Stille Oseaan-eilande, en dele van Australië.