Chordates: We’re All Family Video and Lesson Plans
More Resources About Chordates
About Shape of Life
Shape of Life is a series of FREE classroom videos based on an original PBS Series. Explore the beautiful evolution of the animal kingdom on planet earth. The series is NGSS aligned with exquisite focus on diversity, biodiversity, adaptability, body structure, design, behaviors, and the innovative scientists who explore these creatures.
Die Rugkoorddiere of Chordata is 'n filum in die koninkryk Animalia (diere) wat gewerweldes, maar ook ’n groep naverwante ongewerweldes, insluit. Die gemeenskaplike eienskap van al hierdie diere is dat hulle óf tydelik óf blywend in besit is van 'n chorda dorsalis (rugkoord), dorsale senukoord, kieusplete, endostiele en 'n stert wat verby die anus strek.
Die Chordata is 'n deel van die Deuterostomia
DeuterostomiaChordata
Die filum Chordata word onderverdeel in drie subfilums:
Die Rugkoorddiere en twee susterfilums, die Hemichordata en Echinodermata, vorm die superfilum Deuterostomia.
Daar word bespiegel dat die filum ontstaan het as gevolg van pedomorfisme wat in ’n primitiewe dier soos ’n spons of koraal plaasgevind het. Die bestaande groepe Chordata is verwant soos in die filogenetiese boom hieronder aangetoon word.
Die Rugkoorddiere of Chordata is 'n filum in die koninkryk Animalia (diere) wat gewerweldes, maar ook ’n groep naverwante ongewerweldes, insluit. Die gemeenskaplike eienskap van al hierdie diere is dat hulle óf tydelik óf blywend in besit is van 'n chorda dorsalis (rugkoord), dorsale senukoord, kieusplete, endostiele en 'n stert wat verby die anus strek.
Los cordaos (nome científicu, Chordata) son un tipu zoolóxicu carauterizáu pola presencia d'una cuerda dorsal o notocordiu, durante tou'l desendolcu o en dalguna de les fases.
Hai tres subtipos: vertebraos, urocordaos y cefalocordaos.
Árbol filoxenético:
,____________________________________ Urochordata _____| | ,_____________________________ Cephalochordata |______| |_____________________________ Vertebrata
Xordalılar (lat. Chordata) Heyvanlar aləminə aid tipdir.
Xordalılar 500 milyon il bundan əvvəl əmələ gəlib. Xordalıların qədimliyinə və müxtəlifliyinə baxmayaraq onları birləşdirən ümumilik var:
1.Onların bədəninin əsasını bütöv və ya buğumlu bel sütunu təşkil edir. Buna ox skelet və ya xorda da deyilir.
2.Bu sütunun üstündə boru formalı mərkəzi sinir sistemi yerləşir.
3.Bel sütununun altı ilə həzm borusu uzanır. Bu borunun ön tərəfi ağızla, arxa tərəfi isə anus dəliyi ilə qurtarır. Həzm borusunun ön hissəsi udlaq adlanır. Udlağın yanlarında sıra ilə düzülmüş qəlsəmə yarıqları var. Bu səbəbdən udlaq həm qidalanmada, həm də tənəffüsdə iştirak edir.
4. Həzm borusunun udlaq hissəsinin altında qan-damar sisteminin mərkəzi olan ürək yerləşir, Xordalılar tipinin 43 minə yaxın növü məlumdur.
İkinci bədən boşluğu olan heyvanların ali tipidir. Xordalılar üç yarımtipə bölünür: Başıxordalılar, Tunikalılar (və ya sürfəsixordalılar) və Onurğalılar (kəlləlilər). Xordalılar üçün bütün ömür boyu və ya inkişafın müəyyən dövründə bel telinin - xordanın, onun üstündə sinir borusunun, həzm borusunun, həzm borusunun önündə (udlağın yanlarında) qəlsəmə dəliklərinin, bədənin ön hissəsində xorda və həzm borusu altında qan-damar sisteminin döyünən hissəsi - 'ürəyin' olması xarakterikdir. Xordalılar heyvanlar aləminin ən əsas tipi hesab olunur. Bu tipə 100.000-ə qədər növ daxildir. Xordalılar üçün bir sıra xüsusiyyətlər xarakterikdir. Onların bədəninin əsasını bütöv və ya buğumlu bel sütunu təşkil edir. Buna xorda deyilir. Xorda ox skelet olub, vakuollaşmış hüceyrələrdən ibarətdir. O, primitiv orqanizmlərdə bütün ömrü boyu qalır. Ali orqanizmlərdə isə o, onurğa fəqərələri ilə əvəz olunur.Xordalılar anlayışı onurğalılar və bəzi onurğasızları əhatə edir.Bel sütununun üzərində boru formalı mərkəzi sinir sistemi yerləşir. Bel sütununun altı ilə həzm borusu uzanır. Bu borunun ön tərəfi ağızla, arxa tərəfi isə anus dəliyi ilə bitir. Həzm borusunun ön hissəsi udlaq adlanır. Udlağın yanında sıra ilə düzülmüş qəlsəmə yarıqları var. Bu səbəbdən udlaq həm qidalanmada, həm də tənəffüsdə iştirak edir. Həzm borusunun udlaq hissəsinin altında qan-damar sisteminin mərkəzi olan ürək yerləşir.Sadaladığımız özünəməxsus xüsusiyyətlərlə yanaşı, xordalılar üçün bədənin üçqatlı olması, ikitərəfli simmetriyası, ikinci bədən boşluğu xarakterikdir. [1]
Xordalıların 3 yarımtipi məlumdur:
Ar c'hordeged eo ar spesadoù eus ar skourrad Chordata, da lavaret eo al loened dezho un notokord. Er skourrad-se emañ ar mellkeineged hag un nebeud divellkeineged kar dezho.
Els cordats (Chordata) són un embrancament d'animals que inclou els vertebrats, juntament amb una sèrie d'invertebrats estretament relacionats. Es caracteritzen pel fet que, en algun moment del seu cicle vital, tenen un notocordi,[2] una corda nerviosa dorsal buida, fenedures faríngies, un endostil i una cua postanal. L'embrancament dels cordats se subdivideix en tres subembrancaments: els tunicats; els cefalocordats, representats per les llancetes; i els craniats, que inclou els vertebrats. S'ha proposat que els hemicordats formen un quart subembrancament dels cordats, però actualment se'ls sol tractar com un subembrancament distint. Les larves dels tunicats tenen un notocordi i una corda dorsal, però desapareixen a la fase adulta. Els cefalocordats tenen un notocordi i una corda dorsal però manquen de cervell i d'òrgans sensorials especialitzats, i tenen un aparell circulatori molt senzill. Els craniats són l'únic embrancament del qual els membres tenen crani. En tots els craniats, tret dels mixinoïdeus, la corda nerviosa dorsal buida ha estat envoltada amb vèrtebres cartilaginoses o òssies i el notocordi ha estat generalment reduït; per tant, els mixinoïdeus no són considerats vertebrats. Els cordats i tres embrancaments germans, els hemicordats, els equinoderms i els xenoturbèl·lids, formen el grup dels deuteròstoms, un dels dos superembrancaments que engloben tots els animals d'una certa complexitat.
Els cordats, evolutivament parlant, són de gran importància. Són el grup amb una major diversitat de nínxols ecològics conquistats, i han demostrat al llarg de la seva història notables adaptacions, sobretot al medi terrestre i al seu ambient, tot i que també al medi aquàtic o amfibi en els quals molts d'ells constitueixen els últims nivells tròfics dels seus ecosistemes.
En els cordats destaca la capacitat d'autorregulació i organització interna, l'elevació i manteniment constant de la temperatura del cos, tot i que aquesta és una qualitat que no es dóna en tots ells, només en aus i mamífers. Aquests i altres factors han afegit complexitat a aquest grup d'animals, permetent un major control sobre les reaccions metabòliques i el desenvolupament d'un sistema nerviós complex.
Els cordats formen un embrancament, un grup d'animals amb un pla corporal comú,[3] que es distingeixen perquè en algun moment de la seva vida presenten totes les característiques següents:[4]
Existeixen tres grans subdivisions de cordats:
Els craniats tenen un crani distint. Michael J. Benton comenta que els "craniats es caracteritzen pel seu cap de la mateixa manera que els cordats, o possiblement tots els deuteròstoms, es caracteritzen per la seva cua."[6] La majoria són vertebrats, en què el notocordi és substituït per la columna vertebral.[7] Aquesta consisteix en una sèrie de vèrtebres cilíndriques òssies o cartilaginoses, generalment amb arcs neurals que protegeixen la medul·la òssia, i amb projeccions que uneixen les vèrtebres. Els mixinoïdeus tenen un neurocrani incomplet i manquen de vèrtebres, de manera que no se'ls considera vertebrats,[8] sinó com a membres dels craniats, el grup del qual es pensà que evolucionaren els vertebrats.[9] La posició de les llampres és ambigua. Tenen un neurocrani complet i vèrtebres rudimentàries, de manera que se les pot considerar vertebrats i peixos autèntics.[10] Tanmateix, la filogènia molecular, que utilitza trets bioquímics per classificar els organismes, ha donat resultats que les agrupen amb els vertebrats i altres que les agrupen amb els mixinoïdeus.[11]El diagrama següent prové de la tercera edició de Vertebrate Palaeontology.[18] Les classes de cordats invertebrats provenen de Fishes of the World.[19] Tot i que està estructurada de manera que reflecteixi les relacions evolutives (més o menys com un cladograma), també conserva les categories tradicionals de la taxonomia linneana.
La majoria d'animals més complexos que les meduses i altres cnidaris es divideixen en dos grups, els protòstoms i els deuteròstoms, i els cordats són deuteròstoms.[23] Sembla molt probable que Kimberella, de fa 555 milions d'anys, fou un protòstom.[24][25] Si fos cert, això implicaria que els llinatges dels protòstoms i els deuteròstoms se separaren un temps abans que aparegués Kimberella – fa com a mínim 558 milions d'anys, és a dir, molt abans que comencés el Cambrià.[23] El fòssil ediacarià Ernettia, de fa 549-543 milions d'anys, podria ser un animal deuteròstom.[26]
Els fòssils d'un gran grup de deuteròstoms, els equinoderms (que avui en dia inclouen les estrelles de mar, els eriçons de mar i els crinoïdeus) ja eren bastant comuns a principis del període Cambrià, fa uns 542 milions d'anys.[28] Un fòssil del Cambrià mitjà, Rhabdotubus johanssoni, ha estat interpretat com a hemicordat pteribranqui.[29] Les opinions difereixen sobre si un cert fòssil de la fauna de Chengjiang Yunnanozoon, del Cambrià inferior, era un hemicordat o un cordat.[30][31] Un altre fòssil provinent de Chenjiang, Haikouella lanceolata, ha estat interpretat com un cordat i possiblement un craniat, car presenta signes de tenir cor, artèries, filaments branquials, una cua, una medul·la espinal amb un cervell a l'extrem anterior, i possiblement ulls, tot i que també presentava petits tentacles al voltant de la boca.[31] Haikouichthys i Myllokunmingia, també de la fauna de Chengjiang, són considerats peixos.[27][32] Pikaia, descobert molt abans però provinent dels esquistos de Burgess (Cambrià mitjà) també és considerat un cordat primitiu.[33] D'altra banda, els fòssils dels primers cordats són extremament rars, car els cordats no vertebrats no tenen ni ossos ni dents, i només se n'ha trobat un en tota la resta del Cambrià.[34]
Arbre genealògic dels cordats.[5][35]
Chordata CephalochordataLes relacions evolutives entre els grups de cordats i entre els cordats en general i els seus parents deuteròstoms més propers han estat debatudes des finals del segle XIX. Estudis basats en dades anatòmiques, embriològiques i paleontològiques han produït diferents "arbres genealògics". Alguns traçaven una relació estreta entre els cordats i els hemicordats, però actualment aquesta idea és rebutjada.[5] La combinació d'aquestes anàlisis amb dades d'un petit conjunt de gens d'ARN ribosòmic eliminà algunes de les idees més antigues, però plantejà la possibilitat que els tunicats (urocordats) siguin "deuteròstoms basals", és a dir, membres supervivents del grup a partir del qual evolucionaren els equinoderms, els hemicordats i els cordats.[36] La majoria d'investigadors estan d'acord que, dins els cordats, els craniats estan emparentats més pròximament amb els cefalocordats, però hi ha motius per considerar els tunicats com els parents més propers dels craniats.[5][37] Un altre embrancament, el dels xenoturbèl·lids, sembla ser basal dins dels deuteròstoms, és a dir, més proper als deuteròstoms originals que els cordats, equinoderms i hemicordats.[35]
Com que els cordats han deixat un registre fòssil pobre, s'han fet intents de calcular les dates clau de la seva evolució per mitjà de tècniques de filogènia molecular, és a dir, analitzant les diferències bioquímiques, principalment en l'ARN. Un d'aquests estudis suggerí que els deuteròstoms aparegueren fa més de 900 milions d'anys, i els primers cordats fa uns 896 milions d'anys[37] Tanmateix, les estimacions moleculars de les dates solen contradir-se entre elles i amb el registre fòssil,[37] i la seva assumpció que el rellotge molecular funciona a una velocitat constant ha estat qüestionada.[38][39]
Els cordats (Chordata) són un embrancament d'animals que inclou els vertebrats, juntament amb una sèrie d'invertebrats estretament relacionats. Es caracteritzen pel fet que, en algun moment del seu cicle vital, tenen un notocordi, una corda nerviosa dorsal buida, fenedures faríngies, un endostil i una cua postanal. L'embrancament dels cordats se subdivideix en tres subembrancaments: els tunicats; els cefalocordats, representats per les llancetes; i els craniats, que inclou els vertebrats. S'ha proposat que els hemicordats formen un quart subembrancament dels cordats, però actualment se'ls sol tractar com un subembrancament distint. Les larves dels tunicats tenen un notocordi i una corda dorsal, però desapareixen a la fase adulta. Els cefalocordats tenen un notocordi i una corda dorsal però manquen de cervell i d'òrgans sensorials especialitzats, i tenen un aparell circulatori molt senzill. Els craniats són l'únic embrancament del qual els membres tenen crani. En tots els craniats, tret dels mixinoïdeus, la corda nerviosa dorsal buida ha estat envoltada amb vèrtebres cartilaginoses o òssies i el notocordi ha estat generalment reduït; per tant, els mixinoïdeus no són considerats vertebrats. Els cordats i tres embrancaments germans, els hemicordats, els equinoderms i els xenoturbèl·lids, formen el grup dels deuteròstoms, un dels dos superembrancaments que engloben tots els animals d'una certa complexitat.
Els cordats, evolutivament parlant, són de gran importància. Són el grup amb una major diversitat de nínxols ecològics conquistats, i han demostrat al llarg de la seva història notables adaptacions, sobretot al medi terrestre i al seu ambient, tot i que també al medi aquàtic o amfibi en els quals molts d'ells constitueixen els últims nivells tròfics dels seus ecosistemes.
En els cordats destaca la capacitat d'autorregulació i organització interna, l'elevació i manteniment constant de la temperatura del cos, tot i que aquesta és una qualitat que no es dóna en tots ells, només en aus i mamífers. Aquests i altres factors han afegit complexitat a aquest grup d'animals, permetent un major control sobre les reaccions metabòliques i el desenvolupament d'un sistema nerviós complex.
Anifail sy'n perthyn i'r ffylwm Chordata yw cordog (hefyd: cordat). Mae gan gordogion (rywbryd yn eu bywyd) notocord, llinyn nerfol cefnol, agennau ffaryngol a chynffon sy'n ymestyn tu hwnt i'r anws.
Mae'r cordogion yn cynnwys y fertebratau (pysgod, amffibiaid, ymlusgiaid, adar a mamolion) a dau grŵp o infertebratau (chwistrellau môr a physgod pengoll). Mae safngrynion yn cael eu dosbarthu weithiau fel fertebratau, weithiau mewn grŵp gwahanol.
Strunatci (Chordata) jsou kmen druhoústých živočichů, který zahrnuje obratlovce a několik blízce příbuzných skupin bezobratlých. Jsou dvoustranně souměrní, v některém období svého života mají strunu hřbetní, nervovou trubici, žaberní štěrbiny, endostyl a svalnatou ocasní část až za řitním otvorem. Přitom platí, že nervová trubice je na hřbetní straně, struna hřbetní probíhá centrálně a srdce je umístěno na břišní straně.
Strunatci se vyvinuli pravděpodobně na začátku kambria[1] (asi před 530 miliony lety). Zatím známe asi 45 000 druhů.[2] Kmen strunatců se dělí na tři podkmeny: pláštěnce, bezlebečné a obratlovce, přičemž se zdá, že blíže obratlovcům mají pláštěnci. Ti mají v larválním stádiu hřbetní strunu a nervový provazec, které se pak v dospělosti ztrácí. Zato bezlebeční mají jak hřbetní strunu, tak i nervový provazec, ale bez páteře. U všech obratlovců, s výjimkou sliznatek, je nervový provazec obemknut chrupavčitými nebo kostěnými obratli a hřbetní struna je zásadně redukovaná. Mezi strunatce patří vedle samotného člověka také mnoho obecně známých a hospodářsky významných živočichů (všichni savci, ptáci, ryby apod.).
