Прнар (латински: Quercus coccifera) – вид даб што расте како шумјак, наменет за кастрење за добиточна храна.[2] Прнарот е зимзелено ниско дрво од родот дабови, по потекло од Средоземјето.
Прнарот како самоник расте во јужна Европа, Мала Азија, северозападна Африка,[3] Сирија и Палестина. Неговиот ареал во Европа се простира долж целото Средоземје, најмногу на Пиринејскиот Полуостров, а потоа на југ на Балканскиот Полуостров. На Апенинскиот Полуостров го има во Апулија, а мал ареал се простира и во атлантското приморје. Извесна континенталност се гледа во продирањето во Шпанија и Македонија. Во Хрватска и Црна Гора се јавува долж брегот на Јадранското Море.[4][5]
Во Македонија се простира до надморска висина од 670 метри, во Бугарија на јужните Родопи до 800 метри, а во Грција до 1.100 метри.[5]
Прнарот е ниско, зимзелено дрво. Ретко достига висина од 10 м, со граден пречник на стеблото од 10 до 50 см. Кората на стеблото е густо и плитко испукана. Крошната е густа. Младите гранчиња се покриени со ѕвездести влакненца, а изданоците се ситни, скоро голи.[4] Кореновиот систем се одликува со јако развиен централен корен со бројни странични жили.[6]
Листовите се ситни, долги 2 до 5, а некогаш и само 1 см, долгунесто јајчести. Кожести се, крути, со јака кутикула и голи, освен по нервите каде се видливи ситни влакненца. На лице се сјајни, зелени, на наличје бледо зелени. По ободот се брановити, трнливо назабени и повиен надолу. Петелката е долга 3 до 4 мм. Листовите на гранките остануваат 3−4 години.[4]
Цветовите се еднодомни и еднополни, собрани во соцветија. Машките цветови се во висечки реси, а женските седечки, на кратки дршки. Цвета од март до мај.[3] Плодот е кус и дебел желад, долг до 3 см и широк до 1,5 см, со купула која е скоро седечка (без петелка). Купулата е прекриена со лушпи (стипули) кои се тврди, зашилени, оддалечени од основата. Желадот е една третина, или повеќе, во купулата. Созрева во август−септември втората година.[4]
Кора на стеблото
Лист
Машки соцветија
Зрел плод
Прнарот е топлољубив вид, кој најдобро расте на присојни места. Поднесува и полусенка.[3] Му одговараат сиромашни, најчесто варовнички земјишта, но се јавува и на силикатни. Со другите средоземни видови гради макии и гариги[5] Гради шумјаци со црн јасен на јадранскиот брег и со Coccifero-Carpinetum orientalis во јужна Македонија.[4]
Има силна и трајна моќ за потерувања од пенушки и корени, па почесто се наоѓа на пенушки и корени, додека поединечни стебла добиени од семе, се многу ретки и може да се најдат главно во декоративни зелени површини.[5]
Во време на немаштија и глад и желадите од прнарите, како и желадите од многу други видови дабови, се користеле како храна.
Свежите лисја не би требало да се користата бидејќи танинот во нив делува на другите растенија како инхибитор на растот.[7]
Во рамките на природниот ареал, прнарот може да се користи за формирање високи живи огради.[4]
_Stech-Eiche_(Quercus_coccifera).jpg)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
|accessdate= (помош) |accessdate= (помош) Прнар (латински: Quercus coccifera) – вид даб што расте како шумјак, наменет за кастрење за добиточна храна. Прнарот е зимзелено ниско дрво од родот дабови, по потекло од Средоземјето.
