Multimedia w Wikimedia Commons Jednoplamek żyworodny[2], jednoplamka[3][4], jednoplamek[5][6], wieloplamka[3][7], żyworódka jednoplamka[8], żyworodek jednoplamisty[9] (Phalloceros caudimaculatus) – ryba z rodziny piękniczkowatych (Poeciliidae). Bywa hodowana w akwarium domowym.
Jest jedną z najdawniej hodowanych ryb akwariowych – pierwsze osobniki pojawiły się w akwariach w 1898 roku. W literaturze akwarystycznej opisywana jest często pod nazwą wieloplamki (Phalloceros caudimaculatus reticulata)[10][6] uznawanej za podgatunek, odmianę lub formę barwną jednoplamki, co nie znajduje potwierdzenia w taksonomii – nazwa Phalloceros caudimaculatus reticulata uznawana jest jako nomen nudum[11], czyli nazwy niespełniającej wymogów nomenklatorycznych. Do 2008 roku uznawana była za jedyny gatunek rodzaju Phalloceros.
Żyje w wodach południowo-wschodniej Ameryki Południowej. Spotykana w stawach, potokach.w brazylii, Paragwaju i Urugwaju i Argentynę w dorzeczu (dorzecze La Platy.
Tułów zazwyczaj szaro-oliwkowozielony, z czarnymi nieregularnymi plamami, brzuch jaśniejszy, srebrzysto-niebieskawy, grzbiet ciemniejszy. Spotykane są odmiany o ubarwieniu złotożółtym. Odmiana ta jest często mylnie nazywana złotą gambuzją.
Samce osiągają długość 3,5 – 4 cm, samice 6–7 cm. U samca widoczne jest gonopodium, płetwa grzbietowa ciemno obrzeżona..
Żywa ryba pływająca w strefie środkowej i przypowierzchniowej, towarzysko usposobiona do współmieszkańców w akwarium. Lubi przebywać w miejscach zarośniętych roślinami. Możliwa jest hodowla tego gatunku w niższej temperaturze, nawet od 18 °C. Odmiany nakrapiane jednakże preferują wyższe temperatury.
Jednoplamka jest rybą jajożyworodną. Czas trwania ciąży wynosi ok. 5 tygodni. W jednym miocie dorosła samica może urodzić do 80 młodych. Narybek wielkości 5–7 mm. Dobrze jest młode oddzielać od dorosłych z powodu kanibalizmu.
Jednoplamek żyworodny, jednoplamka, jednoplamek, wieloplamka, żyworódka jednoplamka, żyworodek jednoplamisty (Phalloceros caudimaculatus) – ryba z rodziny piękniczkowatych (Poeciliidae). Bywa hodowana w akwarium domowym.
