dcsimg
Image of Common centipede
Creatures » » Animal » » Arthropods » Myriapods » Centipedes » » Garden Centipedes »

Common Centipede

Lithobius forficatus (Linnaeus 1758)

Drewniak widełkowiec ( Polish )

provided by wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons
 src=
Widok strony dolnej

Drewniak widełkowiec[1], wij drewniak (Lithobius forficatus) – gatunek parecznika z rodziny Lithobiidae.

Parecznik ten osiąga od 18 do 30 mm długości i 4 mm szerokości ciała. Ubarwienie ma błyszcząco-kasztanowobrązowe. Ma zaokrągloną głowę[2] z czułkami złożonymi z ponad 25, a często z ponad 40 członów[3]. Osobniki dorosłe mają 15 segmentów tułowia i tyleż par odnóży. Młode po wylęgu mają ich 7 i do osiągnięcia dojrzałości rozwijają się anamorficznie, zyskując jedną parę nóg po każdej wylince[2]. Na dziewiątym, jedenastym i trzynastym segmentcie tułowia znajdują trójkątne wyrostki. Prosternum ma na każdym z boków pięć ząbków. Po obu stronach każdej z czterech ostatnich par odnóży biegnie pojedynczy rządek 5 do 9 eliptycznych porów koksalnych[3].

Drewniak widełkowiec jest aktywny nocą, dzień spędzając w kryjówkach[2]. Zwinnie i szybko przemierza ściółkę. Jest drapieżnikiem. Jego ofiarami padają głównie małe owady[4], ale także dżdżownice, nagie ślimaki czy inne pareczniki[2]. Na każdym czułku dorosłych osobników znajduje się około 2 tysięcy włosków czuciowych, służących za chemoreceptory i mechanoreceptory. Namierzona za ich pomocą ofiara jest unieruchamiana szczękonóżami, które wstrzykują jej jad. Następnie powłoki jej ciała są rozrywane pokrytymi płynem trawiennym żuwaczkami, a jego zawartość wypijana[4].

Przedstawiciele gatunku mogą dożywać do 6 lat[5].

Gatunek holarktyczny, bardzo silnie ubikwistyczny w całym zasięgu[3][6]. Zasiedla ściółkę i luźniejsze warstwy gleby, często kryjąc się pod kamieniami i leżącym drewnem. Preferuje zadrzewienia liściaste i mieszane[4], ale spotykany jest też w wielu innych środowiskach, jak wrzosowiska, ogrody[2], a nawet litoral wód słonych[6]. W Europie jest najpospolitszym drewniakiem środowisk synantropijnych[7].

Przypisy

  1. Czesław Jura: Bezkręgowce. Podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 548. ISBN 978-83-01-14595-8.
  2. a b c d e Nicholas Hammond: The Wildlife Trusts Handbook of Garden Wildlife. 2002, s. 21.
  3. a b c Species Lithobius forficatus - Brown Centipede. W: BugGuide [on-line]. [dostęp 2017-02-19].
  4. a b c Gerhard Eisenbeis, Wilfried Wichard: Atlas on the Biology of Soil Arthropods. Springer-Verlag, 1987, s. 136-138.
  5. J.G.E. Lewis: The Biology of Centipedes. Cambridge University Press, 2006, s. 328. ISBN 978-0-521-03411-1.
  6. a b A.D. Barber: World database of littoral Myriapoda. 2015. [dostęp 2017-02-19].
  7. Zoologia t. 2 Stawonogi cz. 2 Tchawkodyszne. Czesław Błaszak (red.). Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 22.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Drewniak widełkowiec: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL
 src= Widok strony dolnej

Drewniak widełkowiec, wij drewniak (Lithobius forficatus) – gatunek parecznika z rodziny Lithobiidae.

Parecznik ten osiąga od 18 do 30 mm długości i 4 mm szerokości ciała. Ubarwienie ma błyszcząco-kasztanowobrązowe. Ma zaokrągloną głowę z czułkami złożonymi z ponad 25, a często z ponad 40 członów. Osobniki dorosłe mają 15 segmentów tułowia i tyleż par odnóży. Młode po wylęgu mają ich 7 i do osiągnięcia dojrzałości rozwijają się anamorficznie, zyskując jedną parę nóg po każdej wylince. Na dziewiątym, jedenastym i trzynastym segmentcie tułowia znajdują trójkątne wyrostki. Prosternum ma na każdym z boków pięć ząbków. Po obu stronach każdej z czterech ostatnich par odnóży biegnie pojedynczy rządek 5 do 9 eliptycznych porów koksalnych.

Drewniak widełkowiec jest aktywny nocą, dzień spędzając w kryjówkach. Zwinnie i szybko przemierza ściółkę. Jest drapieżnikiem. Jego ofiarami padają głównie małe owady, ale także dżdżownice, nagie ślimaki czy inne pareczniki. Na każdym czułku dorosłych osobników znajduje się około 2 tysięcy włosków czuciowych, służących za chemoreceptory i mechanoreceptory. Namierzona za ich pomocą ofiara jest unieruchamiana szczękonóżami, które wstrzykują jej jad. Następnie powłoki jej ciała są rozrywane pokrytymi płynem trawiennym żuwaczkami, a jego zawartość wypijana.

Przedstawiciele gatunku mogą dożywać do 6 lat.

Gatunek holarktyczny, bardzo silnie ubikwistyczny w całym zasięgu. Zasiedla ściółkę i luźniejsze warstwy gleby, często kryjąc się pod kamieniami i leżącym drewnem. Preferuje zadrzewienia liściaste i mieszane, ale spotykany jest też w wielu innych środowiskach, jak wrzosowiska, ogrody, a nawet litoral wód słonych. W Europie jest najpospolitszym drewniakiem środowisk synantropijnych.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL