New Zealand falcons (Falco novaezeelandiae) have been observed attacking kea, but no one has reported an incidence of successful predation. Kea remain alert for air attacks when foraging, and they band together to chase falcons that threaten a member of their group.
Known Predators:
Kea perceive visual, tactile, auditory, and chemical stimuli. They communicate with a wide repetoire of vocalizations, including the "kee-ah" flight call for which they are named. They also communicate by fluffing their head feathers into various "facial expressions" and by posturing.
Communication Channels: visual ; acoustic
Perception Channels: visual ; tactile ; acoustic ; chemical
Kea are currently classified as vulnerable by the IUCN, and they are a BirdLife "restricted-range" species. They are subject to international trade regulations under CITES appendix II, as are most parrots. Kea are also protected within New Zealand by the Wildlife Act of 1953, the National Parks Act, the Animals Protection Act, and the Trade in Endangered Species Act. These laws prohibit the capture of kea on private and public lands, prohibit their mistreatment, and ban their export. However, parrot-smuggling is a lucrative business, and kea are often captured and exported for the black market pet trade. It is unknown exactly how many kea are left in the wild. Estimates range from only 2,000 to 5,000 birds, but for now, kea populations appear to be stable--especially in national parks and other protected areas.
US Migratory Bird Act: no special status
US Federal List: no special status
CITES: appendix ii
IUCN Red List of Threatened Species: vulnerable
Kea have been known to attack sheep, and the wounds can become infected with Clostridium bacteria. The bacteria can cause blood poisoning, which can be fatal to sheep. Increasingly, the parrots have come into contact with human habitations, sometimes foraging at dumps and cabins. Kea have been known to destroy car accessories, such as windshield wipers and weather stripping. These birds also have shredded hiking boots and have stolen objects such as sunglasses. The damage can cause serious problems, such as when the birds rip out car wiring and destroy ski-lift warning systems.
Negative Impacts: causes or carries domestic animal disease
Kea are important for New Zealand's tourism industry. These birds have been called "the clown of New Zealand's Southern Alps" by the Department of Conservation, attracting crowds when they convene on automobiles.
Positive Impacts: ecotourism
Kea, being opportunistic, generalist foragers, are primary, secondary, and higher-level consumers. In the past, kea probably had an array of competitors, such as kaka (Nestor meridionalis), moa (Anomalopteryx, Dinornis, Emeus, Euryapteryx, Megalapteryx, and Pachyornis spp.), kakapo (Strigops habroptila), takahe (Porphyrio mantelli), and New Zealand ravens (Corvus moriorum). But human settlement fueled a mass extinction of New Zealand's native birds. Moa, takahe, and New Zealand ravens are now extinct, and kakapo are extremely rare. Only kaka remain to compete with kea and, where their ranges overlap, these two closely related species use many of the same food resources.
Mutualist Species:
Kea are found only in the mountains of South Island, New Zealand.
Biogeographic Regions: australian (Native )
Other Geographic Terms: island endemic
Kea live in wooded valleys and southern beech (Nothofagus) forests that line sub-alpine scrublands at 600 to 2000 m. In summer, kea inhabit high elevation scrub and alpine tundra areas. In autumn, they move to higher elevations to forage for berries. In winter, kea move below the timberline.
Range elevation: 600 to 2000 m.
Habitat Regions: temperate ; terrestrial
Terrestrial Biomes: forest ; mountains
Kea can live 14.4 years in captivity. Life span in the wild has not been reported.
Range lifespan
Status: captivity: 14.4 (high) years.
Average lifespan
Status: captivity: 14.4 years.
Kea are crow-sized parrots, about 48 cm long as adults. They have brownish-green heads and underparts with blackish edges. Their bodies have dull bronze-green plumage. The outer webs of their primaries are dull blue, and the underwing coverts are orange red with yellow barring and notching that extends to the undersides of the flight feathers. The lower back is dull red in color, reaching to the uppertail coverts. The upper surface of the tail is bronze-green, and the under surface of the tail is dull yellow. Kea have decurved upper bills (culmens). Females have shorter, less curved culmens and weigh about 20 percent less than males. Juvenile kea have yellowish crowns and ceres.
Average mass: 922 g.
Average length: 48 cm.
Other Physical Features: endothermic ; homoiothermic; bilateral symmetry
Sexual Dimorphism: male larger
Kea are opportunistic, omnivorous parrots. The leaves, buds, and nuts of southern beeches (Nothofagus) are especially important in the kea diet. The foods consumed vary by season, however. In spring they eat mountain daisies (Celmisia) and dig in the soil for small plants and insects. In summer kea consume the nectar and pollen of flowering mountain flax (Phorium colensoi) and rata (Metrosideros). They eat berries of coprosma (Coprosma) and snow totara (Podocarpus nivalis), and eat the leaves, fruit, seeds, and flowers of other plants. In summer they also eat beetle grubs, grasshoppers, and land snails. In fall kea feed on mountain beech leaves and buds and continue foraging on the roots, bulbs, fruit, seeds, and stems of other plants. Kea scavenge on trash heaps year round and relish the flesh and bone marrow from carcasses. These food sources become particularly important in winter, when plant foods are scarce. Finally, kea have been reported to eat rabbits and mice, and they have gained a reputation for attacking sheep, although they usually only prey on wounded or diseased sheep.
Animal Foods: mammals; carrion ; insects; mollusks
Plant Foods: leaves; roots and tubers; seeds, grains, and nuts; fruit; nectar; pollen; flowers
Primary Diet: omnivore
Kea have a polygynous mating system. Males fight for dominance, and the hierarchy is strict: as few as 10% of males may be allowed to breed in certain years. Copulation is often initiated the female, who approaches the male and invites play or adopts a submissive posture and solicits preening. The male then feeds the female a regurgitated meal and mounts her.
Mating System: polygynous
Kea have been observed breeding at all times of the year, except late autumn. Their main reproductive period lasts from July to January. They nest in burrows under rocks or among tree roots. Kea have clutches of two to four eggs, and incubate the eggs for three to four weeks. The altricial hatchlings fledge after 13 weeks, and then disperse from their natal ranges after another five to six weeks. Males are sexually mature after four or five years, while females become sexually mature as early as three years of age.
Breeding interval: Kea breed once yearly.
Breeding season: Kea breed mainly between January and July.
Range eggs per season: 2 to 4.
Range time to hatching: 3 to 4 weeks.
Average fledging age: 13 weeks.
Range time to independence: 18 to 19 weeks.
Range age at sexual or reproductive maturity (female): 3 (low) years.
Range age at sexual or reproductive maturity (male): 4 to 5 years.
Key Reproductive Features: iteroparous ; year-round breeding ; gonochoric/gonochoristic/dioecious (sexes separate); sexual ; oviparous
One a female kea lays her eggs, she sits on the nest and incubates them for three weeks. During this time, she rarely leaves the nest and the male feeds her. After the eggs hatch, the male continues to feed the female, and she, in turn, feeds the chicks. After a month, the male begins feeding the chicks himself. The chicks fledge at 9 to 13 weeks of age, and the male assumes sole responsibility for feeding them. He continues feeding his fledglings for up to six weeks. Afterward, the juveniles disperse from their natal area and travel together in flocks for two to three years before settling down.
Parental Investment: altricial ; pre-fertilization (Protecting: Female); pre-hatching/birth (Provisioning: Female, Protecting: Female); pre-weaning/fledging (Provisioning: Male, Female, Protecting: Male, Female); pre-independence (Provisioning: Male, Protecting: Male, Female); extended period of juvenile learning
Die kea (Nestor notabilis) is ’n groot spesie papegaaie in die familie Nestoridae[2] wat in die woud- en Alpestreke van Nieu-Seeland se Suideiland voorkom. Dit is sowat 48 cm lank en hoofsaaklik olyfgroen met helderoranje onder sy vlerke. Dit het ’n groot, smal, geboë grysbruin bosnawel.
Die kea is die enigste Alpe-papagaai ter wêreld. Hul omnivore dieet sluit aas in,[3] maar bestaan hoofsaaklik uit wortels, blare, bessies, nektar en insekte. Die voëls is vroeër doodgemaak weens kommer onder skaapboere dat hulle vee, veral skape, aanval.[4] Sedert 1986 word hulle beskerm onder die wet op natuurlewe.[5]
Die genus Nestor bevat vier spesies: die Nieu-Seelandse kaka (Nestor meridionalis), die kea (N. notabilis), die uitgestorwe Norfolk-kaka (N. productus) en die uitgestorwe Chatham-kaka (N. chathamensis). Almal stam vermoedelik af van ’n "proto-kaka" wat vyf miljoen jaar gelede in die woude van Nieu-Seeland voorgekom het.[6][7] Hul naaste verwant is die kakapo (Strigops habroptilus), wat nie kan vlieg nie.[6][7][8][9] Saam vorm hulle die superfamilie Strigopoidea van papegaaie, ’n antieke groep wat voor hul verspreding van alle ander Psittacidae afgeskei het.[6][7][9][10]
Die kea is ’n groot papegaai wat sowat 48 cm lank is en tussen 800 g en 1 kg weeg.[11] Dit is hoofsaaklik olyfgroen met helderoranje onder sy vlerke. Die vere aan die kant van sy gesig is donkerolyfbruin, vere op sy rug en romp is oranjerooi en sommige van die buitenste vere is dofblou. Dit het ’n kort, blougroen stert met ’n swart punt. Die onderkant van die binneste stertvere het geeloranje dwarsstrepe.[12] Dit het ’n groot, smal, geboë grysbruin bosnawel. Die mannetjies is sowat 5% langer as die wyfies en die bosnawel is langer.[13]
Die kea is een van 10 inheemse papegaaispesies in Nieu-Seeland.
Hul habitat wissel van riviervalleie en kuswoude aan die Suideiland se weskus tot die woudstreke van Suideiland. Hulle word gewoonlik nie op Noordeiland aangetref nie, hoewel fossielrekords wys ’n bevolking het waarskynlik meer as 10 000 jaar gelede daar voorgekom.[14]
In 1986 is die bevolking in een opname op tussen 1 000 en 5 000 geraam,[15] terwyl ’n ander raming neerkom op 15 000 in 1992.[16] Huidige ramings is tussen 3 000 en 7 000 voëls.[17]
Wikispecies het meer inligting verwant aan: Kea
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Kea.
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
Die kea (Nestor notabilis) is ’n groot spesie papegaaie in die familie Nestoridae wat in die woud- en Alpestreke van Nieu-Seeland se Suideiland voorkom. Dit is sowat 48 cm lank en hoofsaaklik olyfgroen met helderoranje onder sy vlerke. Dit het ’n groot, smal, geboë grysbruin bosnawel.
Die kea is die enigste Alpe-papagaai ter wêreld. Hul omnivore dieet sluit aas in, maar bestaan hoofsaaklik uit wortels, blare, bessies, nektar en insekte. Die voëls is vroeër doodgemaak weens kommer onder skaapboere dat hulle vee, veral skape, aanval. Sedert 1986 word hulle beskerm onder die wet op natuurlewe.
Die genus Nestor bevat vier spesies: die Nieu-Seelandse kaka (Nestor meridionalis), die kea (N. notabilis), die uitgestorwe Norfolk-kaka (N. productus) en die uitgestorwe Chatham-kaka (N. chathamensis). Almal stam vermoedelik af van ’n "proto-kaka" wat vyf miljoen jaar gelede in die woude van Nieu-Seeland voorgekom het. Hul naaste verwant is die kakapo (Strigops habroptilus), wat nie kan vlieg nie. Saam vorm hulle die superfamilie Strigopoidea van papegaaie, ’n antieke groep wat voor hul verspreding van alle ander Psittacidae afgeskei het.
Ur pennad Kea (enez) zo ivez.
Ar c'hea(Daveoù a vank) a zo ur spesad perokeded, Nestor notabilis an anv skiantel anezhañ.
Ur peroked bras eo Nestor notabilis, war-dro 48 cm e hirder ha 0,800-1 kg a bouez ennañ.
Gwer olivez eo liv pennañ e bluñv, ruz-orañjez zo war e gein hag e velost. Glas eo lod pluñvennoù tu diavaez e zivaskell, melen-orañjez zo war an tu diabarzh anezho.
Berr ha ledan eo e lost glaswer, du ar beg anezhañ.
Gris eo e bigos hir, strizh ha kromm an tamm krec'h anezhañ.
En o oad gour e vez ar pared war-dro 5 % brasoc'h eget ar parezed, ha 12-14 % hiroc'h e vez tamm krec'h o figos.
Gell-teñval eo daoulagad al laboused en o oad gour ; gris eo trolinenn o daoulagad, o fronelloù hag o favioù ; melen eo trolinenn daoulagad ar ploged, melen ivez o fronelloù, melen-orañjez lodenn izelañ o figos, ha melen-gris o favioù.
Bagadus eo ar spesad, betek 13 labous zo en ur strollad. Muioc'h a barezed eget a bared zo er spesad, setu e c'hall ur par bevañ gant meur a barez.
Diwar hugennoù ha strujennoù e vev ar spesad peurvuiañ. En hañv e ya greun, delioù, broñs, hugennoù, amprevaned ha preñved ganto. Bleuñv lin Zeland-Nevez (Phormium) a gavont mat, peogwir ez eus kalz nektar enno, a zastumont gant krib arbennik o zeod.
En diskar-amzer e tebront strujennoù ha delioù spesad faou ar vro.
Gagnoù an deñved a blij dezho er goañv : ar peroked kigdebrer anavet nemetañ eo Nestor notabilis betek-hen.
Brosezat eo ar spesad e menezioù Enez ar Su (Zeland-Nevez)[1].
Un neizh a gaver war un dachenn 4,4 km² e koadegi faou ar vro, uheloc'h eget 1 600 m war tor ar menezioù serzh.
Unan eus ar spesadoù perokeded a vev a-us barr ar gwez eo Nestor notabilis.
Neizhañ a ra Nestor notabilis war an douar e dan ar faou, e faoutoù ar reier, pe e toulloù a gleuz en douar etre gwrizioù ar gwez.
Dre ribouloù danzouar ez a betek e neizh, ma tozv etre 2 ha 5 vi adalek miz Gouere ha miz Genver. War-dro 21 devezh e pad ar gorvezh, hag e-pad 94 deiz e vez maget ar ploged.
a vo kavet e Wikimedia Commons.
Ur pennad Kea (enez) zo ivez. Ar c'hea(Daveoù a vank) a zo ur spesad perokeded, Nestor notabilis an anv skiantel anezhañ.
El kea (Nestor notabilis) és una espècie d'ocell psitaciforme de la família dels lloros. És endèmic de la zona alpina de l'Illa Sud (Nova Zelanda).
Va ser descrita en 1856 per John Gould. No té cap subespècie descrita. El seu gènere (Nestor) juntament amb el kakapo (Strigops habroptilus) (tots endèmics de Nova Zelanda) són a vegades considerats una família pròpia: Strigopidae.
És un lloro de gran grandària, mesurant entorn dels 46 cm. És de color verd, amb l'obispillo i la part inferior de les ales de vermell brillant. El bec, la cera, l'ull i les potes són marró fosc. Els sexes són similars, però el mascle és major que la femella i pesa al voltant de 1.000 g, mentre que la femella 800 g; a més en el mascle la mandíbula superior és més llarga. Els juvenils tenen la part superior del cap pàl·lid, i la cera, anell ocular i escaig grocs.
El kea (Nestor notabilis) és una espècie d'ocell psitaciforme de la família dels lloros. És endèmic de la zona alpina de l'Illa Sud (Nova Zelanda).
Aderyn a rhywogaeth o adar yw Cea (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: ceaod) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol Nestor notabilis; yr enw Saesneg arno yw Kea. Mae'n perthyn i deulu'r Parotiaid (Lladin: Psittacidae) sydd yn urdd y Psittaciformes.[1]
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn N. notabilis, sef enw'r rhywogaeth.[2]
Mae’r cea yn fyw yn ardaloedd coedol neu fynyddol ar Ynys y De, Seland Newydd. Maent yn adnabyddus am eu chwilfrydedd, ac yn gallu bod yn ddinistriol, yn niwsans i breswylwyr ac yn atyniad i dwristiaid.
Maent yn nythu ar y llawr, ac yn dueddol o ddodwy 4 wy, yn arferol rhwng Hydref a Ionawr. Maent yn bwyta cig a phlanhigion. Mae’r rhywogaeth wedi bod yn swyddogol dan fwgwth o ddifodiant ers 2013, ond er na chaniateir eu lladd ers 1971, mae rhai’n cael eu saethu’n angyfreithlon. Saethwyd tua 150,000 ohonynt rhng 1860 a 1970.[3]
Mae'r cea yn perthyn i deulu'r Parotiaid (Lladin: Psittacidae). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
Rhestr Wicidata:
rhywogaeth enw tacson delwedd Corbarot brongoch Micropsitta bruijnii Corbarot Finsch Micropsitta finschii Corbarot Meek Micropsitta meeki Corbarot penfelyn Micropsitta keiensis Corbarot wyneblwyd Micropsitta pusio
Aderyn a rhywogaeth o adar yw Cea (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: ceaod) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol Nestor notabilis; yr enw Saesneg arno yw Kea. Mae'n perthyn i deulu'r Parotiaid (Lladin: Psittacidae) sydd yn urdd y Psittaciformes.
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn N. notabilis, sef enw'r rhywogaeth.
Mae’r cea yn fyw yn ardaloedd coedol neu fynyddol ar Ynys y De, Seland Newydd. Maent yn adnabyddus am eu chwilfrydedd, ac yn gallu bod yn ddinistriol, yn niwsans i breswylwyr ac yn atyniad i dwristiaid.
Maent yn nythu ar y llawr, ac yn dueddol o ddodwy 4 wy, yn arferol rhwng Hydref a Ionawr. Maent yn bwyta cig a phlanhigion. Mae’r rhywogaeth wedi bod yn swyddogol dan fwgwth o ddifodiant ers 2013, ond er na chaniateir eu lladd ers 1971, mae rhai’n cael eu saethu’n angyfreithlon. Saethwyd tua 150,000 ohonynt rhng 1860 a 1970.
Nestor kea (Nestor notabilis) je velký papoušek obývající lesnaté horské oblasti Jižního ostrova Nového Zélandu.
Dorůstá průměrně 48 cm a jeho hmotnost se pohybuje kolem 1 kg. Je téměř celý olivově zelený s velkým, úzkým, zakřiveným, hnědo-šedým zobákem.
Je všežravý, požírá zejména kořeny, zelené části rostlin, bobule, nektar, hmyz, malé ptáky a savce a mršiny. Občas napadá i mladé nebo nemocné ovce.
Hnízdí zejména pod zemí – pod kořeny stromů nebo ve skalních trhlinách. K hnízdu jako takovému přitom vede 1–6 m dlouhá chodba, na jejímž konci se nachází velká hnízdní komora vystlaná lišejníky, mechem, kapradinami a měkkým dřevem. Samice začínají hnízdit již během ledna a celé hnízdní období končí v červenci. V jedné snůšce přitom bývají 2–4 bílá vejce, na kterých sedí po dobu asi 21 dnů.
