De ijseend (Clangula hyemalis) is een vogel uit de familie Anatidae (eendachtigen).
De vogel kan 20-33 cm lang worden. Het winterkleed van het mannetje is overwegend wit met een donkere oogvlek. De rug is zwart met witte, verlengde vleugelpennen. 's Zomers is de kop, de hals en de borst zwart, afgezien van een witte oogvlek. De rug is zwart met bruin. De staart heeft een lengte van 12,5 cm. Het verenkleed van het vrouwtje is overwegend bruin met een lichtere bruine kleur aan de zijkant van de kop, de hals en de flanken. Beide geslachten hebben een opvallend kleine snavel.
Zijn voedsel bestaat uit weekdieren, garnalen en kleine vissen.
De ijseend broedt in arctische streken van Europa, Azië en Noord-Amerika en is vaak de algemeenste eendensoort op de toendra. Hij overwintert op zee in beschutte baaien en in riviermondingen, soms met duizenden bijeen. In Nederland is hij schaars in de winter, met name langs de kust in Zeeland en in de Waddenzee.
De Oostzee is voor deze soort het belangrijkste overwinteringsgebied: enkele miljoenen ijseenden duiken hier naar mosselen en kreeftachtigen, soms wel tot 30 meter diepte. Ze blijven daarbij 1 tot enkele minuten onder water.
Bronnen, noten en/of referentiesDe ijseend (Clangula hyemalis) is een vogel uit de familie Anatidae (eendachtigen).