Strunatci jsou mnohobuněční živočichové s dokonale vyvinutým tělem (členěným na orgány), které je dvoustranně souměrné (bilaterálně symetrické). Tělo je tvořeno třemi zárodečnými listy (ektoderm, mezoderm, entoderm). Velikost těla je velmi různorodá a sahá od méně než 1 centimetru (někteří pláštěnci a hlaváčovité ryby) až po desítky metrů (plejtvák obrovský, někteří dinosauři).[3] S ostatními živočichy mají strunatci některé společné rysy, a to zejména v embryonálním stadiu: například střední část trávicí soustavy vzniká z entodermu, zatímco začátek a konec z ektodermu.[1]
Jako definující se běžně uvádí čtyři nebo pět anatomických znaků přítomných vždy alespoň v embryonálním stadiu:[4][5][6][7]
Mimo to se uvádí i další rysy, které obvykle platí pro strunatce. Vakovité srdce (tedy stahu schopná céva) se nachází na břišní straně těla[7] a pumpuje krev nejprve směrem k hlavě. U většiny strunatců je cévní soustava spjata s žábrami: odkysličená krev přichází do srdce či do kontraktilních cév, odkud je pumpována do žaber, načež se odvádí aortou do těla. Srdce tedy bylo původně venózní, ale po vzniku plic u suchozemských obratlovců se i toto změnilo a např. u člověka je samozřejmě do něj přiváděna i krev okysličená.[1] Trávicí trubice je trubicovitá a zakládá se v podstatě podobně jako u ostatních živočichů.[5] Světločivné buňky oka (sítnice) se vyvíjí z ektodermu centrální nervové soustavy, nikoliv z epidermis.[10]
Co se týče nejbližších příbuzných strunatců, některé ze znaků uvedených výše jsou v určitých obměnách nalézány i např. u polostrunatců. Mají například něco podobného jako je struna hřbetní – u nich se tomu říká stomochord, vypadá poměrně podobně, ale zřejmě vznikl nezávisle, na základě konvergentní evoluce[9] (jiné zdroje ho však naopak považují za homologii[10]). Podobná je zřejmě situace s neurochordem žaludovců. Naopak jednoduché „žaberní štěrbiny“ polostrunatců jsou zřejmě do určité míry homologické (vývojově spjaté) s pravými žaberními štěrbinami strunatců. Endostyl, další charakteristický orgán strunatců, se zřejmě v pravém slova smyslu u polostrunatců nevyskytuje.[9]
Strunatci patří mezi druhoústé, tedy skupinu živočichů, která je pojmenována právě na základě typu embryonálního vývoje. Konkrétně se pro druhoústé ve většině embryologických učebnic uvádí, že ústa se tvoří až poté, co vznikl řitní otvor, a nevznikají z blastoporu, ale spíše na místě protilehlém. Navíc většina druhoústých tvoří tělní dutinu pomocí váčků, jež se vychlipují z střeva (vzniká tzv. enterocoel). Konečně se uvádí, že druhoústí mají radiální typ rýhování.[1][11][12] Jenže výjimek z těchto pravidel je u strunatců velké množství.[12] Například u obratlovců se nevyskytuje enterocoel, ale naopak, tělní dutina se zakládá jako schizocoel[13][14] (enterocoelie je typický pro část těla kopinatců a mihule[15]). Mezoderm tedy často vzniká z velkých odštěpených bloků mezodermu či ze zakladatelských buněk, jež vcestovaly do prostoru budoucího mezodermu.[15] Navíc mnozí strunatci nevytváří dříve ústa ani řitní otvor – namísto toho v blastoporu vzniká žloutková stopka,[14] pak se uzavírá a řitní otvor se prolamuje nezávisle.[15]
Pro strunatce je typické zakládání některých orgánových soustav v raných fázích embryonálního vývoje. Z dorzální (zádové) stěny střeva se odškrcuje pás mezodermu (chordamezoderm), z něhož vzniká struna hřbetní. Z jiné části mezodermu (stěny coelomu) se vyvíjí somity, jakési články, z nichž vzniká segmentované svalstvo. Z ektodermu se zase vchlipuje neuroektodermální pás buněk, který tvoří nervovou trubici. Žaberní štěrbiny vznikají obvykle z entodermu vychlípením, ale u obratlovců se na jejich vzniku podílí i vchlipující se ektoderm. (protože dochází k perforaci tělní stěny). Co se týče kosterní soustavy, pro strunatce je poměrně typické, že kostra (pokud se vyvíjí) má svůj původ v mezodermu a nikoliv v ektodermu, jak tomu je u mnohých jiných živočichů. Nakonec tak vzniká tělo strunatců složené z charakteristicky vzájemně uspořádaných orgánů: toto uspořádání vyplývá právě z průběhu embryonálního vývoje.[1]
Moderní přístupy, které zkoumají příbuznost jednotlivých živočišných kmenů, obvykle považují za nejbližší příbuzné strunatců polostrunatce (Hemichordata) a ostnokožce (Echinodermata). Tyto dva kmeny (zřejmě společně s rodem Xenoturbella) tvoří společně sesterskou skupinu ke strunatcům. Tato sesterská skupina se označuje Ambulacraria.[19][20][21]
Stáří kmene strunatci se odhaduje s odstupem stovek milionů let poměrně těžko. Jednou z metod, jež to alespoň přibližně umožňují, jsou molekulární hodiny. Podle jedné studie založené na molekulárních hodinách se linie strunatců oddělila od skupiny Ambulacraria zhruba před 896 miliony lety (konkrétně před 832–1022 miliony lety s důvěryhodností 95 %).[16] Jiná, ač starší studie udává výrazně jiná čísla, klade tento mezník do doby před 600 miliony lety, což by více sedělo na paleontologické nálezy.[22] Dawkins zase odhadl stáří společného předka tří současných podkmenů na 565 milionů let.[23]
Podle moderních dat o příbuznosti pláštěnců, kopinatců a obratlovců si zřejmě můžeme udělat obrázek, jak vypadal primitivní (rozuměj „evolučně původní“) strunatec. Tento společný předek strunatců měl zřejmě zřetelnou tělní segmentaci, měl ploutevní lem, chordu po celé délce těla a také přímý vývoj. Pláštěnci jsou v mnohých ohledech zřejmě druhotně odvozená skupina, u níž např. vznikl nepřímý vývoj (přes larvu).[15]
Vzniklo několik hypotéz, které se pokouší osvětlit vznik strunatců z druhoústých předků:[24]
Fosilních záznamů prvních strunatců je poskrovnu, je navíc velmi těžké přiřadit více než půl miliardy let starou fosílii k určitému kmeni. Jejich těla postrádají kosti a jiné tvrdé části, a proto špatně fosilizují.[25] K údajným strunatcům patří fosilní živočichové Yunnanozoon (spodní kambrium, Čcheng-ťiang, provincie Jün-nan), Cathaymyrus (totožné naleziště),[1] Haikouella (spodní kambrium, Kchun-ming v Číně[26]) a Pikaia (střední kambrium, burgesské břidlice, Britská Kolumbie).[1]
Taxon Chordata (česky strunatci) je přisuzován Williamu Batesonovi (1885),[27] nicméně tohoto názvu se evidentně používalo již před rokem 1885.[28] Klasifikace strunatců procházela složitým vývojem, nicméně již poměrně brzy se ukázalo, že mimo obratlovce se podobnou tělní stavbou vyznačují také pláštěnci a bezlebeční. Do dnešní doby se uznávají tyto tři skupiny (nejčastěji podkmeny) strunatců:[1][27]
Taxon strunatci je s největší pravděpodobností monofyletický, ačkoliv s důkazy pro tuto skutečnost byly poměrně značné problémy.[21] Vzájemné vztahy tří hlavních podkmenů nejsou zcela jisté. Některé (zejména starší) zdroje považují za sesterskou skupinu obratlovců bezlebečné:[3][19][29]
strunatcibezlebeční (kopinatci)
Mnohé nedávné studie však přichází se zcela novým konceptem, který považuje pláštěnce za příbuznější obratlovcům, než jsou kopinatci.[16][21][30][31] Tyto studie pracují obvykle s rozsáhlejšími daty získaných čtením protein–kódujících genů.[21] Tato novější teorie se tak postupně dostává i do popularizačních knih (Zrzavý 2006[15] ji v podstatě uvádí jako hotovou věc). Rozhodně se však stále objevují i kritické hlasy[32] proti této teorii, která je zobrazena na níže uvedeném fylogenetickém stromu:
strunatcibezlebeční (kopinatci)
Snaha porozumět vývoji strunatců pomocí morfologických informací (tedy především na základě srovnávací anatomie pláštěnců, kopinatců a obratlovců) je poměrně neúspěšná a nedává odpověď na otázku, zda jsou obratlovcům evolučně blíže pláštěnci nebo kopinatci. Obratlovce a kopinatce spojuje chorda dorsalis po celé délce těla, podobná stavba neurální trubice a smyslových orgánů, ale i třeba jistý ploutevní lem na hřbetě a ocasu či rozdělení těla do velkého počtu segmentů, metamer nebo somitů. Obratlovci a pláštěnci však mají, jak se ukazuje, také mnoho společných rysů. Spojuje je nový typ buněčných spojů (tzv. těsné spoje), podobná stavba chordy, ztráta některých myoepitelů, neuromastové smyslové buňky (základy budoucí postranní čáry obratlovců) a podobně.[15]
Obrázky, zvuky či videa k tématu strunatci ve Wikimedia Commons
Strunatci (Chordata) jsou kmen druhoústých živočichů, který zahrnuje obratlovce a několik blízce příbuzných skupin bezobratlých. Jsou dvoustranně souměrní, v některém období svého života mají strunu hřbetní, nervovou trubici, žaberní štěrbiny, endostyl a svalnatou ocasní část až za řitním otvorem. Přitom platí, že nervová trubice je na hřbetní straně, struna hřbetní probíhá centrálně a srdce je umístěno na břišní straně.
Strunatci se vyvinuli pravděpodobně na začátku kambria (asi před 530 miliony lety). Zatím známe asi 45 000 druhů. Kmen strunatců se dělí na tři podkmeny: pláštěnce, bezlebečné a obratlovce, přičemž se zdá, že blíže obratlovcům mají pláštěnci. Ti mají v larválním stádiu hřbetní strunu a nervový provazec, které se pak v dospělosti ztrácí. Zato bezlebeční mají jak hřbetní strunu, tak i nervový provazec, ale bez páteře. U všech obratlovců, s výjimkou sliznatek, je nervový provazec obemknut chrupavčitými nebo kostěnými obratli a hřbetní struna je zásadně redukovaná. Mezi strunatce patří vedle samotného člověka také mnoho obecně známých a hospodářsky významných živočichů (všichni savci, ptáci, ryby apod.).
Chordater eller rygstrengsdyr (Chordata) er en række af dyrene (Animalia) kendetegnet ved blandt andet en rygstreng og en ægte hale. Inden for denne dyrerække er underrækken hvirveldyr, som også omfatter mennesket.
Den klassiske systematiske inddeling er:
Der er ikke ganske enighed om, at krybdyrene udgør en systematisk veldefineret gruppe
Chordater eller rygstrengsdyr (Chordata) er en række af dyrene (Animalia) kendetegnet ved blandt andet en rygstreng og en ægte hale. Inden for denne dyrerække er underrækken hvirveldyr, som også omfatter mennesket.
Den klassiske systematiske inddeling er:
Række: Chordata
Underrække: Urochordata Sækdyr Klasse: Ascidiacea (Søpunge) Klasse: Thaliacea Klasse: Appendicularia Underrække: Cephalochordata (Trævlemunde) Underrække: Vertebrata (Hvirveldyr) Klasse: Agnatha (Kæbeløse hvirveldyr, såsom slimål og lampretter) Klasse: Chondrichthyes (Bruskfisk) Klasse: Osteichthyes (Benfisk) Klasse: Amphibia (Padder) Klasse: Reptilia (Krybdyr) Klasse: Aves (Fugle) Klasse: Mammalia (Pattedyr)Der er ikke ganske enighed om, at krybdyrene udgør en systematisk veldefineret gruppe
Die Chordatiere ([ˈkɔrda]-; Chordata) sind ein Stamm des Tierreichs. Zu den Chordatieren gehören der Unterstamm der Schädel- (Craniota) oder Wirbeltiere (Vertebrata), und damit auch die Säugetiere (Mammalia) einschließlich des Menschen, sowie zwei weniger bekannte, ausschließlich im Meer lebende Unterstämme, die Schädellosen (Cephalochordata oder Acrania) und die Manteltiere (Tunicata oder Urochordata).
Zum Stamm der Chordatiere zählen über 56.000 Arten (54.711 Wirbeltierarten,[1] 30 Arten Schädellose und 1.600 Manteltierarten), von denen mehr als die Hälfte – hauptsächlich Knochenfischarten – im Wasser leben.
Alle Chordatiere zeigen eine Reihe gemeinsamer abgeleiteter Merkmale (Synapomorphien). Diese können bei adulten Wirbel- und Manteltieren mehr oder weniger stark abgewandelt sein, sind an den Larven bzw. Embryos aber noch deutlich zu erkennen. Gemeinsam ist den Chordaten die namensgebende Chorda dorsalis (ein stabförmiger Stützapparat im Rücken), das Neuralrohr (ein oberhalb der Chorda liegender Nervenstrang), der Kiemendarm (der zum Filterapparat erweiterte Vorderdarm), das bauchseitig gelegene Herz, das das Blut nach vorne zum Kopf pumpt, und der unterhalb der Chorda liegende Darm, der auf der Bauchseite nach außen mündet und dahinter Platz für den postanalen Schwanz schafft.
Die Entwicklung des Begriffs Chordata (Rückensaitentiere, Chordatiere) ging in drei Schritten durch alle drei großen europäischen Wissenschaftssprachen des 19. Jahrhunderts. Der Anfang befand sich in einem Buch des sehr einflussreichen deutschen Zoologen Ernst Haeckel aus dem Jahr 1874.[2]
„Achte Ahnenstufe: Chordathiere (Chordonia). Die Ascidien-Larve als Schattenbild der Chordonier. Ausbildung des Achsenstabes oder der Chorda. Mantelthiere und Wirbelthiere als divergente Zweige der Chordonier.“
Ernst Haeckel hatte das eingedeutschte Wort „Chordathiere“ erfunden und ihm zugleich ein latinisiertes Synonym zur Seite gestellt. Dieses Fremdwort lautete aber nicht „Chordata“, sondern „Chordonia“. Ein paar Seiten später erläuterte Haeckel, was er unter „Chordathieren“/„Chordonia“ genau verstand.
„Wir wollen diese Wurmform, welche vor allem durch den Besitz des Achsenstabes oder der Chorda charakterisiert war, einstweilen als Chordathier (Chordonium) bezeichnen. Als zwei divergierende Linien haben sich aus diesen Chordoniern einerseits die Ascidien, andererseits die Wirbelthiere entwickelt.“
Aus dem Zitat ging hervor, dass Haeckel mit dem Ausdruck „Chordathiere“/„Chordonia“ keine rezenten Organismen meinte, sondern die ausgestorbenen Vorfahren der späteren Wirbeltiere (Vertebrata) und Manteltiere (Tunicata). Seiner Ansicht nach gab es keine lebenden Chordathiere/Chordonia. Dabei zählte Haeckel auch Lanzettfischchen zu den Wirbeltieren,[5] die sich ebenfalls erst aus Chordathieren/Chordonia entwickelt hatten.[6] Haeckels feiner begrifflicher Unterschied zwischen ausgestorbenen Chordathieren/Chordonia und späteren Chordathieren/Chordonia-Nachfahren (Wirbeltiere und Manteltiere) ging jedoch bereits 1875 verloren. In jenem Jahr veröffentlichte sein ehemaliger Schweizer Student Hermann Fol eine kurze Abhandlung zur Herkunft der Keimzellen.
„L’origine première du testicule et de l’ovaire dans les deux feuillets primitifs de l’embryon est maintenant constatée avec certitude chez des exemples tirés de deux embranchements du règne animal, les Coelentérés et les Mollusques; elle est rendue fort probable pour des exemples tirés des deux divisions de l’embranchement des Chordés, à savoir les Tuniciers et les Vertébrés.“
Mit Fols französischer Abhandlung wurde das erste Mal „Chordés“ als zusammenfassende Gruppenbezeichnung für Manteltiere („Tuniciers“) und Wirbeltiere („Vertébrés“) gebraucht. Hermann Fol wich mit dem Wort also von der Auffassung seines früheren Professors ab: „Chordés, à savoir les Tuniciers et les Vertébrés.“ Aber nicht nur die begriffsinhaltliche Verschiebung, sondern auch die Wortform „Chordés“ beeinflusste die weitere Begriffsgeschichte. Denn die französische Wortneuschöpfung hätte sich sowohl auf „Chordathiere“ als auch genauso auf „Chordonia“ beziehen können. Bis 1875 war eine französische Wortform von „Chordathiere“ jedoch noch nicht eingeführt worden. Und bloß wenige Monate zuvor war erstmals und in zwei Sätzen „Chordonia“ in einem Referat vor der Association Française pour l’avancement des Sciences gebraucht worden,[8] der Hermann Fol allerdings nicht angehörte.[9] Gemäß Hermann Fols Abhandlung bezeichnete „Chordés“ nun jene Gruppe von Tieren, die Manteltiere und Wirbeltiere umfasste. Sein Text gelangte sehr bald in die Hände des britischen Zoologen William Sweetland Dallas, der umgehend eine Übersetzung anfertigte, die noch im gleichen Jahr erschien.[10]
„The primary origin of the testis and the ovary in the two primitive lamellae of the embryo is now ascertained positively in cases taken from two great divisions of the animal kingdom, the Coelenterata and the Mollusca; it is rendered very probable by examples taken from the two divisions of the section of the Chordata – namely, the Tunicata and the Vertebrata.“
William Sweetland Dallas hatte entschieden, dass das französische „Chordés“ von Haeckels deutschem „Chordathieren“ abgeleitet worden war. Damit hatte er allerdings gleichzeitig die Möglichkeit verworfen, hier Haeckels internationalisierbares „Chordonia“ zu gebrauchen. Also latinisierte der britische Zoologe „Chordathiere“ einfach nochmals – nun zum Wort „Chordata“. Und innerhalb des Übersetzungstextes verwendete er „Chordata“ zwangsläufig im Sinn von Hermann Fol: Im Jahr 1875 hatte William Sweetland Dallas den Begriff Chordata (Rückensaitentiere, Chordatiere) mit heutiger Wortform und Wortbedeutung geprägt.
Die Chorda dorsalis (Latein: Rückensaite), im englischen auch Notochord genannt, ist das namensgebende und Hauptmerkmal der Chordatiere. Sie funktioniert als Endoskelett und ist ein langgestreckter, flexibler Stab, der als Ausstülpung des Urdarms (Archenteron) entstanden ist. Sie liegt deshalb über dem Darm und unter dem Neuralrohr. Sie hat bei allen Chordatieren die gleiche Ontogenese, die durch das Brachyury-Gen gesteuert wird. Es ist nicht feststellbar, ob sich die Chorda ursprünglich nur über den Schwanzbereich oder über den ganzen Körper erstreckte. Seitlich der Chorda finden sich Längsmuskeln, die bei ursprünglichen Chordaten den Körper und den Ruderschwanz wellenartig bewegen können und der Fortbewegung dienen. Während ihrer Ontogenese durchläuft die Chorda eine Münzenstapel-Stadium genannte Phase, in der sie aus scheibenartig zusammengepressten Zellen besteht. Die Chorda der Lanzettfische bleibt in diesem Stadium und wird nur durch Muskelfasern ergänzt. Bei den Larven der Manteltiere und bei den Wirbeltieren entstehen Freiräume zwischen den Zellen, die bei den Larven der Manteltiere ineinander übergehen und einen durchgehenden Kanal bilden, der von Epithelzellen umgeben ist. Bei den Larven der Manteltiere erstreckt sich die Chorda nur über den Schwanzbereich. Die Chorda der Wirbeltiere wird im Laufe der Ontogenese von der Wirbelsäule verdrängt. Ein Überrest der Chorda dorsalis sind die Nuclei pulposi in den Bandscheiben der höheren Wirbeltiere.
Bei den Froschlurchen und verschiedenen Gruppen urtümlicher Landwirbeltiere, u. a. den Temnospondyliern und Reptiliomorphen wie den Anthracosauriern, kann die Bildung der Wirbelkörper im Verlauf der Individualentwicklung sehr stark verzögert sein,[12] so dass bei manchen fossilen Formen, besonders solchen, die auch andere neotene Merkmale aufweisen, noch im Erwachsenenstadium eine Chorda dorsalis als Strang vorliegt und manchmal fossil nachgewiesen werden kann.[13] Häufig weisen die als Fossilien erhaltenen Wirbelkörper dieser Gruppen eine körperlängsachsenparallele Perforation, den Chordalkanal, auf, der die frühere Lage des Chordastrangs anzeigt.
Das Neuralrohr entsteht durch die Einstülpung eines länglichen Bereichs des Ektoderms, also einer außen liegende Zellschicht, und befindet sich deshalb zwischen Außenhaut und Chorda dorsalis. Es ist zunächst an beiden Seiten offen und mit der Außenwelt über einen vorderen (rostralen) und kaudalen Neuroporus verbunden. Bei Embryos verbindet der Canalis neurentericus Urdarm und Neuralrohr. Bei den Larven der Manteltiere erstreckt sich das Neuralrohr nur über den vorderen Körperteil.
Das Herz liegt ventral (auf der Bauchseite) und pumpt das Blut nach vorne zum Kiemendarm. Es fließt dann über dorsal (am Rücken) gelegene Gefäße wieder nach hinten. Bei den Kiemenlochtieren (Hemichordata) und den Urmündern (Protostomia) ist es genau umgekehrt.
Der Kiemendarm ist ein zum Filtrieren von Plankton und Detritus umgewandelter Vorderdarm. Mit der Außenwelt steht er durch Öffnungen – den Kiemenspalten – in Verbindung. Hieraus entstehen bei Wirbeltieren die Kiemen, bei Landwirbeltieren zeigt sich der Kiemendarm nur noch embryonal.
Im Unterschied zu den Eichelwürmern, die ihre auf der Körperoberfläche eingeschleimte Nahrung über Kiemenporen aufnehmen und dann durch den Kiemendarm in den Darm saugen, nehmen Chordatiere ihre Nahrung über den Mund auf, filtrieren die Nahrungspartikel im siebartigen Kiemendarm aus, umhüllen sie mit Schleim und geben sie über das Endostyl, einen Streifen von Wimpern- und Drüsenzellen, in den Verdauungstrakt ab. Das mit der Nahrung aufgenommene Wasser wird über den Peribranchialraum und die Kiemenspalten ausgestoßen. Bei den Wirbeltieren – einzige Ausnahme sind hier die den ursprünglichen Zustand bewahrenden Larven der Neunaugen – dienen die Kiemenspalten nur noch zur Atmung. Das Endostyl, das schon bei ursprünglichen Chordaten Iod enthaltende Hormone wie Thyroxin in das Blut abgibt, wurde zur Schilddrüse.
Die Chordatiere gehören zu den Neumündern (Deuterostomia), denjenigen zweiseitig symmetrisch aufgebauten Tieren (Bilateria), bei denen in der Embryonalentwicklung des Darmes der Urmund (Blastoporus) zum After wird und der Mund sekundär aus dem Urdarm (Archenteron) durchbricht. Die Chordatiere sind innerhalb der Neumünder die Schwestergruppe der Ambulacraria, einem Taxon, das die Stachelhäuter (Echinodermata) und die wurmartigen Kiemenlochtiere (Hemichordata) vereint (siehe nachfolgendes Kladogramm; † = ausgestorben).
Neumünder Chordatiere .png){kind=small}
Kiemenlochtiere (Eichelwürmer, Flügelkiemer) 
Stachelhäuter (Seesterne, Seeigel usw.) 
Für die Entstehung der Chordatiere aus primitiven Neumündern gibt es zwei Hypothesen:
Gemäß der Tornaria-Hypothese entstanden die Chordatiere aus modifizierten Tornaria-Larven der Kiemenlochtiere (Hemichordata). Die Chorda dorsalis ist nach dieser Theorie homolog zum rückseitigen Nerv der Eichelwürmer (Enteropneusta). Die Chordatiere sind normale Bilateria, deren Anatomie um Chorda, Neuralrohr und Endostyl ergänzt wurde. Ihre Rückenseite entspricht der Rückenseite der Hemichordaten. Die Unterschiede in der dorsoventralen Organisation der Chordatiere und der anderer Bilateria werden so aber nicht erklärt.
Die Hypothese der dorso-ventralen Umkehr hat zur Grundlage, dass die Anordnung der Organe der Chordatiere oft umgekehrt zu der Organanordnung bei Nicht-Chordatieren ist. Sie nimmt eine Drehung des Chordatenkörpers in eine Rückenlage an. So ist vor allem eine der wichtigsten Apomorphien der Chordatiere, die dorsale Lage des Hauptnervenstrangs, zu erklären. Das Nervensystem der meisten anderen Tiere, z. B. der Gliederfüßer und der Ringelwürmer befindet sich ventral (Bauchmark).
Die verwandtschaftlichen Beziehungen zwischen den einzelnen Kladen der Chordatiere (Schädellose, Wirbeltiere, Manteltiere) waren lange Zeit umstritten.[14] Man unterscheidet zwei Hypothesen, die ältere Notochordata-Urochordata-Hypothese und die neuere Olfactores-Cephalochordata-Hypothese. Anatomische und molekularbiologische Untersuchungen unterstützen die Olfactores-Cephalochordata-Hypothese,[15][16][17] weshalb sie gegenwärtig als die Wahrscheinlichere angesehen wird. Demnach sind die heutigen Manteltiere stark abgeleitet, während lebende Schädellose viele ursprüngliche Merkmale der Chordatiere beibehalten haben.