Nestor kea je známý také pro svou inteligenci a zvídavost, často zaletuje i do těsné blízkosti lidských obydlí nebo na parkoviště, kde pátrá po zbytcích potravy.
Papoušek nestor kea byl dříve ve velkém loven a i dnes je nepřítelem a tudíž i terčem farmářů, protože se někdy stane, že zabije ovci. Většinou ovce neumře bezprostředně po útoku, protože cílem papoušků není ovci zabít – vyžírají nejčastěji tuk v okolí ledvin a ovce umírají na následky infekce. Dodnes se občas objeví informace, že jde o pověru hloupých farmářů, ale to není pravda. Na Novém Zélandu probíhá seriózní výzkum, jehož snahou je zabránit tomuto zlozvyku, protože pták je jinak velmi oblíbený.[1]
To však není jediný problém. Nestoři žijí v horských oblastech Nového Zélandu, kde je na některých starých domech stále olověná krytina. Zvědaví papoušci často kousky olova odtrhávají a polykají, což má pro ně fatální následky. I proto ho IUCN řadí mezi zranitelné druhy.
V tomto článku byl použit překlad textu z článku Kea na anglické Wikipedii.
Ptáci : obrazová encyklopedie ptáků celého světa. V Praze: Knižní klub, 2008. 512 s. ISBN 978-80-242-2235-6.
Ptačí inteligence bez hranic. Dokument. Německo, 2013. 52 min. [Vysíláno: Prima Zoom 17. 8. 2016 v 18.55 hod., 20. 8. 2016 v 10.15 hod.]
Obrázky, zvuky či videa k tématu nestor kea ve Wikimedia Commons
Nestor kea (Nestor notabilis) je velký papoušek obývající lesnaté horské oblasti Jižního ostrova Nového Zélandu.
En kea (Nestor notabilis) er en papegøjefugl, der findes i det sydlige New Zealand. Keaen har pt status som CR (kritisk truet) på IUCNs rødliste (2018). Heldigvis er arten i bedring.
Indtil 1970 blev keaen jaget af de newzealandske fårehyrder, fordi den satte sig på ryggen af fårene og spiste fedtet direkte fra fårets ryg, men på grund af den lille bestand blev den fredet.
Keaen skulle være så intelligent, at den kan udføre avancerede opgaver som blandt andet indebærer teamwork og at rive i snore for at få mad, opgaver som små børn ikke kan løse. Keaen siges også at være dygtig til at sløre sig i sit terræn. I sløringen tager den højde for områdets bevoksning, belysning, baggrund og bevægelse.[kilde mangler]
Taksonomi fra Wikispecies En kea (Nestor notabilis) er en papegøjefugl, der findes i det sydlige New Zealand. Keaen har pt status som CR (kritisk truet) på IUCNs rødliste (2018). Heldigvis er arten i bedring.
Der Kea (Nestor notabilis), manchmal auch Bergpapagei genannt, ist ein vom Aussterben bedrohter Vogel aus der Gattung der Nestorpapageien (Nestor), der zur Familie der Strigopidae zählt.[1]
Der etwa 46 Zentimeter lange Kea ist relativ unauffällig gefärbt und mit überwiegend olivgrünem Federkleid ausgestattet. Die Unterflügeldecken und der Bürzel sind orangefarben. Der Vogel besitzt einen recht schlanken, hakenförmigen Schnabel. Männliche Exemplare bringen es auf ein Körpergewicht von 900 bis 1100 Gramm, während die Weibchen rund 20 % leichter sind und ein Körpergewicht zwischen 700 und 900 Gramm aufweisen.[1]
Die Heimat der Keas erstreckt sich über eine Fläche von rund vier Millionen Hektar entlang der alpinen Regionen der Südinsel Neuseelands, angefangen von Farewell Spit im Norden der Westküste bis hinunter in die Region um Waitutu im Südwesten der Südküste, sowie in den Bergen der Kaikoura Ranges im Nordosten der Südinsel.[1]
Der Kea gehört zu den wenigen Papageienarten, die außerhalb der Tropen leben und auch in verschneiten Regionen überwintern können, doch in den Wintermonaten, wenn in den Bergen die Nahrung knapp wird, treibt es die Vögel mitunter auch ins Flachland.
Die Population der Keas wird vom neuseeländischen Department of Conservation auf zwischen 3000 und 7000 Exemplare geschätzt.[2]
Die Keas sind Allesfresser, die sich bevorzugt von Pflanzen und tierischen Produkten ernähren, wie von frischen Trieben, Früchten, Blättern, Nektar und Samen, und im Boden nach Insektenlarven und Pflanzenknollen graben und in den Kaikoura Ranges auch Jagd auf Shearwater-Nestlinge (Sturmvögel) machen. Weiterhin ernähren sich Keas von Aas von Hirschen, Gämsen, Tahr und Schafen, wenn dazu Gelegenheit besteht.[1]
Bei neuseeländischen Farmern kamen Keas bereits Mitte des 19. Jahrhunderts in Verruf, weil sie tote Schafe anfraßen und auch dabei beobachtet wurden, wie sie lebenden Schafen auf dem Rücken das Fell aufrissen, um an das Körperfett zu kommen und ebenfalls Fett aus der Nierengegend fraßen, was ihnen insgesamt schnell den Ruf von „Schafsmördern“ einbrachte. Der Ornithologe J. R. Jackson nahm bereits 1962 an, dass Keas kranke oder verletzte Schafe angreifen, machte aber auch deutlich, dass die Fallzahlen an Schafrissen von den Farmern in der Öffentlichkeit übertrieben wurden.[3] Ein Video aus dem Jahr 1993 bestätigte eine wissenschaftliche Vermutung, dass die Vögel ihre starken Schnäbel und Klauen dazu nutzen, um damit die Haut auf dem Rücken der Schafe zu durchtrennen und das Fett darunter fressen zu können.[4] Obwohl die Keas die Schafe dadurch nicht direkt töten, können die Schafe – je nach Größe der Verwundung – daran sterben. Anekdotisch wurde auch von Attacken der Keas auf Kaninchen, Hunde und sogar Pferde berichtet.
Keas gelten als besonders neugierig und verspielt. Das „Untersuchen“ von Gegenständen, die Touristen mitbringen und unbewacht liegen lassen, geht häufig nicht ohne Beschädigung einher. Geparkte Autos sind davon besonders betroffen. Hier werden unter anderem oft Dichtungsgummis an Türen und Fenstern und der Lack mit ihren kräftigen Schnäbeln bearbeitet. Vor allem Jungtiere finden daran großen Gefallen. Keas gelten als sehr intelligente Vögel. Sie sind in der Lage, Werkzeuge zu nutzen, ihr eigenes Spiegelbild zu erkennen[5], und sie haben ein sehr gutes technisches Verständnis. Das Öffnen von geschlossenen Rucksäcken und Mülltonnen gelingt ihnen problemlos. Außerdem wurde gezeigt, dass Keas im Stande sind, Wahrscheinlichkeiten richtig einzuschätzen und Vorhersagen zu treffen, in welcher Hand sich ein Gegenstand mit der größten Wahrscheinlichkeit befindet.[6]
Wenn Keas ihren Partner gefunden haben, leben sie in der Regel ein Leben lang zusammen. Weibchen legen ab dem vierten Lebensjahr zwischen ein und fünf weiße, 39 mm im Umfang und 43 mm in der Länge große Eier pro Gelege und brüten diese zwischen 22 und 26 Tage lang aus. Ein Jungtier startet seine Flugversuch nach etwa 90 Tagen und verlässt das elterliche Nest im Alter zwischen 100 und 150 Tagen. Keas werden bis zu 22 Jahre alt.[7]
Aufgrund des Konfliktes mit Farmern, die Keas für getötete Schafe verantwortlich machten, wurde seit den späten 1860er Jahren von der neuseeländischen Regierung ein Kopfgeld für getötete Keas gezahlt. Das führte dazu, dass bis in die frühen 1970er Jahre hinein schätzungsweise 150.000 Keas getötet wurden.[8] Auch heute wird immer noch eine unbekannte Anzahl dieser Vögel getötet. Untersuchungen an Kadavern belegen, dass Vögel an Schussverletzungen mittels Schrotflinte, an stumpfen Verletzungen und an Vergiftungen sterben.[8]
Hermeline, Possums, Katzen und Ratten stellen eine weitere Bedrohung für die Keas dar, die ihre meist in Erdhöhlen befindlichen Gelege plündern und damit die Nachzucht der Vögel empfindlich stören. Die Bekämpfung der von Europäern eingeschleppten Prädatoren zeigt, dass damit ein guter Schutz von Gelegen erreicht werden kann, von denen dann bis zu 70 % erfolgreich bebrütet werden.[2]
Aufgrund der über eine große Fläche verteilt lebenden Keas ist es schwierig, eine verlässliche Anzahl von Individuen zu ermitteln. Dennoch zeigen Untersuchungen auf, dass die Populationsgröße vermutlich vergleichsweise klein ist. Die geschätzte Population schwankt je nach Quelle von 1000 bis 5000[1], von 3000 bis 7000[2] oder gar bis zu 15.000 Exemplaren[1]. Die IUCN gibt die Population der Keas mit rund 4000 ausgewachsenen Tieren an und hat die Vögel deshalb auf die Rote Liste der schützenswerte Tieren gesetzt.[9]
Der Kea (Nestor notabilis), manchmal auch Bergpapagei genannt, ist ein vom Aussterben bedrohter Vogel aus der Gattung der Nestorpapageien (Nestor), der zur Familie der Strigopidae zählt.
Ko te Kea (Nestor notabilis) tētahi o ngā momo Kākā o Aotearoa. He manu o ngā maunga me ngā ngahere o Te Wai-pounamu, he manu ātaahua, he rite te āhua o ngā huruhuru ki tō te pounamu. He nanakia hoki te manu nei; ā, ki ētahi, he manu kai i ngā hipi o te maunga. I ēnei rā, ko tōna 5,000 noa iho ngā kea e ora tonu ana i ēnei moutere; e ai ki ētahi, ko tōna 1,000 noa iho kē. Ko te ingoa pūtaiao he Nestor notabilis. Ko te ingoa reo Pākehā he Kea; ki ētahi he Mountain Parrot.
Kiya nisqa pisqukunaqa (Nestor notabilis) kanku hatun rikch'aq wiqrukunaq tiyaspa Musuq Silandapi.
Wikispecies nisqaqa qillqasqa p'anqayuqmi kay hawa: KiyaKiya nisqa pisqukunaqa (Nestor notabilis) kanku hatun rikch'aq wiqrukunaq tiyaspa Musuq Silandapi.
O kea (pronunciau en anglés /ˈkiːə; en maorí /kɛ.a/; Nestor notabilis) ye una especie de loro gran d'a familia Nestoridae[1] que se troba en zonas de selvas y rechions alpinas d'a Isla d'o Sud de Nueva Zelanda. Tien una largaria d'alto u baixo 48 cm, ye de color prencipalment verda con narancha brillant baixo as alas y tien un gran, estreito y curvau pico de color griso-marrón. O kea ye l'unico loro alpino d'o mundo. A suya dieta omnivora incluye carnuz, encara que consiste mas que mas en radices, fuellas, chicotz fruitos, nectar y insectos. Actualment no ye guaire normal, pero d'antis mas o kea se cazaba a cambeo d'una recompensa que ufriban os pastors, encarranyaus porque atacaba a os suyos animals, mas que mas a las uellas.[2] En 1986 recibió protección total d'alcuerdo a la lei de Protección d'a Fauna Salvache de 1953.[3][4]
O kea anieda en foraus u crepazas entre as radices d'os árbols. Son conoixius por a suya intelichencia y curiosidat, as dos vitals ta a suya supervivencia en un ambient hostil de montanya. O kea puet resolver puzzles lochicos, asinas como empentar y tirar cosas en un orden determinau ta obtener comida y pueden treballar chuntos ta obtener un cierto obchectivo.[5] Han estau grabaus parando y emplegando ainas.[6]
O kea (pronunciau en anglés /ˈkiːə; en maorí /kɛ.a/; Nestor notabilis) ye una especie de loro gran d'a familia Nestoridae que se troba en zonas de selvas y rechions alpinas d'a Isla d'o Sud de Nueva Zelanda. Tien una largaria d'alto u baixo 48 cm, ye de color prencipalment verda con narancha brillant baixo as alas y tien un gran, estreito y curvau pico de color griso-marrón. O kea ye l'unico loro alpino d'o mundo. A suya dieta omnivora incluye carnuz, encara que consiste mas que mas en radices, fuellas, chicotz fruitos, nectar y insectos. Actualment no ye guaire normal, pero d'antis mas o kea se cazaba a cambeo d'una recompensa que ufriban os pastors, encarranyaus porque atacaba a os suyos animals, mas que mas a las uellas. En 1986 recibió protección total d'alcuerdo a la lei de Protección d'a Fauna Salvache de 1953.
O kea anieda en foraus u crepazas entre as radices d'os árbols. Son conoixius por a suya intelichencia y curiosidat, as dos vitals ta a suya supervivencia en un ambient hostil de montanya. O kea puet resolver puzzles lochicos, asinas como empentar y tirar cosas en un orden determinau ta obtener comida y pueden treballar chuntos ta obtener un cierto obchectivo. Han estau grabaus parando y emplegando ainas.
Το Κέα είναι ένα είδος μεγάλου παπαγάλου που ανήκει στην οικογένεια Nestoridae που απαντά στις δασικές και ορεινές περιοχές του νότιου νησιού της Νέας Ζηλανδίας. Έχει μέγεθος περίπου 48 εκατοστά,έχει φτέρωμα χρώματος κυρίως λαδί με λαμπερό πορτοκαλί κάτω από τα φτερά του και έχει ένα μεγάλο, στενό, καμπύλο, γκρίζο-καφέ άνω ράμφος. Το κέα είναι ο μοναδικός αλπικός παπαγάλος στον κόσμο. Η παμφάγα διατροφή του περιλαμβάνει κοτσάνια αλλά αποτελείται κυρίως από ρίζες, φύλλα, μούρα, νέκταρ και έντομα. Στις μέρες μας ασυνήθιστο, το κέα κάποτε κυνηγήθηκε λόγω ανησυχιών εκ μέρους της κοινότητας εκτροφής προβάτων ότι επιτίθεται σε ζώα, ειδικά σε πρόβατα Το 1986, έλαβε πλήρη προστασία.
Το κέα περιγράφηκε από τον ορνιθολογο Τζον Γκουλντ το 1856. Η επιστημονική ονομασία του πτηνού σημαίνει στα Λατινικά «αξιοσημείωτος». Το όνομα κέα από τη άλλη, προέρχεται από την γλώσσα των Μαορί.
Το κέα φωλιάζει σε ρωγμές ανάμεσα στις ρίζες των δέντρων. Τα Κέα είναι γνωστά για τη νοημοσύνη και την περιέργειά τους, ζωτικής σημασίας για την επιβίωσή τους σε ένα σκληρό ορεινό περιβάλλον. Ο παπαγάλος αυτός μπορεί να λύσει λογικά παζλ, όπως να πιέζει και να τραβά τα πράγματα με μια συγκεκριμένη σειρά για να φτάσει στα τρόφιμα, και θα συνεργαστεί για να επιτύχει ένα συγκεκριμένο στόχο.
Το γένος Nestor περιλαμβάνει τέσσερα είδη: το Nestor meridionalis, το N. notabilis, και τα εξαφανισμένα N. productus και N.chathamensis.
Το κέα είναι ένας μεγάλος παπαγάλος με μήκος περίπου 48 cm και ζυγίζει μεταξύ 800 γραμμαρίων και 1 κιλό. Έχει ως επί το πλείστον λαδί-πράσινο φτέρωμα με ένα γκρι ράμφος που έχει ένα μακρύ, στενό, καμπύλο άνω ράμφος. Το ενήλικο έχει σκούρες καφέ ίριδες, και τα αιθέρια έλαια και τα πόδια είναι γκρίζα.
ಕಿಯಾ ಗಿಣಿನ್ಯೂಜಿಲ್ಯಾಂಡ್ ದ್ವೀಪ ಸಮೂಹದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಂಡು ಬರುವ ಗಿಣಿ ಜಾತಿಯ ಹಕ್ಕಿ.
ಗಿಣಿಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಸಿಟ್ಟಾಸಿಫಾರ್ಮೀಸ್ ಗಣದ ಸಿಟ್ಟಾಸಿಡೀ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಒಂದು ಜಾತಿಯ ಹಕ್ಕಿ. ಇದರ ವೈಜ್ಞಾನಿಕನಾಮ ನೆಸ್ಟರ್ ನೊಟಾಬಿಲಿಸ್.
ನ್ಯೂಜಿಲ್ಯಾಂಡ್ನ ಆಲ್ಪೈನ್ ಪರ್ವತ ಪ್ರದೇಶ ಇದರ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ತಾಣ. ಎತ್ತರವಾದ ಪರ್ವತ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿನ ಕಲ್ಲುಪೊಟರೆಗಳಲ್ಲಿ ಗೂಡು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡು ವಾಸಿಸುತ್ತದೆ.
ಕಿಯಾ ಗಿಣಿಗಳು ಸುಮಾರು ೧೯ ಇಂಚಿನಷ್ಟು ಉದ್ದವಿದ್ದು ಸುಮಾರು ಒಂದು ಕಿಲೋ ತೂಕವಿರುತ್ತವೆ[೨] .ಗಂಡು ಹಕ್ಕಿ ಹೆಣ್ಣಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಉದ್ದವಿರುತ್ತವೆ. ಗಂಡಿನ ಕೊಕ್ಕು ಹೆಣ್ಣಿನ ಕೊಕ್ಕಿಗಿಂತ ೧೨ರಿಂದ ೧೪ ಶೇಕಡಾ ಉದ್ದವಿರುತ್ತದೆ.[೩] ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಕಾಗೆಯಷ್ಟು ದೊಡ್ಡದು. ಗಿಣಿಗಳಲ್ಲಿರುವಂತೆ ಬಾಗಿರುವ ಬಲವಾದ ಕೊಕ್ಕು ಇದೆ. ಮೈಬಣ್ಣ ಕಂದುಮಿಶ್ರಿತ ಹಸಿರು. ಗಿಣಿಗಳಂತೆಯೇ ಹಣ್ಣು, ಮೊಗ್ಗು, ಹುಳು, ಕೀಟ ಮುಂತಾದುವನ್ನು ತಿಂದು ಜೀವಿಸುತ್ತದೆ. ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ಪರ್ವತದ ಅತೀವ ಚಳಿಯನ್ನು ಸಹಿಸಲಾರದೆ ಕಣಿವೆಗಳಿಗೆ ಇಳಿದುಬರುತ್ತದೆ. ಆಗ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಕುರಿಗಳ ಬೆನ್ನನ್ನು ಕುಕ್ಕಿ ಮಾಂಸವನ್ನು ಬಗಿದು ತಿನ್ನುವುದುಂಟು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಮಾನವನಿಗೆ ಈ ಹಕ್ಕಿಯನ್ನು ಕಂಡರೆ ಆಗದು.
