De purperkoet (Porphyrio porphyrio) is een vogel uit de familie van de rallen, koeten en waterhoentjes (Rallidae). De vogel komt in Europa slechts voor in Spanje, Portugal en op Sardinië. In Nederland en België is de soort niet als wild waargenomen. Purperkoeten zijn standvogels.
De purperkoet wordt zeer groot, van 38 tot 50 centimeter.[2] Hij heeft een glanzend donkerblauw en paars verenkleed met en grote dikke felrode snavel en lange, felrode poten met lange tenen. Verder heeft hij een felrood schild op het voorhoofd en witte onderstaartdekveren. Juveniele vogels zijn grijzer, hebben een doffer verenkleed en hebben een grijzere snavel en poten. Purperkoeten zwemmen niet graag, maar ze klimmen in het riet of rennen over de grond. In de vlucht zijn ze te herkennen aan de bungelende poten.
Purperkoeten broeden in weelderige vegetatie in binnenwateren, moerassen, meren en baaien. Het nest wordt tussen het riet op het water gebouwd, tot op een hoogte van 50 centimeter. Het diepe nest wordt gemaakt van riet. In april en juni worden 5-7 roze tot geelachtige eieren met donkere vlekken gelegd. Beide ouders broeden; de eieren komen na 22-25 dagen uit. Na vier dagen verlaten de jongen het nest. De ouders blijven nog voor hen zorgen totdat ze kunnen vliegen.
Jonge scheuten, zaden, delen van riet en andere waterplanten, waterinsecten, weekdieren en kleine amfibieën. Soms roven ze eieren en jongen van andere watervogels, waarvoor ze zelfs in bomen klimmen.
De soort heeft een groot verspreidingsgebied dat reikt van West-Europa en Noord-Afrika via het Midden-Oosten tot diep in Zuid- en Zuidoost-Azië, de Indische archipel en Australazië. Binnen dit gebied worden 12 ondersoorten onderscheiden:[3]
Het leefgebied bestaat uit een groot aantal typen draslanden, zowel met zoetwater als brak. Het is een vogel van rijk begroeid, ondiep water met vooral riet en zeggen. Meestal in laagland maar in Nieuw-Zeeland en Afrika komt de vogel ook voor tot op 2500 m boven de zeespiegel.
De purperkoet heeft een groot verspreidingsgebied en daardoor is de kans op de status kwetsbaar (voor uitsterven) gering. De grootte van de populatie is niet gekwantificeerd. Op wereldschaal is de soort niet bedreigd en staat daarom als zodanig op de Rode Lijst van de IUCN.[1]
De nominaat die in West-Europa voorkomt is sterk achteruitgegaan door aantastingen van het leefgebied door de omzetting van draslanden in gebieden voor agrarisch gebruikt. Daardoor is de soort sterk afhankelijk van de bescherming binnen natuurreservaten.
Bronnen, noten en/of referentiesDe purperkoet (Porphyrio porphyrio) is een vogel uit de familie van de rallen, koeten en waterhoentjes (Rallidae). De vogel komt in Europa slechts voor in Spanje, Portugal en op Sardinië. In Nederland en België is de soort niet als wild waargenomen. Purperkoeten zijn standvogels.
