Puksipuut

Шамшод (форсӣ: شمشاد‎), шимшод (лот. Búxus) — як ҷинси бутта ё дарахтони хурди ҳамешасабзеро аз оилаи шамшодҳо гӯянд.

Тавсифоти гиёҳшинохтӣ

Баргаш думчакӯтоҳ, гулаш майдаи бегулбарг. Мевааш ғӯзаи сеқирраи тухмдор, тухмаш сиёҳи байзашакл.

Парвариш

Ҳама намуд ва навъҳои мазрӯи шамшод барои сабзкорӣ аҳамияти калон доранд. Махсусан шамшоди ҳамешасабз (Buxus sempervirens) дар Тоҷикистон хеле маъмул гаштааст. То 1 м қад мекашад. Дар шароити кӯҳистон хуб нашъунамо меёбад, дарахти сояпарвард буда, соле то 5 см қад мекашад. Зимистон баргҳояш бури сурхтоб мешаванд.

Шамшодро аз тухм, қаламча ва реша, зиёд мекунанд. Шамшод (махсусан навъҳои сояпарвард) 500—600 сол умр мебинад.

Корбурдҳо

Пӯстлох ва баргаш алклоиди буксин дорад. Ҷӯшоби реша, барг ва пӯслохи шамшодро табибони халқӣ чун доруи исҳоловар ва арақрон истифода мекунанд. Инчунин пӯстлохи шамшодро барои ранг кардани тибит ба кор мебаранд. Чуби шамшод сахт буда, дар кори харротӣ, кандакорӣ, ҳаккокӣ ва барои тайёр кардани маснуоти гуногун (моку, шона, ҷадвал, табақча, коса ва ғ.) қимати баланд дорад. Абӯисҳоқи Атъима гуфтааст:

Чӣ шева мекунад оби набот бо дили мо,
Ки бар табақчаи шамшоду косаи ҳалабист,

Таксономия

Синонимҳо

• Crantzia Sw.
• Notobuxus Oliv.
• Tricera Schreb.

Намудҳо

Шамшод дар ҳаволии Сочи

Бино бар додаҳои вебгоҳи The Plant List, ҷинс шомили 104^[2] намуд мебошад.

Эзоҳ

Адабиёт

• Деревья и кустарники СССР, т. , М., 1958;
• Исмаилов М. И., Вечнозелёные лиственные породы, дар кит. Деревья и кустарники для озеленения Таджикистана, Д., 1985.

Сарчашма