ಕಿಯಾ ಗಿಣಿನ್ಯೂಜಿಲ್ಯಾಂಡ್ ದ್ವೀಪ ಸಮೂಹದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಂಡು ಬರುವ ಗಿಣಿ ಜಾತಿಯ ಹಕ್ಕಿ.
Kea is grēat bleohfugol þe on Nīƿes Sǣlandes Sūþīege ƿunaþ. Hē is nēan 48 hundtēontigoðena metera lang. His feðera sind mǣst grēna and brūna, and his nebb is lang and hōced. Hē itt hƿīlum ǣs, ac geƿunelīce itt hē lēaf and berigan. Hīe sind ƿel gecūðe for heora geƿitfulnesse.
The kea (/ˈkiːə/ KEE-ə; Māori: [kɛ.a]; Nestor notabilis) is a species of large parrot in the family Nestoridae[3] found in the forested and alpine regions of the South Island of New Zealand. About 48 cm (19 in) long, it is mostly olive-green with a brilliant orange under its wings and has a large, narrow, curved, grey-brown upper beak. Its omnivorous diet includes carrion,[4] but consists mainly of roots, leaves, berries, nectar, and insects. Now uncommon, the kea was once killed for bounty due to concerns by the sheep-farming community that it attacked livestock, especially sheep.[5] In 1986, it received absolute protection under the Wildlife Act.[6]
The kea nests in burrows or crevices among the roots of trees. Kea are known for their intelligence and curiosity, both vital to their survival in a harsh mountain environment. Kea can solve logical puzzles, such as pushing and pulling things in a certain order to get to food, and will work together to achieve a certain objective.[7] They have been filmed preparing and using tools.[8]
The kea was described by ornithologist John Gould in 1856, from two specimens shown to him by Walter Mantell. Some elderly Māori had told Mantell about the bird around eight years previously and how it used to visit the coast in winter but had not been seen in recent times. Mantell investigated and obtained the birds in Murihiku.[9] Its specific epithet, the Latin term notabilis, means "noteworthy".[10] The common name kea is from Māori, probably an onomatopoeic representation of their in-flight call – 'keee aaa'.[11] The word "kea" is both singular and plural.
The genus Nestor contains four species: the New Zealand kaka (Nestor meridionalis), the kea (N. notabilis), the extinct Norfolk kaka (N. productus), and the extinct Chatham kaka (N. chathamensis). All four are thought to stem from a "proto-kākā", dwelling in the forests of New Zealand five million years ago.[12][13] Their closest relative is the flightless kakapo (Strigops habroptilus).[12][13][14][15] Together, they form the parrot superfamily Strigopoidea, an ancient group that split off from all other Psittacidae before their radiation.[12][13][15][16]
The kea is a large parrot measuring 46 to 50 cm (18 to 20 in) in total length, with some specimens possibly reaching 55 cm (22 in).[17][18][19] Adult kea weigh between 750 and 1,000 g (1.65 and 2.20 lb), with males averaging 956 g (2.108 lb) and females averaging 779 g (1.717 lb). One source listed the mean adult weight as 922 g (2.033 lb)[20][21][22] It has mostly olive-green plumage with a grey beak having a long, narrow, curved upper beak. The adult has dark-brown irises, and the cere, eyerings, and legs are grey. It has orange feathers on the undersides of its wings. The feathers on the sides of its face are dark olive-brown, feathers on its back and rump are orange-red, and some of the outer wing are dull-blue. It has a short, broad, bluish-green tail with a black tip. Feather shafts project at the tip of the tail and the undersides of the inner tail feathers have yellow-orange transverse stripes.[23] The male is about 5% longer than the female, and the male's upper beak is 12–14% longer than the female's.[24] Juveniles generally resemble adults, but have yellow eyerings and cere, an orange-yellow lower beak, and grey-yellow legs.[23]
The kea is one of nine living endemic parrot species in New Zealand.[25]
The kea ranges from lowland river valleys and coastal forests of the South Island's west coast up to alpine regions of the South Island such as Arthur's Pass and Aoraki / Mount Cook National Park. It is closely associated throughout its range with the southern beech (Nothofagus) forests in the alpine ridge.[26]
Apart from occasional vagrants, kea today are not found in the North Island. Subfossil kea bones have been found in sand dunes at Mataikona in the eastern Wairarapa, Poukawa near Hastings, and Waitomo, indicating that they ranged through lowland forest over much of the North Island until the arrival of Polynesian settlers about 750 years ago.[27] Kea subfossils are not restricted to alpine areas, being commonly found in lowland or coastal sites in the South Island.[28] The current distribution of kea reflects the effects of mammalian predators, including humans, which have driven them out of lowland forest into the mountains.[29]
At least one observer has reported that the kea is polygynous, with one male attached to multiple females. The same source also noted that there was a surplus of females.[30]
Kea are social and live in groups of up to 13 birds.[31] Isolated individuals do badly in captivity, but respond well to seeing themselves in a mirror.[32]
_7_Wochen_(1).JPG)
In one study, nest sites occur at a density of one per 4.4 square kilometres (1.7 sq mi).[33] The breeding areas are most commonly in southern beech (Nothofagus) forests, located on steep mountainsides. Breeding at heights of 1,600 metres (5,200 ft) above sea level and higher, it is one of the few parrot species in the world to regularly spend time above the tree line. Nest sites are usually positioned on the ground underneath large beech trees, in rock crevices, or dug burrows between roots. They are accessed by tunnels leading back 1 to 6 metres (3.3 to 19.7 ft) into a larger chamber, which is furnished with lichens, moss, ferns, and rotting wood. The laying period starts in July and reaches into January.[34] Two to five white eggs are laid, with an incubation time of around 21 days, and a brooding period of 94 days.[35]
Mortality is high among young kea, with less than 40% surviving their first year.[36] The median lifespan of a wild subadult kea has been estimated at five years, based on the proportion of kea seen again in successive seasons in Arthur's Pass, and allowing for some emigration to surrounding areas. Around 10% of the local kea population were expected to be over 20 years of age.[37] The oldest known captive kea was 50 years old in 2008.[36]
An omnivore, the kea feeds on more than 40 plant species, beetle larvae, grasshoppers, land snails, other birds (including shearwater chicks), and mammals (including sheep, rabbits and mice).[7][31][38] It has been observed breaking open shearwater nests to feed on the chicks after hearing the chicks in their nests.[39] It enjoys the flesh and bone marrow from carcasses.[38] The kea has also taken advantage of human garbage and "gifts" of food.[40]
Tool use behavior has been observed in this species, wherein a bird named Bruce, who has a broken upper beak, wedged pebbles between his tongue and lower mandible and then utilized this arrangement to aid with his preening habits.[41]
The controversy about whether the kea preys on sheep is long-running. Sheep suffering from unusual wounds on their sides or loins were noticed by the mid-1860s, within a decade of sheep farmers moving into the high country. Although some supposed the cause was a new disease, suspicion soon fell on the kea. James MacDonald, head shepherd at Wanaka Station, witnessed a kea attacking a sheep in 1868, and similar accounts were widespread.[4] Prominent members of the scientific community accepted that kea attacked sheep, with Alfred Wallace citing this as an example of behavioural change in his 1889 book Darwinism.[42] Thomas Potts noted that attacks were most frequent during winter and snow-bound sheep with two years growth in their fleece were the most vulnerable, while newly-shorn sheep in warm weather were rarely molested.[43] Despite substantial anecdotal evidence of these attacks,[4][44] others remained unconvinced, especially in later years. For instance, in 1962, animal specialist J.R. Jackson concluded, while the bird may attack sick or injured sheep, especially if it mistook them for dead, it was not a significant predator.[45] In August 1992, however, its nocturnal assaults were captured on video,[7][46] proving that at least some kea will attack and feed on healthy sheep. The video confirmed what many scientists had long suspected: that the kea uses its powerful, curved beak and claws to rip through the layer of wool and eat the fat from the back of the animal. Though the bird does not directly kill the sheep, death can result from infections or accidents suffered by animals when trying to escape.
Since kea are now a protected species, their depredations are generally tolerated by sheep farmers, though why some kea attack sheep, and others do not, remains unclear. Various theories, including similarities with existing food sources, curiosity, entertainment, hunger, maggots as well as a progression from scavenging dead sheep and hides have all been put forward as to how the behaviour was first acquired.[44][46] Anecdotal evidence also suggests only particular birds have learned the behaviour, with identification and removal of those individuals being sufficient to control the problem.[46][29]
There are also anecdotal reports of kea attacking rabbits, dogs, and even horses.[44] There are also suggestions that kea used to feed on moa in a similar way.[46]
The kea's notorious urge to explore and manipulate makes this bird both a pest for residents and an attraction for tourists. Called "the clown of the mountains",[47] it will investigate backpacks, boots, skis, snowboards, and even cars, often causing damage or flying off with smaller items.[48] Kea have been kept as pets before being protected, but rarely, since they were difficult to capture and destructive when in captivity.
People commonly encounter wild kea at South Island ski areas, where they are attracted by the prospect of food scraps. Their curiosity leads them to peck and carry away unguarded items of clothing, or to pry apart rubber parts of cars – to the entertainment and annoyance of human observers. They are often described as "cheeky". A kea has even been reported to have made off with a tourist's passport while he was visiting Fiordland National Park.[49]
The Department of Conservation also suggest that the time savings resulting from a more calorie-rich diet will give kea more free time to investigate and hence damage things at campsites and car parks.[50]
The birds' naturally trusting behaviour around humans has also been indicated as a contributing factor in a number of recent incidents at popular tourist spots where kea have been purposely killed.[51][52][53]
Kea were eaten by Māori. They were believed by the Waitaha tribe to be kaitiaki (guardians).[54]
The kea featured on the reverse side of the New Zealand $10 note between 1967 and 1992, when it was replaced with the whio.[55]
Kea are the protagonists in New Zealand author Philip Temple's novels Beak of the Moon (1981) and Dark of the Moon (1993), recounting respectively the first encounters of a group of kea with humans at the time of the colonisation of the South Island by Māori, and their life in present-day, human-dominated New Zealand. Sentient Kea also feature as prominent characters in the Orson Scott Card novel The Last Shadow.
The youngest section of Scouts New Zealand (known as Beavers in the United Kingdom and Joeys in Australia) is named after the bird.[56]
In the video game Dwarf Fortress, kea are one of many species of animals that will steal the player's items.[57]
Together with local councils and runholders, the New Zealand government paid a bounty for kea bills because the bird preyed upon livestock, mainly sheep.[44][58][29] It was intended that hunters would kill kea only on the farms and council areas that paid the bounty, but some hunted them in national parks and in Westland, where they were officially protected. More than 150,000 were killed in the hundred years before 1970, when the bounty was lifted.[59]
A study of kea numbers in Nelson Lakes National Park showed a substantial decline in the population between 1999 and 2009, caused primarily by predation of kea eggs and chicks.[60] Video cameras set up to monitor kea nests in South Westland showed that possums killed kea fledglings.[61]
Lead poisoning, mostly from the roofs of buildings/building materials, is also a significant cause of premature deaths among kea.[62][63] Research on lead toxicity in kea living at Aoraki / Mount Cook found that of 38 live kea tested all were found to have detectable blood lead levels, 26 considered dangerously high.[63] Additional analysis of 15 dead kea sent to Massey University for diagnostic pathology between 1991 and 1997 found 9 bodies to have lead blood levels consistent with causing death.[64] Research conducted by Victoria University in 2008 confirmed that the natural curiosity of kea which has enabled the species to adapt to its extreme environment, may increase its propensity to poisoning through ingestion of lead – i.e. the more investigative behaviours identified in a bird the higher its blood lead levels were likely to be.[65]
The 1080 pesticide is used to control invasive pest mammals such as stoats and possums and has also been implicated in kea deaths. For example, seven kea were found dead following an aerial possum control operation using 1080, at Fox Glacier in July 2008[66] and a further seven had been found dead in August 2011, following a 1080 aerial possum control operation in Ōkārito Forest.[67] Traps are also considered a risk to kea. In September 2011, hidden cameras caught kea breaking into baited stoat traps in the Matukituki Valley. More than 75% of the traps had been sprung.[68]
In the 1970s, the kea received partial protection after a census counted only 5,000 birds. The government agreed to investigate any reports of problem birds and have them removed from the land.[69] In 1986 it was given absolute protection under the Wildlife Act 1953.[70] Kea are also listed under Appendix II of the Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora (CITES) meaning international export/import (including parts and derivatives) is regulated.[71]
Despite being classified as Nationally Endangered in the New Zealand Threat Classification System[72] and endangered in the IUCN Red List and protected by law, kea are still deliberately shot. For example, in the late 1990s, a Fox Glacier resident killed 33 kea in the glacier car park[53] and in 2008, two kea were shot in Arthur's Pass and stapled to a sign.[51]
Kea deaths due to traffic have prompted the NZ Transport Agency to install signs to help raise awareness, and to encourage people to slow down if necessary.[73] In Fiordland National Park, there have been concerns that kea are particularly at risk from road traffic at the entrance to the Homer Tunnel. Kea have been regularly observed on the roadway, moving amongst vehicles waiting to pass through the one-way tunnel. People feeding the birds was one cause of the problem. In 2017, a gym for kea was built near the Homer tunnel entrance, in an attempt to lure the birds away from the road.[74]
A citizen science project called the "Kea Database" was launched in 2017 that allows for the recording of kea observations to an online database. If the recorded kea are banded, it is possible to match up observations with individual named birds, enabling the monitoring of the habits and behaviour of individual kea.[75]
Some are calling for kea to be reintroduced into predator-free zones in the North Island. A former curator of Natural History at Whanganui Regional Museum, Dr Mike Dickison, told North & South magazine in the October 2018 issue that the birds would do well on Mt Ruapehu.[29]
Kea conservation is supported by the NGO Kea Conservation Trust, founded in 2006 to protect kea.[76]
The total kea population was estimated at between 1,000 and 5,000 individuals in 1986,[77] contrasting with another estimate of 15,000 birds in 1992.[37] The kea's widespread distribution at low density across inaccessible areas prevents accurate estimates.[69][78] Current estimates suggest a population of between 3000 and 7000 individuals.[79]
The kea (/ˈkiːə/ KEE-ə; Māori: [kɛ.a]; Nestor notabilis) is a species of large parrot in the family Nestoridae found in the forested and alpine regions of the South Island of New Zealand. About 48 cm (19 in) long, it is mostly olive-green with a brilliant orange under its wings and has a large, narrow, curved, grey-brown upper beak. Its omnivorous diet includes carrion, but consists mainly of roots, leaves, berries, nectar, and insects. Now uncommon, the kea was once killed for bounty due to concerns by the sheep-farming community that it attacked livestock, especially sheep. In 1986, it received absolute protection under the Wildlife Act.
The kea nests in burrows or crevices among the roots of trees. Kea are known for their intelligence and curiosity, both vital to their survival in a harsh mountain environment. Kea can solve logical puzzles, such as pushing and pulling things in a certain order to get to food, and will work together to achieve a certain objective. They have been filmed preparing and using tools.
Keo, (maorie Kea) estas specio de Aotearoaj papagoj. La maoria nomo devenas de kea birdokanto. Latinlingve keo nomiĝas Nestor notabilis kaj apartenas al sama genro kiel kako (N.produktans). Biologiistoj kredas, ke keo, kako kaj kakapo estas izolita grupo, kiu apartiĝis de aliaj papagoj proksimume antaŭ 15 milionoj da jaroj.
Keoj loĝas en montetoj kaj arbaroj de Suda Insulo. Ili estas unu el la dek endemiaj Novzelandaj papagoj.
La keo havas areon el malsupro de rivervaloj kaj marbordaj arbaroj de la okcidento de la Suda Insulo ĝis la alpaj regionoj de la Suda Insulo kiel such as Artura Montopasejo kaj la Nacia Parko Aoraki/Monto Cook, tre asocia tra sia teritorio kun la arbaroj de suda betulo (Nothofagus) en la alpa montaro. Krom porokazaj vaguloj, keoj ne estas en la Norda Insulo, kvakam fosilia pruvaro sugestas ke estis tie populacio antaŭ ĉirkaŭ 10 000 jaroj.[1][2]
La populacio estis ĉirkaŭkalkulita inter 1000 kaj 5000 individuoj en 1986,[3] kontraste kun alia ĉirkaŭkalkulo de 15 000 birdoj en 1992.[4] La kea ampleksa distribuado ja malalta denseco tra neatingeblaj areoj malhelpas akuratajn ĉirkaŭkalkulojn.[5][6]
Nuntempaj populaciaj ĉirkaŭkalkuloj sugestas, ke estas inter 3000 kaj 7000 individuoj.[7]
Ili aspektas sufiĉe grandaj (ĉ. 46 cm je alto) papagoj kun verdecaj aŭ griz-verdaj plumoj, blu-verda vosto, kaj grizaj beko kaj piedoj. La plumoj sub iliaj flugiloj ofte estas ruĝoranĝaj. Junuloj havas flavajn okulringojn kaj vaksaĵojn, oranĝ-flavan malsupran bekon kaj griz-flavajn krurojn.
Keoj estas vaste popularaj pro sia saĝeco kaj scivolemo kaj ankaŭ por sia povo apartigi ĉion ajn ili opinias interesa. Ankaŭ ili havas aliajn tre interesajn kutimojn - ekzemple, multaj keoj alkutimiĝis loĝi kune kun ŝafoj kaj iam ili kunloĝas pace, sed iam keoj amase atakis kaj mortigis ŝafojn por manĝo. Iliaj kutimoj ĉiam atraktis kondutsciencistojn, kiuj ofte opinias, ke Keoj estas ne malpli saĝaj ol simioj.
Bedaŭrinde, pro sia detruema scivolemo kaj atakoj al la ŝafoj, keoj estis pritraktantaj kiel malamikoj far homoj. Nov-Zelanda registaro eĉ proponis mongratifikon por ĉiu mortinta keo. Dum la 19a centjaro oni mortigis pli ol 150000 keoj por tiu gratifiko. Nun ekzistas nur ĉirkaŭ de 1000 ĝis 5000 keoj en naturo, pro tio ekologiistoj markis la specion Vundebla.
Lastatempaj eksperimentoj realigitaj kun ses edukitaj keoj havigis neatenditan pruvaron pri mensa saĝeco, kiu ebligas al ili kalkuli probablecojn kaj kombini informaron kaj socian kaj fizikan samlerte kiel infanoj kaj aliaj grandsimioj, spite la malgrandon de iliaj cerboj. Teamo de la Universitato de Auckland, en kiu Amalia Bastos, kiu publikas la studon en la gazeto "Nature Communications", profitis la kapablon de keoj por interagado kun objektoj por proponi al ili gravan defion: nome integri informaron de tre diversaj kategorioj por dedukti kio plej konvenas. La birdoj sukcesis prave elekti inter diversaj ebloj por atingi la premion; el tio oni sugestas konverĝan evoluon de tiom distaj grupoj kiel psitakedoj kaj grandsimioj. Fakte oni komparis la inteligenton de keoj kun tiu de ludanto de pokero kiu devas kombini probablecojn kun konduto de la rivalo. Similaj eksperimentoj estis faritaj nur komparante konduton de ĉimpanzoj kun homoj, kvankam foje similaj rezultoj venis de eksperimentoj kun abeloj.[8]
Keo, (maorie Kea) estas specio de Aotearoaj papagoj. La maoria nomo devenas de kea birdokanto. Latinlingve keo nomiĝas Nestor notabilis kaj apartenas al sama genro kiel kako (N.produktans). Biologiistoj kredas, ke keo, kako kaj kakapo estas izolita grupo, kiu apartiĝis de aliaj papagoj proksimume antaŭ 15 milionoj da jaroj.
