Kapusta warzywna lub kapusta ogrodowa (Brassica oleracea L.) – gatunek roślin z rodziny kapustowatych. W naturze rośnie na wybrzeżach morskich Wielkiej Brytanii, na północnym wybrzeżu Hiszpanii, zachodnim i północnym Francji oraz na brzegach morskich w Szlezwiku-Holsztynie w Niemczech[2]. Z tego gatunku wyhodowano szereg odmian uprawnych rozpowszechnionych w uprawie na całym świecie[3].
Morfologia
Opis dotyczy postaci typowej, dziko rosnącej na wybrzeżach Europy. Budowa poszczególnych odmian uprawnych jest wyraźnie odrębna.
- Pokrój
-
Roślina dwuletnia i bylina o drewniejącej łodydze.
- Liście
- Nieliczne. Blaszka liściowa niebieskozielona, pokryta woskiem, odwrotnie jajowata, najszersza u szczytu, głęboko sieczna lub podzielona przy nasadzie. Na brzegu falista. Osadzona jest na masywnym ogonku liściowym.
- Kwiaty
-
Promieniste, czterokrotne, zebrane w gronach. Żółtawe działki kielicha są 4, wyrastają w dwóch okółkach po dwie. Jasnożółte płatki korony są także cztery. Pręcików jest 6 czterosilnych; 4 wewnętrzne dłuższe od 2 zewnętrznych. Słupek jest górny zbudowany z dwóch owocolistków. Zalążnia dwukomorowa z fałszywą przegrodą.
- Owoce
-
Łuszczyny długości od 5 do 10 cm, zakończone pozbawionym nasion dzióbkiem[3].
Odmiany
Podział i rangi taksonomiczne według Germplasm Resources Information Network[2]:
Zastosowanie
- Większość odmian jest uprawiana jako warzywo. Odmiany te znane są z uprawy już od czasów starożytnych, liczne zalety kapusty wychwalał Kato Starszy w De agri cultura, najstarszym zachowanym dziele literatury łacińskiej[4]. Obecnie uprawiana na całym świecie w strefach klimatu umiarkowanego i podzwrotnikowego.
- Niektóre odmiany są uprawiane jako rośliny pastewne.
- Niektóre odmiany są uprawiane jako rośliny ozdobne.
Przypisy
-
↑ P.F. Stevens: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2010-05-13].
-
↑ a b Taxon: Brassica oleracea. W: Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2010-10-27].
-
↑ a b J.G. Vaughan, C.A. Geissler: Rośliny jadalne. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2001, s. 166. ISBN 83-7255-326-2.
-
↑ Patrick Faas, Around the Roman table, Palgrave Macmillan, New York 2003, s. 232.