El kea[2] (Nestor notabilis) es una especie de ave psitaciforme de la familia de los loros Strigopidae oriunda de Nueva Zelanda. Es endémico de la zona alpina de la Isla Sur (Nueva Zelanda), aunque habitó ambas islas en el pasado.
Fue descrita en 1856 por John Gould. No tiene ninguna subespecie descrita.[3] Su género (Nestor) junto con el kakapo (Strigops habroptilus) (todos endémicos de Nueva Zelanda) eran tradicionalmente considerados parte de la familia Psittacidae, aunque actualmente se les considera una superfamilia propia: Strigopoidea.[3][4]
Esta superfamilia es una de las tres que componen el orden Psittaciformes; las otras dos son Cacatuidea (de las cacatúas) y Psittacoidea (de los loros típicos).[5] La familia Strigopidae se subdivide en dos tribus, Nestorini y Strigopini, cada una con un solo género, Nestor y Strigops, respectivamente.
La familia Strigopidae evolucionó aislada durante un periodo muy considerable de tiempo al separarse la región de Nueva Zelanda del Gondwana, desde antes del Cenozoico hace 80 millones de años, antes de la radiación de las psitacidas y antes incluso de la expansión de los mamíferos, teniendo un periodo evolutivo mayor que ellos. Posteriormente hace unos 650.000 años, psitacidos de otras familias alcanzaron la región procedentes de la fauna australasia.
Es un loro de gran tamaño, midiendo en torno a los 46 cm. Es de color verde oliváceo, con el obispillo y la parte inferior de las alas de rojo brillante. El pico, la cera, el ojo y las patas son marrón oscuro. Los sexos son similares, pero el macho es mayor que la hembra y pesa alrededor de 1000 g, mientras que la hembra pesa cerca de los 800 g; además en el macho la mandíbula superior es más larga. Los juveniles tienen la parte superior de la cabeza pálida, y la cera, anillo ocular y pico amarillos.[6][7]
Es endémico de la Isla Sur de Nueva Zelanda, aunque hay registros fósiles de que habitó la Isla Norte, y en ocasiones se encuentran algunos divagantes en las montañas de Tararua.[6]
Habita en la alta montaña, bien en zonas de bosques, como en pastizales y matorrales. A menudo desciende a las llanuras costeras del oeste de los Alpes Neozelandeses. El kea una de las pocas especies de loro capaz de vivir en regiones alpinas.[1][6]
El kea es gregario, atrevido y curioso, se reúnen en grupos de entre cinco y quince individuos. Tiene un vuelo poderoso y acrobático, y juegan mientras vuelan.[6] Su reclamo es un "keee-aa" muy ruidoso por el que recibe su nombre común. Da la casualidad que en inglés, la lengua más usada en Nueva Zelanda, suena igual que la palabra caos. El estridente reclamo lo emite en vuelo. También emplean silbidos y gritos, siendo característico el uso de uno similar al sonido de una breve risa humana aguda.
Son fáciles de ver en estaciones de esquí, vertederos y aparcamientos de las zonas alpinas, donde son uno de los centros de atracción, y donde causan destrozos en los coches al arrancar con su fuerte pico las tiras de goma de las ventanas, los limpiaparabrisas, e incluso pinchar las ruedas del automóvil.[7]
Los keas llevan una dieta principalmente herbívora, compuesta de bayas y brotes, pero también se alimentan de insectos, néctar y huevos. También han aprendido a alimentarse en vertederos y de carroña. Desarrollaron muy mala fama como asesinos de ovejas, pero aunque se alimentan de ovejas muertas, o pueden matar a alguna enferma, hay muy pocos casos de ataques a ovejas sanas.[6][7]
La época de cría comienza en julio y se extiende hasta marzo. Los keas comienzan a criar cuando tienen más de tres años. El macho a menudo es polígamo. Construyen su nido en agujeros en el suelo, debajo de troncos y en cavidades entre las rocas de morrenas no funcionales, lo cual es extraño entre los loros que suelen poner los huevos en agujeros de los árboles. El nido está hecho de ramitas, hierbas, musgos y líquenes, y pueden seguir con su construcción durante varios años.
Entre julio y enero ponen de 2 a 4 huevos (normalmente 4) que miden 44×33 mm. La hembra incuba en solitario durante 23-24 días, tiempo durante el cual el macho se encarga de alimentarla. Los jóvenes se emancipan tras 90-100 días de cuidados paternos.[6][7]
Está considerado por la IUCN como una especie vulnerable, dado que sus poblaciones están disminuyendo, aunque esto es difícil de saber con seguridad ya que es muy difícil evaluar la población de esta especie. Sus poblaciones varían mucho según que estimación, pero están entre 1 000 y 15 000 ejemplares. La competencia (y depredación) de algunos mamíferos y también herbívoros introducidos es una de sus mayores amenazas.[1]
Se le otorgó una protección parcial en Nueva Zelanda en 1970, fecha hasta la cual se habían matado unos 150 000 ejemplares, dado que se consideraba al kea una alimaña porque en ocasiones se producían ataques al ganado ovino. Se protegió de manera total en 1986.[1][6]
.jpg)
_-Wellington_-NZ-6a.jpg)
.jpg)
_7_Wochen_(1).JPG)
.jpg)
_-two_preening-6.jpg)
|coautores= (ayuda) El kea (Nestor notabilis) es una especie de ave psitaciforme de la familia de los loros Strigopidae oriunda de Nueva Zelanda. Es endémico de la zona alpina de la Isla Sur (Nueva Zelanda), aunque habitó ambas islas en el pasado.
Nestor notabilis Nestor generoko animalia da. Hegaztien barruko Strigopidae familian sailkatua dago.
Nestor notabilis Nestor generoko animalia da. Hegaztien barruko Strigopidae familian sailkatua dago.
Kea (Nestor notabilis) on vanttera, rohkea ja utelias uudenseelanninpapukaijoihin kuuluva lintu. Se elää Uuden-Seelannin Eteläsaaren metsissä, vuoristoalueilla ja avomailla.[2][3]
Kea kasvaa noin 50 senttimetrin pituiseksi ja sukupuolesta riippuen noin kilon painoiseksi (urokset 900 - 1100 grammaa, naaraat 700-900 grammaa). Höyhenpeite on oliivinvihreä, joskin siiven alapinta on helakanpunainen. Ylänokka on voimakkaasti kaareutunut, naaraalla hieman vähemmän kuin koiraalla, nokka on harmaa-mustan värinen. Nuorilla yksilöillä nokan tyvi ja silmäluomet ovat keltaiset. Keojen lento on voimakasta ja ne pystyvät lentämään hyvin myös myrskysäällä.[2][3] Vankeudessa kea voi saavuttaa jopa 50 vuoden iän, luonnossa lintu elää jopa yli 30 vuoden ikään.[4]
Keat ruokailevat puussa tai maassa ja syövät hedelmiä, marjoja, lehtiä, hyönteisiä ja toukkia, mutta myös haaskoja. Ne hakeutuvat mielellään ihmisasumusten lähelle ruoanjätteiden toivossa.[5]
Pesintä tapahtuu yleensä heinä–tammikuussa, mutta myös ympärivuotisesti. Pesä on kallioluolassa, kivien alla, juurakon pimennossa tai ontossa puussa. Koiraat ovat moniavioisia. Naaras munii 2-4 munaa ja hautoo niitä 22-24 päivää, jonka ajan koiras tuo ruokaa naaraalle. Poikaset pysyvät pesässä kolmen kuukauden ajan. [3]
Keat ovat uhanalaisia metsästyksen ja vieraiden petojen, kuten kissojen, kärppien ja hillerien saalistuksen tähden.[2] Lajia metsästettiin ankarasti aina vuoteen 1971 saakka, jolloin sen osittainen suojelu alkoi. Täyden suojelustatuksen lintu sai 1986.[3] Populaation koon on arvioitu olevan noin 1 000 – 5 000 yksilöä.[2]
Kea (Nestor notabilis) on vanttera, rohkea ja utelias uudenseelanninpapukaijoihin kuuluva lintu. Se elää Uuden-Seelannin Eteläsaaren metsissä, vuoristoalueilla ja avomailla.
Nestor notabilis
Le nestor kéa ou plus simplement kéa (Nestor notabilis) est une espèce de perroquet montagnard endémique de Nouvelle-Zélande. Son nom commun tire son origine de son puissant cri : « keee-aa ».
Le nestor kéa est un grand perroquet d'environ 48 cm pesant de 0,8 à 1 kg et possédant une envergure d'environ 90 cm[1]. Le plumage est de teinte générale olivâtre, les côtés étant plus foncés. Le dessous des ailes, axillaires et couvertures et la partie inférieure de la queue sont orangeâtres à rougeâtres ainsi que les plumes du dos et du croupion. Les rémiges sont infiltrées de bleu-turquoise sur la face supérieure, et rayées de jaune sur le dessous[2].
Le bec est gris avec une partie supérieure longue, étroite et courbe. Il dispose d'une queue courte, large, bleu-vert avec une pointe noire et des pattes grises. Le mâle est environ 5 % plus grand que la femelle et la partie supérieure du bec du mâle est de 12 à 14 % plus longue que celle de la femelle[3]. Les juvéniles ressemblent aux adultes en général mais ils ont le contour des yeux et la cire jaunes, le dessus du bec est orange-jaune et leurs pattes sont gris-jaune[2].
Les plumes rougeâtres du dessous des ailes peuvent être vues en vol.
En vol et vu du haut, le plumage est de couleur dominante olivâtre.
Les juvéniles ont le contour des yeux et la cire jaunes, le dessus du bec est orange-jaune et les pattes sont gris-jaune.
Le nestor kéa est l'une des dix espèces de perroquets endémiques de Nouvelle-Zélande et le seul perroquet de montagne du monde. On le retrouve depuis les vallées et les forêts côtières de la côte ouest de l'île du Sud jusqu'aux forêts d'altitude et les prairies des Alpes du Sud, sur des terrains habituellement difficiles et exposés à un climat rigoureux comme au Arthur's Pass, au parc national Aoraki/Mount Cook et au parc de fiordland. Sa répartition est étroitement associée aux forêts de Nothofagus sur les crêtes de la zone alpine. En dehors d'individus égarés occasionnels, le nestor kéa ne se rencontre pas sur l'île du Nord, bien que des éléments fossiles suggèrent qu'une population y vivait il y a plus de 10 000 ans[4].
Le nombre de nestors kéa est mal connu en raison de sa faible densité et de la difficulté d'accès à son habitat[5],[6]. Les estimations dépendent donc fortement des hypothèses retenues[7]. On craint que sa population soit faible et que l'espèce soit menacée. La population était estimée à entre 1 000 et 5 000 individus en 1986[8] ce qui contraste avec une autre estimation de 15 000 oiseaux en 1992[7].
Subadulte dans son habitat alpin.
Aire de répartition sur l'île du Sud en vert.
En été, le kéa se nourrit principalement de graines, feuilles, bourgeons, fruits, fleurs, d'insectes (acridiens et coléoptères) et de vers. Il apprécie tout particulièrement les fleurs de lin de Nouvelle-Zélande, riches en nectar. Il lèche le nectar grâce au « peigne » spécial que porte sa langue. En automne, il mange les pousses et les feuilles dans les forêts de hêtres austraux. En hiver, il ne dédaigne pas les charognes, en particulier celles des moutons mérinos. C'est le seul perroquet carnivore connu.
Le nestor kéa a été observé se nourrissant des plantes suivantes[9] :
Plantes observées que dans le régime alimentaire du nestor kéaNestor notabilis est une espèce de perroquet grégaire et polygame. Les Kéas se rassemblent pour former des groupes de 30 à 40 individus. Les mâles se constituent un harem. Les femelles nichent au sol dans des crevasses ou sous les branches.
La tendance qu'a le kéa à explorer et à manipuler les objets qu'il trouve lui donne une mauvaise réputation auprès des habitants qui le côtoient régulièrement mais en fait une attraction auprès des touristes. Ce comportement l'a fait surnommer « le clown des montagnes »[10]. Il examinera minutieusement les sacs à dos, des chaussures ou même les voitures, allant parfois jusqu'à endommager les véhicules, et peut parfois s'envoler avec de petits objets. Une étude, publiée en mars 2020, dans la revue Nature communication tend à prouver que ces oiseaux ont une certaine compréhension des probabilités et adaptent leurs actions pour trouver de la nourriture[11],[12].
On rencontre couramment les kéas sauvages dans les stations de ski de l'Île du Sud. Les kéas sont attirés par la perspective de pouvoir récupérer des restes de nourriture. Leur curiosité les amène à attraper à coups de bec et à emporter les objets vestimentaires non protégés ou à essayer de détacher les parties en caoutchouc des voitures, ce qui divertit ou agace les humains qui les observent. Ils sont souvent décrits comme « effrontés ». On dit qu'un kéa aurait même fui au loin avec le passeport d'un Écossais qui visitait le parc national de Fiordland[13].
Certaines personnes pensent que le régime alimentaire déséquilibré résultant de l'alimentation fournie par des humains aux kéas a un effet néfaste sur la santé des oiseaux. Le ministère de la Conservation suggère également que les gains de temps résultant d'une alimentation plus riche en calories donneraient aux kéas plus de temps libre pour explorer et ainsi occasionner des dégâts aux biens laissés sans surveillance dans les campings et les parcs de stationnement[14].
La confiance naturelle manifestée par le comportement de ces oiseaux envers l'humain a également été indiquée comme un facteur contribuant à un certain nombre d'incidents fatals sur des sites touristiques populaires où des kéas ont été délibérément tués[15],[16].
La période de reproduction s'étend de juillet à janvier. Le nid est construit parmi les rochers et la couvée comprend entre deux et six œufs blancs. Lors de l'incubation, qui dure jusqu'à quatre semaines (21 à 30 jours), le mâle alimente sa femelle. En quatre mois, les poussins peuvent atteindre leur masse adulte. Les jeunes quittent leurs parents à leur maturité sexuelle. Il faut environ 14 semaines avant l'envol des jeunes.
Le kéa a été décrit par l'ornithologue John Gould en 1856[17]. Son épithète spécifique est le terme latin notabilis qui signifie « remarquable »[18]. Son nom vernaculaire est d'origine maori et représente probablement le cri de l'oiseau[19].
Le genre nestor comprend quatre espèces : le nestor superbe (Nestor meridionalis), le nestor kéa (N. notabilis), le nestor de Norfolk (N. productus) éteint depuis 1851, et le nestor des Chatham (N. sp.) disparu vers 1550. Tous les quatre semblent provenir d'un « proto-nestor » qui vivait dans les forêts de la Nouvelle-Zélande il y a cinq millions d'années[20],[21]. Leur plus proche parent est le kakapo (Strigops habroptila)[20],[21],[22],[23]. Ensemble, ils forment la famille des perroquets Strigopidae, un ancien groupe qui s'est séparé de toutes les autres Psittacidae avant leur expansion territoriale[20],[21],[23],[24].
En raison de leur comportement curieux et de leur réputation de carnivores, ils ont été persécutés et on estime que plus de 150 000 oiseaux ont été exterminés au cours des 130 dernières années. Depuis 1970, l'espèce est protégée. En 1986, les éleveurs de montagne ont été persuadés de renoncer à tuer les kéas en échange d'une compensation financière accordée par les organismes gouvernementaux. Ils sont parfois victimes de la pollution notamment par ingestion de plomb.
(en pleine partie de jeu avec la caméra) - couple femelle arrière-plan Ménagerie du jardin des plantes - Paris/France
(en pleine partie de jeu avec la caméra) - Ménagerie du jardin des plantes Paris/France
(en pleine partie de jeu avec la caméra) - Ménagerie du jardin des plantes Paris/France
National Parc, Nouvelle-Zélande
Nestor notabilis
Le nestor kéa ou plus simplement kéa (Nestor notabilis) est une espèce de perroquet montagnard endémique de Nouvelle-Zélande. Son nom commun tire son origine de son puissant cri : « keee-aa ».
Kea (Nestor notabilis) adalah spesies bayan (famili Psittacidae) unik yang ditemukan di wilayah berhutan dan alpen Pulau Selatan Selandia Baru. Kea adalah satu-satunya dari sedikit bayan alpen yang diketahui di dunia, sehingga kotoran dari pola makannya yang omnivora umumnya terdiri dari akar-akaran, dedaunan, biji, nektar dan serangga. Hal yang tidak biasa saat ini, Kea sekali-kali dibunuh untuk penghargaan saat hewan ini berburu pada peternakan, khususnya domba, sedangkan perlindungan secara penuh hanya terlaksana pada tahun 1986.[2]
Kea (Nestor notabilis) adalah spesies bayan (famili Psittacidae) unik yang ditemukan di wilayah berhutan dan alpen Pulau Selatan Selandia Baru. Kea adalah satu-satunya dari sedikit bayan alpen yang diketahui di dunia, sehingga kotoran dari pola makannya yang omnivora umumnya terdiri dari akar-akaran, dedaunan, biji, nektar dan serangga. Hal yang tidak biasa saat ini, Kea sekali-kali dibunuh untuk penghargaan saat hewan ini berburu pada peternakan, khususnya domba, sedangkan perlindungan secara penuh hanya terlaksana pada tahun 1986.
Kea (Nestor notabilis) er stór páfagaukur sem finnst í skógum og fjalllendi á Suðurey Nýja Sjálands. Áður var hann veiddur en árið 1986 var hann verndaður. Hann flokkast undir viðkvæmar tegundir samkvæmt IUCN.
Kea-fuglinn er ólífugrænn með appelsínugulan lit undir vængjum. Goggur er langur, boginn og grábrúnn. Hann hefur talsverðar gáfur, er forvitinn, getur leyst þrautir og notað verkfæri. Hann er stundum kallaður trúður fjallanna en hann getur verið fullforvitinn og verið stríðinn þegar hann á við muni manna.
Kea-fuglar lifa saman í hópum oft rúmlega tugur fugla. Hreiðugerð er í dældum og við tré. Þeir eru alætur og borða meira en 40 plöntur, aðra fugla og jafnvel spendýr. Þeir hafa sést ráðast á kindur.
Kakapó-fuglinn sem er sunnarlega á eyjunni er skyldur kea.
Fyrirmynd greinarinnar var „Kea“ á ensku útgáfu Wikipedia. Sótt 25. feb. 2017.
Kea (Nestor notabilis) er stór páfagaukur sem finnst í skógum og fjalllendi á Suðurey Nýja Sjálands. Áður var hann veiddur en árið 1986 var hann verndaður. Hann flokkast undir viðkvæmar tegundir samkvæmt IUCN.
Kea-fuglinn er ólífugrænn með appelsínugulan lit undir vængjum. Goggur er langur, boginn og grábrúnn. Hann hefur talsverðar gáfur, er forvitinn, getur leyst þrautir og notað verkfæri. Hann er stundum kallaður trúður fjallanna en hann getur verið fullforvitinn og verið stríðinn þegar hann á við muni manna.
Kea-fuglar lifa saman í hópum oft rúmlega tugur fugla. Hreiðugerð er í dældum og við tré. Þeir eru alætur og borða meira en 40 plöntur, aðra fugla og jafnvel spendýr. Þeir hafa sést ráðast á kindur.
Kakapó-fuglinn sem er sunnarlega á eyjunni er skyldur kea.
Il chea[2][3] (o, al femminile, la chea, pl. chee[4]; Nestor notabilis Gould, 1856) o kea è un pappagallo appartenente alla famiglia Strigopidae[5].
Il chea ha abitutidini semi-notturne e abita le montagne della Nuova Zelanda. Preferisce il terreno agli alberi.
Il chea è conosciuto anche come "pagliaccio di montagna" per via della sua indole giocosa e per l'abitudine di strappare la gomma dalle ruote delle auto, probabilmente al solo scopo di divertirsi. Altro nome con cui era conosciuto è "lupo piumato" poiché si diceva attaccasse e uccidesse le pecore. Del resto, il chea è l'unica specie nota di pappagallo ad attaccare altri animali, sebbene ciò accada raramente e le vittime siano soprattutto esemplari malati o caduti in trappola. Si tratta di una delle più intraprendenti e intelligenti specie di uccelli, tant'è che questi animali possono avere disturbi comportamentali se non ricevono una quantità sufficiente di stimoli dall'esterno.
I maschi e le femmine, molto simili tra loro, sono caratterizzati da un'intensa colorazione verde. Entrambi hanno delle piume rosse sulla nuca e nella parte inferiore delle ali tanto da poter essere facilmente notata anche durante il volo. L'unica palese differenza tra i due sessi è la mandibola: il maschio ha la mandibola superiore più grande, larga e incurvata.
I giovani chea hanno delle piume di color giallo-arancio acceso intorno alla mandibola e alle narici. I piccoli tipicamente assumono un piumaggio adulto approssimativamente intorno ai 18 mesi d'età.
I chea sono degli uccelli principalmente terricoli, litigano raramente, hanno un carattere molto giocoso e curioso, spesso intrattengono gli spettatori con le loro acrobazie e i loro buffi saltelli laterali anche per muoversi in avanti. È facile vedere i chea in stormi composti da più di dieci unità, e durante la stagione dell'allevamento, i giovani possono riunirsi in gruppi che superano le centinaia.[6]
Pare che i chea siano poligami, col maschio che si può accoppiare con fino a 4 femmine. I chea fanno il loro nido in fessure nella roccia, tra le radici degli alberi, in tronchi cavi. Depongono dalle 2 alle 4 uova per stagione, e queste sono covate dalle femmine per circa 29 giorni. Quando i pulcini hanno raggiunto un mese di vita il chea maschio assiste alla loro nutrizione. La stagione dell'allevamento dei piccoli va da luglio fino a gennaio.
La dieta del chea si compone di foglie, germogli, insetti e carogne. I chea necessitano di accumulare grasso per resistere al rigido clima alpino e sono stati visti aggirarsi tra colonie di corvi e depredare i loro nidi dalle uova e dai pulcini.
Secondo alcune leggende popolari, i chea sarebbero in grado di spingere le pecore a gettarsi dagli strapiombi, per nutrirsi del grasso e del fegato degli ovini.
Il chea è attualmente una specie protetta, ma in passato fu sottoposto ad una caccia spietata per via di una taglia pagata dagli allevatori di bestiame. Al tempo si offrivano dieci scellini (più o meno 65 dollari neozelandesi odierni) per ogni becco di chea presentato.
Secondo le stime, circa 150.000 esemplari furono sterminati. Negli anni settanta, dopo un censimento secondo cui la popolazione sopravvissuta si aggirava sulle 5.000 unità, la specie ricevette una tutela parziale. La protezione completa fu proclamata nel 1986, quando i proprietari terrieri rinunciarono al diritto di sparare ad ogni chea che si fosse presentato sulla loro proprietà, in cambio dell'impegno da parte del governo di occuparsi del problema rimuovendo questi animali dalle proprietà private.
Il chea (o, al femminile, la chea, pl. chee; Nestor notabilis Gould, 1856) o kea è un pappagallo appartenente alla famiglia Strigopidae.
Kea jeb Jaunzēlandes kea (Nestor notabilis) ir Jaunzēlandes papagaiļu dzimtas (Strigopidae) putnu suga, kas mitinās Jaunzēlandē, Dienvidsalas kalnainajos apvidos. Ģeogāfrisko variāciju nav.[1] Kea vienmēr pievērsis cilvēku uzmanību, jo savu ēdienkarti, kas sastāv galvenokārt no ogām un saknēm, labprāt papildina ar maitu.
Savu nosaukumu ieguvis no tam raksturīgā spalgā, ķērcošā sauciena "kee-a", ko putns raida, ja jūtas apdraudēts.
Kea ir endēms Jaunzēlandei. Sastopams Dienvidsalā no zemieņu upju ielejām un rietumu piekrastes mežiem līdz kalnu reģioniem, uzturoties 3000—5000 m augstumā virs jūras līmeņa arī ziemas laikā, kad visapkārt ir sniegs.[2][3][4] Tā ir vienīgā papagaiļu suga pasaulē, kas mājo tādā augstumā.[4] Izņemot dažus ieklejojošus īpatņus, kea nav sastopams Ziemeļsalā. Tomēr fosilie atradumi liecina, ka pirms apmēram 10 000 gadiem kea ir mājojis arī šajā salā.[5] Mūsdienu kea populācijā ir apmēram 3000—7000 īpatņu.[6] Populācijai ir tendence samazināties.[2]
Kea ir liels, spēcīgs putns (apmēram kraukļa lielumā[3]) ar īsu, platu asti. Ķermeņa garums apmēram 48 cm, spārnu plētums 90 cm, svars 800—1000 g.[3][7][8][9][10] Tēviņa vidējais svars ir ap 960 g, mātītei 780 g.[4]
Abi dzimumi izskatās līdzīgi, tikai tēviņš ir nedaudz lielāks. Apspalvojums kopumā olīvzaļš, jaukts ar bronzu (spalvu maliņas tumšāk brūnas vai melnas), uz krūtīm gaišāks. Muguras lejasdaļa un virsaste oranžsarkana, spārnu apakšpuse gaiši sarkana (paduse), malas dzeltenas (josla ap padusi). Astes un spārnu lidspalvas zilizaļas. Astes gals un spārnu gali melni, astes apakša netīri dzeltena. Knābis tumši pelēks, augšējā daļa šaura, stipri izliekta un gara. Turklāt tēviņam knābis ir daudz garāks nekā mātītei, apmēram par 12—19%, lai gan ķermenis ir tikai par kādiem 5% lielāks. Acis tumši brūnas, nāsu paugurs, āda ap acīm un kājas pelēkas.[3][8][11][12] Jaunie putni atgādina pieaugušos, bet tiem ir dzelteni acu gredzeni un nāsu paugurs, oranžīgi dzeltena apakšējā knābja daļa un pelēkdzeltenas kājas.[3][11]
Šādi grāmatā "Ķengurēna ceļš" keas apraksta Džeralds Darels: "Keas spalvu pamatkrāsa ir zaļa, sākot no zāles zaļa līdz zaļganpelēkai, ar violetu lāsojumu, tā ka no tālienes putns izskatās tumšs. Spārnu apakšmala ir apbrīnojami skaistā, ugunīgi oranžā krāsā, un, kad putns tos izpleš vai sāk lidot, tā vien liekas, viņš uz brīdi aizdegas gaišās liesmās".
Kea ir ļoti zinātkārs, dzīvespriecīgs, rotaļīgs un sabiedrisks. Vietējie to mēdz saukt par "kalnu klaunu".[4] Uzturas ģimenes barā, kurā ir 30—40 īpatņi. Barā valda stingra hierarhija, tomēr šī dominance nav lineāra. Piemēram, vecāks kea tēviņš ir dominants pār vidēja vecuma kea tēviņu, kurš savukārt ir dominants pār jaunu tēviņu, bet tas savukārt var būt dominants pār kādu vecāku kea.[3] Pētījumi nebrīvē liecina, ka hierarhijā augstāk esošs īpatnis var piespiest zemāka ranga īpatni izpildīt dominantā īpatņa labā kādu sarežģītu uzdevumu. Šāda īpašība nav novērota savvaļā.[3] Kea ir aktīvs dienas gaišajā laikā, mostoties agri no rīta un dodoties pie miera vēlu vakarā. Dienas vidū parasti paguļ un atpūšas. Kea atšķirībā no citiem papagaiļiem nepanes karstumu, tādēļ karstā laikā tas ir miegaināks un mazāk aktīvs.[3]
Kea daudz laika pavada gaisā, izbaudot visas priekšrocības, ko dod mainīgie kalnu vēji. Izmantojot gaisa plūsmas, kea līkumo pa šaurajām kalnu ielejām, cits citu ķerdami un cits no cita izvairīdamies.
Kea tiek uzskatīts par vienu no gudrākajiem putniem pasaulē.[4] To interesē viss apkārtnē notiekošais, tādēļ labprāt tuvojas cilvēku mājokļiem. Ielūkodamies aitu ganu būdiņās un tūristu mājokļos, tas var radīt nekārtību. Meklēdams ēdamo vai rotaļlietu, visu saknābā un izmētā. Dažkārt keu bars nolaižas uz namiņu viļņotā skārda jumta, lai pa to slidinātos lejup. Nošļūkšanu pavada nagu radītā čirkstoņa un spalgi ķērcieni. Lai dažādotu izklaidi, kea ripina pa jumtu lejā akmentiņus un tad seko pats, bez mitas spiegdams un klaigādams. Lai novērtētu namiņa iemītnieku reakciju, papagailis nokaras ar galvu lejup un veras logos.
Pietiek tūristiem uz brīdi atstāt nometni, lai atgriežoties konstatētu gandrīz neticamus postījumus. Piemēram, ar savu spēcīgo knābi keas var saplēst telti vienās driskās. Keai patīk savākt dažādus priekšmetus un mest tos lejā no kādas augstākas vietas — acīmredzot, lai papriecātos, kā tie skaisti krīt.
Viena no keas iecienītākajām izpriecām ir šļūkšana no kalna. Lai mazinātu nobrauciena ātrumu, kea saliek savas kājas V veidā, kā to dara slēpotāji ar slēpēm. Slēpošanas trasēs visam jābūt "kea drošam". Svarīgas ierīces ir vai nu jāpārklāj, vai cieši jānoslēdz. Pat virves jānomaina ar stieplēm. Ja slēpotāji grib pasargāt savas mašīnas, viņiem tās jāpārklāj ar speciālu tīklu. Nekas keai nesagādā lielāku baudu, kā noplēst stikla tīrītāju slotiņas un saknābāt gabarītlukturus. Ja ir atstāts vaļā automašīnas logs, spārnainie demolētāji savus posta darbus turpins arī salonā. Spiegdami aiz jautrības, viņi "mērķtiecīgi" sabojā visu, kam vien tiek klāt.[3][4]
Kalnos, kur bieži vien ir karsts un sutīgs, kea izmanto katru iespēju izpeldēties, bet skaistās ziemas dienās tie vārtās sniegā.
Kea ir oportūnisks visēdājs un tas, ko kurā brīdī papagailis izvēlas, cieši saistīts ar sezonu.[3] Kopumā kea barojas ar vairāk kā 40 dažādu sugu augiem, izmantojot visas auga daļas. Tās ir saknes, gumi, sēklas, ziedi, ogas un nektārs. Tā kā kea ēd daudz augļus, tāpēc putnam ir būtiska loma augu izplatīšanā. Kea barojas arī ar kukaiņiem un to kāpuriem, ar gliemežiem un tārpiem, ar citu putnu mazuļiem un zīdītājiem, piemēram, pelēm un trušiem.[3] Kea labprāt ēd arī maitu un nereti (īpaši ziemā) putns pārmeklē arī atkritumu tvertnes. Tas ir vienīgais papagailis pasaulē ar šādu noslieci.[3][13]
Kea īpaši iecienījis dienvidskābaržu (Nothofagus) lapas, pumpurus un riekstus.[3] Kea var uzbrukt arī aitām, galvenokārt ievainotām vai slimām .[14][15] Ar savu spēcīgo, izliekto knābi un nagiem tie uzšķērž aitas muguru un izknābā taukus. Aita netiek nogalināta, taču tā var aiziet bojā no spēka izsīkuma vai infekcijas, kura caur rētu iekļūst organismā. Taču šādi uzbrukumi notiek reti, un keas nodarīto postu aitkopji mēdza stipri pārspīlēt.[16]
Kea mātīte dzimumgatavību sasniedz 3 gadu, bet tēviņš 4—5 gadu vecumā.[3] Vairošanās sezona nav noteikta un ligzdošana var notikt gandrīz visu gadu (izņemot vēlu rudeni), tomēr visbiežāk tā notiek no jūlija līdz janvārim.[3][17] Kea raksturīga poliginija: vienam tēviņam ir vairākas mātītes (līdz 4 partnerēm). Sapārojas tikai dominantie tēviņi, apmēram 10% no visiem tēviņiem.[3] Sapārošanos parasti provocē mātīte, kura tuvojas tēviņam, to aicinot uz rotaļu vai ieņem īpašu pozu, izaicinoši tīrot spalvas. Tad tēviņš pabaro mātīti, atrijot barību, un aplec to. Ligzdošanas vietas galvenokārt atrodas dienvidskābaržu mežos, kas aug stāvajās kalnu nogāzēs, apmēram 1600 m augstumā un augstāk. Katrai ligzdai ir sava teritorija, kas ir apmēram 4,4 km² liela.[3][18]
Ligzda parasti atrodas uz zemes, noslēpta zem liela skābarža vai liela akmens, vai arī tā atrodas kādā klints spraugā. Ligzda ir zemē izrakta ala, kuras ieejas tunelis ir apmēram 1—6 m garš. Ligzdošanas kamabaris izklāts ar trupējošiem zariem un skaidām, sūnām, ķērpjiem un papardēm.
Gadā viens perējums, bet ne visas mātītes perē katru gadu.[19] Dējumā 2—4 baltas olas. Inkubācijas periods ilgst 3—4 nedēļas. Perē tikai mātīte, bet tēviņš to baro. Šajā periodā mātīte ļoti reti atstāj ligzdu. Kad mazuļi izšķīlušies, tēviņš turpina pienest barību un barot mātīte, bet mātīte silda mazuļus un tos baro, atrijot barību. Apmēram pēc mēneša tēviņš pats sāk barot mazuļus un turpina to darīt viens pats. Jaunie putni apspalvojas un ligzdu atstāj pēc apmēram 94 dienām (13 nedēļām), bet ligzdas teritoriju pēc papildu 5—6 nedēļām. Visu šo laiku par tiem rūpējas tēviņš.[3][20]
Kādreiz uzskatīja, ka keas nogalina aitas, un Jaunzēlandes valdība noteica atalgojumu par katru nodoto šī putna knābi. No 1943. līdz 1945. gadam tika nogalināti vairāk nekā 6800 putni. Glābšanas pasākumi un izveidotie rezervāti palīdzēja palielināt keu skaitu.
Keas mazulis Valsrodes putnu parkā
Pusaugu kea
Kea lidojumā
Kea un tūrists
Kea jeb Jaunzēlandes kea (Nestor notabilis) ir Jaunzēlandes papagaiļu dzimtas (Strigopidae) putnu suga, kas mitinās Jaunzēlandē, Dienvidsalas kalnainajos apvidos. Ģeogāfrisko variāciju nav. Kea vienmēr pievērsis cilvēku uzmanību, jo savu ēdienkarti, kas sastāv galvenokārt no ogām un saknēm, labprāt papildina ar maitu.
Savu nosaukumu ieguvis no tam raksturīgā spalgā, ķērcošā sauciena "kee-a", ko putns raida, ja jūtas apdraudēts.
De kea (Nestor notabilis) is een vogelsoort uit de kleine familie (Strigopidae) van inheemse papegaaiachtigen die met name leeft in de buurt van Mount Cook in Nieuw-Zeeland. Zijn naaste verwant is de kaka (Nestor meridionalis).
De vogel is circa 46 centimeter lang[2] en weegt ongeveer 825 gram. De staart is 15 tot 20 cm lang. Hij heeft een zeer spitse, gekromde bovensnavel en is dus gevaarlijk voor kleine vogels. Het verenkleed van beide geslachten is gelijk: bruin-groen met feloranje ondervleugels. De kea is op het eerste gezicht donkergroen, maar als hij opvliegt wordt het knaloranje onder de vleugel zichtbaar.
De vogel komt voor op het Zuidereiland en is daar standvogel. Hij leeft in de bossen, berggebieden, graslanden en bij woningen in de zone met een gematigd klimaat.
De kea behoort tot de groep papegaaiachtigen die hoofdzakelijk van nectar en stuifmeel leven, maar ook vruchten, insecten en verse twijgen worden weleens gegeten.
Ze nestelen meestal in een rotsspleet of in een holle boom, vaak bij een gunstig gelegen rotspunt. Ze leggen tussen januari en juli 2 tot 4 witte eieren, die 3 tot 4 weken door het vrouwtje worden bebroed. Als de jongen uit het ei zijn duurt het nog ongeveer 14 weken voordat ze veren krijgen.
Deze nieuwsgierige vogel is een van de slimste en creatiefste papegaaien. Ongeveer 10.000 jaar geleden, zo is de theorie, heeft de vogel zich moeten aanpassen aan het veranderende klimaat van de ijstijd. De snel veranderende, klimatologische omstandigheden begunstigden de creatiefste vogels.
De kea is, in tegenstelling tot alle andere bekende papegaaisoorten, een omnivoor. Het is bekend dat de kea eieren van andere vogels eet. Maar toen zich in de 18e en 19e eeuw schapenboeren in de valleien gingen vestigen, ontdekten de kea's dat ze zich goed konden voeden met schapenbloed. Steeds vaker drongen kea's 's nachts schaapstallen binnen en pikten de weerloze schapen in hun nek en rug om het bloed en het vet op te eten. Door dit eetgedrag stierven veel schapen.
Gaandeweg de 19e eeuw werd de kea als schadelijke vogel gezien en boeren begonnen de papegaaien massaal uit te roeien. De bijnaam van de kea luidde de gevederde wolf vanwege het grote aantal dode schapen. Omdat kea's dwangmatig nieuwsgierig zijn legden boeren 's nachts vuurtjes aan waardoor de vogels werden aangelokt. Vervolgens was het afschieten natuurlijk kinderspel.
In de jaren 60 van de 20e eeuw begon de wintersport zich in het middelgebergte van Nieuw-Zeeland te ontwikkelen en de kea's speelden daar weer op in. Ze zijn nu overal te vinden waar mensen op wintersport zijn. Ze leven van het afval dat de mensen achterlaten of ze houden zich op terrasjes en parkeerplaatsen op om het beschikbare voedsel weg te kapen. Kea's staan erom bekend dat ze op onbewaakte plekken rubberen dichtingen van auto's slopen.
Halverwege de 20e eeuw was de kea zo goed als uitgeroeid. Tot 1970 werden er in totaal meer dan 150.000 vogels geschoten volgens een premiestelsel. In 1971 werd de kea gedeeltelijk beschermd en in 1986 werd hij uitgeroepen tot volledig beschermde soort. Volgens onderzoekers waren er toen nog maar 1000 tot 5000 exemplaren. Een latere schatting uit 1992 kwam uit op 15.000.[3]
De kea staat als bedreigde diersoort op de internationale Rode Lijst van de IUCN. Naast directe vervolging door schapenboeren maken ook ontbossing en de introductie van (eier)rovers als de hermelijn (Mustela erminea), zwarte rat (Rattus rattus) en possums (met name de voskoesoe (Trichosurus vulpecula) de kea kwetsbaar voor uitsterven.[1]
De kea is ook wettelijk beschermd via het verdrag over de handel in bedreigde diersoorten (CITES, bijlage II).
Bronnen, noten en/of referentiesDe kea (Nestor notabilis) is een vogelsoort uit de kleine familie (Strigopidae) van inheemse papegaaiachtigen die met name leeft in de buurt van Mount Cook in Nieuw-Zeeland. Zijn naaste verwant is de kaka (Nestor meridionalis).
Kea, Nestor notabilis, er ein stor papegøyeart av nyzealandske papegøyar funnen i skog og alpine område av Sørøya på New Zealand. Kea er verdas einaste alpine papegøye. Som altetande har han diett hovudsakleg sett saman av røter, blad, bær, nektar og insekt, men inkluderer òg kadaver[1]. Tidlegare var det jakt på kea med skotpremie på grunn av at det innanfor jordbruksstrøk var otte for åtak på husdyr, spesielt på sau.[2] Først frå 1986 fekk arten fullt vern.[3]
Keaer hekkar i hòler eller sprekker blant trerøter. Dei er kjente for å vere nysgjerrige og intelligente, avgjerande evner for å overleve i eit barskt alpint miljø. Keaer kan løyse logiske oppgåver, slik som å skyve og dra ting i ei bestemt rekkjefølgd for å kome fram til mat, og vil samarbeide for å oppnå eit bestemt mål.[4]
Keaen er ein stor papegøye på rundt 48 centimeter med kroppsvekt på 0,8 til 1 kg.[5] Fjørdrakta er for det meste olivengrøn, nebbet er grått og han har eit langt og tynnt nedbøygd øvre nebb. Vaksne individ har mørkebrune irisar, og cere, augeringar og beina er i grått. Dei har oransje fjører på undersida av vengene. Fjørene på sidene av andletet er mørk olivenbrune, fjører på ryggen og overgumpen er oransjeraude, og nokre av dei yste vengefjørene er i diffust blått. Keaen har ein kort og brei blågrøn hale med svart tupp. Hannar er ca. 5 % lengre enn hoer, og han har eit øvre nebb er 12-14 % lengre enn hoa.[6] Juvenile keaer liknar generelt på dei vaksne fuglane, men har gule augeringar og cere, ein oransjegult undernebb, og grågule bein.[7]
Keaer er sosiale fuglar og lever i grupper på opp til 13 individ.[8] Isolerte individ trivst dårleg i fangenskap, men responderer godt på spegelbilete.[9]
I minst eit fall er det rapportert at keaer er polygyne, med ein hann knytt til fleire hoer. Same kjelde gjorde merksam på at det var eit overskot av hofuglar.[10]
Leveområdet til keaer spenner frå elvedalar i låglandet og kystnære skogar på vestkysten opp til dei alpine områda av Sørøya som Arthur's Pass og Mount Cook nasjonalpark. Dei er nært knytt til heile utbreiinga av sørbøkskogen (Nothofagus) i høgdedraga. Bortsett frå sporadiske streiffuglar, er ikkje keaer funne på Nordøya, sjølv om fossile funn tyder på at ein populasjon levde der for over 10 000 år sidan.[11]
Populasjonen vart anslått til mellom 1000 og 5000 individ i 1986,[12] i kontrast til eit anna estimat på 15 000 fuglar i 1992.[13] Begge estimata kviler sterkt på føresetnader.[13] Det som gjer estimata usikre er at arten har ein omfattande distribusjon med låg tettleik over utilgjengelige område.[14][15]
Kea er ein av ti papegøyeartar som er endemiske til New Zealand.
I ein studie av eit hekkeområde fann ein reirplassar med tettleik på eit reir per 4,4 km².[15] Mest vanleg finn ein hekkeområda i skogar med tre av slekta sørbøk,[16] Nothofagus, i bratte fjellsider. Hekkinga går føre seg i høgd på 1600 moh. og høgare, dette er ein av få papegøyartar i verda som regelmessig lever over tregrensa. Reira er vanlegvis plasserte på bakken under store bøketre, i fjellsprekker eller i utgravne hòler mellom røter. Hòlar har tilgjenge via tunnelar som fører 1 m til 6 m inn i eit større kammer, som er fôra med lav, mose, bregnar og rotnande treverk. Egglegginga startar i juli og strekkjer seg inn januar.[17] Kullet er på to til fem kvite egg, dei har ei rugetid på rundt 21 dagar, etterfølgt av ein periode for omsut på 94 dagar.[18]
Dødsrata er høg blant unge keaer, med mindre enn 40 % att etter det første leveåret.[19] Gjennomsnittleg levetid for ein vill ung kea har vore berekna til 5 år, basert på attfunn i påfølgjande sesongar i Arthur's Pass, medrekna estimat for spreiing til omkringliggande område. Rundt 10 % av den lokale populasjonen var trudd å vere over 20 år.[13] Den eldste kjende kea i fangenskap vart 50 år gammal i 2008.[19]
Som altetande, beitar keaer på meir enn 40 planteartar, biller, larver, andre fuglar inkludert lireungar, og pattedyr inkludert kaninar.[4][8] Det har vorte observert at keaer bryt seg inn i reirhòler til lirer for å ta ungane etter å ha høyrt dei i reiret.[20] Keaer har òg tatt føremon av menneskeleg avfall og mating.[21]
Keaen sin vidgjetne trong til å utforske og handtere gjer denne fuglen ei plage for dei fastbuande, men ein attraksjon for turistar. Vanlegvis treffer folk på keaer på vintersportsstader på Sørøya. Fuglane er motiverte av høve til å finne matrestar og ofte skildra som «frekke». I rolla «klovnen av fjella»,[22] vil han undersøkje eller hakke på ryggsekker, skotøy og jamvel bilar, ofte med resultat av skadeverk eller han flyg av garde med mindre gjenstandar.
Det har vore ei langvarig usemje om i kva grad kea jaktar på sau. I 1993 vart det gjort eit videoopptak[4] som synte at minst nokre fuglar kan åtake og ete av friske sauar. Videoen stadfesta kva mange forskarar lenge hadde mistenkt, at keaer kan bruke det kraftige nedbøygde nebbet sitt og klørne for å rippe gjennom laget av ull, og hakke på dyret.
Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Fuglen kea Kea, Nestor notabilis, er ein stor papegøyeart av nyzealandske papegøyar funnen i skog og alpine område av Sørøya på New Zealand. Kea er verdas einaste alpine papegøye. Som altetande har han diett hovudsakleg sett saman av røter, blad, bær, nektar og insekt, men inkluderer òg kadaver. Tidlegare var det jakt på kea med skotpremie på grunn av at det innanfor jordbruksstrøk var otte for åtak på husdyr, spesielt på sau. Først frå 1986 fekk arten fullt vern.
Keaer hekkar i hòler eller sprekker blant trerøter. Dei er kjente for å vere nysgjerrige og intelligente, avgjerande evner for å overleve i eit barskt alpint miljø. Keaer kan løyse logiske oppgåver, slik som å skyve og dra ting i ei bestemt rekkjefølgd for å kome fram til mat, og vil samarbeide for å oppnå eit bestemt mål.
Kea (Nestor notabilis) er en fugl i gruppen New Zealand-papegøyer og en av to nålevende arter i slekten Nestor. Arten er endemisk for Sørøya på New Zealand, der den trives i litt høyereliggende områder enn kaka (N. meridionalis).
Kea er en mellomstor papegøyefugl, som blir cirka 48 cm lang, målt fra issen til tuppen av stjerten, og typisk veier omkring 800–1000 gram.
Fjærdraken er hovedsakelig grønn, nærmest flaskegrønn med lysere grønne spetter. Vingene er grønne med mørkegrå styrefjær på oversiden og oransje og mørkegrå på undersiden. Det krummede overnebbet er langt og godt tilpasset å lete i bakken etter spiselige røtter.
Kea er en svært sosial art som praktiserer polygyni og et strengt hierarki. Fuglene er rovgriske og kan opptre i store flokker sammen med kaka. Kea har tilpasset seg forhold nær eller over snøgrensen og holder normalt til høyere i terrenget enn kaka, som trives best i lavereliggende områder. Om vinteren deler imidlertid artene habitat, siden kea migrerer høydemessig mellom sommer- og vinterbeite.
Kea er omnivor og spiser lokal frukt, bær, frø, røtter, blomster og blomsterknoper, nektar, små invertebrater og ulike larver, fugler, sau og ellers nesten alt spiselig den måtte komme over.
Kea hekker i skoger med Nothofagus som ligger i bratte fjellsider på elevasjoner fra 1 600 moh og høyere. Reiret plasseres i hulrom i bakken, under røttene på trærne. Hulrommene kan være forbundet av inntil 6 m lange ganger og flere større kamre. Fuglene legger typisk 2–5 egg som hunnen ruger i cirka 21 dager. Begge kjønn deltar med å mate ungene.
Denne ornitologirelaterte artikkelen er foreløpig kort eller mangelfull, og du kan hjelpe Wikipedia ved å utvide den. Kea (Nestor notabilis) er en fugl i gruppen New Zealand-papegøyer og en av to nålevende arter i slekten Nestor. Arten er endemisk for Sørøya på New Zealand, der den trives i litt høyereliggende områder enn kaka (N. meridionalis).
Multimedia w Wikimedia Commons Nestor kea, kea (Nestor notabilis) – gatunek wszystkożernej i drapieżnej papugi z rodziny kakapowatych (Strigopidae)[3][4], będący endemitem Nowej Zelandii. Jeden z czterech gatunków z rodzaju Nestor, które wyewoluowały z przodka żyjącego w lasach Nowej Zelandii 5 mln lat temu[5][6].
Ubarwienie oliwkowo-zielone, pióra na skrzydłach i ogonie mieniące się niebieskim i zielonym połyskiem, pióra na wewnętrznej powierzchni skrzydeł jaskrawo pomarańczowe, a wewnętrzna strona ogona ciemnoczerwona. Reszta ogona ma kolor bladozielony. Pióra na policzkach oliwkowo-brązowe. Obwódki oczu i nogi szare. Młode ptaki są jasne, oliwkowożółte[5]. Dziób długi, mocno zakrzywiony, wąski, szarobrązowy. Obie płci na pierwszy rzut oka wyglądają identycznie, samiec jest przeciętnie o 5% większy od samicy, i ma dłuższy o 12–14% dziób[7]. Dziób kei jest przedstawiany jako podręcznikowy przykład preadaptacji[8] – mocny, silnie zakrzywiony i ostry, u pozostałych papug stosowany do pobierania pokarmu roślinnego (owoców, nasion, nektaru), okazał się być sprawnym narzędziem do przecinania futra i skóry, i wydziobywania fragmentów tłuszczu owiec, które na Nową Zelandię zostały sprowadzone przez ludzi.
Nazwa własna pochodzi z języka maori i jest onomatopeją wrzaskliwego nawoływania, jakie papugi wydają z siebie w sytuacji zagrożenia[9]. Nazwa rodzaju (Nestor) oznacza „mędrca”, „osobę doświadczoną”, epitet gatunkowy nazwy łacińskiej (notabilis) oznacza „rzucający się w oczy”, „godny uwagi”[10].
Występuje od nizinnych dolin rzecznych, lasów nadbrzeżnych, aż po lasy górskie i piętro alpejskie gór Wyspy Południowej. Związana jest jednak głównie z lasami bukowymi regionów podgórskich i zaroślami ponad górną granica lasu. Oszacowania wielkości populacji są niepewne, wynoszą od około 1000 do 15 tys. osobników[11][12][13].
Ptak towarzyski, tworzy stada („cyrki”) składające się z kilku-kilkunastu osobników[14]. Jest ciekawa świata, w poszukiwaniu pożywienia często zbliża się chętnie do siedzib ludzkich. Wykazuje dużą, nawet jak na papugę, inteligencję i plastyczność behawioralną, co jest uważane za przejaw adaptacji do skrajnie niekorzystnych warunków środowiskowych. Skłonności kei do eksplorowania otoczenia i manipulowania obiektami nie ustępują podobnym skłonnościom u małp[15].
Dużo czasu spędza na ziemi, jest dobrym piechurem. Może dosyć szybko podbiegać. Papugi te uwielbiają zabawy zespołowe i naśladownictwo: latają w stadach, wykonują akrobacje powietrzne, podnosząc rozmaite przedmioty, ślizgają się po ośnieżonych zboczach, naśladując narciarzy, tarzają się w śniegu, a podczas upałów kąpią się w kałużach. Jako jedyne, oprócz niektórych naczelnych, lepią śnieżki i bawią się nimi (Keller 1956)[15].
Jest wszystkożerna, w skład jej diety wchodzi ponad 40 gatunków roślin (owoce, liście, korzenie, nasiona, kwiaty), padlina, larwy chrząszczy, ptaki i drobne ssaki[16][17][18]. Czasami, jak pozostałe papugi pędzelkojęzyczne, spija nektar z kwiatów. Kee w poszukiwaniu pokarmu odwiedzają śmietniki, nie gardzą też uprzejmością dokarmiających je turystów[19].
Kee są poligamiczne, samiec może utrzymywać harem złożony nawet z 4 samic[20]. Dojrzałość płciową ptaki osiągają najwcześniej w 3 roku życia. Jaja wysiaduje samica, w tym czasie samiec karmi samicę i pilnuje gniazda. Papuga buduje gniazdo na drzewie, w dziupli lub w szczelinach skalnych. Gniazdo zbudowane jest z gałęzi, mchu i porostów. Oboje rodzice wspólnie wyściełają gniazdo gałązkami i porostami. Niektóre osobniki gniazdują regularnie w górach na wysokościach powyżej 1600 m n.p.m.[21] Okres lęgowy przypada na lipiec – styczeń. Liczba składanych jaj: 2–4. Czas wysiadywania: 21–24 dni. Wychowanie młodych: 13–14 dni w gnieździe, do 94 dni opieka poza gniazdem[22]. Czas życia: do 15–20 lat w naturze[13], w niewoli najstarszy osobnik (2008) osiągnął wiek ponad 50 lat[23]. Śmiertelność w populacjach kei jest bardzo wysoka, mniej niż 40% ptaków przeżywa do osiągnięcia dojrzałości płciowej[23].
Kee jest ptakami bardzo ciekawskimi. Zaglądają do szałasów pasterzy owiec lub chat dla turystów, gdzie potrafią zrobić bałagan, bowiem szukając czegoś do jedzenia lub zabawy wszystko rozrzucają i dziobią. Z tego powodu są one zmorą dla ludzi mieszkających w okolicach zasiedlanych przez kee, a zarazem atrakcją dla turystów. Kee przeszukują pozostawione bez nadzoru plecaki, części garderoby i obuwia, pojazdy mechaniczne, często powodując uszkodzenia i „kradnąc” drobne przedmioty. Nie obawiają się również odwiedzać ludzkich mieszkań. Te cechy, jak i skłonność do zabaw, zyskały jej przydomek „klowna z gór”[24][25]. Brak dystansu wobec ludzi prowadzi często do sytuacji konfliktowych, które kończą się śmiercią uznanych za „wścibskie” osobników[26][27].
Od połowy lat 60. XIX wieku., dekadę po zaanektowaniu przez farmerów podgórskich rejonów Nowej Zelandii na pastwiska dla owiec, pasterze zaobserwowali owce cierpiące z powodu dziwnych ran na grzbiecie i bokach. Ponieważ na Nowej Zelandii nie ma drapieżników, początkowo uważano, że jest to jakaś nowa choroba. Jednakże wkrótce podejrzenie padło na kee. James McDonald, pasterz z posiadłości Wanaka, zaobserwował w 1868 roku kee atakujące owce i wydziobujące im tłuszcz z grzbietów. Wkrótce okazało się, że takich obserwacji jest więcej[28][29]. Długo jednak w środowisku naukowym nie dawano wiary tym relacjom, traktując je jako anegdotyczne, co najwyżej dopuszczając możliwość żerowania przez kee na owczej padlinie[30]. W końcu jednak nocne ataki kei na zdrowe owce zostały udokumentowane filmami[16], ostatecznie dowodząc, że przynajmniej niektóre kee mają w zwyczaju atakować i żerować na owcach. Pomimo tego, że ataki te nie kończyły się bezpośrednio śmiercią atakowanych owiec, poranione owce mogły umierać wskutek zakażeń lub podczas ucieczek przed prześladującymi je papugami.
Ze względu na złą reputację kei, wynikającą z podejrzeń o wyrządzanie szkód w inwentarzu[29][31], do roku 1970 rząd Nowej Zelandii wypłacał nagrody za każdy dziób kei zabitej w pobliżu siedzib ludzkich. Ponad 150 tys. osobników zostało zabitych, zanim polowania takie zostały zakazane[32]. Okazało się bowiem, że liczebność populacji kei spadła do niebezpiecznie niskiego poziomu (mniej niż 5000 osobników podczas zliczenia w 1970 r.), a polowania na kee mają także miejsce na obszarach chronionych. Rząd zgodził się na rozpatrywanie każdego przypadku powodowania szkód przez kee i usuwania ptaków z terenów gospodarskich. Od 1986 roku kea jest gatunkiem pod całkowitą ochroną[33].
Zagrożeniem dla kei są kitanki, wyjadające jaja i młode papugi z gniazd[34].
Wysoką śmiertelność w populacji kei powoduje też zatrucie metalami ciężkimi[35][36] – w niektórych populacjach większość lub wszystkie osobniki wykazują podwyższony poziom ołowiu we krwi, autopsje padłych osobników wykazują, że w wielu przypadkach przyczyną zgonu było zatrucie ołowiem[37]. Przypuszcza się, że jest to konsekwencją skłonności kei do eksplorowania otoczenia i połykania intrygujących je przedmiotów (wśród których mogą być też przedmioty ołowiane)[38].
Zagrożenie dla kei niosą również akcje eradykacji introdukowanych na wyspy Nowej Zelandii szczurów, gronostajów i kitanek – odnotowano przypadki zatrucia kei wykładanymi truciznami, znajdowano je też uwięzione w pułapkach na szkodniki[39][40].
Nestor kea, kea (Nestor notabilis) – gatunek wszystkożernej i drapieżnej papugi z rodziny kakapowatych (Strigopidae), będący endemitem Nowej Zelandii. Jeden z czterech gatunków z rodzaju Nestor, które wyewoluowały z przodka żyjącego w lasach Nowej Zelandii 5 mln lat temu.
O papagaio-da-nova-zelândia (Nestor notabilis), chamado ainda de kea, é uma ave da ordem Psittaciformes, família Strigopidae. Mede, em média, 48 cm de comprimento e atinge cerca de 900 gramas. É endémico da Nova Zelândia.[1]
Apresenta uma plumagem verde-oliva e tem um bico muito resistente: diz-se que ele é capaz de despedaçar uma chapa de ferro fundido. Como todos os seus parentes, sente-se melhor nas árvores do que no chão e voa bem.
Alimenta-se principalmente de brotos e folhas tenras e, na primavera, lambe o néctar das flores. Come também os insetos e larvas que encontram no chão e é necrófago, isto é, alimenta-se de carcaça de animais (carneiros). Ele vive em pequenos bandos e passa o verão nas montanhas. Se o inverno não for muito rigoroso, ele ficará aí o ano todo: é o único papagaio do mundo que pode viver na neve. É um animal brincalhão e cheio de curiosidade.
Foram observados keas procriando durante todo o ano, menos no outono. O período reprodutivo principal deles dura de julho a janeiro. Aninham em covas debaixo de pedras ou entre raízes de árvore. Os keas botam de dois a quatro ovos, e incuba os ovos durante três a quatro semanas. Estes papagaios são altamente sociais, vivem em grupos de família até que eles alcançam a maturidade sexual. Os machos são sexualmente maduros depois de quatro ou cinco anos, enquanto fêmeas podem se tornar sexualmente maduras já com três anos de idade. O sistema de acasalamento é polígamo. Machos lutam para dominar e a hierarquia é rígida.
É uma ave mal vista pelos criadores de carneiros da Nova Zelândia. Já foi noticiado que estas aves atacam rebanhos de carneiros, pousando em suas costas e bicando a região lombar e das costelas, alimentando-se da gordura e resultando em ferimentos que poderão afetar a saúde dos carneiros. Por este motivo, muitos criadores de carneiros tem uma relação hostil com estas aves.
O papagaio-da-nova-zelândia (Nestor notabilis), chamado ainda de kea, é uma ave da ordem Psittaciformes, família Strigopidae. Mede, em média, 48 cm de comprimento e atinge cerca de 900 gramas. É endémico da Nova Zelândia.
Apresenta uma plumagem verde-oliva e tem um bico muito resistente: diz-se que ele é capaz de despedaçar uma chapa de ferro fundido. Como todos os seus parentes, sente-se melhor nas árvores do que no chão e voa bem.
Alimenta-se principalmente de brotos e folhas tenras e, na primavera, lambe o néctar das flores. Come também os insetos e larvas que encontram no chão e é necrófago, isto é, alimenta-se de carcaça de animais (carneiros). Ele vive em pequenos bandos e passa o verão nas montanhas. Se o inverno não for muito rigoroso, ele ficará aí o ano todo: é o único papagaio do mundo que pode viver na neve. É um animal brincalhão e cheio de curiosidade.
Foram observados keas procriando durante todo o ano, menos no outono. O período reprodutivo principal deles dura de julho a janeiro. Aninham em covas debaixo de pedras ou entre raízes de árvore. Os keas botam de dois a quatro ovos, e incuba os ovos durante três a quatro semanas. Estes papagaios são altamente sociais, vivem em grupos de família até que eles alcançam a maturidade sexual. Os machos são sexualmente maduros depois de quatro ou cinco anos, enquanto fêmeas podem se tornar sexualmente maduras já com três anos de idade. O sistema de acasalamento é polígamo. Machos lutam para dominar e a hierarquia é rígida.
É uma ave mal vista pelos criadores de carneiros da Nova Zelândia. Já foi noticiado que estas aves atacam rebanhos de carneiros, pousando em suas costas e bicando a região lombar e das costelas, alimentando-se da gordura e resultando em ferimentos que poderão afetar a saúde dos carneiros. Por este motivo, muitos criadores de carneiros tem uma relação hostil com estas aves.
Kea sau „Papagalul de munte” (Nestor notabilis) este o pasăre cu lungimea de 45 cm din grupa papagalilor Nestor care aparțin ca și ceilalți papagali familiei „Psittacidae”. Este o specie pe cale de dispariție care trăiește în regiunile alpine din Noua Zeelandă. Este singurul papagal alpin, trăind în zona alpină și pădurile din muntele Cook, trecătoarea Pass, lacul Nelson, exclusiv zone din Noua Zeelandă. Își fac cuiburi în crevasele de piatră. Face parte din genul Nestor alaturi de kaka și nortfolk kaka dispărut. De asemenea este una dintre cele 7 specii de păsări endemice din Noua Zeelandă.Are cam 46 cm, aproximativ cât o cioară. Penajul este gri oliv. Partea interioară a aripilor are dungi galbene pe un fond viu colorat în roșu, în timp ce picioarele sunt gri iar coada albastru cu verde. În jurul ochilor are un cerc galben. Cea mai evidentă diferență între sexe este faptul că masculul are ciocul mai lung și mai curbat decât femela. Se hrănește cu vegetale dar și cu insecte, viermi și ocazional carne de căprioară sau capră, pe care o găsește pe scheletele acestora. De asemenea se hrănește cu carne de oaie. Depun ouă în aproape toate anotimpurile, numărul lor fiind de 2 până la 4 ouă care necesită o perioadă de incubație de 21 zile. Păsările kea sunt poligam au un adevărat repertoriu de sunete, majoritatea nemuzicale și enervante. Sunetul predominant în zbor este eeee-aaa, de aici și numele lor. Este foarte jucăuș, inteligent dar și foarte distructiv atacând oile, de aici și proasta reputație de păsări ucigașe.
Kea sau „Papagalul de munte” (Nestor notabilis) este o pasăre cu lungimea de 45 cm din grupa papagalilor Nestor care aparțin ca și ceilalți papagali familiei „Psittacidae”. Este o specie pe cale de dispariție care trăiește în regiunile alpine din Noua Zeelandă. Este singurul papagal alpin, trăind în zona alpină și pădurile din muntele Cook, trecătoarea Pass, lacul Nelson, exclusiv zone din Noua Zeelandă. Își fac cuiburi în crevasele de piatră. Face parte din genul Nestor alaturi de kaka și nortfolk kaka dispărut. De asemenea este una dintre cele 7 specii de păsări endemice din Noua Zeelandă.Are cam 46 cm, aproximativ cât o cioară. Penajul este gri oliv. Partea interioară a aripilor are dungi galbene pe un fond viu colorat în roșu, în timp ce picioarele sunt gri iar coada albastru cu verde. În jurul ochilor are un cerc galben. Cea mai evidentă diferență între sexe este faptul că masculul are ciocul mai lung și mai curbat decât femela. Se hrănește cu vegetale dar și cu insecte, viermi și ocazional carne de căprioară sau capră, pe care o găsește pe scheletele acestora. De asemenea se hrănește cu carne de oaie. Depun ouă în aproape toate anotimpurile, numărul lor fiind de 2 până la 4 ouă care necesită o perioadă de incubație de 21 zile. Păsările kea sunt poligam au un adevărat repertoriu de sunete, majoritatea nemuzicale și enervante. Sunetul predominant în zbor este eeee-aaa, de aici și numele lor. Este foarte jucăuș, inteligent dar și foarte distructiv atacând oile, de aici și proasta reputație de păsări ucigașe.
Nestor kea (Nestor notabilis) je novozélandský papagáj. Je všežravý, požiera najmä korene, zelené časti rastlín, bobule, nektár, hmyz, malé vtáky, cicavce a zdochliny. Občas napáda aj mladé, alebo choré ovce za čo bol ľuďmi dlho prenasledovaný a zabíjaný. Od roku 1986 je prísne chráneným druhom.
Nestor kea žije na severe a juhu západnej časti južného ostrova Nového Zélandu. Obýva najmä pohoria.
Hlava krk a trup je hnedo sfarbený. Vrchné krídla sú zelené a spodné krídla sú červeno-čierno sfarbené. Zobák, oči a pazúre na nohách sú sfarbené na čierno. Nohy sú sivé.
Jeho dĺžka je 48 cm a váha 0,8 – 1 kg. Z kože mú vyrastajú perá, ktoré slúžia na lietanie. Má malú hlavu a krk. Veľký chvost a krídla. Trup je veľký a má malé nohy. Na hlave má zakrívený zobák, malé oči a na hornej strane zobáka má nozdry. Na malých nohách sú ostré dlhé pazúry.
Tento papagáj je všežravec. Živí sa rastlinami, larvami chrobákov, inými vtákmi (víchrovníky) a cicavcami (králiky a mladé a choré ovce), ľudské smeti, maslo, orechy, jablká, mrkva, hrozno, mango, figy, pečivo, mliečne výrobky, mleté mäso a cestoviny.
Nestor kea (Nestor notabilis) je novozélandský papagáj. Je všežravý, požiera najmä korene, zelené časti rastlín, bobule, nektár, hmyz, malé vtáky, cicavce a zdochliny. Občas napáda aj mladé, alebo choré ovce za čo bol ľuďmi dlho prenasledovaný a zabíjaný. Od roku 1986 je prísne chráneným druhom.
Kea[2] (Nestor notabilis) är en av två arter papegoja i släktet Nestor.[3] Den är delvis nattaktiv och endemisk för bergen på Nya Zeeland. Kean är den enda papegoja som kan leva i alpina områden och den är också den enda arten av papegoja som anfaller och dödar andra ryggradsdjur, även om detta är ganska sällsynt och troligen endast sker med sjuka eller fångade djur. Den är också känd som intelligent, aktiv och lekfull.
Båda könen är mörkgrönt färgade, med ljusare fjädrar på bröst, buk och rygg. Dess undre vingtäckare och övergump är klart röda, vilket främst syns när de flyger. Deras vingpennor är mörkare och skimrar i blått. Hos gamla fåglar är näbben och orbitalringen mörk. Det enda skillnaden i utseende mellan könen är näbben, där hannen har en större och längre böjd övernäbb. Hanarna är vanligen också något större, och väger i genomsnitt 5 % mer. En lätt hane kan dock väga mindre än en tung hona.
Juvenilen har gul orbitalring, vaxhud och näbb och gulaktiga fjädrar på hjässan. De anlägger vanligen sin adulta fjäderdräkt vid omkring 18 månaders ålder, men det kan ta upp till 4 år innan de helt förlorar sin gula orbitalring.
Kean är endemisk för Sydön i Nya Zeeland och den återfinns i Sydalperna från Golden Bay till Puysegur Point.
Keor är kraftfulla flygare som kan flyga upp från botten av en dal till bergets snögräns på några minuter. De kan lätt korsa 15–20 kilometer breda dalgångar på drygt en halvtimme och är särskilt skickliga på att glida på bergsvindar. Keor är mycket lekfulla, läraktiga och brukar roa de människor som ser dem genom sina akrobatiska rörelser. Keorna ägnar mest tid åt lek av alla fågelarter. En stor del av deras vardag går åt till att leka för att dels stimulera sin smarta hjärna och dels för att knyta starka band till familjemedlemmarna.
De föredrar marken framför att bo i träd. Vanligen har de sina bon i håligheter under klippor, i trädrötter eller i ihåliga trädstammar. Keor förekommer normalt i flockar om tio eller fler, och under häckningen kan unga fåglar bilda grupper på över hundra individer.
Keor kan även vara allt annat än roande. Man har tvingats att kea-säkra allt som är löst eller liknande. Keorna är nämligen riktiga vandaler. De kan öppna soptunnor, även om man lagt stenar ovanpå locket. De är otroligt smarta och behöver stimulans och det är därför inget problem för dem att flytta på dessa stenar, för att sedan komma åt belöningen som finns inuti soptunnan.
De som inte lägger nät över sina bilar när de lämnar den, kan komma att ångra sig rejält efteråt. Keorna är nämligen där snabbt och biter på bland annat däck och annat gummi eller saker på bilen som är lösa eller går att bita loss.
Dessa märkliga fåglar kan orsaka skador för stora värden – om man inte har kea-säkrat bilen, växtkrukorna, eller vad keorna kan få för sig att ha sönder.
Häckningen sker vanligen mellan juni och januari. De lägger två till fyra ägg per säsong. Dessa ruvas av honan i omkring 29 dagar. När ungarna är en månad gamla hjälper hannen till med matningen. Man har observerat polygami bland keor. Upp till fyra honor kan dela på en hanne.
Kean är opportun vad gäller föda. De livnär sig av löv, knoppar, frukter, insekter och kadaver. Men de kan även likt en rovfågel ta fågelungar, exempelvis gräva ur bon av liror för att komma åt ungar. De behöver fett för att överleva den stränga alpina miljön, och i skydd av mörker attackerar de får som de hackar på ryggen för att komma åt deras fett. Undersökningar har dock visat att den endast ger sig på sjuka eller skadade får, eller får som den uppfattar som avlidna.[4] I människans närhet har de också lärt sig att leva på matrester och sopor. Kan även livnära sig på tygmaterial.
Kean är nu en skyddad art, men tidigare bedrevs jakt på beställning av bönder vars får blev anfallna. Det har uppskattats att 150 000 keor dödats på detta sätt. På 1970-talet blev kean delvis skyddad, sedan man vid en inventering endast funnit 5 000 exemplar. De fick inte fullt skydd förrän 1986, då bönder övertalades att ge upp sin lagliga rätt att skjuta varje kea som gav sig på deras egendom eller boskap. I utbyte mot detta gick regeringen med på att utreda rapporter om fåglar som orsakar problem och förflytta sådana från området.
Idag tros den minskande världspopulationen bestå av endast 4 000 vuxna individer. 2017 uppgraderades dess hotstatus från sårbar till starkt hotad.[1]
Wikimedia Commons har media som rör kea.
Kea (Nestor notabilis) är en av två arter papegoja i släktet Nestor. Den är delvis nattaktiv och endemisk för bergen på Nya Zeeland. Kean är den enda papegoja som kan leva i alpina områden och den är också den enda arten av papegoja som anfaller och dödar andra ryggradsdjur, även om detta är ganska sällsynt och troligen endast sker med sjuka eller fångade djur. Den är också känd som intelligent, aktiv och lekfull.
Це незавершена стаття про папуг.
Це незавершена стаття з орнітології.Vẹt kea ( /ˈkiːə/; Māori: [kɛ.a]; Nestor notabilis) là một loài vẹt thuộc họ Nestoridae. Loài sinh sống ở đảo Nam của New Zealand, môi trường sinh sống của chúng là các đài nguyên núi cao. Loài này có thân dài khoảng 48 cm, chủ yếu có màu xanh ô-liu cùng với màu cam rực rỡ dưới cánh. Chúng có một chiếc mỏ trên lớn màu nâu xám, cong và hẹp. Vẹt kea là loài vẹt sống ở khí hậu núi cao duy nhất trên thế giới.[2] Chế độ ăn tạp của chúng có cả xác thối, nhưng chủ yếu là bao gồm rễ cây, lá, quả, mật ong, và côn trùng. Vẹt kea đã từng bị giết hàng loạt vì mối lo ngại đến từ việc chúng tấn công gia súc của những người chăn nuôi, đặc biệt là cừu.[3] Chúng chỉ bắt đầu nhận được sự bảo vệ từ Đạo luật bảo vệ động vật hoang dã năm 1986.[4]
Vẹt kea làm tổ trong hang hoặc khe hở giữa các gốc cây. Loài được biết đến với trí thông minh và tính tò mò, vốn đều quan trọng đối với sự sống còn của chúng ở một môi trường núi cao khắc nghiệt. Chúng có thể giải quyết các vấn đề đòi hỏi trí thông minh, chẳng hạn như đẩy hoặc kéo theo một thứ tự nhất định để có được thức ăn, và làm việc với nhau để đạt được một mục tiêu nhất định.[5]
Loài vẹt này được mô tả bởi nhà điểu học John Gould vào năm 1856.[6] Tên của chúng, notabilis trong tiếng Latin, có nghĩa là "đáng ghi nhận".[7] Tên phổ biến của loài là kea, bắt nguồn từ tiếng Māori, có thể là từ tượng thanh cho tiếng kêu của chúng khi bay – ‘keee aaa’.[8] Trong tiếng Anh, "kea" vừa là danh từ số ít lẫn danh từ số nhiều.
Chi Nestor bao gồm có bốn loài: Nestor meridionalis, kea (N. notabilis), Nestor productus (đã tuyệt chủng) và Nestor chathamensis (đã tuyệt chủng). Cả bốn loài được cho là có chung tổ tiên từ loài "proto-kākā" sinh sống ở những khu rừng New Zealand 5 triệu năm về trước.[9][10] Họ hàng gần nhất của chúng là loài vẹt không biết bay kakapo (Strigops habroptilus).[9][10][11][12] Chúng cùng nhau tạo thành một liên họ vẹt Strigopoidea, phát triển từ họ Psittacidae.[9][10][12][13][14]
Kea là một loài vẹt lớn, dài khoảng 48 cm (19 in) và nặng từ 800 gam (1,8 lb) đến 1 kilôgam (2,2 lb).[15] Chúng có bộ lông gần như là màu xanh ô-liu cùng với một chiếc mỏ xám có phần trên dài, hẹp và cong. Con trưởng thành có mống mắt màu nâu sậm, trong khi da gốc mỏ, vòng mắt và cặp chân có màu xám. Chúng còn có lớp lông màu cam dưới cánh. Lông ở hai bên mặt của chúng có màu nâu ô-liu đậm, ở trên lưng và mông có màu cam đỏ còn ở ngoài cánh thì có màu xanh dương đục. Loài có đuôi ngắn, rộng, có màu xanh lá pha xanh dương và phần cuối màu đen. Phía dưới của những chiếc lông đuôi nằm trong còn có những dài sọc màu vàng-cam nằm chéo.[16] Con đực thường dài hơn 5% và phần mỏ trên của chúng cũng dài hơn 12–14% so với con cái.[17] Vẹt con đang lớn nhìn chung cũng tương tự con trưởng thành nhưng có vòng mắt và da gốc mỏ màu vàng, mỏ dưới màu vàng-cam cùng cặp chân màu xám-vàng.[16]
Vẹt kea là một trong mười loài vẹt đặc hữu của New Zealand.
Phân bố môi trường sống của vẹt kea đa dạng từ những đồng bằng thấp ven sông và những rừng rậm dọc biển ở đảo Nam lên đến những vùng khí hậu núi cao như Arthur's Pass hay vườn quốc gia Aoraki, dọc theo những dãy rừng sồi phương nam. Ngoại trừ thi thoảng một vài cá thể đi lang thang, vẹt kea không được tìm thấy ở đảo Bắc, mặc dù bằng chứng hóa thạch lại chỉ ra rằng chúng từng sống ở đấy 10.000 năm về trước.[18] Số lượng của loài được ước tính từ 1.000 đến 5.000 cá thể vào năm 1986,[19] so với con số 15,000 cá thể vào năm 1992.[20] Chúng thường phân bố rộng rãi với mật độ thấp ở những khu vực không thể tiếp cận khiến việc ước tính gặp trở ngại.[21][22] Hiện ước tính còn lại từ 3.000 đến 7.000 cá thể.[23]
Bản tính hiếu kỳ khét tiếng của loài vẹt này đã khiến chúng vừa trở thành loài gây hại cho người dân địa phương, vừa là sự thu hút cho khách du lịch. Với biệt hiệu là "chú hề của vùng núi",[24] chúng sẽ lục lọi túi xách, ủng, ván trượt tuyết, thậm chí là xe hơi và thường xuyên phá hoại hoặc ăn cắp những tài sản nhỏ. Chúng từng được giữ như thú nuôi trong nhà trước khi được bảo vệ, nhưng việc này hiếm khi xảy ra vì chúng rất khó để bắt giữ và rất phá hoại trong môi trường nuôi nhốt.
Vẹt kea thường được bắt gặp tại các điểm trượt tuyết tại đảo Nam, nơi chúng lui tới để tìm thức ăn thừa. Đặc tính tò mò khiến chúng hay gắp đi những vật dụng không được trông coi hoặc cắn xé những bộ phận cao su của xe hơi. Đã có một cá thể vẹt được báo cáo lấy trộm hộ chiếu của một du khách khi anh ta tham quan vườn quốc gia Fiordland.[25]
Vài người cho rằng việc tiêu thụ thực phẩm mất cân bằng, bắt nguồn từ việc cho vẹt kea thức ăn của con người, có ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của chúng. Cục Bảo tồn New Zealand cũng có ý kiến rằng khi có bữa ăn giàu calo hơn, vẹt kea có nhiều thời gian rảnh hơn để lục lọi và phá hoại của cải.[26] Sự tin tưởng tự nhiên của loài này khi ở gần con người cũng được cho là một nguyên nhân góp phần cho những vụ việc chúng bị cố ý giết chết tại các điểm du lịch gần đây.[27][28][29]
Vẹt kea nhỏ có tỉ lệ tử vọng cao, với ít hơn 40% cá thể sống sót hết năm đầu đời.[30] Vòng đời trung vị của một cá thể vẹt kea hoang dã được ước tính là 5 năm, dựa trên tỉ lệ của những cá thể được bắt gặp trở lại trong 2 mùa liên tiếp tại Arthur's Pass và việc nhập cư từ những khu vực lân cận. Khoảng 10% lượng vẹt kea được dự đoán có trên 20 năm tuổi đời.[20] Cá thể vẹt kea thọ nhất trong môi trường nuôi nhốt sống đến 50 năm.[30]
Có ít nhất một nhân chứng báo cáo rằng vẹt kea là loài đa thê. Tại nguồn này cũng ghi rằng có một số lượng dư cá thể cái.[31] Vẹt kea là loài bầy đàn và sống trong đàn có tối đa 13 con.[32] Những cá thể sống độc lập rất tệ trong môi trường nuôi nhốt nhưng phản xạ tốt với hình ảnh trong gương.[33]
Trong một nghiên cứu, địa điểm làm tổ của loài có mật độ một trên 4.4 km2.[34] Địa điểm sinh sản của chúng thường là dọc theo những dãy rừng sồi phương nam, ở những đồi núi dốc. Sinh sản tại độ cao 1600 m hoặc hơn so với mực nước biển, vẹt kea là một trong số ít loài vẹt trên thế giới thường xuyên sống trên đường giới hạn cây gỗ. Tổ của chúng thường được đặt dưới đất, phía dưới những cây sồi lớn, trong các kẽ đá, hoặc trong các hang đào giữa các rễ. Giai đoạn đẻ trứng bắt đầu vào tháng bảy và kéo dài đến tháng một.[35]
Là động vật ăn tạp, vẹt kea tiêu thụ hơn 40 loài thực vật, ấu trùng bọ cánh cứng, các loài chim khác và động vật có vú như cừu hay thỏ.[5][32] Chúng đã từng được nhìn thấy khi đang phá tổ của loài chim nước cắt để ăn thịt các chim con khi nghe thấy tiếng kêu.[36] Loài vẹt này cũng lục lọi rác thải và chờ đợi đồ ăn của con người.[37]
Cuộc tranh luận về việc vẹt kea tấn công lên cừu có lịch sử dai dẳng. Đàn cừu được nhìn thấy có những vết thương hai bên sườn vào giữa những năm 1860, trong vòng một thập kỉ từ khi những người chăn cừu chuyển đến vùng núi cao. Mặc dù có người cho rằng nguyên nhân xuất phát từ loại bệnh dịch mới, vẹt kea cũng là đối tượng bị tình nghi. James MacDonald, người chăn cừu đứng đầu Wanaka Station, đã từng nhìn thấy một cá thể vẹt kea tấn công một con cừu vào năm 1868, cùng với nhiều trường hợp khác.[38] Các thành viên của cộng đồng các nhà khoa học cũng thừa nhận việc này, trong đó có Alfred Wallace lấy đây là ví dụ cho sự thay đổi hành vi trong cuốn sách Darwinism (1889) của ông. Ngoài trừ một số bằng chứng ghi chép đáng tin cậy,[38][39] các chứng cứ khác dường như không thuyết phục, đặc biệt ở những năm về sau. Năm 1962, J.R. Jackson kết luận rằng mặc dù vẹt kea có thể tấn công những con cừu bệnh hoặc bị thương, đặc biệt là khi tưởng nhầm cừu đã chết, chúng không hẳn là loài săn mồi.[40] Tuy nhiên vào năm 1993, những đợt tấn công vào ban đêm của loài vẹt này được ghi hình,[5] chứng minh rằng chúng cũng săn mồi những con cừu khỏe mạnh. Đoạn ghi hình chứng tỏ điều mà các nhà khoa học đã nghi vấn từ lâu rằng vẹt kea sử dụng chiếc mỏ và móng vuốt chắc khỏe của mình để cào xé lớp lông và ăn phần thịt mỡ từ lưng cừu. Mặc dù chúng không trực tiếp gây ra cái chết, những con cừu có thể tử vong do nhiễm trùng hoặc do tai nạn khi cố gắng chạy trốn. Vẹt kea cũng được ghi nhận từng tấn công lên thỏ, chó và thậm chí là ngựa.[39]
Trong sự hợp tác với các hội đồng địa phương và chủ trang trại cừu, chính phủ New Zealand đã từng treo tiền tưởng cho việc giết vẹt kea vì chúng tấn công lên gia súc, đặc biệt là cừu.[39][41] Theo thỏa thuận, vẹt kea chỉ bị giết lấy tiền thưởng khi xuất hiện ở các trang trại hoặc khu vực hành chính, nhưng nhiều người đã săn bắn chúng tại các vườn quốc gia và ở Westland, nơi mà chúng được toàn quyền bảo tồn. Hơn 150.000 cá thể bị diệt trừ trong vòng hàng trăm năm cho đến khi tiền thưởng bị bãi bỏ vào năm 1970.[42] Trong thập niên 70, vẹt kea đã nhận được phần nào sự bảo vệ khi một cuộc tổng điều tra cho biết chỉ còn 5.000 cá thể.[21] Chúng chỉ bắt đầu nhận được sự bảo vệ đầy đủ từ Đạo luật bảo vệ động vật hoang dã năm 1986.
Một nghiên cứu tại vườn quốc gia các hồ Nelson cho thấy một sự sụt giảm đáng kể số lượng loài vẹt này từ năm 1999 đến 2009, nguyên nhân chủ yếu là do trứng và con non bị ăn thịt.[43] Máy quay được lắp đặt để quan sát thấy được loài chồn possum giết chết những vẹt con.[44]
Ngộ độc chì, chủ yếu là do vật liệu phần mái của các tòa nhà, cũng là một nhân tố quan trọng dẫn đến việc chết yểu ở loài vẹt kea.[45][46] Nghiên cứu lượng chì tại Aoraki/núi Cook cho thấy trong số 38 cá thể được xét nghiệm, tất cả đều có chì trong máu và 26 cá thể có nồng nộ cao đến mức nguy hiểm.[46] Phân tích bổ sung từ chẩn đoán trên 15 cá thể đã tử vong của Đại học Massey từ năm 1991 đến năm 1997 cho thấy 9 trường hợp có lượng chì cao ở mức gây tử vong.[47] Nghiên cứu của Đại học Victoria năm 2008 còn kết luận rằng bản tính hiếu kỳ của loài vẹt này làm gia tăng nguy cơ chúng ngộ độc do nuốt phải chì.[48]
Thuốc 1080 được sử dụng để kiểm soát các loài gây hại hữu nhủ như loài chồn ecmin hoặc chồn possum cũng gây liên lụy đến loài vẹt kea. Bảy cá thể vẹt được phát hiện tử vong sau khi loại thuốc này được thải ra để kiểm soát lượng chồn tại sông băng Fox vào tháng 7 năm 2008[49] tương tự bảy cá thể khác tại rừng Okarito vào tháng 8 năm 2011.[50] Ngoài ra những cái bẫy cũng là một mối đe dọa cho loài. Vào tháng 9 năm 2011, máy quay giấu kín cho thấy cảnh vẹt kea sa vào bẫy chồn ecmin tại thung lũng Matukituki.[51]
Mặc dù được xếp loại nguy cấp cấp quốc gia[52], nguy cấp trong Sách Đỏ và được bảo vệ bởi luật pháp, vẹt kea vẫn bị cố ý sát hại. Vào cuối thập kỷ 1990, một cư dân ở sông băng Fox đã giết 33 cá thể tại bãi đậu xe[29] và vào năm 2008, 2 cá thể cũng bị sát hại và ghim lên bảng báo tại Arthur's Pass.[27] Số vụ vẹt kea tử vọng do tai nạn giao thông tăng vụt cũng khiến nhiều biển báo khuyến khích chạy chậm được dựng lên.[53]
Một dự án khoa học cộng động với tên gọi "Kea Database" được tổ chức vào năm 2017 cho phép ghi nhận việc theo dõi loài vẹt trên cơ sở dữ liệu trực tuyến, cho phép việc quan sát từng cá thể cũng như theo dõi hành vi và môi trường sống của chúng.[54]
Vẹt kea từng được xuất hiện trên mặt trái của tờ tiền 10 đô la New Zealand từ năm 1967 đến năm 1992, trước khi bị thế chỗ bởi loài vịt lam.[55]
Vẹt kea còn là nhân vật chính trong tiểu tuyết Beak of the Moon (1981) và Dark of the Moon (1993) của nhà văn Philip Temple, lần lượt kể về những cuộc gặp nhau đầu tiên của bầy vẹt với con người ở đảo Nam trong thời kì của người Māori và cuộc sống hiện tại của chúng ở New Zealand.
Lứa tuổi nhỏ nhất của thiếu sinh Hướng đạo ở New Zealand được đặt tên theo loài chim này.[56]
Vẹt kea ( /ˈkiːə/; Māori: [kɛ.a]; Nestor notabilis) là một loài vẹt thuộc họ Nestoridae. Loài sinh sống ở đảo Nam của New Zealand, môi trường sinh sống của chúng là các đài nguyên núi cao. Loài này có thân dài khoảng 48 cm, chủ yếu có màu xanh ô-liu cùng với màu cam rực rỡ dưới cánh. Chúng có một chiếc mỏ trên lớn màu nâu xám, cong và hẹp. Vẹt kea là loài vẹt sống ở khí hậu núi cao duy nhất trên thế giới. Chế độ ăn tạp của chúng có cả xác thối, nhưng chủ yếu là bao gồm rễ cây, lá, quả, mật ong, và côn trùng. Vẹt kea đã từng bị giết hàng loạt vì mối lo ngại đến từ việc chúng tấn công gia súc của những người chăn nuôi, đặc biệt là cừu. Chúng chỉ bắt đầu nhận được sự bảo vệ từ Đạo luật bảo vệ động vật hoang dã năm 1986.
Vẹt kea làm tổ trong hang hoặc khe hở giữa các gốc cây. Loài được biết đến với trí thông minh và tính tò mò, vốn đều quan trọng đối với sự sống còn của chúng ở một môi trường núi cao khắc nghiệt. Chúng có thể giải quyết các vấn đề đòi hỏi trí thông minh, chẳng hạn như đẩy hoặc kéo theo một thứ tự nhất định để có được thức ăn, và làm việc với nhau để đạt được một mục tiêu nhất định.
Кеа[1] (лат. Nestor notabilis) — птица семейства попугаевых, обитающая в Новой Зеландии. Отличаются интеллектом и любознательностью.
Длина тела 46 см, вес 600—1000 г. В окраске оперения преобладает оливково-зелёный, иногда слегка буроватый цвет, под крыльями перья окрашены в ярко-красный цвет. Лапы серые. Восковица и радужка тёмно-серые. Клюв тёмно-серый, сильно загнутый, надклювье длинное. Имя попугай получил из-за громкого крика: «кеее-аа».
Населяют горы, лесные долины с крутыми склонами и буковые леса, граничащие с субальпийскими кустарниковыми зарослями, сезонно посещают кустарниковые заросли и альпийские луга. Встречаются и вокруг среды обитания человека, особенно у горнолыжных домиков, туристских отелей и у кемпингов. Это единственный попугай, живущий и размножающийся на высоте 1500 метров над уровнем моря и выше.
Неперелётная птица, перемещается только в местных высотах для поиска пропитания. Молодые птицы более мобильны, чем взрослые. Умелые летуны, шумные, хорошо заметные стаи часто кружат высоко над горными долинами, особенно в сильный ветер перед бурей.
Привыкшие к человеку и крайне любознательные птицы в поисках остатков еды порой наносят вред автомобилям, их тентам и кабинам. Птиц привлекают места свалок мусора и ёмкости с отходами, зачастую они вываливают содержимое мусорных контейнеров на землю.
Данный вид попугаев не опасается холода. Птицы очень игривы, любят кувыркаться в снегу или принимать ванны в только оттаявших лужах.
Они известны своим исследовательским поведением и способностью к умелому использованию клюва, что в сочетании с развитым любопытством делает их бичом для местных жителей и развлечением для туристов. Прозванные «клоунами гор», они будут исследовать содержимое рюкзаков или автомобилей, которые им приглянулись. Летом активны в основном ночью.
Всеядны, питаются взрослыми насекомыми и их личинками, червями, которых птица достаёт из-под камней и среди напочвенной растительности, в определённое время года кормится нектаром цветов и плодами.
Период размножения длится с июля по январь. Гнёзда строят самки в пустотах скал и в норах, глубиной до 7 метров. Гнёзда этих птиц так надёжно защищены от непогоды, что «детская смертность» у них, видимо, очень низка. В кладке от 2 до 4 белых яиц. Насиживание длится около 3 недель. Самец кормит самку и птенцов. Через два месяца самка бросает подросших птенцов, а заботливый отец продолжает их подкармливать. Вылетают птенцы из гнезда через 70 дней.
Исчезающий вид. С 1970 года находится под защитой. В 1986 году фермеров убедили прекратить истреблять кеа в обмен на правительственные денежные компенсации. Оценки численности всей популяции сильно различаются, от 1—5 тыс. и до 15 тыс. особей; по причине их концентрации вокруг человеческого жилья вероятность неточности оценки достаточно велика. Вид занесён в Приложение 2 «Конвенции о международной торговле видами дикой фауны и флоры, находящимися под угрозой вымирания» и в Международную красную книгу.
Хорошо приживаются в домашних условиях. Быстро привыкают к человеку. Считается, что они живут до 50 лет, но документальных источников о максимальном возрасте нет. Содержатся в Варшавском, Будапештском, Венском, Копенгагенском[2] и Амстердамском зоопарках.
_-on_ground-8.jpg)
Кеа (лат. Nestor notabilis) — птица семейства попугаевых, обитающая в Новой Зеландии. Отличаются интеллектом и любознательностью.
啄羊鹦鹉（学名：Nestor notabilis）是生活在新西兰南岛高山地带的一种大型鹦鹉，属于啄羊鸚鵡屬的一种。
啄羊鹦鹉体长约48厘米。身体大部分为橄榄绿色，头顶和颈部为黄绿色。公鸟比母鸟的喙更为弯曲。食性很杂，主要以树叶、水果、昆虫、以及动物死尸，人类的垃圾等为食[2][3]。
啄羊鹦鹉（学名：Nestor notabilis）是生活在新西兰南岛高山地带的一种大型鹦鹉，属于啄羊鸚鵡屬的一种。
啄羊鹦鹉体长约48厘米。身体大部分为橄榄绿色，头顶和颈部为黄绿色。公鸟比母鸟的喙更为弯曲。食性很杂，主要以树叶、水果、昆虫、以及动物死尸，人类的垃圾等为食。
ミヤマオウム（深山鸚鵡、Nestor notabilis）は、鳥綱オウム目フクロウオウム科ミヤマオウム属の1種である。
マオリ語ではケア (Kea)。ほかに、ケアオウム、キアとも。
全長46cm。体重700–1000g。全身はオリーブグリーン色の羽毛で覆われ、翼下部の羽毛は赤い。頭部から腹部の羽毛は灰色がかっており、蝋膜と眼は濃い灰色。
幼鳥（0–3歳）は、蝋膜、目の周りとくちばしが黄色。
ミヤマオウム属は、カカ、ミヤマオウム、絶滅種キムネカカ（ノーフォーク島カカ）の3種を含む。3種類全ては1500万年前のニュージーランドで『プロト・カカ』から分化したと考えられる。
ミヤマオウム属に最も近い親類はフクロウオウム（カカポ）と考えられ、併せてフクロウオウム科 Strigopidae に分類される。この科はミヤマオウム科 Nestoridae とも呼ばれるが、先に記載された「Strigopidae」が有効である[1]。
高山帯の森林や草原等に生息する。別名は鳴き声に由来し、日本語話者には「きーあー」と聞こえる。食物の少ない環境に対する適応として知能や体力、学習能力、好奇心、協調性、適応性が極めて高く、ゴミ箱の蓋を外す、ボルトナットを外す、自転車のタイヤに噛み付いてパンクさせるなど、極めて簡単にこなせ、集団で協力して様々ないたずらをする。
食性は雑食で、葉や花の蜜、果実、昆虫類、鳥類の雛等を食べる。穴居性の海鳥（ミズナギドリなど）の雛を襲う時は鋭い嘴で巣穴を掘り拡げ、中に潜む雛を掴み出して噛み殺す。
入植者が植生を破壊し羊を放牧する様になった後、集団で羊を襲ってその背中の肉を食べることがあったため多数が射殺されたが、絶滅寸前になったため1986年以降は法令によって保護されている。
近年[いつ?]では冬期にパン、バター、ファーストフード等の残飯を漁って食べる、スキー場のロッジで飲酒するなどの個体が認められ、冬期には、これら高カロリー食品を簡単に入手できる山岳地帯のスキー場の近傍に営巣するつがいも出現している。
See artikkel on linnust. Teiste tähenduste kohta vaata täpsustuslehekülge 
_-Mount_Cook_-NZ-6.jpg)
.jpg)
_(8100874936).jpg)
.jpg)
_-side_-NZ-8a.jpg)
.jpg)
_7_Wochen_(1).JPG)
.jpg)
_7_Wochen_(1).JPG)
.jpg)