Bei der Notochordata-Urochordata-Hypothese sind Schädellose und Wirbeltiere Schwestergruppen. Sie stehen gemeinsam den urtümlicheren Manteltieren gegenüber.[18][19] Dies wird in folgendem Kladogramm dargestellt:
Chordatiere Manteltiere (Urochordata) 
Schädellose (Cephalochordata) 
Wirbeltiere (Vertebrata) .gif){kind=small}
Apomorphien der Notochordata:
Nach dieser Hypothese hatten die ursprünglichsten Chordaten eine direkte Entwicklung, waren auch als Adulti freischwimmend und die Adulti der Manteltiere entwickelten sich erst sekundär (später) in ihrer Geschichte zu sessilen (festsitzenden) Formen.
Die Merkmale der Notochordata könnten jedoch auch plesiomorphe Merkmale der Chordatiere sein, die bei den Manteltieren sekundär reduziert wurden. Da sie während ihrer Entwicklung über die Hälfte ihrer Hox-Gene verloren haben, ist es wahrscheinlich, dass sie stark vereinfachte Tiere sind. Wirbeltiere und Schädellose entsprächen so eher den ursprünglichen Chordaten, während die Manteltiere durch ihre sekundäre Vereinfachung stark abgeleitet wären. Gegen die Notochordata-Urochordata-Hypothese spricht auch, dass die Schädellosen sehr einheitlich segmentiert sind und in der Ontogenese der Wirbeltiere kein Stadium auftritt, das dem entspricht.
Die alternative Olfactores-Cephalochordata-Hypothese sieht die Manteltiere als stark abgeleitete Verwandte der Wirbeltiere. Die Schädellosen sind hier basal.
Chordatiere Schädellose (Cephalochordata)
Manteltiere (Urochordata)
Wirbeltiere (Vertebrata)
Apomorphien der Olfactores:
Die ursprünglichsten Chordaten könnten, wie die Manteltiere, einen Entwicklungszyklus mit zwei Phasen gehabt haben: eine freischwimmende Larve und ein sessiles Adulttier. In diesem Fall hätten sich die Olfactores (Manteltiere und Wirbeltiere) aus den Schwimmlarven der ursprünglichsten Chordaten entwickelt.
Erste fossile Nachweise für Chordatiere gibt es mit †Haikouichthys und †Myllokunmingia schon aus dem Unterkambrium von Yunnan (Maotianshan-Schiefer) und mit †Metaspriggina und †Pikaia aus dem mittelkambrischen Burgess-Schiefer vor ungefähr 505 Millionen Jahren.
Zu den Chordatieren könnten auch die †Vetulicolia gehören, seltsame unterkambrische Tiere, die aus einem voluminösen Vorderteil und einem aus sieben Segmenten bestehenden Hinterteil bestehen. Zwischen Vorder- und Hinterteil sind sie eingeschnürt.
Die Chordatiere ([ˈkɔrda]-; Chordata) sind ein Stamm des Tierreichs. Zu den Chordatieren gehören der Unterstamm der Schädel- (Craniota) oder Wirbeltiere (Vertebrata), und damit auch die Säugetiere (Mammalia) einschließlich des Menschen, sowie zwei weniger bekannte, ausschließlich im Meer lebende Unterstämme, die Schädellosen (Cephalochordata oder Acrania) und die Manteltiere (Tunicata oder Urochordata).
Zum Stamm der Chordatiere zählen über 56.000 Arten (54.711 Wirbeltierarten, 30 Arten Schädellose und 1.600 Manteltierarten), von denen mehr als die Hälfte – hauptsächlich Knochenfischarten – im Wasser leben.
Alle Chordatiere zeigen eine Reihe gemeinsamer abgeleiteter Merkmale (Synapomorphien). Diese können bei adulten Wirbel- und Manteltieren mehr oder weniger stark abgewandelt sein, sind an den Larven bzw. Embryos aber noch deutlich zu erkennen. Gemeinsam ist den Chordaten die namensgebende Chorda dorsalis (ein stabförmiger Stützapparat im Rücken), das Neuralrohr (ein oberhalb der Chorda liegender Nervenstrang), der Kiemendarm (der zum Filterapparat erweiterte Vorderdarm), das bauchseitig gelegene Herz, das das Blut nach vorne zum Kopf pumpt, und der unterhalb der Chorda liegende Darm, der auf der Bauchseite nach außen mündet und dahinter Platz für den postanalen Schwanz schafft.
Chit-soh tōng-bu̍t pau-hâm chek-chui tōng-bu̍t kap kúi-ā-chióng bô-chek-chui tōng-bu̍t. In tī seng-bu̍t-ha̍k ê hun-lūi kui Chordata chit ê mn̂g. In kiōng-tông ê te̍k-teng pau-koat tī sèⁿ-miā ê chi̍t-koá kai-toāⁿ ū chit-soh (notochord), ū poē-sîn-keng-kóng (dorsal nerve cord), ū ian-chhi-li̍h (pharyngeal slits), kap kong-āu-boé.
Chordabieste (Chordata Haeckel 1874)) zien 'ne stam dee alle bieste behèlt mèt 'n chorda dorsalis; dat is rögkegraot, of bij oetbreiing wervelkolom. De mieste soorte hure bij de Gewervelde bieste. De Chordabieste zien in 't vreug Cambrium oontstande. Dees oer-Chordata vörmde d'n ierste stap op weeg nao de groete en hoeg oontwikkelde Gewervelde bieste, die sinds hoonderde mieljoene jaore versjèllende ecosysteme dominere. Ze bestoon oet drei oonderstamme:
Chordabêestn (Chordata) zyn e stamme van 't bêestnryk, ounderverdêeld in de mantelbêestn (Tunicata), de schedelloozn (Cephalochordata) en de gewerveldn (Vertebrata).
De stamme bestoat uut bêestn die e chorda ountwikkeld hen, e sôorte van elastische weefselachtige kôorde, die over hêel de rik van de bêeste lopt. In vele gevalln is die chorda allêne moa were te viendn in 't embryonaal stadium en were weg by vulwassn bêestn.
D'Chordadéieren (Chordata) ass e Stamm aus dem Déiereräich. Den Numm kënnt duerch d'Achsesklett am Réckeberäich. D'Chorda kënnt bei Wierbeldéieren nëmmen am Embryonalstadium. Erwuesse Wierbeldéieren (Vertebrata) hunn amplaz eng Wierbelsail. De Stamm vun de Chordata enthält die gréissten nach lieweg Déieren.
D'Chordadéieren (Chordata) ass e Stamm aus dem Déiereräich. Den Numm kënnt duerch d'Achsesklett am Réckeberäich. D'Chorda kënnt bei Wierbeldéieren nëmmen am Embryonalstadium. Erwuesse Wierbeldéieren (Vertebrata) hunn amplaz eng Wierbelsail. De Stamm vun de Chordata enthält die gréissten nach lieweg Déieren.
Animal amb un axe gelarièr (còrda) esquinièr. Los vertebrats son de cordats.
Los cordats son un grop de metazoaris bilaterals deuterostomats caracterizats per la preséncia d'una còrda dorsala, almens en una fasa de sa vida.
Demest los cordats, se tròba :
En classificacion classica, los cordats se compausan de :
Ang Phylum Chordata ay isang grupo ng mga hayop na binubuo ng lahat ng mga bertebrado at mga malalapit na imbertebrado. Sila ay magkakasama dahil sa isang bahagi ng kanilang buhay nagkakaroon sila ng notokordo, isang hungkag na panlikod na kurdong nerbyos, mga pharyngeal slit, isang endostilo, at isang post-anal na buntot. Ang kalapian ng Chordata ay binubuo ng tatlong sublapi: Urochordata, Cephalochordata, at Craniata), kung saan napapabilang ang bertebrado. Ang Hemichordata ay sinasabing ang pang-apat na sublapi subalit karaniwang hinihawalay ito sa bilang isa pang kalapian.
Ang sumusunod na pagsasaayos ay mula sa ika-3 edisyon ng Vertebrate Palaeontology.[1]
Appendicularia (dating Larvacea)
Tala:
Os cordatos (ditos scientificament Chordata, d'o latín chorda = cuerda, cordón) son un tipo morfolochico, considerau en zoolochía, d'animals que presentan a lo menos en beluna d'as suyas fases de desarrollo una estructura dita notocorda u cuerda dorsal.
Os cordatos, dende o punto de vista evolutivo, son un grupo d'animals muit important, porque ye o grupo que as suyas especies plegan t'a más gran diversidat de nichos ecolochicos, y son as que han amostrau una capacidat más gran d'adaptación ta ambients más diferents, sobretot, en tierra firme, anque muchas especies son tamién de tot aquaticas u amfibias. Entre os cordatos destaca a suya capacidat d'autorregulación y organización interna, y a posibilidat de puyar y mantenir a temperatura corporal en bells grupos (mamiferos y muxons prencipalment). Ixes y atros factors van fer más gran a suya complexidat y van meter, en o suyo momento, a la suya desposición una capacidat unica ta controlar as suyas reaccions metabolicas y a perfección d'un sistema niervoso más complexo.
En i hai dos subtipos: vertebraus y procordaus y dintro d'ellos muitismas atras subclases:
Como a taxonomía ye cambeando de contino a mida que s'enanta en as investigacions sobre os organismos y sobre os taxa, hue s'ha dixau d'emplegar agrupacions que se consideran artificials como yeran os Agnatos (peixes sin de bariellas) y os Gnatostomaus (peixes que sí que en teniban, actualment ficaus en un grupo de vertebraus clamaus Cephalaspidomorphi -cefalaspidomorfos-). Atro nombre que incluye a os vertebraus y tamién a atros organismos ye Craneata, que encara s'emplega actualment.
En os vertebraus d'os grupos d'as aves, mamiferos, reptils, amfibios y peixes, a cuerda dorsal només i ye present en a cría, porque dimpuesas se va sustituindo por o esquinazo.
Chordata (o le chordatos, le nomine scientific Chordata) es un typo zoologic characterisate per le presentia de un chorda neural tubular dorsal o notochordo, sia durante tote le disveloppamento, sia in alicunes del phases de lor vita. Il ha tres subphylos e tres subtypos: craniatos (que include le vertebratos), urochordatos, e cephalochordatos.
Essayos que divina le relationes evolutionari del phylo chordata ha create plure hypotheses. Le consenso moderne es que le phylo chordata esse monophyletic; lo que significa que le chordatos habe tote le e sol le descendentias de un ancestre singule commun que es ille mesme un chordato, e que le plus proxime gruppo es cephalocordata.
Le chordatos forma un phylo — un gruppo de animales con un commun plan del corpore[1] — organismos que ha tote le sequente:[2]
Le sequente schema es del libro Vertebrate Palaeontology.[4]
Appendicularia (formerly Larvacea)
Notas:
Chordata (umleið "Ryggstreingjardjór") er eitt djórafýlki. Øll hesi djór hava eina chorda dordalis (umleið "ryggstrong") onkuntíð í lívinum. Ryggdýr eru í chordataflokkinum; tey hava vanliga broytað sín "ryggstrong" til ein mønustrong.
Filum Chordata nyaéta golongan sato, kaasup vertebrata jeung sababaraha sato invertebrata nu boga ciri sarupa. Sakabéh anggota golongan ieu, dina hiji mangsa dina kahirupan maranehanana, miboga notokorda, tali saraf dorsal berongga, celah faring (pharyngeal slits), endostyle, jeung buntut uratan nu ngaliwatan anus. Chordata kabagi jadi tilu subfilum: Urochordata, Cephalochordata, jeung Vertebrata.
'S e còmhlan anns an Animalia a tha ann an Chordata.
Tha gach druim-altachan na bhall de Chordata, ach tha neo-druim-altachain cuideachd anns a' Chordata, m.e. na Myxini (Beurla: hagfish), na Tunicata (Beurla: sea squirts) agus na amphioxi (Beurla: lancelets).
'S ann nan roinnean cudromach ann an Chordata a tha na mamalan, na snàigeanan, na muir-thìrich, na h-eòin agus na h-èisg, a tha a' buntainn ri iomadh roinn. Mar eisimpleir tha na creathlaichean, na cearbanan agus an adag a' buntainn ri diofar roinnean.
Filum Chordata iku golongan kéwan, kalebu vertebrata lan sapérangan kéwan invertebrata kang duwé ciri-ciri sarupa. Kabèh anggota golongan iki, ing siji wektu kauripané, duwé notokorda, tali saraf dorsal kang ana ronggané, celah faring (pharyngeal slits), endostyle, lan buntut kang ana ototé kang ngliwati anus. Chordata kapérang dadi telung subfilum: Urochordata, Cephalochordata, lan Vertebrata.
Filu Curdata
Il-Kordati (Chordata, Bateson 1885) jirrappreżentaw phylum ta' annimali li fih organiżmi ta' ħafna forom u komplessità, bħall-Vertebrati, l-Urokordati u ċ-Ċefalokordati. Dan il-phylum hu bbażat fuq struttura interna forma ta' bastun ta' support magħruf bħala notokorda.
L-Urokordati - jew Tunikati - huma oraniżmi żgħar tal-baħar, sessili u filtraturi, li jibdew bħala larvi planktoniċi li jeħlu ma' qiegħ il-baħar u meta jsiru adulti jiżviluppaw f'forma ta' borza miksija minn qoxra protettiva msejħa tunika. L-ascidiacea huma eżempju ta' dawn.
Iċ-Ċefalokordati, huma wkoll annimali tal-baħar, imma ġisimhom, twil minn 3 sa 5 ċm, għandu għamla tawwalija, bil-ponta fit-truf, qishom ħuta bir-ras mhux żviluppata. Huma għawwiema dagħjfa li jqattgħu l-parti l-kbira ta' ħajjithom iħaffru fir-ramel tal-kosti oċeaniċi, biex jindifnu u jieklu permezz tal-filtrazzjoni mill-parti ta' quddiem li jħallu barra r-ramel.
It-tielet grupp ta' Kordati hu rappreżentat mill-Kranjati, annimali li permezz ta' proċess ta' ċefalizzazzjoni żviluppaw ras distingwibbli sew mill-bqija tal-ġisem. Il-grupp tal-Kranjati fih il-missini (Myxini) ħajjin u s-subphylum tal-Vertebrati, organiżmi iżjed kumplessi li adattaw ruħhom għal kull tip ta' ambjent: ilma (il-ħut), arja (l-għasafar) u art (Anfibi, Rettili u Mammiferi).
Minkejja li dawn it-tliet gruppi juru xi differenzi morfoloġiċi, meta nanalizzawhom iżjed bir-reqqa naraw li fir-realtà, huma iżjed qrib xulxin mill-punto di vista filoġenetiku. Infatti il-Kordati kollha b'simmetrija bilaterali, juru, almenu f'wieħed mill-fażijiet tal-iżvilupp tagħhom, xi sinapomorfiji, strutturi omoloġi ġejjin matul l-evoluzzjoni minn antenat wieħed komuni u juru l-parentela dritt minn għandu (takson monofiletiku).
Waħda minn dawn l-omolġiji, dik li tagħti l-isemm lill-phylum, hi l-korda dorsali jew in-notokorda. Din hi bastun f'nofs id-daħar magħmul minn materja elastika li fiha ċelluli għonja fil-glikoġenu. Jaġixxi ta' support u x'jiġri minnu matul l-iżvilupp ivarja skont il-grupp:
Is-sistema nervuża tal-kordati tibda tieħu l-forma fuq id-dahar tal-korda fl-embrijun; l-ewwel tifforma, fuq id-denb, il-plakka newrali, li minnu jiżviluppa it-tubu newrali. Fil-vertebrati, fit-tarf oppost tat-tubu jifforma l-moħħ; fiċ-ċefalokordati, dan it-tarf isir ikbar biss. F'kull każ, in-nervi periferiċi jibdew mit-tubu newrali.
Fil-vertebrati, it-tubu newrali hu protett mill-vertebri, u l-moħħ hu protett mill-kranju. Is-segmenti tal-muskolu qegħdin wara xulxin u simmetrikament fil-ġnub tal-korda.
Fl-embrijun, it-tratt ta' wara tat-tubo diġerenti (li jissejjaħ ukoll il-farinġi brankjali) jikkomunika ma' barra permezz ta' xi fetħiet, li fil-każ tal-ħut jibqgħu hemm anki fl-istadju adult bħala garġi. Fil-kordati l-oħra matul l-iżvilupp jiġu sostitwiti mill-pulmun.
Fuq in-naħa ta' taħt tal-farinġi brankjali hemm radda msejħa d-doxxa brankjali. Din hi miksija bil-muku li jaġġixxi biex iżomm l-organiżmi mikroskopiċi ji jservu ta' ikel. Fil-vertebrati, id-doxxxa brankjali minflok, tinfired mit-tubu diġerenti biex tinbidel fit-tirojde.
Il-kordati kollha jixxibhu fil-fazi embrijonali u jesibixxu l-istess distribuzzjoni tal-organi (sistema nervuża, denb, aorta dorsali, tubu diġerenti u l-vaż tad-demm prinċipali, li hu il-qalb fil-każ tal-vertebrati). Fl-iżvilupp tal-embriju, il-morfoloġija tinbidel fl-ispeċi diversi.
Tradizzjonalment Cephalochordata u Craniata kienu miġburin fil-klad "Euchordata", li kellu jkun il-grupp ħu Tunicata/Urochordata. Iżjed riċentement, Cephalochordata kien meqjus bħala grupp ħu "Olfactores", li jinkludi l-kranjati u t-tunikati. Il-kustjoni għadha mhijiex deċiża.
Din l-iskema ttieħdet mit-tielet edizzjoni ta' Vertebrate Palaeontology.[1] Il-kordarti invertebrati huma meħuda minn Fishes of the World.[2]
Waqt li hi mfassla biex tirrifletti r-relazzjonijiet evoluttivi (simili għal kladogramma), tirretieni fiha l-kategoriji tradizzjonali użati fit-tassonomija Linnejana.
Appendicularia (qabel Larvacea)
Hyperoartia (Petromyzontida)
Placodermi† (?parafiletiku)
Acanthodii† (?parafiletiku)
Lepidosauromorpha (gremxul, sriep, tuwatari, u dawk l-annimali estinti li jiġu minnhom)
Archosauromorpha (kukkudrilli, għasafar, u dawk l-annimali estinti li jiġu minnhom)
Ta Chordata ny phylum ayns y reeriaght Animalia, goaill stiagh ny dreeym-juntee chammah as kuse dy vooinjer faggys daue. Ta queig troyn cadjin oc: traa ennagh 'sy vea oc, ta notochord, coyrd neayrag drommey, scolt farangagh, endostyle, as famman cooyl-thoanney oc.
Os cordatos (ditos scientificament Chordata, d'o latín chorda = cuerda, cordón) son un tipo morfolochico, considerau en zoolochía, d'animals que presentan a lo menos en beluna d'as suyas fases de desarrollo una estructura dita notocorda u cuerda dorsal.
Os cordatos, dende o punto de vista evolutivo, son un grupo d'animals muit important, porque ye o grupo que as suyas especies plegan t'a más gran diversidat de nichos ecolochicos, y son as que han amostrau una capacidat más gran d'adaptación ta ambients más diferents, sobretot, en tierra firme, anque muchas especies son tamién de tot aquaticas u amfibias. Entre os cordatos destaca a suya capacidat d'autorregulación y organización interna, y a posibilidat de puyar y mantenir a temperatura corporal en bells grupos (mamiferos y muxons prencipalment). Ixes y atros factors van fer más gran a suya complexidat y van meter, en o suyo momento, a la suya desposición una capacidat unica ta controlar as suyas reaccions metabolicas y a perfección d'un sistema niervoso más complexo.
Filum Chordata iku golongan kéwan, kalebu vertebrata lan sapérangan kéwan invertebrata kang duwé ciri-ciri sarupa. Kabèh anggota golongan iki, ing siji wektu kauripané, duwé notokorda, tali saraf dorsal kang ana ronggané, celah faring (pharyngeal slits), endostyle, lan buntut kang ana ototé kang ngliwati anus. Chordata kapérang dadi telung subfilum: Urochordata, Cephalochordata, lan Vertebrata.
Chordata (o le chordatos, le nomine scientific Chordata) es un typo zoologic characterisate per le presentia de un chorda neural tubular dorsal o notochordo, sia durante tote le disveloppamento, sia in alicunes del phases de lor vita. Il ha tres subphylos e tres subtypos: craniatos (que include le vertebratos), urochordatos, e cephalochordatos.
Essayos que divina le relationes evolutionari del phylo chordata ha create plure hypotheses. Le consenso moderne es que le phylo chordata esse monophyletic; lo que significa que le chordatos habe tote le e sol le descendentias de un ancestre singule commun que es ille mesme un chordato, e que le plus proxime gruppo es cephalocordata.
Ang Phylum Chordata ay isang grupo ng mga hayop na binubuo ng lahat ng mga bertebrado at mga malalapit na imbertebrado. Sila ay magkakasama dahil sa isang bahagi ng kanilang buhay nagkakaroon sila ng notokordo, isang hungkag na panlikod na kurdong nerbyos, mga pharyngeal slit, isang endostilo, at isang post-anal na buntot. Ang kalapian ng Chordata ay binubuo ng tatlong sublapi: Urochordata, Cephalochordata, at Craniata), kung saan napapabilang ang bertebrado. Ang Hemichordata ay sinasabing ang pang-apat na sublapi subalit karaniwang hinihawalay ito sa bilang isa pang kalapian.
Il-Kordati (Chordata, Bateson 1885) jirrappreżentaw phylum ta' annimali li fih organiżmi ta' ħafna forom u komplessità, bħall-Vertebrati, l-Urokordati u ċ-Ċefalokordati. Dan il-phylum hu bbażat fuq struttura interna forma ta' bastun ta' support magħruf bħala notokorda.
L-Urokordati - jew Tunikati - huma oraniżmi żgħar tal-baħar, sessili u filtraturi, li jibdew bħala larvi planktoniċi li jeħlu ma' qiegħ il-baħar u meta jsiru adulti jiżviluppaw f'forma ta' borza miksija minn qoxra protettiva msejħa tunika. L-ascidiacea huma eżempju ta' dawn.
Iċ-Ċefalokordati, huma wkoll annimali tal-baħar, imma ġisimhom, twil minn 3 sa 5 ċm, għandu għamla tawwalija, bil-ponta fit-truf, qishom ħuta bir-ras mhux żviluppata. Huma għawwiema dagħjfa li jqattgħu l-parti l-kbira ta' ħajjithom iħaffru fir-ramel tal-kosti oċeaniċi, biex jindifnu u jieklu permezz tal-filtrazzjoni mill-parti ta' quddiem li jħallu barra r-ramel.
It-tielet grupp ta' Kordati hu rappreżentat mill-Kranjati, annimali li permezz ta' proċess ta' ċefalizzazzjoni żviluppaw ras distingwibbli sew mill-bqija tal-ġisem. Il-grupp tal-Kranjati fih il-missini (Myxini) ħajjin u s-subphylum tal-Vertebrati, organiżmi iżjed kumplessi li adattaw ruħhom għal kull tip ta' ambjent: ilma (il-ħut), arja (l-għasafar) u art (Anfibi, Rettili u Mammiferi).
Animal amb un axe gelarièr (còrda) esquinièr. Los vertebrats son de cordats.
Los cordats son un grop de metazoaris bilaterals deuterostomats caracterizats per la preséncia d'una còrda dorsala, almens en una fasa de sa vida.
Chordates, members o the phylum Chordata, are deuterostome ainimals possessin a notochord, a hollae dorsal nerve cord, pharyngeal slits, an endostyle, an a post-anal tail for at least some period o thair life cycles. Taxonomically, the phylum includes the subphyla Vertebrata, includin mammals, fish, amphibians, reptiles, birds; Tunicata, includin salps an sea squirts; an Cephalochordata, comprisin the lancelets. For a recent concise review o chordate relationships, see Holland, N. D. 2005, Chordates. Curr. Biol. 15: R911-R914.
The phylum Hemichordata includin the acorn worms haes been presented as a fowert chordate subphylum, but it nou is uisually treatit as a separate phylum. It, alang wi the echinoderm phylum, includin starnfish, sea urchins, an sea cucumbers an thair kin, is the chordates' closest relatives. Primitive chordates are kent frae at least as early as the Cambrian explosion.
Thare mair nor 75,000 livin species o chordates, aboot hauf o whilk is banie fish o the class osteichthyes. The warld's lairgest ainimal, the blue whaul, an festest ainimal, the peregrine falcon, are chordates.[2]
.JPG)
.JPG)
|year= (help)
Një Çordatë (në anglisht: Chordate) është një kafshë që i përket filumit Chordata; çordatët posedojnë një kurriz nervor dorsal dhe një bisht post-anal, për të paktën një periudhë të ciklit të tyre të jetës. Çordatët formojnë një embrion gjatë fazës së zhvillimit. Ato janë gjithashtu smetrikisht kolomatë me segmentim metamerik dhe një sistem qarkullimi. Në rastin e çordatëve të vertebrorëve, notoçordët[a] zakonisht zëvendësohen me një kolonë vertebrale gjatë zhvillimit.
Ky artikull është i cunguar. Ndihmoni dhe ju në përmirësimin e këtij artikulli!
Chordates, members o the phylum Chordata, are deuterostome ainimals possessin a notochord, a hollae dorsal nerve cord, pharyngeal slits, an endostyle, an a post-anal tail for at least some period o thair life cycles. Taxonomically, the phylum includes the subphyla Vertebrata, includin mammals, fish, amphibians, reptiles, birds; Tunicata, includin salps an sea squirts; an Cephalochordata, comprisin the lancelets. For a recent concise review o chordate relationships, see Holland, N. D. 2005, Chordates. Curr. Biol. 15: R911-R914.
The phylum Hemichordata includin the acorn worms haes been presented as a fowert chordate subphylum, but it nou is uisually treatit as a separate phylum. It, alang wi the echinoderm phylum, includin starnfish, sea urchins, an sea cucumbers an thair kin, is the chordates' closest relatives. Primitive chordates are kent frae at least as early as the Cambrian explosion.
Thare mair nor 75,000 livin species o chordates, aboot hauf o whilk is banie fish o the class osteichthyes. The warld's lairgest ainimal, the blue whaul, an festest ainimal, the peregrine falcon, are chordates.
Një Çordatë (në anglisht: Chordate) është një kafshë që i përket filumit Chordata; çordatët posedojnë një kurriz nervor dorsal dhe një bisht post-anal, për të paktën një periudhë të ciklit të tyre të jetës. Çordatët formojnë një embrion gjatë fazës së zhvillimit. Ato janë gjithashtu smetrikisht kolomatë me segmentim metamerik dhe një sistem qarkullimi. Në rastin e çordatëve të vertebrorëve, notoçordët zakonisht zëvendësohen me një kolonë vertebrale gjatë zhvillimit.
D Chordadier (Chordata) si e Stamm vom Dierriich. Zu de Chordadier ghöre dr Unterstamm vo de Schädel- (Craniota) oder Wirbeldier (Vertebrata), und mit dene au d Süüger (Mammalia) wo dr Mensch iischliesse, und zwei weniger bekannti Understämm, wo usschliesslig im Meer läbe, die Schädellose (Cephalochordata oder Acrania) und d Manteldier (Tunicata oder Urochordata).
Zum Stamm vo de Chordadier zelen über 56.000 Arte (54.711 Wirbeldierarte[1], 30 Arte vo Schädellose und 1.600 Manteldierarte), wo meh as d Helfti vo dene – hauptsächlig d Chnochefischarte – im Wasser läbe.
Alli Chordadier hai e Reihje vo gmeinsame abgleitete Merkmol (Synapomorphie). Die chönne bi adulte Wirbel- und Manteldier mehr oder weniger stark abgwandlet si, mä cha sä aber an de Larve bzw. Embryo no dütlig erkenne. Gmeinsam isch de Chordate d Chorda dorsalis (e stabförmige Stützapparat im Rugge), won ene dr Name git, s Neuralrohr (e Närvestrang wo über dr Chorda lit), dr Kiemedarm (dr Vorderdarm, wo zum Filterapparat erwiiteret isch), s Härz, wo uf dr Site vom Buuch lit und s Bluet noch vorne zum Chopf bumpt, und dr Darm, wo underhalb vo dr Chorda lit und uf dr Buuchsite en Öffnig noch Usse het, und wo hinder dere dr postanali Schwanz aasetzt.
D Chordadier (Chordata) si e Stamm vom Dierriich. Zu de Chordadier ghöre dr Unterstamm vo de Schädel- (Craniota) oder Wirbeldier (Vertebrata), und mit dene au d Süüger (Mammalia) wo dr Mensch iischliesse, und zwei weniger bekannti Understämm, wo usschliesslig im Meer läbe, die Schädellose (Cephalochordata oder Acrania) und d Manteldier (Tunicata oder Urochordata).
Zum Stamm vo de Chordadier zelen über 56.000 Arte (54.711 Wirbeldierarte, 30 Arte vo Schädellose und 1.600 Manteldierarte), wo meh as d Helfti vo dene – hauptsächlig d Chnochefischarte – im Wasser läbe.
Alli Chordadier hai e Reihje vo gmeinsame abgleitete Merkmol (Synapomorphie). Die chönne bi adulte Wirbel- und Manteldier mehr oder weniger stark abgwandlet si, mä cha sä aber an de Larve bzw. Embryo no dütlig erkenne. Gmeinsam isch de Chordate d Chorda dorsalis (e stabförmige Stützapparat im Rugge), won ene dr Name git, s Neuralrohr (e Närvestrang wo über dr Chorda lit), dr Kiemedarm (dr Vorderdarm, wo zum Filterapparat erwiiteret isch), s Härz, wo uf dr Site vom Buuch lit und s Bluet noch vorne zum Chopf bumpt, und dr Darm, wo underhalb vo dr Chorda lit und uf dr Buuchsite en Öffnig noch Usse het, und wo hinder dere dr postanali Schwanz aasetzt.
Chuordėnē (luotīnėškā: Chordata) īr gīvūnu, katrėi tor chuorda (stobora aba lonkstu triūbeli), centrėne niervu sėstėma ė kvepavėma uorganus, tėps.
Rena: Animal Filo: Cordato Suprafilo: Deuterostomio La cordatos es un filo de animales cual inclui la vertebratos e nonvertebratos relatada. Los es unida par ave (en parte o tota de sua vive) un notocorda, un corda dorsal de nervos, ranures e poxes farinjal, endostilos, e un coda pos-anal. En vertebratas, la notocorda deveni la vertebras e la corda dorsal deveni la medula spinal, ma la ranures farinjal es trovada sola en la embrio. La poxes farinjal en pexes deveni la brancia. En umanas e otra animales, los deveni la tubos de la orea, la garga alta, la tonsiles. la timo, la tiroide, e la paratiroide.
La cordatos es un filo de animales cual inclui la vertebratos e nonvertebratos relatada. Los es unida par ave (en parte o tota de sua vive) un notocorda, un corda dorsal de nervos, ranures e poxes farinjal, endostilos, e un coda pos-anal. En vertebratas, la notocorda deveni la vertebras e la corda dorsal deveni la medula spinal, ma la ranures farinjal es trovada sola en la embrio. La poxes farinjal en pexes deveni la brancia. En umanas e otra animales, los deveni la tubos de la orea, la garga alta, la tonsiles. la timo, la tiroide, e la paratiroide.
Cék-só̤h dông-ŭk (脊索動物) sê dó̤i ô cék-só̤h gì dông-ŭk gì tūng-chĭng.
Hordati (Chordata) su koljeno višećelijskih životinja čija je glavna osobina unutrašnji osovinski kostur ili horda. Kod nižih predstavnika ove grupe, horda je prisutna tokom cijelog života kao osovinski skelet, a kod viših vrsta se javlja samo u embrionalnom stadiju, a kasnije se zamjenjuje hrskavičavom ili koštanom kičmom. Hordati su bilateralno simetrične životinje i imaju sekundarnu tjelesnu šupljinu, odnosno celom.
Centralni nervni sistem im je cjevast i nalazi se na leđnoj strani, iznad osovinskog skeleta, horde ili kičme. Ispod osovinskog skeleta se nalaze crijevni kanal i srce, sa glavnim krvnim sudovima.
Sistem za disanje hordata čine škrge i pluća koji su povezani prednjim dijelom crijeva (ždrijelom). U toku embrionalnog razvitka, kod svih hordata se u prednjem dijelu tijela javljaju dva reda škržnih proreza, kroz koje je ždrijelo u vezi sa vanjskom sredinom. Kod nižih predstavnika se zadržavaju tokom cijelog života, a kod kopnenih kičmenjaka se javljaju samo tokom embrionalnog stadija.
Pored osobina svojstvenih samo hordatima, hordati imaju i veliki broj osobina koje karakterišu i beskičmenjake. Imaju sekundarnu tjelesnu šupljinu ili celom, tijelo im je sastavljeno od tri klicina lista (endoderm, mezoderm i ektoderm) itd. Posebnu sličnost imaju sa nekim bodljokošcima i člankovitim glistama, što ukazuje na mogućnost njihovog zajedničkog porijekla.
Starije klasifikacije su svitkovce dijelili na četiri pododjeljka: poluhordate ili žiroglavce (Hemichordata), plaštaše (Tunicata ili Urochordata), bezlobanjce (Acrania ili Cephalochordata) i kičmenjake (Vertebrata ili Craniota).
Slijedeća shema je prikazana prema četvrtom izdanju Bentonove knjige Vertebrate Palaeontology.[1] Klase beskičmenih hordata su navedena prema djelu "Ribe svijeta" (Fishes of the World).[2] Iako je strukturiran tako da odražava evolucijske odnose (slično kladogramu), također zadržava tradicijske redove koji se koriste u lineovskoj taksonomiji.
Iako je to poznato od 19. stoljeća, insistiranje na samo monofletskim vrstama rezultiralo je dovođenje klasifikacije kičmenjaka u stanje veoma oprečnih tumačenja.[6]
Većina životinja složenijih od meduza i drugih Cnidaria podijeljena je u dvije skupine, protostomia i deuterostomia, od koji ove druge uključuju hordate.[7] Čini se vrlo vjerovatnim da je 555 milion godina star rod Kimberella bio član protostomia.[8] Ako je to tako, to znači da su se protostomske i deuterostomske linije morale razdvojiti neko vreme prije nego što se pojavila „Kimberella“ – prije bar 558 miliona godina, a samim tim i mnogo prije početka kambrija. Fosil Ernietta, o otprilike 549 – 543 miliona godina, može predstavljati vražju deuterostomnu životinju.[9]
Fosili jedne velike skupine deuterostomija, bodljokošci (čiji moderni članovi uključuju oblike kao što su morska zvijezda, morski ježevi i morski krinovi), prilično su česti od početka kambrija, prije 542 miliona godina.[11] Srednjekambrijski fosil "Rhabdotus johansson" tumačen je kao pterobranhni hemichordat.[12] Mišljenja se razlikuju o tome da je li fosil Yunnanozoon iz ranog kambrija hemikordata ili hordat.[13][14]
Još jedan fosil, Haikouella lanceolata , takođe iz faune Chengjianga, tumači se kao hordat i, možda, kranijat, jer pokazuje znake srca, arterija, škržnih niti, repa, nervne cijevi sa mozgom na prednjem kraju, i verovatno oči – iako je imao i kratke nabore oko usta. Rodovi Haikouichthys i Myllokunmingia , također iz faune Chengjianga, smatraju se ribama.[15][16] Fosil Pikaia, koji je otkriven mnogo ranije (1911.) ali iz rednjekambrijskih slojeva (505 miliona godina), također se smatra primitivnim hordatom.[17] S druge strane, fosili rani hordati su vrlo rijetki, jer horde beskričmenjaka nemaju ni kosti ni zube, a samo je jedan ojavljen za prisustvo u ostatku kambrija.[18]
Evolucijski odnosi između hordatnih skupina i između hordata kao cjeline i njihovih najbližih srodnika iz gruoe deurestomia raspravljaju se od 1890. Studije temeljene na anatomskim, [[embriologija| embriološkim] i paleontološkim podacima, predtavile su različita "porodična stabla". Neki usko povezuju hordate i hemikhrdate, ali ta se ideja sada odbacuje. Kombinacijom takvih analiza s podacima iz malog skupa gena ribosomne RNK eliminirane su neke starije ideje, ali otvorila se mogućnost da su plašaši (Urochordata) "bazni deuterostomia", preživjeli članovi grupe iz koje su evoluirali bodljokošci, hemikordati i hordati.[19] Neki istraživači vjeruju da su unutar hordeta kranijati najuže povezani sa kefalokordatima, ali postoje i razlozi da se plaštaši (Urochordata) smatraju najbližim srodnicima kranijata.[20]
Budući da su rani hordati ostavili malo dokaznih fosila, pokušani su izračuni ključnih datuma u njihovoj evoluciji tehnikama molekulske filogenetike – analizom biohemijskih razlika, uglavnom u RNK. Jedna takva studija sugerirala je da su deuterostomi nastali prijee 900 miliona godina, a najraniji hordati prije oko 896 miliona godina.[20] Međutim, molekulskee procjene datiranja često se ne slažu jedna s drugom i sa zapisom fosila i njihovom pretpostavkom da molekularni sat radi s poznatom konstantnom brzinom, je dovedene su u pitanje.[21][22]
Tradicijski su Cephalochordata i Craniata grupirani u predloženi kladus Euchordata, koji bi bio sestrinska grupa Tunicata / Urochordata. U novije vreme se o kefalokordatima misli kao sestrinskoj grupi „Olfactores“, koja uključuje kranijate i plaštaše, ali to još nije riješeno.
Filogenetsko stablo koljena Chordata pokazuju vjerojatne evolucijske odnose, uključujući izumrle taksone, koje su označene sa †. Neki su beskičmenjaci. Položaji (odnosi) plaštaša od lancetaša, uunikata i kranijata navedeni su kao što se izvještava:[23][24][25][26]
Chordata CephalochordataAppendicularia (bivše Larvacea)
Myxini (zmijuljice)
Hyperoartia/Petromyzontida (lampetre)
Pteraspidomorphi† (uključujući Arandaspida†, Astraspida† i Heterostraci†)
Cephalaspidomorphi† (uključujući Galeaspida†, Osteostraci† i Pituriaspida†)
Placodermi (uklučujući Antiarchi†, Petalichthyida†, Ptyctodontida† i Arthrodira†)
parafiletske]])
Chondrichthyes (hrskavičave ribe)
Actinistia (coelacantha)
Hordati (Chordata) su koljeno višećelijskih životinja čija je glavna osobina unutrašnji osovinski kostur ili horda. Kod nižih predstavnika ove grupe, horda je prisutna tokom cijelog života kao osovinski skelet, a kod viših vrsta se javlja samo u embrionalnom stadiju, a kasnije se zamjenjuje hrskavičavom ili koštanom kičmom. Hordati su bilateralno simetrične životinje i imaju sekundarnu tjelesnu šupljinu, odnosno celom.
Centralni nervni sistem im je cjevast i nalazi se na leđnoj strani, iznad osovinskog skeleta, horde ili kičme. Ispod osovinskog skeleta se nalaze crijevni kanal i srce, sa glavnim krvnim sudovima.
Sistem za disanje hordata čine škrge i pluća koji su povezani prednjim dijelom crijeva (ždrijelom). U toku embrionalnog razvitka, kod svih hordata se u prednjem dijelu tijela javljaju dva reda škržnih proreza, kroz koje je ždrijelo u vezi sa vanjskom sredinom. Kod nižih predstavnika se zadržavaju tokom cijelog života, a kod kopnenih kičmenjaka se javljaju samo tokom embrionalnog stadija.
Pored osobina svojstvenih samo hordatima, hordati imaju i veliki broj osobina koje karakterišu i beskičmenjake. Imaju sekundarnu tjelesnu šupljinu ili celom, tijelo im je sastavljeno od tri klicina lista (endoderm, mezoderm i ektoderm) itd. Posebnu sličnost imaju sa nekim bodljokošcima i člankovitim glistama, što ukazuje na mogućnost njihovog zajedničkog porijekla.
Starije klasifikacije su svitkovce dijelili na četiri pododjeljka: poluhordate ili žiroglavce (Hemichordata), plaštaše (Tunicata ili Urochordata), bezlobanjce (Acrania ili Cephalochordata) i kičmenjake (Vertebrata ili Craniota).
Kodata (kutoka lugha ya kisayansi: Chordata) ni kundi kubwa la wanyama wenye ugwe wa neva mgongoni.
Ugwe unaunganisha neva ambazo ni muhimu kwa mwili kwa jumla na neva za kila sehemu au kiungo zinatoka hapa. Ugwe wa neva unaenda sambamba na mhimili wa seli ambazo ni imara zaidi ama gegedu au mfupa.
Mhimili huu ni chanzo cha uti wa mgongo kwa wanyama wengi wa kundi hili na kiunzi cha mifupa cha ndani ya mwili.
Kodata waliendelea kutoka kwa wanyama wengine kama Arthropoda wenye kiunzi cha nje.
Katika uainishaji wa kisayansi Kodata ni faila ya wanyama (Animalia). Nusufaila yenye spishi nyingi ni Vertebrata. Hapa mhimili wa kati unaendelea kuwa uti wa mgongo.
Samaki, amfibia, reptilia na mamalia ni oda ndani ya vertebrata.
Branchiostoma lanceolatum (Cephalochordata)
Rhopalaea sp. (Tunicata)
Mikunga-ute (Hyperotreti)
Salamanda mabaka-njano (Vertebrata)
Makala hii kuhusu mambo ya biolojia bado ni mbegu. Kodata (kutoka lugha ya kisayansi: Chordata) ni kundi kubwa la wanyama wenye ugwe wa neva mgongoni.
Ugwe unaunganisha neva ambazo ni muhimu kwa mwili kwa jumla na neva za kila sehemu au kiungo zinatoka hapa. Ugwe wa neva unaenda sambamba na mhimili wa seli ambazo ni imara zaidi ama gegedu au mfupa.
Mhimili huu ni chanzo cha uti wa mgongo kwa wanyama wengi wa kundi hili na kiunzi cha mifupa cha ndani ya mwili.
Kodata waliendelea kutoka kwa wanyama wengine kama Arthropoda wenye kiunzi cha nje.
Katika uainishaji wa kisayansi Kodata ni faila ya wanyama (Animalia). Nusufaila yenye spishi nyingi ni Vertebrata. Hapa mhimili wa kati unaendelea kuwa uti wa mgongo.
Samaki, amfibia, reptilia na mamalia ni oda ndani ya vertebrata.
Kòde se nève, pòch vantral farengal ak yon ke pòsnatal ki prezan nan kèk etap nan devlòpman li.[1]
Kòde se nève, pòch vantral farengal ak yon ke pòsnatal ki prezan nan kèk etap nan devlòpman li.
Ko e monumanu filo siliva (lea fakalatina (lea fakasaienisi): chordata) ko e vahe (phylum) ia ʻo e ngaahi monumanu kotoa ʻoku ʻi ai ʻa hanau filo siliva, pea mo hanau huituʻa kā ʻikai ko e kātoa.
ʻOku vahevaheʻi ʻa e vahé ni aʻu ki he māʻolunga ʻo e ngaahi haʻa (classes) ʻoku pehē:
mo e ha ngaahi vahe pe haʻa kehe ʻoku siʻisiʻi ʻenau mahuʻinga.
ʻOku toe ʻa e ngaahi vahevahe kehe, ʻoku manakoa ʻe he kau saienisi ʻe taha. Fakatātā: ko e monumanu veʻefā ko e tama ʻo e ika koponga uoua pea ʻikai ha tamai, koeʻuhi naʻe tupu ʻa e fanga monumanu veʻefā ʻi he liliu fakalakalaka ʻo e ngaahi faʻahinga mei he ika koponga uoua.
Mymba sã atukupépe (karaiñe'ẽ: cordados) - (Chordata, gyresiañe'ẽme χορδωτά khordota "orekóva sã") ha'e peteĩ mymba pehẽ'a aty guasuetéva, orekóva ijatukupépe peteĩ sã kanguéicha mbaretéva imitã jave, isy py'a ipýpe jepe.[1] Ojeikuaáva haimete 65.000 mymba sã atukupépe juehegua kuéra ãgagua,[2] haimete opa ko'ã juehegua ipujase'orekóva, ha ko'ã juehegua imbytére oiko umi pira kuéra.
Oiko opaichagua mymba sã atukupépe, ha oikove opa rendápe, ikatu oĩme ýre térã yvýre.
Mymba sã atukupépe (karaiñe'ẽ: cordados) - (Chordata, gyresiañe'ẽme χορδωτά khordota "orekóva sã") ha'e peteĩ mymba pehẽ'a aty guasuetéva, orekóva ijatukupépe peteĩ sã kanguéicha mbaretéva imitã jave, isy py'a ipýpe jepe. Ojeikuaáva haimete 65.000 mymba sã atukupépe juehegua kuéra ãgagua, haimete opa ko'ã juehegua ipujase'orekóva, ha ko'ã juehegua imbytére oiko umi pira kuéra.
Oiko opaichagua mymba sã atukupépe, ha oikove opa rendápe, ikatu oĩme ýre térã yvýre.
Pujase'orekóva Okambúva Pira Guyra Otyryrýva
Tekst üüb Öömrang A ragstringdiarten (Chordata) san en stam faan diarten. A miast ragstringdiarten san wäärlisdiarten (Vertebrata).
– Saamlang faan bilen of filmer
Wikispecies hää en artiikel tu: A ragstringdiarten (Chordata) san en stam faan diarten. A miast ragstringdiarten san wäärlisdiarten (Vertebrata).
De Ruggensnarendeerter, ok Chordadeerter nömmt (Chordata) sünd en Stamm mank de Veelzellers. Dor höört de Unnerstamm vun de Schädeldeerter (Craniota) mit to, de meist Warveldeerter (Vertebrata) nömmt weert. Vundeswegen sünd ok all Söögdeerter (Mammalia) Ruggensnarendeerter, un dor ok de Minsch mit. Bovenhen kaamt dor noch twee Unnerstämm mit to, de nich sunnerlich bekannt sünd un man bloß in de See leven doot, dat sünd de Schädllosen (Cephalochordata oder Acrania) un de Manteldeerter (Tunicata oder Oorochordata).
To de Ruggensnarendeerter tellt mehr as 56.000 Aarden to. 54.711 höört to de Warveldeerter mit to[1] 30 Aarden to de Schädellosen un bi 1.600 to de Manteldeerter. Mehr, as de Hälft vun all Aarden leevt in dat Water. Dor hannelt sik dat sunnerlich um Knakenfisch bi.
All Ruggensnarendeerter wiest en Reeg vun Kennteken, de up en gemeensam Herkamen düden doot. Kann angahn, datt düsse Kennteken bi adulte Warvel- un Manteldeerter meist nich mehr to finnen sünd, man an de Larven un Embryos sünd se all düütlich to sehn. Dor hannelt sik dat erst mol um de so nömmte Ruggensnaar (Chorsa dorsalis) bi, wo se den Naam vun kregen hefft. Dor hannelt sik dat um en Staff bi, de den Ruggen afstütten deit. Dor kummt denn dat Neuralrohr to, en Nervenstrang, de over de Snaar liggen deit. Fudder kaamt dor noch de Kemendarm to (de Vördarm, de to'n Filtern ummuddelt is), dat Hart up de Buuksieten, de dat Blood na vörn, na'n Kopp hen pumpt, un de Darm, den sien Gatt up de Buuksieten liggt. Dorachter is denn noch Platz for den Postanalen Steert.
De Chordadeerter höört to de Latermünner (Deutrostomia) mit to. Dat is de Grupp mank de Tweesiedendeerter (Bilateria), de ehr Oormund (Blastoporus) to'n Achtergatt ummuddelt weert, wenn de Embryos wasst, ehr, datt later de Mund ganz nee ut den Oordarm (Archenteron) billt warrt. Binnen de Latermünner sünd de Ruggensnarendeerter de Sustergrupp vun de Ambulacraria. In düt Taxon weert de Stekelhuutdeerter (Echinodermata) un de Kragendregers (Hemichordata) tohopenfaat. Wie de Ruggensnarendeerter tostanne kamen sünd un sik ut primitive Latermünner rutbillt heft, dor gifft dat twee Theorien over:
Na de Tornaria-Hypothese warrt annahmen, de Chordadeerter harrn sik utspunnen ut Tornaria-Larven vun de Kragendregers (Hemichordata). Na düsse Theorie hett sik de Ruggensnaar (Chorda dorsalis) in de Evolutschoon togliek entwickelt mit den Nerv up de Ruggensiet vun de Ekelwörmer (Enteropneusta) un geiht up en gemeensamen Vorweser torüch. De Ruggensnarendeerter sünd normale Tweesiedendeerter, in de ehre Anatomie Chorda, Neuralrohr un Endostyl inboot wurrn sünd. Ehre Ruggensiete is liek mit de Hemichordata ehre Ruggensiete. Man dor warrt doch nich mit verklaart, worum de Ruggensnarendeerter un de annern Tweesiedendeerter sik so verscheelt, in de Aart, wie Buuk un Ruggen to'nanner staht.
De Hypothese vun de dorso-ventrale Umkehr geiht dor up in, datt de Organe bi de Chordadeerter faken just annersrum in'e Reeg sitt, as bi de Deerter, de dor nich tohöört. Se nümmt an, dat Lief vun de Ruggensnarendeerter harr sik vun'n Buuk up'n Ruggen dreiht. So is de grote Verscheel to verklaren, datt bi de Chordadeerter de Hööft-Nervenstrang an'n Ruggen langs löppt un nich, as bi de meisten annern Deerter, u. a. bi de Liddfööt un de Ringelwörmer, an'n Buuk.
. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons. De Ruggensnarendeerter, ok Chordadeerter nömmt (Chordata) sünd en Stamm mank de Veelzellers. Dor höört de Unnerstamm vun de Schädeldeerter (Craniota) mit to, de meist Warveldeerter (Vertebrata) nömmt weert. Vundeswegen sünd ok all Söögdeerter (Mammalia) Ruggensnarendeerter, un dor ok de Minsch mit. Bovenhen kaamt dor noch twee Unnerstämm mit to, de nich sunnerlich bekannt sünd un man bloß in de See leven doot, dat sünd de Schädllosen (Cephalochordata oder Acrania) un de Manteldeerter (Tunicata oder Oorochordata).
To de Ruggensnarendeerter tellt mehr as 56.000 Aarden to. 54.711 höört to de Warveldeerter mit to 30 Aarden to de Schädellosen un bi 1.600 to de Manteldeerter. Mehr, as de Hälft vun all Aarden leevt in dat Water. Dor hannelt sik dat sunnerlich um Knakenfisch bi.
All Ruggensnarendeerter wiest en Reeg vun Kennteken, de up en gemeensam Herkamen düden doot. Kann angahn, datt düsse Kennteken bi adulte Warvel- un Manteldeerter meist nich mehr to finnen sünd, man an de Larven un Embryos sünd se all düütlich to sehn. Dor hannelt sik dat erst mol um de so nömmte Ruggensnaar (Chorsa dorsalis) bi, wo se den Naam vun kregen hefft. Dor hannelt sik dat um en Staff bi, de den Ruggen afstütten deit. Dor kummt denn dat Neuralrohr to, en Nervenstrang, de over de Snaar liggen deit. Fudder kaamt dor noch de Kemendarm to (de Vördarm, de to'n Filtern ummuddelt is), dat Hart up de Buuksieten, de dat Blood na vörn, na'n Kopp hen pumpt, un de Darm, den sien Gatt up de Buuksieten liggt. Dorachter is denn noch Platz for den Postanalen Steert.
De rêchstringdieren, gordadieren of gorda's (Latynske namme: Chordata) foarmje in stamme fan it ûnderryk fan 'e echte dieren (Metazoa) en de boppestamme fan 'e nijmûnigen (Deuterostomata). Ta de rêchstringdieren hearre û.m. de sûchdieren, fûgels, reptilen, amfibyen en fisken. It binne bisten dêr't it lichem fan bestevige is troch in rêchstring, in stevige mar holle koarde fan senuwweefsel dy't troch de rêch rint.
Net by alle soarten is it rêchstring oanwêzich yn it folgroeide bist; by gâns soarten hat it embryo al in rêchstring, mar ferdwynt dat letter, of wurdt it ferfongen troch in wringe, wat winliken simpelwei in fierder evoluëarre foarm fan in rêchstring is. Wol hawwe alle soarten in sturt, al kin dy rudimintêr wêze, lykas dat by de minske it gefal is. Der binne rûchwei 67.000 ferskillende soarten rêchstringdieren, wêrfan't likernôch de helte bestiet út bienfiskeftigen (Osteichthyes).
De rêchstringdieren ûntjoegen har foar it earst yn 'e tiid fan 'e saneamde Kambryske Eksploazje (fan bistesoarten), yn it tiidrek fan it Kambrium, sa'n 541 miljoen jier lyn. De earste soarten lieken nei alle gedachten sterk op it hjoeddeistige lansetfiskje. De neiste sibben fan 'e rêchstringdieren binne de de stikelhûdigen (Echinodermata) en de ikelwjirms (Hemichordata). Dy lêste bisten waard foarhinne sels ek wol ta de rêchstringdieren rekkene, mar tsjintwurdich sjocht men har as in aparte stamme binnen de gruttere groep fan 'e nijmûnigen.
Karakteristyk foar sawol stikelhûdigen, ikelwjirms as rêchstringdieren is dat se yn 'e primêre foarm in sessile (fêstsittende) libbenswize hawwe. Soks sjocht men noch werom by seeleeljes (Crinoidea) en sekpipen (Ascidiacea), dat primitive fertsjintwurdigers fan 'e nijmûnigen binne. Om't se sterk op 'e larven fan sekpipen lykje, wurdt oannommen de "hegere" rêchstringdieren har ûntjûn hawwe út 'e larvale foarmen fan sessile soarten, wêrby't op in stuit it folwoeksen stadium ferlern gie.
De rêchstringdieren, gordadieren of gorda's (Latynske namme: Chordata) foarmje in stamme fan it ûnderryk fan 'e echte dieren (Metazoa) en de boppestamme fan 'e nijmûnigen (Deuterostomata). Ta de rêchstringdieren hearre û.m. de sûchdieren, fûgels, reptilen, amfibyen en fisken. It binne bisten dêr't it lichem fan bestevige is troch in rêchstring, in stevige mar holle koarde fan senuwweefsel dy't troch de rêch rint.
Net by alle soarten is it rêchstring oanwêzich yn it folgroeide bist; by gâns soarten hat it embryo al in rêchstring, mar ferdwynt dat letter, of wurdt it ferfongen troch in wringe, wat winliken simpelwei in fierder evoluëarre foarm fan in rêchstring is. Wol hawwe alle soarten in sturt, al kin dy rudimintêr wêze, lykas dat by de minske it gefal is. Der binne rûchwei 67.000 ferskillende soarten rêchstringdieren, wêrfan't likernôch de helte bestiet út bienfiskeftigen (Osteichthyes).
Stûnpiştdar, filûma stûnpiştdaran, kordat (bi latînî: Chordata), filûma heyînên jîndar ên bi stûnka piştê ye.
Stûnpiştdar, filûma stûnpiştdaran, kordat (bi latînî: Chordata), filûma heyînên jîndar ên bi stûnka piştê ye.
Timzikrin d astirf n iɣersiwen imsidisen. Kraḍ adu-istirfen ttwassemlilen deg tagrawt agi : Nnig-temzikrin, Urukkurdiyen d Kraniyiyen, sin ineggura agi ttwassemlilen ddaw taxon Ulfaktures.
Wasa tiwlliyuq (Chordata) nisqakunaqa huk uywa rikch'aq putum.
Kaymi rikch'aq sinrinkuna:
Commons nisqaqa multimidya kapuyninkunayuqmi kay hawa: Wasa tiwlliyuq.
Wikispecies nisqaqa qillqasqa p'anqayuqmi kay hawa: Wasa tiwlliyuq
Wasa tiwlliyuq (Chordata) nisqakunaqa huk uywa rikch'aq putum.
Kaymi rikch'aq sinrinkuna:
Llikllayuq (Urochordata, Tunicata) Ascidiacea Thaliacea Larvacea Tullunnaq (Cephalochordata, Acrania) Tulluyuq (Vertebrata) Muyu simi (Cyclostomata) K'apa challwa (Chondrichthyes) Tullu challwa (Osteichthyes) Aycha wayt'ana (Sarcopterygii) Wach'i wayt'ana (Actinopterygii) Allpa yaku kawsaq (Amphibia) Suchuq (Reptilia) Pisqu (Aves) Ñuñuq (Mammalia)Xordalilar (Chordata) — ikkilamchi ogʻizli hayvonlar tipi. Oʻq skeleta — xorda ichak ustida joylashgan. Koʻpchilik X. hayoti davomida xorda ustida joylashgan nerv nayi saqlanib qoladi. Keyinchalik nerv nayidan bosh miya va orqa miya hosil boʻladi. Suvda yashovchi X. xalqumi devoridagi juft jabra yoriqlari hayot davomida saklanadi. Quruqlikda yashovchi oʻpka bilan nafas oladigan X.da jabra yoriqlari ontogenezining boshlangʻich davrlarida boʻladi. Yuragi 2—4 boʻlmali. Faqat tuban X. (lansetniklar)da qorin tomiri kisqarish xususiyatiga ega. Gavdasining oldingi 3 ta boʻgʻimlari boʻylab oʻtadigan segmentlar tuban X. va umurtqalilarning embrional rivojlanishi davrida yaxshi koʻzga tashlanadi. Tuban X. suzgich dumga (tananing anal teshigvdan keyingi qismi) ega.
X. tipi bosh xordalilar, qrbiqdilar va umurtqalilar kenja tipiga ajratiladi. 40000 ga yaqin turi (jumladan, 38000 umurtqali hayvonlar) maʼlum. X. hayvonot dunyosi sistemasida oʻziga xos oʻringa ega. Ammo X. jabra apparati ichak bilan nafas oluvchilar va ayrim qazilma ignaterililarga oʻxshash boʻladi; orqa nerv stvoli chalaxordalilar uchun ham xos.
Τα Χορδωτά (Chordata) αποτελούν την πολυπληθέστερη από τις συνομοταξίες ή φύλα (Phylum) του βασιλείου (Regnum) των Ζώων (Animalia). Κύριο χαρακτηριστικό τους είναι η ύπαρξη, τουλάχιστον για κάποια περίοδο της ζωής τους, νωτιαίας χορδής, κοίλης ραχιαίας νευρικής χορδής, φαρυγγικών σχισμών, ενδόστυλου και μεταεδρικής ουράς. Η συνομοταξία χορδωτά διαιρείται σε τρεις υποσυνομοταξίες: τα Ουροχορδωτά ή Χιτωνοφόρα (Urochordata ή Tunicata), που εκπροσωπούνται από τα Ασκιδιοειδή (Ascidiacea), τα Κεφαλοχορδωτά (Cephalochordata), που εκπροσωπούνται από τον Αμφίοξο (Amphioxus), και τα Κρανιωτά (Craniata), που περιλαμβάνουν όλα τα Σπονδυλωτά (Vertebrata). Τα σπονδυλωτά περιλαμβάνουν όλα τα κυκλόστομα, τους χονδριχθύς, τους οστεϊχθύς, τα αμφίβια, τα ερπετά, τα πτηνά και τα θηλαστικά. Υπάρχουν πάνω από 60.000 είδη χορδωτών, τα μισά από τα οποία ανήκουν στους Οστεϊχθύς. Τα Ημιχορδωτά ή Πρωτοχορδωτά (Hemichordata ή Protochordata), ταξινομούνταν ως τέταρτη υποσυνομοταξία των χορδωτών, όμως πλέον κατατάσσονται ως ξεχωριστή συνομοταξία.
Οι προνύμφες των ουροχορδωτών φέρουν ταυτόχρονα και νωτιαία χορδή και νευρική χορδή, οι οποίες χάνονται με την ενηλικίωση. Τα κεφαλοχορδωτά φέρουν ταυτόχρονα και νωτιαία χορδή και νευρική χορδή (χωρίς όμως εγκέφαλο ή ειδικά αισθητήρια όργανα) και πολύ απλό κυκλοφορικό σύστημα. Τα κρανιωτά είναι η μόνη υποσυνομοταξία, της οποίας τα μέλη φέρουν κρανίο. Σε όλα τα κρανιωτά, εκτός από την ομοταξία Μυξίνες (Myxini), η ραχιαία κοίλη νευρική χορδή περιβάλλεται από χόνδρινους ή οστέινους σπονδύλους και η νωτιαία χορδή είναι γενικώς υποβαθμισμένη. Οι μυξίνες, ενώ διαθέτουν κρανίο, στερούνται σπονδυλικής στήλης και γι' αυτόν τον λόγο γενικώς δεν θεωρούνται ως σπονδυλωτά. Τα χορδωτά και οι τρεις συγγενικές συνομοταξίες, τα Ημιχορδωτά, τα Εχινόδερμα (Echinodermata) και τα Ξενοστροβιλίδια (Xenoturbellida), αποτελούν την υπερσυνομοταξία (Superphylum) Δευτεροστόμια (Deuterostomia) του υποβασιλείου (Subregnum) Ευμετάζωα (Eumetazoa).
Οι προσπάθειες να επιλυθεί το θέμα της εξελικτικής σχέσης μεταξύ των χορδωτών οδήγησαν στη διατύπωση αρκετών υποθέσεων, όμως οι ερευνητές σήμερα συμφωνούν ομόφωνα στα εξής δύο σημεία: ότι τα χορδωτά είναι μονοφυλετικά, δηλαδή ότι όλα προέρχονται από ένα κοινό πρόγονο ο οποίος είναι κι αυτός χορδωτό, και ότι οι εγγύτεροι συγγενείς των κρανιωτών είναι τα κεφαλοχορδωτά. Τα παλαιότερα απολιθώματα χορδωτών ανήκουν στην πανίδα της πρώιμης Κάμβριας περιόδου, τα οποία έχουν ανακαλυφθεί στο Τσένγκγιανγκ της Κίνας. Πρόκειται για δύο είδη τα οποία θεωρούνται ως ιχθύς, γεγονός το οποίο υποδηλώνει ότι είναι σπονδυλωτά. Επειδή το αρχείο των απολιθωμάτων για τα χορδωτά είναι φτωχό, μόνον η μοριακή φυλογενετική θα μπορούσε να προσφέρει μια εύλογη προοπτική ως προς τη χρονολόγηση της εμφάνισής τους. Παρ' όλα αυτά, η χρήση της μοριακής φυλογενετικής γι' αυτόν τον σκοπό, θεωρείται αμφιλεγόμενη.
Επίσης, η λεπτομερής ταξινόμηση των υπαρχόντων χορδωτών έχει αποδειχθεί δύσκολη, διότι η προσπάθεια κατάρτισης εξελικτικών φυλογενετικών δένδρων δίνει διαφορετικά αποτελέσματα από την παραδοσιακή συστηματική ταξινόμηση επειδή αρκετές από τις ομοταξίες δεν είναι μονοφυλετικές. Ως αποτέλεσμα η ταξινόμηση των χορδωτών βρίσκεται σε κατάσταση ρευστότητας.
Τα χορδωτά είναι μια συνομοταξία, δηλαδή μια ομάδα ζώων τα οποία μοιράζονται το ίδιο σωματικό σχέδιο,[1] το οποίο καθορίζεται από την ύπαρξη σε κάποια περίοδο της ζωής τους των επόμενων πέντε χαρακτηριστικών:[2]
Τα χιτωνοφόρα εξαιτίας της μακριάς ουράς των προνυμφών τους ονομάζονται επίσης ουροχορδωτά.[4] Τα ουροχορδωτά ή χιτωνοφόρα διαιρούνται σε τέσσερεις ομοταξίες:
Τα Κεφαλοχορδωτά αποτελούν μια μικρή υποσυνομοταξία των χορδωτών, τα μέλη της οποίας θυμίζουν σε αδρές γραμμές ψάρια, χωρίς, όμως, κεφάλι και ειδικά αισθητήρια όργανα.[7] Η μοναδική ομοταξία των κεφαλοχορδωτών είναι τα Λεπτοκάρδια (Leptocardia), στα οποία ανήκει ο Αμφίοξος (Amphioxus). Τα κεφαλοχορδωτά, τα οποία τρέφονται μέσω συστήματος φιλτραρίσματος, μπορεί να είναι είτε οι πλησιέστεροι επιζώντες συγγενείς των κρανιωτών ή τα επιζώντα μέλη της ομάδας από την οποία εξελίχθηκαν όλα τα άλλα χορδωτά.[8][9]
Τα κρανιωτά, η πολυπληθέστερη από τις τρεις υποσυνομοταξίες των χορδωτών, έχουν κρανία τα οποία είναι σαφώς σχηματισμένα και διακριτά. Τα κρανιωτά χαρακτηρίζονται από τα κρανία τους, ακριβώς όπως τα χορδωτά (ή γενικά όλα τα δευτεροστόμια), χαρακτηρίζονται από τις ουρές τους.[10] Τα κρανιωτά διαιρούνται στις εξής τρεις ομάδες:
Τα ημιχορδωτά έχουν μερικά χαρακτηριστικά παρόμοια με εκείνα των χορδωτών: βραγχιακές οπές οι οποίες ανοίγουν μέσα στον φάρυγγα και μοιάζουν αρκετά με τις βραγχιακές σχισμές· στοματοχορδές, παρόμοιες σε σύσταση με τις νωτιαίες χορδές, οι οποίες όμως διατρέχουν κυκλικά τον δακτύλιο που βρίσκεται μπροστά από το στόμα· ραχιαία νευρική χορδή, αλλά επίσης και μια μικρότερη κοιλιακή νευρική χορδή. Υπάρχουν δύο ομάδες ημιχορδωτών. Τα μονήρη Εντερόπνευστα (Enteropneusta) έχουν μακριά προβοσκίδα και σκωληκοειδή σώματα με μήκος που μπορεί να φτάσει τα 2,5 μέτρα, με έως και 200 βραγχιακές σχισμές. Παρ' όλα αυτά μπορούν να ορύξουν τον ιζηματογενή θαλάσσιο πυθμένα. Τα Πτεροβράγχια (Pterobranchia) ζουν σε αποικίες, έχουν συχνά μήκος λιγότερο από 1 χιλιοστόμετρο και οι κατοικίες τους επικοινωνούν μεταξύ τους. Τρέφονται μέσω ενός ζεύγους βραγχιακών προσακτρίδων (πλοκαμιών) και έχουν μια κοντή ασπιδόσχημη προβοσκίδα. Το εκλιπόν είδος γραπτόλιθος (Graptolithina) ζούσε σε αποικίες μέσα σε αυλούς (σωλήνες) παρόμοιους με αυτούς των πτεροβράγχιων, και στα απολιθώματα τα οποία έχουν βρεθεί μοιάζουν με μικροσκοπικά σιδεροπρίονα.[16]
Τα Εχινόδερμα διαφέρουν από τα υπόλοιπα συγγενικά είδη των χορδωτών στα εξής: αντί να έχουν αμφίπλευρη συμμετρία έχουν ακτινοειδή συμμετρία, πράγμα που σημαίνει ότι το πρότυπο του σώματος τους έχει κυκλική μορφή· τα σώματά τους στηρίζονται σε σκελετό από ασβεστίτη, υλικό το οποίο δεν χρησιμοποιείται από τα χορδωτά, και αυτοί οι σκελετοί περικλείουν τα σώματά τους, ενώ ταυτόχρονα καλύπτονται από λεπτό δέρμα· έχουν σωληνωτά κινητήρια όργανα. Οι ποδίσκοι αυτοί λειτουργούν μέσω ενός ακόμη μοναδικού χαρακτηριστικού των εχινοδέρμων, δηλαδή μέσω ενός υδραυλικού αγγειακού συστήματος σωλήνων το οποίο λειτουργεί επίσης ως «πνεύμονας» και περιβάλλεται από μύες οι οποίοι ενεργούν ως αντλίες. Τα Κρινοειδή (Crinoidea) μοιάζουν αρκετά με άνθη, και χρησιμοποιούν τους πτερόμορφους βραχίονές τους για να φιλτράρουν σωματίδια τροφής από το νερό· τα περισσότερα ζουν προσκολλημένα σε βράχους, όμως υπάρχουν και μερικά τα οποία είναι ικανά να κινηθούν έστω και πολύ αργά. Άλλα εχινόδερμα μπορούν να κινηθούν και έχουν ποικιλία σωματικών σχημάτων, όπως για παράδειγμα οι αστερίες, οι αχινοί και τα ολοθούρια.[17]
.JPG)
|accessdate= (βοήθεια) |accessdate= (βοήθεια) |accessdate= (βοήθεια) |accessdate= (βοήθεια) |accessdate= (βοήθεια) |accessdate= (βοήθεια) |accessdate= (βοήθεια) |accessdate= (βοήθεια) |accessdate= (βοήθεια) |accessdate= (βοήθεια) Τα Χορδωτά (Chordata) αποτελούν την πολυπληθέστερη από τις συνομοταξίες ή φύλα (Phylum) του βασιλείου (Regnum) των Ζώων (Animalia). Κύριο χαρακτηριστικό τους είναι η ύπαρξη, τουλάχιστον για κάποια περίοδο της ζωής τους, νωτιαίας χορδής, κοίλης ραχιαίας νευρικής χορδής, φαρυγγικών σχισμών, ενδόστυλου και μεταεδρικής ουράς. Η συνομοταξία χορδωτά διαιρείται σε τρεις υποσυνομοταξίες: τα Ουροχορδωτά ή Χιτωνοφόρα (Urochordata ή Tunicata), που εκπροσωπούνται από τα Ασκιδιοειδή (Ascidiacea), τα Κεφαλοχορδωτά (Cephalochordata), που εκπροσωπούνται από τον Αμφίοξο (Amphioxus), και τα Κρανιωτά (Craniata), που περιλαμβάνουν όλα τα Σπονδυλωτά (Vertebrata). Τα σπονδυλωτά περιλαμβάνουν όλα τα κυκλόστομα, τους χονδριχθύς, τους οστεϊχθύς, τα αμφίβια, τα ερπετά, τα πτηνά και τα θηλαστικά. Υπάρχουν πάνω από 60.000 είδη χορδωτών, τα μισά από τα οποία ανήκουν στους Οστεϊχθύς. Τα Ημιχορδωτά ή Πρωτοχορδωτά (Hemichordata ή Protochordata), ταξινομούνταν ως τέταρτη υποσυνομοταξία των χορδωτών, όμως πλέον κατατάσσονται ως ξεχωριστή συνομοταξία.
Οι προνύμφες των ουροχορδωτών φέρουν ταυτόχρονα και νωτιαία χορδή και νευρική χορδή, οι οποίες χάνονται με την ενηλικίωση. Τα κεφαλοχορδωτά φέρουν ταυτόχρονα και νωτιαία χορδή και νευρική χορδή (χωρίς όμως εγκέφαλο ή ειδικά αισθητήρια όργανα) και πολύ απλό κυκλοφορικό σύστημα. Τα κρανιωτά είναι η μόνη υποσυνομοταξία, της οποίας τα μέλη φέρουν κρανίο. Σε όλα τα κρανιωτά, εκτός από την ομοταξία Μυξίνες (Myxini), η ραχιαία κοίλη νευρική χορδή περιβάλλεται από χόνδρινους ή οστέινους σπονδύλους και η νωτιαία χορδή είναι γενικώς υποβαθμισμένη. Οι μυξίνες, ενώ διαθέτουν κρανίο, στερούνται σπονδυλικής στήλης και γι' αυτόν τον λόγο γενικώς δεν θεωρούνται ως σπονδυλωτά. Τα χορδωτά και οι τρεις συγγενικές συνομοταξίες, τα Ημιχορδωτά, τα Εχινόδερμα (Echinodermata) και τα Ξενοστροβιλίδια (Xenoturbellida), αποτελούν την υπερσυνομοταξία (Superphylum) Δευτεροστόμια (Deuterostomia) του υποβασιλείου (Subregnum) Ευμετάζωα (Eumetazoa).
Οι προσπάθειες να επιλυθεί το θέμα της εξελικτικής σχέσης μεταξύ των χορδωτών οδήγησαν στη διατύπωση αρκετών υποθέσεων, όμως οι ερευνητές σήμερα συμφωνούν ομόφωνα στα εξής δύο σημεία: ότι τα χορδωτά είναι μονοφυλετικά, δηλαδή ότι όλα προέρχονται από ένα κοινό πρόγονο ο οποίος είναι κι αυτός χορδωτό, και ότι οι εγγύτεροι συγγενείς των κρανιωτών είναι τα κεφαλοχορδωτά. Τα παλαιότερα απολιθώματα χορδωτών ανήκουν στην πανίδα της πρώιμης Κάμβριας περιόδου, τα οποία έχουν ανακαλυφθεί στο Τσένγκγιανγκ της Κίνας. Πρόκειται για δύο είδη τα οποία θεωρούνται ως ιχθύς, γεγονός το οποίο υποδηλώνει ότι είναι σπονδυλωτά. Επειδή το αρχείο των απολιθωμάτων για τα χορδωτά είναι φτωχό, μόνον η μοριακή φυλογενετική θα μπορούσε να προσφέρει μια εύλογη προοπτική ως προς τη χρονολόγηση της εμφάνισής τους. Παρ' όλα αυτά, η χρήση της μοριακής φυλογενετικής γι' αυτόν τον σκοπό, θεωρείται αμφιλεγόμενη.
Επίσης, η λεπτομερής ταξινόμηση των υπαρχόντων χορδωτών έχει αποδειχθεί δύσκολη, διότι η προσπάθεια κατάρτισης εξελικτικών φυλογενετικών δένδρων δίνει διαφορετικά αποτελέσματα από την παραδοσιακή συστηματική ταξινόμηση επειδή αρκετές από τις ομοταξίες δεν είναι μονοφυλετικές. Ως αποτέλεσμα η ταξινόμηση των χορδωτών βρίσκεται σε κατάσταση ρευστότητας.
Мышксöнаэз (лат. Chordata) - пода тип.
Ҷонварон ду гурӯҳ ҳастанд: Танобдорон ва бемӯҳрагон. Танобдоронро мозадорон ҳам номидаанд. Вижагии танобдорон доштани як таноби кучак асабии тухолӣ дар пушт ба ном танобак дар марҳилаи аз зиндагии онҳо аст. Ин танобак шохаи танобдорон се зершоха дорад:
Кордалуулар (лат. Chordata) - экинчи ооздуу жаныбарлар тиби.
Аларга ичеги үстүндө жаткан скелет огу - корда мүнөздүү. Бардык Кордалууларда корданын үстүндө өмүр бою сакталуучу арка нерв түтүгү болуп, андан мээ жана жүлүн пайда болгон. Сууда жашоочуларды н колкосунда метомердүү бакалоор жылчыкчалары өмүр бою сакталат, ал эми кургакта жашоочу (өпкөсү менен дем алуучулар) омурткалууларда өө рчүүнүн алгачкы стадиясында - онтогенезинде гана болот.
Алардын 3 типчеси - баш кордалуулар, челдүүлөр, омурткалуулар, 40 000дей түрү, анын 3800дөйү омурткалуулар. Алар ар түрдүү шарттарда (сууда, чөлдө, тоодо ж. б.) жашайт. Бардык Хордалуулардын түпкү теги бир болушу мүмкүн.
Кордалуулар (лат. Chordata) - экинчи ооздуу жаныбарлар тиби.
Аларга ичеги үстүндө жаткан скелет огу - корда мүнөздүү. Бардык Кордалууларда корданын үстүндө өмүр бою сакталуучу арка нерв түтүгү болуп, андан мээ жана жүлүн пайда болгон. Сууда жашоочуларды н колкосунда метомердүү бакалоор жылчыкчалары өмүр бою сакталат, ал эми кургакта жашоочу (өпкөсү менен дем алуучулар) омурткалууларда өө рчүүнүн алгачкы стадиясында - онтогенезинде гана болот.
Алардын 3 типчеси - баш кордалуулар, челдүүлөр, омурткалуулар, 40 000дей түрү, анын 3800дөйү омурткалуулар. Алар ар түрдүү шарттарда (сууда, чөлдө, тоодо ж. б.) жашайт. Бардык Хордалуулардын түпкү теги бир болушу мүмкүн.
Хордалылар (лат. Chordata) — эсәклек өҫтөндә ятыусы хорда рәүешендәге үҙәк һөлдәһе булған айырым хайуандар тибы; умыртҡалыларҙың яралғы үҫеше дәүерендә хордаһы умыртҡалыҡ менән алмашына. Хордалыларға умыртҡалы хайуандар, башһөйәкһеҙҙәр(ru:Головохо́рдовые (лат. Cephalochordata)), оболочниктар (төҙөлөш яғынан умыртҡалыларға яҡын торған хордалы диңгеҙ хайуандары) инә.
Хайуандар донъяһында хордалылар нерв системаһы төҙөлөшө буйынса иң юғары баҫҡыста тора. Хронология тәртибе буйынса — иң йәш тип. Донъяла 60 000 тирәһе төр билдәле, шуларҙың 4300-е Рәсәйҙә тереклек итә.
Хордалылар (лат. Chordata) — терәк хезмәтен үтәүче тыгыз үзәк скелеты (хорда) булган икенчел авызлы хайваннар. Хордалыларда үзәк нерв системасы тәннең арка ягында урнашкан нерв көпшәсеннән тора. Нерв системасы төзелеше буенча хордалылар — иң югары үсешле хайваннар төре. Кан әйләнеше йомык, йөрәк тәннең корсак ягында урнашкан була.
Хроник яктан хордалылар — иң яшь төр.
Барлыгы 51 000 төргә якын хордалылар билгеле.
Хордалылар төре өч зур төркемгә бүленә:
Хордалылар (лат. Chordata) — эсәклек өҫтөндә ятыусы хорда рәүешендәге үҙәк һөлдәһе булған айырым хайуандар тибы; умыртҡалыларҙың яралғы үҫеше дәүерендә хордаһы умыртҡалыҡ менән алмашына. Хордалыларға умыртҡалы хайуандар, башһөйәкһеҙҙәр(ru:Головохо́рдовые (лат. Cephalochordata)), оболочниктар (төҙөлөш яғынан умыртҡалыларға яҡын торған хордалы диңгеҙ хайуандары) инә.
Хайуандар донъяһында хордалылар нерв системаһы төҙөлөшө буйынса иң юғары баҫҡыста тора. Хронология тәртибе буйынса — иң йәш тип. Донъяла 60 000 тирәһе төр билдәле, шуларҙың 4300-е Рәсәйҙә тереклек итә.
Хордалылар (лат. Chordata) — терәк хезмәтен үтәүче тыгыз үзәк скелеты (хорда) булган икенчел авызлы хайваннар. Хордалыларда үзәк нерв системасы тәннең арка ягында урнашкан нерв көпшәсеннән тора. Нерв системасы төзелеше буенча хордалылар — иң югары үсешле хайваннар төре. Кан әйләнеше йомык, йөрәк тәннең корсак ягында урнашкан була.
Хроник яктан хордалылар — иң яшь төр.
Барлыгы 51 000 төргә якын хордалылар билгеле.
Хордалылар төре өч зур төркемгә бүленә:
Башсөяксезләр Личинка-хордалылар Умырткалылар ↑ Integrated Taxonomic Information System — 2001. ↑ Ruggiero M. A., Gordon D. P., Orrell T. M. et al. A Higher Level Classification of All Living Organisms // PLOS ONE — Public Library of Science, 2015. — ISSN 1932-6203 — doi:10.1371/JOURNAL.PONE.0119248 — PMID:25923521 Nederlands SoortenregisterХордатите односно хордовите животни (науч. Chordata) се најсложено градени животински организми. Еден од нивните главни белези е присуството на хорда (од каде доаѓа и името), расположена во внатрешноста на телото, грбно по целата телесна должина. Формирана е од особено сврзно ткиво, наречено хордово ткиво, чии големи и вакуолизирани клетки се исполнети со течност, со што хордата се здобива со цврстина и еластичност. Како потпорен орган таа функционира во текот на целиот живот само кај најнижите хордови животни, како на пример амфиоксусот. Кај круглоустите и дел од рибите, хордата е уште подобро развиена, а кај вишите хордати таа е редуцирана и заменета со ’рбетен столб. Втор карактеристичен белег е положбата и посебниот тип на нервен систем. Тој има грбна положба во однос на хордата, има цевчеста форма типична за хордатите и настанува со увртување на ектодермот во вид на надолжен жлеб, кој подоцна се затвора во цевка. И трет белег е што органите за дишење се развиваат од предното црево во вид на парни испакнатини на кои се наоѓаат парни странични отвори - жабрени цепнатинки. Кај нижите хордати тие постојат целиот живот, додека кај вишите се јавуваат само во почетните фази од ембрионалниот развој.
Хорда, односно chorda dorsalis (на англиски наречена нотохорд - notochord) е името кое е дадено на главната одлика на хордатите. Таа функционира како ендоскелет и претставува едно долго, флексибилно стапче кое произлегува како испапчување на првобитното црево (архентерон). Токму затоа лежи над цревото и под нервната цевка. Хордата кај сите хордати подлежи на истата онтогенеза која е контролирана од Брахиури-генот. Не е можно да се одреди дали хордата првобитно се протегала само во опашниот дел или долж целото тело. Странично од хордата се расположени надолжни мускули, кои кај првобитните хордати служеле за придвижување. За време на онтогенезата, хордата минува низ стадиумот ,,пари во фишек‘‘, при што се состои од дисковидни притиснати клетки. Хордата на амфиоксусот останува во овој стадиум за време на целиот живот и е опколена само од мускулни влакна. Кај ларвите од плаштарите и кај ‘рбетниците се јавуваат простори меѓу клетките, кои кај ларвите на плаштарите образуваат континуиран канал опколен од епителни клетки. Хордата кај ларвите се протега само долж опашниот дел на телото. Хордата во текот на онтогенезата кај ‘рбетниците се заменува со ‘рбетен столб. Остатоци од хордата кај вишите ‘рбетници се nuclei pulposi (пулпозни јадра) во меѓупрешленските дискови.
Кај безопашните водоземци, како и кај некои групи на примитивни копнени ‘рбетници, вклучувајќи ги темноспондилите (Temnospondyli) и нижите влекачолики (антракосаурите), образувањето на прешленските тела во текот на индивидуалниот развиток може да биде забавено, така што кај фосилите (покрај останатите неотениски одлики кај возрасните единки), може да се јави и хорда во вид на лента.
Хордатите односно хордовите животни (науч. Chordata) се најсложено градени животински организми. Еден од нивните главни белези е присуството на хорда (од каде доаѓа и името), расположена во внатрешноста на телото, грбно по целата телесна должина. Формирана е од особено сврзно ткиво, наречено хордово ткиво, чии големи и вакуолизирани клетки се исполнети со течност, со што хордата се здобива со цврстина и еластичност. Како потпорен орган таа функционира во текот на целиот живот само кај најнижите хордови животни, како на пример амфиоксусот. Кај круглоустите и дел од рибите, хордата е уште подобро развиена, а кај вишите хордати таа е редуцирана и заменета со ’рбетен столб. Втор карактеристичен белег е положбата и посебниот тип на нервен систем. Тој има грбна положба во однос на хордата, има цевчеста форма типична за хордатите и настанува со увртување на ектодермот во вид на надолжен жлеб, кој подоцна се затвора во цевка. И трет белег е што органите за дишење се развиваат од предното црево во вид на парни испакнатини на кои се наоѓаат парни странични отвори - жабрени цепнатинки. Кај нижите хордати тие постојат целиот живот, додека кај вишите се јавуваат само во почетните фази од ембрионалниот развој.
Загаснууд нь заламгайгаар амьсгалдаг, усан орчинд амьдардаг хүйтэн цуст амьтад юм. Яст загаснууд нь мөгөөрсөн араг яст загаснуудтай харьцуулахад дийлэнх олныг эзэлдэг. Яст загаснууд нь далайн гүнээс эхлээд гол мөрөн, нуур, тэр бүү хэл цөөрмийн орчинд ч амьдардаг. Зарим зүйлүүд нь цэнгэг болон давстай усны хооронд шилжиж байдаг. Эдгээр загаснуудын араг яс нь кальцийн форфор хүчлийн давсаар бэхэжсэн байдгаараа тэнгисийн амьтад болох аварга загаснууд (акулa, скат) зэрэг мөгөөрст загаснуудын араг яснаас ялгаатай. Загасны анатоми
Эрхтнүүдийн тогтолцоо шар өнгө – мэдрэлийн тогтолцоо, ногоон – хоол боловсруулах, цэнхэр – амьсгалын, хөх ягаан – ялгаруулах, улаан шар – бэлгийн, ягаан – булчингийн Загасны биеийн хэлбэр нь түүний онцгой зуршилд дасан зохицсон байдаг, жишээ нь ёроолын амьтан болох халпинь загас хавтгай хэлбэртэй. Дайчин анчин болох цурхай загас шунгадаг мина шиг хэлбэртэй. Загасны живэрүүд нь залах болон урагш хөдлөхөд туслана. Цээжний болон хэвлийн хос живэр нь зайчлан явахад тусалдаг бол харин нурууны, сүвний болон сүүлний живрүүд загасны биеийг тэнцвэртэй байлгахад нөлөөлдөг. Хосгүй сэлэлт нь сүүлний живрүүдийн чиглэлт түлхэлтүүд болон үүнтэй нэгэн зэрэг биеэ хотойлгосны үр дүн. Загас өөрийнхөө хөвөгч шинж чанарыг агаараар дүүргэсэн хөвөгч цэврүүний туслалцаатайгаар зохицуулдаг. Биен дээрх хажуугийн шугам нь усны урсгал, тэнгисийн ёроол болон янз бүрийн объектуудын ойртож буйг мэдэрдэг эрхтэн юм. Загас нь хамгаалалтын хайрсаар бүрхэгдсэн нимгэн арьстай байдаг. Яст загаснууд жижигхэн бие биеэ дарж бүрхсэн ясан ялтсууд бүхий арьстай.
Загас нь ургамал, планктон (усан доторх эгэл жижиг амьтан ургамлын организмууд) болон бусад загасаар хооллодог. Амны байрлал нь ихэвчлэн тэдгээрийн хоол ундны зуршлын үзүүлэлт болдог. Ихэнх загасууд гадаад үр тогтолттой. Эмэгчин загас өндгөн эсээ гаргадаг, харин эрэгчин нь мөн тэр үеэр усанд өөрийн үрийн шингэнээ гаргана. Өндөгний тоо нь загасны зүйлээс шалтгаална. Цөөн тооны зүйл болох гуппи /үр шүдтэний багийн жижигхэн загас/ болон зарим аварга загасууд амьд зулзага төрүүлдэг. Өндөг нь эмэгчнийхээ дотор үр тогтдог. Хамтарсан эрхтнийхээ тусламжтайгаар эрэгчин нь оруулдаг. Төрснийхөө дараа залуу загаснууд бараг л шууд бие даан сэлж чаддаг.
Модонд авирагч мэлхийн тод өнгө “Болгоомжил, би хортой!” гэсэн дохио өгдөг Саламандра, тритон зэргийг багтаасан сүүлтний баг нь хойд тал бөмбөрцөг болон америкийн халуун бүсд амьдардаг 400 шахам зүйлээс бүрдэнэ. Тэдгээр нь сунамал бие, хоёр хос мөч болон урт сүүлтэй. Эдгээр амьтдын онцлог шинж нь том нүд юм. Сүүл-гүйтний багт 4000 зүйл (мэлхий, бах) багтах ба туйлын районуудаас бусад газарт хаа сайгүй амьдардаг. Тэдний урт, хүчирхэг хойд мөч нь үсрэх, харайхад ашиглагдана. Модны мэлхий нь сарвуун доороо цавуулаг зөөлөвчтэй байдаг нь тэднийг гайхалтай өндөрт авирагчид болгожээ. Ус болон хуурай газрын завсарт
Галт саламандрын арьсны булчирхайнууд ялгарсан нь тэднийг махчин амьтдаас хамгаалдаг Өөрийн хүчтэй живрүүдийнхээ тусламжтайгаар хуурай газарт мөлхөж гарсан яст загаснуудын удам болох хоёр нутагтан нь усны болон газрын сээр нуруутны онцлогийг харуулдаг. Хамгийн гайхалтай нь заламгай бүхий сэлэгч амьтнаас том толгойт/шанаган хорхой буюу авгалдайнаас уушгаар амьсгалдаг нас бие гүйцсэн мэлхий, саламандра болон хувирсан явдал юм. Хоёр нутагтан нь хүйтэн цуст амьтад, учир нь тэд өөрийн температураа зохицуулж чаддаггүй, хүрээлэн буй орчны температурыг хүлээн авдаг. Олонх зүйлүүд нь өвлийг газар дахь нүрэнд юмуу эсвэл бөөн навчис дотор өнгөрүүлдэг.
Тэдний хатах учиргүй нимгэн арьс нь уушгинд нэмэлт болгон амьсгалын үүрэг гүйцэтгэдэг. Арьсан дээр нь махчин амьтдыг үргээхэд зориулагдсан хортой, таагүй үнэртэй бодисыг ялгаруулдаг булчирхайнууд бас бий.
Caecilians бүрэн 1.5 м-ээс дээш урттай ( 4 фут 11) том зүйл , могойнууд төстэй бол жижиг зүйл, хорхой адил төстэй гаргах, мөч дутагдаж байна. Тэдний салаа сүүлтэй богино эсвэл байхгүй , мөн тэдний cloacae тэдний байгууллагад хязгааруудад ойролцоо байдаг.
Тэдний арьс гөлгөр , ихэвчлэн хар matte боловч зарим зүйлийн өнгөт арьс байдаг. Арьс Дотор кальцит хэмжээс юм. Учир нь эдгээр хэмжээсний , caecilians нэг удаа чулуужсан Stegocephalia холбоотой байх гэж бодож байсан боловч одоо тэд хоёр дахь хөгжил гэж үзэж байгаа бөгөөд хоёр бүлэг хамгийн их магадлалтай холбоогүй байна арьс нь маш олон цагираг хэлбэртэй атираа байна хэсэгчлэн тэдэнд хуваагдаж төрхийг өгч , бие бүслэх , эсвэл annuli . Зарим нь бусад амьд хоёр нутагтан адил , арьсны махчин саад болох хортой бодис secrete нь булчирхайг агуулж байдаг. Siphonops paulensis арьс шүүрэл цус задлагч шинж илэрч байна.
Мөлхөгчид нь амьтдын эртний бүлгийг бүрдүүлдэг ба тэднээс бүхий л сүүн тэжээлтнүүд болон шувууд хөгжжээ. Пермийн галавын үе, 300 сая жилийн өмнө хувьслын гурван чиглэлд хуваагдан салжээ: нэгдүгээрт, хуурай газрын болон тэнгисийн яст мэлхийнүүд, хоёрдугаарт, үлэг гүрээлүүд, гүрвэлүүд, матар болон шувууд, гуравдугаарт, сүүн тэжээлтнүүд. Мөлхөгчид урьд нь үзээгүй олон тооны дасан зохицлыг дамжсаныхаа ачаар хуурай газарт эсэн мэнд гарч иржээ. Тэдний арьсан дээрх хайрснууд тэднийг хаталтаас хамгаалж, уушгийг нь хүчтэй, үр ашигтай болгожээ. Тэдний өндөг нь усгүйжилт болон гэмтлээс хамгаалсан бат бөх хатуу хальсаар бүрхэгдсэн байдаг. Хоёр нутагтан нь бодисын солилцооны замаар биеийнхээ температурыг тохируулж чаддаггүй. Иймээс тэд халуун цаг агаарын нөхцөлд сүүдэр хайдагч гэсэн эрсдлийг үл хайхран наран шарлагыг хүлээн авч удаан хугацааг өнгөрүүлдэг. Сүүгээр бойжигчидтой харьцуулахад тэдэнд бага хэмжээний хоол шаардагддаг тул говь, цөл мэтийн хоол тэжээл багатай нутгуудад тайван амьдарч чаддаг.
Шувуудын өвөг нь мөлхөгчид байсан ба энэ нь 150 сая жилийн настай малтмал археоптерикс шувуу олдсоноор баттай нотлогджээ. Энэхүү жигүүртэн өвөг мөлхөгчдийн шинж төрхийг хадгалсан, тухайлбал далавануудынхаа төгсгөлд сарвуутай, урт сүүлтэй байв. Тэгэхдээ зөвхөн энэ бүлгийн сээр нуруутнуудад байдаг шувуудын онцлогууд ч бас ажиглагдаж байна.
Нисэх чадвараас гадна шувууд нь ялангуяа махчин шувуудын хувьд харааны хөгжил гойд сайн, ихээхэн өндрөөс олзоо харж чаддаг байна. Хоол ундны зуршлаас хамааран хошуу нь олон хэлбрийг тусгадаг: хурц ирмэгтэй хошуу нь махчин шувуудад, хүч нэмэгдүүлсэн бол тоншуулд, гуурс хэлбэртэй бол жиргэдэг шувуудад гэх мэт. Өд сөд нь ч гэсэн тэдний амьдралын хэв маягт зохицсон байдаг. Хүйтэн цаг уурт амьдардаг шувууд зузаан өд сөдөөр хамгаалагдсан байдаг, эрэгчин шувуудын тод өд сөд нь эмэгчнээ өөртөө татахад, харин бүдэг өнгө нь зүсээ хувиргахад үйлчилдэг. Шувуу нь зүрх, уушиг болон цусны эргэлтийн тогтолцоотой хүйтэн цуст амьтан. Энэ нь зарим зүйлийн шувуудад хүйтэн цаг ууртай болон өвлийн үеэр хоол тэжээлээ идэвхтэй хайх бололцоо олгодог.
Тахианы дэгдээхэйнүүд өндөгний хальсаа 21 өдрийн дараа хагалан гардаг Ихэнх шувууд нийлүүлэг болон үүр засахдаа зориулсан нутаг дэвсгэртэй байхыг зорьж түүнийгээ хамгаалдаг. Тэдгээр нь дуулж (жиргэдэг шувууд) хамтрагчийнхаа анхаарлыг татдаг, эсвэл харагдахуйц дохио, жишээ нь тод өд сөдөө ашигладаг. Шувуудын хосын холбоо үргэлжлэх байдлаараа янз бүр. Зарим нь нугас мэтийн шувуу шиг өндөглөх хүртэлх далд үеэр хязгаарлагддаг бол махчин шувууд, ууль, оцон шувуу бүхий л амьдралаараа холбогддог. Зарим зүйлийн шувууд хиймэл үүр барьдаг бол зарим нь нэг үүрийг хэдэн жилэр ч ашигладаг. Оцон шувууд босоогоороо өндөглөдөг ба үүр засдаггүй. Бүх шувууд ихэвчлэн цагаан өнгийн 1-20 хүртэлх тооны өндөг гаргадаг. Эцэг эх шувууд өндөгнийхөө дотоод байнгын температурыг хадгалж байхын тулд 11 өдрөөс 20 долоо хоног хүртэл өндөгнүүдээ дардаг. Ангаахайнуудаа гаруут эцэг эх нь нь тэднийг хооллож, нисэхэд сургадаг. Хөрөө мэтийн шувуу нь шимэгч байдлаар амьдардаг: бусдын үүрэнд өндөглөдөг ба өөр эцэг эхчүүд тэднийг асарч хамгаалдаг.
Хөхтөн нь сээр нуруутан амьтдын хүрээ бөгөөд эмэгчин нь хөх, сүүний булчирхайтай, мөн эр, эм хоёул үс, хөлсний булчирхай, дунд чихний яс зэрэгтэй болно. Хөхтөн нь ямар хэлбэрээр төрөхөөс шалтгаалан 3 гол ангид хуваагдана. Эдгээр нь: Өндөглөгч, уутат, эхсийн болно. Хөхтөн амьтан нь халуун цустай бөгөөд зүрх нь 4 тасалгаатай. Өдгөө 1200 төрлийн, 153 овог, 29 багийн 5400 зүйл хөхтөн амьтад байна. Ихэнх нь дараах 6 том багт хамрагдана. Дэлхий дээр нийт 4000 гаруй төрлийн хөхтөн амьтад амьдарч байна. Эдгээрээс хамгийн жижиг нь гахайн хамарт сарьсан багваахай ба биеийн жин нь ердөө л 1.4 г бол хамгийн том нь хөх халим бөгөөд биеийн жин нь 150 т, биеийн урт нь 30 м юм. Гэхдээ хуурай газрынх ч бай, усных ч бай бүх хөхтөн амьтад адил төстэй шинж чанар агуулж байдаг.
Хөхтөн амьтад: -Бүгд сээр нуруутнууд (энэ нь юу гэсэн үг вэ гэвэл бүх хөхтөн амьтад нурууны ястай байдаг.) -Бүгд биенээсээ дулаан ялгаруулна. Энэ нь бүгд “халуун цустай” бөгөөд цусны эргэлтийн тогтолцоотой байдаг гэсэн үг юм. Иймээс хөхтөн амьтад дэлхийн бараг ямар ч уур амьсгалтай газар амьдрах чадвартай байдаг байна.) -Бүгд биений үстэй байдаг. -Бүгд үр төлөө сүүгээрээ хооллодог. Тэд үр төлтэйгээ илүү их цагийг өнгөрүүлдэг бөгөөд энэ нь үр төлдөө амьдрахад хамгийн чухал чадваруудыг зааж, сурган үлдээхэд тусладаг байна.
Wikispeciesप्रकार टॅक्सॉन आरंभ वेळ 536 millennium BC (559 millennium नंतर BC) सामान्य नाव
अधिकार नियंत्रण 
कणाधारी प्राणी (लॅटिन: Chordate) म्हणजे पाठीचा कणा असणारे प्राणी. यांमध्ये पृष्ठवंशी तसेच अपृष्ठवंशी प्राणी यांचा समावेश होतो.
कणाधारी प्राणी (लॅटिन: Chordate) म्हणजे पाठीचा कणा असणारे प्राणी. यांमध्ये पृष्ठवंशी तसेच अपृष्ठवंशी प्राणी यांचा समावेश होतो.
ক'ৰডাটা (Chordates, /ˈkɔrdeɪts/) হ'ল এনেবোৰ প্ৰাণী যিবোৰৰ এডাল পৃষ্ঠ ৰজ্জু, এডাল ফোপোলা পৃষ্ঠীয় স্নায়ু ৰজ্জু, pharyngeal slit, এডাল endostyle, আৰু অন্ততঃ জীৱন চক্ৰৰ কিছু কালৰ বাবে এডাল নেজ থাকে। বৰ্গানুসৰি, এই পৰ্বটোৱে উপপৰ্ব মেৰুদণ্ডী (Vertebrata), যেনে- স্তন্যপায়ী, মৎস, উভচৰ, সৰিসৃপ, চৰাই; টিউনিকাটা (Tunicata), যেনে - salp আৰু sea squirt; আৰু চেফালকৰডাটাক (Cephalochordata) সাঙুৰি লয়।
ক'ৰডাটাৰ ৭৫,০০০ জীৱীত সদস্যৰ, প্ৰায় অৰ্ধেকেই Osteichthyes শ্ৰেণীৰ অন্তৰ্গত বনী ফিছ (bony fish)। পৃথিৱীৰ, আটাইতকৈ বৃহৎ আৰু ক্ষিপ্ৰতৰ প্ৰাণী, ক্ৰমে নীলা তিমি (blue whale) আৰু peregrine falcon, মানুহৰ দৰেই ক'ৰডাটাৰ অন্তৰ্গত।[2]
পৃষ্ঠদণ্ডী পৰ্বৰ প্ৰাণীবোৰে সিহঁতৰ জীৱন কালৰ যিকোনো এটা বা সমগ্ৰ স্তৰত প্ৰদৰ্শন কৰা কিছুমান বিৱচ্ছেদীয় বৈশিষ্ট তলত উল্লেখ কৰা হ'ল:[3]
পৃষ্ঠদণ্ডীক অন্য জীৱৰ পৰা পৃথক কৰা, কিন্তু সাধাৰণ সংজ্ঞাৰ ভিতৰত নপৰা অন্য কিছুমান বৈশিষ্ট হ'ল:
হেমিক'ৰডেট ("অৰ্দ্ধ পৃষ্ঠদণ্ডী") সমূহৰ কিছুমান বৈশিষ্ট পৃষ্ঠদণ্ডীৰ সৈতে মিল থকা দেখা যায়: ব্ৰেংকিয়েল ছিদ্ৰ শ্বাসনলীত মুক্ত হয় আৰু দেখিবলৈ গিল স্লীটৰ (gill slits) দৰে; ষ্ট'মকৰ্ড (stomochord), ন'ট'কৰ্ডৰ (notochord) সৈতে একে, কিন্তু মুখৰ পৰা আতৰত "ক'লাৰ (collar)"ৰ চাৰিও কাষে থাকে; এডাল অংকীয় স্নায়ুৰজ্জু থাকে, কিন্তু ভেণ্ট্ৰেল নাৰ্ভ কৰ্ডৰ আকাৰ সৰু।
হেমিক'ৰডেটৰ দুটা জীৱিত গোট আছে:
অকলশৰীয়াকৈ থকা এণ্টাৰ'নাষ্ট, যাক সাধাৰণতে "এক্ৰন ৱৰ্ম" বুলি কোৱা হয়। ইহঁতৰ দীঘল প্ৰ'বছছিছ (proboscis) থাকে আৰু প্ৰায় ২০০ লৈকে ব্ৰেংকিয়েল স্লীট থাকে আৰু দেহটো প্ৰায় ২.৫ ফুট পৰ্যন্ত দীঘল হয়। ইহঁত সাগৰ তলীত গাঁত খান্দি বাস কৰে।
টেৰ'ব্ৰাঞ্চ (Pterobranch) সমূহ উপনিৱেশ পাতি বাস কৰে। এককভাৱে ইহঁতৰ দৈৰ্ঘ্য প্ৰায় ১ মিটাৰতকৈ কম হয়। এযোৰ ব্ৰেংকিয়েল স্পৰ্শকৰ সহায়ত খাদ্য ভক্ষণ কৰে। ইহঁতৰ এডাল চুটি, শ্বীল্ড আকাৰৰ প্ৰবছছিছ থাকে। নলীত বাস কৰা দেখিবলৈ হেক্সু ব্লেডৰ দৰে দেখা বিলুপ্ত গ্ৰেপ্ট'লাইট (graptolite) নামৰ উপনিৱেশীয় জীৱাশ্মবোৰ টেৰ'ব্ৰাঞ্চৰ সৈতে একে।[7]
পৃষ্ঠদণ্ডী আৰু সিহঁতৰ সম্বন্ধীয় সমূহৰ সৈতে কণ্টকচৰ্মীৰ তিনি প্ৰকাৰৰ পাৰ্থক্য আছে: ইহঁতে কেৱল পলু স্তৰতহে দ্বীপাৰ্শীয় সমমিতি প্ৰদৰ্শন কৰে। পূৰ্ণাংগ অৱস্থাত ইহঁত চক্ৰাকাৰ। ইহঁতৰ নলীকা সদৃশ পদ থাকে (tube feet)। ইহঁতৰ দেহৰ খোলা কেলচাইটৰ দ্বাৰা গঠিত। বেছিভাগ কণ্টকচৰ্মী সাগৰৰ শিলত লাগি থাকে, কিছুমানে অতি ধীৰ গতিৰে চলাচল কৰে আৰু তৰা মাছ, ছী আৰ্চিন, সামুদ্ৰীক তিঁয়হ আদিৰ দৰে কিছুমানৰ দেহৰ গঠন বিভিন্ন আকাৰৰ হয় আৰু চলাচল কৰিব পাৰে।[8]
ক'ৰডাটা (Chordates, /ˈkɔrdeɪts/) হ'ল এনেবোৰ প্ৰাণী যিবোৰৰ এডাল পৃষ্ঠ ৰজ্জু, এডাল ফোপোলা পৃষ্ঠীয় স্নায়ু ৰজ্জু, pharyngeal slit, এডাল endostyle, আৰু অন্ততঃ জীৱন চক্ৰৰ কিছু কালৰ বাবে এডাল নেজ থাকে। বৰ্গানুসৰি, এই পৰ্বটোৱে উপপৰ্ব মেৰুদণ্ডী (Vertebrata), যেনে- স্তন্যপায়ী, মৎস, উভচৰ, সৰিসৃপ, চৰাই; টিউনিকাটা (Tunicata), যেনে - salp আৰু sea squirt; আৰু চেফালকৰডাটাক (Cephalochordata) সাঙুৰি লয়।
ক'ৰডাটাৰ ৭৫,০০০ জীৱীত সদস্যৰ, প্ৰায় অৰ্ধেকেই Osteichthyes শ্ৰেণীৰ অন্তৰ্গত বনী ফিছ (bony fish)। পৃথিৱীৰ, আটাইতকৈ বৃহৎ আৰু ক্ষিপ্ৰতৰ প্ৰাণী, ক্ৰমে নীলা তিমি (blue whale) আৰু peregrine falcon, মানুহৰ দৰেই ক'ৰডাটাৰ অন্তৰ্গত।
ਤੰਦਧਾਰੀ ਜਾਂ ਡੋਰਧਾਰੀ ਜਾਨਵਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖੋਖਲੀ ਤੰਤੂ-ਤੰਦ, ਸੰਘੀ ਦੇ ਪੋਲ਼ ਵਿੱਚ ਚੀਰੇ, ਇੱਕ ਐਂਡੋਸਟਾਈਲ ਅਤੇ ਜੀਵਨ-ਚੱਕਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਪੜਾਅ ਉੱਤੇ ਕੁਝ ਵਕਤ ਵਾਸਤੇ ਗੁਦਾ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਪੂਛ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੀਵ-ਵਰਗੀਕਰਨ ਦੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਇਸ ਸੰਘ ਵਿੱਚ ਥਣਧਾਰੀ, ਮੱਛੀਆਂ, ਜਲਥਲੀ, ਭੁਜੰਗਮ, ਪੰਛੀਆਂ ਵਰਗੇ ਕੰਗਰੋੜਧਾਰੀ ਜੰਤੂ ਵੀ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
முதுகுநாணிகள் (இலங்கை வழக்கு - முண்ணாணிகள்) (Chordates) என்பன விலங்கினங்களில் முதுகெலும்பிகள் உட்பட அதனோடு நெருங்கிய தொடர்புடைய முதுகெலும்பில்லா உயிரினங்களையும் உள்ளடக்கிய ஒரு பெரும்பிரிவு அல்லது தொகுதி. இத் தொகுதியைச் சேர்ந்த உயிரினங்கள் கருவிலிருந்து வளர்ச்சி பெறும்பொழுது ஒருநிலையில் உடலின் அச்சு போன்ற ஒரு முதுகு நாண் கொண்டிருக்கும். இதனாலேயே இவற்றிற்கு முதுகுநாணி என்று பெயர்.
இந்த விலங்கினத் தொகுதி (phylum) மூன்று துணைத்தொகுதிகளாகப் பிரிக்கப்படுகின்றன:
உரோகோர்டேட்டா என்னும் அடுக்கிதழ் வடிகட்டி உறிஞ்சான்களின் புழுநிலையில் முதுகுநாணும், நரம்புகள் கற்றையும் உண்டு ஆனால் அவை முழு வளர்ச்சி அடைந்தவுடன் மறைந்துவிடுகின்றன. தலைகொள் முதுகுநாணிகளுக்கு அச்சுபோன்ற முதுநாணும், தண்டுவடம் போன்ற நரம்புக்கற்றையும் உண்டு, ஆனால் முள்ளெலும்பாகிய முதுகெலும்பு கிடையாது. மண்டை ஓடு உள்ள ஆனால் முதுகெலும்பில்லா ஆரல்மீன்வகை போன்ற ஹாகுமீன் (Hagfish) தவிர மற்றெல்லா முதுகெலும்பிகளிலும் முதுகில் நரம்புக்கற்றைக்கான (தண்டுவடம்) குழாய் போன்ற பகுதியைச் சுற்றி குருத்தெலும்போ முள்ளெலும்போ வளர்ந்திருக்கும்.
தற்பொழுது உயிர்வாழும் முதுகுநாணிகளுக்குத் தொடர்பான கிளை உயிரினங்களை கீழே உள்ள வகைப்பாட்டுக் கிளைப்படம் காட்டும். இதில் காட்டப்பட்டுள்ள சில உயிரின வகைப்பாட்டு உறுப்பினங்கள் மரபுவழியான வகுப்புகளுடன் இணங்கி இருப்பதில்லை. மிகப்பரவலான முதுகுநாணிகளை ஒழுங்குடன் வகைப்படுத்துவதில் இன்னமும் குழப்பங்கள் உள்ளன. ஒருசில உயிரினங்களுக்கிடையே உள்ள உறவுகளும் தெளிவாகவில்லை.
கீழ்க்காணும் முறை Vertebrate Palaeontology (முதுகெலும்பியின் தொல்லுயிரியல் பாகுபாடு) என்னும் நூலின் மூன்றாவது பதிப்பினைப் பின்பற்றியதுVertebrate Palaeontology.[1] படிவளர்ச்சியில் முறைப்படி உள்ள உறவுகளைக் காட்டுவதாயினும், மரபுவழி உள்ள தொடர்புகளையும் (லின்னேயின் பெயரீட்டுமுறை) காட்டுகின்றது.
முதுகுநாணிகள் (Chordata)
அடுக்கிதழ் உறிஞ்சான்கள் (Tunicata)
Appendicularia (formerly Larvacea)
தலைகொள் முதுகுநாணிகள்(Cephalochordata)
Conodonta†
Chondrichthyes
void
நாற்கால் விலங்குகள்(Tetrapoda)
நிலநீர் வாழிவிகள்Amphibia]]
Synapsida
void
void
குறிப்பு: படிவளர்ச்சியில் நிகழ்ந்திருக்கூடிய தொடர்புகளைக் கோடுகள் காட்டுகின்றன, இவற்றுள் முற்ரிலுமாய் அற்றுப்போன வகையினங்களும் காட்டப்பட்டுள்ல; அவை வாள் † போன்ற குறியீட்டால் காட்டப்பட்டுள்ளன. முதுகுநாணிகள் எனினும் இவற்றுள் ஒருசில முதுகெலும்பு இல்லாதனவும் அடங்கும். முதுகுநாணிகள் எனபன உயிரியல் வகைப்பாட்டில் ஒருதொகுதி.
முதுகுநாணிகள் முதன்முதல் எவ்வாறு தோன்றின என்று அறியக்கிடைக்கவில்லை. கேம்பிரியன் காலத்தில் (ஏறத்தாழ 542± 0.3 மில்லியன் ஆண்டுகளுக்கு முன் தொடங்கி 488.3± 1.7 மில்லியன் ஆண்டுகளுக்கு முன்வரைஉள்ள காலம்) இருந்து அறியப்பட்ட லான்செலெட் போன்ற மீனின் முன்நிலை போன்ற உயிரினங்கள்தான் தெளிவாக அறியப்பட்ட வகைகள். முதன்முதல் தோன்றியதாகக் கூறப்படும் கருத்துகள் கீழ்க்காணும் ஏதேனும் ஒன்றில் ஒட்டியதாக இருக்கும்.
நெளிந்து நெளிந்து நீஞ்சுவதற்கு ஏற்றவாறு தசைகள் இறுகிச்சுருங்குவதற்கு உகந்தவாறு முதுகுநாணியின் கெட்டித்தன்மை அல்லது உறுதித்தன்மை வளர்ச்சி அடைந்தது.
முதுகுநாணிகள் (இலங்கை வழக்கு - முண்ணாணிகள்) (Chordates) என்பன விலங்கினங்களில் முதுகெலும்பிகள் உட்பட அதனோடு நெருங்கிய தொடர்புடைய முதுகெலும்பில்லா உயிரினங்களையும் உள்ளடக்கிய ஒரு பெரும்பிரிவு அல்லது தொகுதி. இத் தொகுதியைச் சேர்ந்த உயிரினங்கள் கருவிலிருந்து வளர்ச்சி பெறும்பொழுது ஒருநிலையில் உடலின் அச்சு போன்ற ஒரு முதுகு நாண் கொண்டிருக்கும். இதனாலேயே இவற்றிற்கு முதுகுநாணி என்று பெயர்.
இந்த விலங்கினத் தொகுதி (phylum) மூன்று துணைத்தொகுதிகளாகப் பிரிக்கப்படுகின்றன:
டியுனிக்கேட் (tunicate) அல்லது உரோகோர்டேட்டா (Urochordata) எனப்படும் அடுக்கிதழ் கடல் வடிகட்டி உறிஞ்சான்கள் லான்செலெட் (lancelet) அல்லது தலைகொள் முதுகுநாணிகள் (Cephalochordata) முதுகெலும்பிகள் (vertebrate)உரோகோர்டேட்டா என்னும் அடுக்கிதழ் வடிகட்டி உறிஞ்சான்களின் புழுநிலையில் முதுகுநாணும், நரம்புகள் கற்றையும் உண்டு ஆனால் அவை முழு வளர்ச்சி அடைந்தவுடன் மறைந்துவிடுகின்றன. தலைகொள் முதுகுநாணிகளுக்கு அச்சுபோன்ற முதுநாணும், தண்டுவடம் போன்ற நரம்புக்கற்றையும் உண்டு, ஆனால் முள்ளெலும்பாகிய முதுகெலும்பு கிடையாது. மண்டை ஓடு உள்ள ஆனால் முதுகெலும்பில்லா ஆரல்மீன்வகை போன்ற ஹாகுமீன் (Hagfish) தவிர மற்றெல்லா முதுகெலும்பிகளிலும் முதுகில் நரம்புக்கற்றைக்கான (தண்டுவடம்) குழாய் போன்ற பகுதியைச் சுற்றி குருத்தெலும்போ முள்ளெலும்போ வளர்ந்திருக்கும்.
தற்பொழுது உயிர்வாழும் முதுகுநாணிகளுக்குத் தொடர்பான கிளை உயிரினங்களை கீழே உள்ள வகைப்பாட்டுக் கிளைப்படம் காட்டும். இதில் காட்டப்பட்டுள்ள சில உயிரின வகைப்பாட்டு உறுப்பினங்கள் மரபுவழியான வகுப்புகளுடன் இணங்கி இருப்பதில்லை. மிகப்பரவலான முதுகுநாணிகளை ஒழுங்குடன் வகைப்படுத்துவதில் இன்னமும் குழப்பங்கள் உள்ளன. ஒருசில உயிரினங்களுக்கிடையே உள்ள உறவுகளும் தெளிவாகவில்லை.
జంతువులలోని 30 వర్గాలలో కార్డేటా (లాటిన్ Chordata) వర్గం చివరిది. కార్డేటా వర్గాన్ని బాల్ ఫోర్ 1880 లో స్థాపించారు. కార్డేటా అంటే గ్రీకు భాషలో తీగవంటి నిర్మాణం కలిగి ఉండటం అని అర్థం. ఈ తీగలాంటి భాగం కార్డేటా జీవులలో గల, స్థితిస్థాపక శక్తి కలిగి దృఢమైన ఆధారాన్నిచ్చే పృష్ట వంశం. ఈ వర్గంలో గల జీవులన్నిటిలో ఏదో ఒక దశలో ఉంది.
Tsit-sok-thûng-vu̍t-mùn (脊索動物門, Chordate) he Thûng-vu̍t-kie chui kô-tén ke mùn. Thûng-vu̍t poi chet yû yit-thiàu tsit sok, fûn-vì sâm-ke Â-mùn, khì-chûng mî sok thûng-vu̍t Â-mùn lâu thèu sok thûng-vu̍t Â-mùn cho-tet ha̍p-chhṳ̂n-vì “ ngièn sok thûng-vu̍t ”. Kì-têu khiung-thùng thi̍t-chṳ̂n pâu-koat: chhai sâng-fa̍t sṳ́ chûng ke mêu ke kiê-thon khí-yû Tsit-sok, chûng khûng ke poi sṳ̀n-kîn kón, Yen-soi-lie̍t yî-khi̍p kong heu mî. Séu-sú Ho̍k-chá thì-chhut chiông Pan-sok thûng-vu̍t-mùn ya tsì yî Tsit-sok-thûng-vu̍t-mùn hâ, pin miang-miàng vì khiéu sok thûng-vu̍t â mùn.
Tsit-sok-thûng-vu̍t-mùn Chordata cho-tet fûn-vì sâm-ke â mùn: mî sok thûng-vu̍t â mùn, thèu sok thûng-vu̍t â mùn fò Tsit-tshûi thûng-vu̍t â mùn. Mî sok thûng-vu̍t yu-chhùng khì khí-yû tsit sok fò sṳ̀n-kîn sok, than chhai sṳ̀n thí sêu sṳt. Thèu sok thûng-vu̍t chûng sâng pó-liù tsit sok fò sṳ̀n-kîn sok, than mò tsit chhû. Chhai Tsit-tshûi thûng-vu̍t chûng, tsit sok ke chok-yung yù kut chṳt tsit chhû thoi thoi. Thûng-sòng sot ke Tsit-tshûi thûng-vu̍t-ho̍k he chṳ́ ngièn-kiu tsit sok thûng-vu̍t ke yit-ke Thûng-vu̍t-ho̍k fûn-kî, yì fî kiùn ngièn-kiu Tsit-tshûi thûng-vu̍t â mùn. Hien-chhùn ke tsit sok thûng-vu̍t chṳ̂-kiên ke kôan-he yì hâ-mien ke hì-thúng fat-sâng su só sṳ. Kì fò chhòn-thúng ke fûn-lui lui-khiùn mò chṳ̂n-hó ke vut ha̍p, só-yî tui Tsit-tshûi thûng-vu̍t ke fûn-lui hàn chhùn-chhai châng lun, chhìn-kón kì-têu kiên ke kôan-he yí-kîn káu tet hàn chhîn-chhú liáu.
Chordabeêsten (Latiens Chordata) bin'n een stamme van zoô'n 60.000 beêsten mie 'n chorda dorsalis, een elastiesche strienge van een soôrt weefsel die a over den aele rik van 't beêst lop. Dezen chorda dorsalis heef 't beêst 'n steveg'eid en is de primitiefste vurm van 'n inwendeg skelet. De allerprimitiefste beêsten missen 'n schedel.
Stamme chordabeêsten (Chordata)
Chordabeêsten (Latiens Chordata) bin'n een stamme van zoô'n 60.000 beêsten mie 'n chorda dorsalis, een elastiesche strienge van een soôrt weefsel die a over den aele rik van 't beêst lop. Dezen chorda dorsalis heef 't beêst 'n steveg'eid en is de primitiefste vurm van 'n inwendeg skelet. De allerprimitiefste beêsten missen 'n schedel.
An fylum Chordata yw onan a'n brassa fyla a enevales, ow komprehendya a-dro dhe 65,000 a ehennow.[1] An mellkeynogyon (puskes, diwelvenogyon, kramviles, ydhyn ha bronnviles) yw eseli a'n Chordata. Yma dew vagas a enevales heb mellow keyn, Tunicata (skitviles hag erel) ha Cephalochordata, y'n fylum ynwedh. An kynsa eseli a'n Chordata a omdhiskwedhas nans yw 550 milyon bledhen.[2]
Taxonavigaçion
Hemichordata
An fylum Chordata yw onan a'n brassa fyla a enevales, ow komprehendya a-dro dhe 65,000 a ehennow. An mellkeynogyon (puskes, diwelvenogyon, kramviles, ydhyn ha bronnviles) yw eseli a'n Chordata. Yma dew vagas a enevales heb mellow keyn, Tunicata (skitviles hag erel) ha Cephalochordata, y'n fylum ynwedh. An kynsa eseli a'n Chordata a omdhiskwedhas nans yw 550 milyon bledhen.
Monz Doenghduz Ndoencag dwg aen monz, youq Gaiq doenghduz ceiq gauhgiz. Gij doenghduz youq raeblaeng miz diuz ndoencag ndeu, baen guh sam aen monznga：monznga doenghduz riengcak, monznga doenghduz daeuzcak, monznga doenghduz riengcak, monznga doenghduz ndoenndok.
Хүбшэтэн (латаар 'Chordata') — дахин аматан амитадай хүрээ. Хүбшэтэн амитад хүбшэн нэрэтэй мезодермаль тэнхэлэгэй араг яһанай дэргэдэһээ тодорхойлогдоно, дээдэ хэлбэри һээр нюргань һолино. Хүбшэтэн түрэлһээ дагуу мэдэрэлэй тогтолсооной бүтэсэ, үйлэ ажалалгаа амитадта хамагай үндэр байра һуури эзэлжэ байна. Энэ Дэлхэйдэ хүбшэтэнһээ дээшэ 60,000 зүйл, Россида 4300 зүйл байдаг.[1].
Хүбшэтэн үзэл баримталал һээр нюргатан амитадые, зарим һээр нюргагүй амитадые нэгэдхэдэг. Тэдэнэй амидаралай циклэй наад захань тодорхой хугасаанда бүхы хүбшэтэн хүбшэтэй, хүнды нюрганай мэдэрэлэй сошортой, загаһанай хэрээһэнэй илгаатай, эндостильтай болон гургалдай дараа байрлуулһан һүүлтэй байна. Хүбшэтэн түрэл гурбан дэд хэбшэлэй хубаажа болоно: толгой хүбшэтэн (Cephalochordata), туникадууд (Tunicata), һээр нюргатан (Vertebrata) — габалай яһаниинь сорын ганса дэд хэбшэл.
Хүбшэтэн — хоёр талын симметрида тодорхойлогдоһон амитадай хүрээ, хүгжэлэй тодорхойн үе шатанда дарааха шэнжэ тэмдэгтэй:
Хүбшэтэн хүрээ, Chordata
A chordate (/ˈkɔːrdeɪt/ KOR-dayt) is an animal belonging to the phylum Chordata (/kɔːrˈdeɪtə/ kor-DAY-tə). All chordates possess, at some point during their larval or adult stages, five synapomorphies, or primary physical characteristics, that distinguish them from all the other taxa. These five synapomorphies include a notochord, dorsal hollow nerve cord, endostyle or thyroid, pharyngeal slits, and a post-anal tail. The name "chordate" comes from the first of these synapomorphies, the notochord, which plays a significant role in chordate structure and movement. Chordates are also bilaterally symmetric, have a coelom, possess a circulatory system, and exhibit metameric segmentation.
In addition to the morphological characteristics used to define chordates, analysis of genome sequences has identified two conserved signature indels (CSIs) in their proteins: cyclophilin-like protein and mitochondrial inner membrane protease ATP23, which are exclusively shared by all vertebrates, tunicates and cephalochordates.[5] These CSIs provide molecular means to reliably distinguish chordates from all other Metazoa.
Chordates are divided into three subphyla: Craniate or Vertebrate (fish, amphibians, reptiles, birds, and mammals); Tunicata or Urochordata (sea squirts, salps and relatives, and larvaceans); and Cephalochordata (which includes lancelets). The Craniata and Tunicata compose the clade Olfactores, which is sister to Cephalochordata. (See diagram under Phylogeny.) Extinct taxa such as Vetulicolia and Conodonta are Chordata, but their internal placement is less certain. Hemichordata (which includes the acorn worms) was previously considered a fourth chordate subphylum, but now is treated as a separate phylum: hemichordates and Echinodermata form the Ambulacraria, the sister phylum of the Chordates. The Chordata and Ambulacraria, together and possibly with the Xenacoelomorpha, are believed to form the superphylum Deuterostomia, although this has recently been called into doubt.[6]
Chordate fossils have been found from as early as the Cambrian explosion, 539 million years ago.[7] Cladistically (phylogenetically), vertebrates – chordates with the notochord replaced by a vertebral column during development – are a subgroup of the clade Craniata, which consists of chordates with a skull. Of the more than 81,000[8] living species of chordates, about half are ray-finned fishes that are members of the class Actinopterygii and the vast majority of the rest are tetrapods (mostly birds and mammals).
Chordates form a phylum of animals that are defined by having at some stage in their lives all of the following anatomical features:[9]
There are soft constraints that separate chordates from other biological lineages, but are not part of the formal definition:
The following schema is from the 2015 edition of Vertebrate Palaeontology.[13][14] The invertebrate chordate classes are from Fishes of the World.[15] While it is structured so as to reflect evolutionary relationships (similar to a cladogram), it also retains the traditional ranks used in Linnaean taxonomy.
Cephalochordates, one of the three subdivisions of chordates, are small, "vaguely fish-shaped" animals that lack brains, clearly defined heads and specialized sense organs.[21] These burrowing filter-feeders compose the earliest-branching chordate sub-phylum.[22][23]
Most tunicates appear as adults in two major forms, known as "sea squirts" and salps, both of which are soft-bodied filter-feeders that lack the standard features of chordates. Sea squirts are sessile and consist mainly of water pumps and filter-feeding apparatus;[24] salps float in mid-water, feeding on plankton, and have a two-generation cycle in which one generation is solitary and the next forms chain-like colonies.[25] However, all tunicate larvae have the standard chordate features, including long, tadpole-like tails; they also have rudimentary brains, light sensors and tilt sensors.[24] The third main group of tunicates, Appendicularia (also known as Larvacea), retain tadpole-like shapes and active swimming all their lives, and were for a long time regarded as larvae of sea squirts or salps.[26] The etymology of the term Urochordata (Balfour 1881) is from the ancient Greek οὐρά (oura, "tail") + Latin chorda ("cord"), because the notochord is only found in the tail.[27] The term Tunicata (Lamarck 1816) is recognised as having precedence and is now more commonly used.[24]
Craniates all have distinct skulls. They include the hagfish, which have no vertebrae. Michael J. Benton commented that "craniates are characterized by their heads, just as chordates, or possibly all deuterostomes, are by their tails".[28]
Most craniates are vertebrates, in which the notochord is replaced by the vertebral column.[29] These consist of a series of bony or cartilaginous cylindrical vertebrae, generally with neural arches that protect the spinal cord, and with projections that link the vertebrae. However hagfish have incomplete braincases and no vertebrae, and are therefore not regarded as vertebrates,[30] but as members of the craniates, the group from which vertebrates are thought to have evolved.[31] However the cladistic exclusion of hagfish from the vertebrates is controversial, as they may be degenerate vertebrates who have lost their vertebral columns.[32]
The position of lampreys is ambiguous. They have complete braincases and rudimentary vertebrae, and therefore may be regarded as vertebrates and true fish.[33] However, molecular phylogenetics, which uses biochemical features to classify organisms, has produced both results that group them with vertebrates and others that group them with hagfish.[34] If lampreys are more closely related to the hagfish than the other vertebrates, this would suggest that they form a clade, which has been named the Cyclostomata.[35]
There is still much ongoing differential (DNA sequence based) comparison research that is trying to separate out the simplest forms of chordates. As some lineages of the 90% of species that lack a backbone or notochord might have lost these structures over time, this complicates the classification of chordates. Some chordate lineages may only be found by DNA analysis, when there is no physical trace of any chordate-like structures.[37]
Attempts to work out the evolutionary relationships of the chordates have produced several hypotheses. The current consensus is that chordates are monophyletic, meaning that the Chordata include all and only the descendants of a single common ancestor, which is itself a chordate, and that craniates' nearest relatives are tunicates. Recent identification of two conserved signature indels (CSIs) in the proteins cyclophilin-like protein and mitochondrial inner membrane protease ATP23, which are exclusively shared by all vertebrates, tunicates and cephalochordates also provide strong evidence of the monophyly of Chordata.[5]
All of the earliest chordate fossils have been found in the Early Cambrian Chengjiang fauna, and include two species that are regarded as fish, which implies that they are vertebrates. Because the fossil record of early chordates is poor, only molecular phylogenetics offers a reasonable prospect of dating their emergence. However, the use of molecular phylogenetics for dating evolutionary transitions is controversial.
It has also proved difficult to produce a detailed classification within the living chordates. Attempts to produce evolutionary "family trees" shows that many of the traditional classes are paraphyletic.
While this has been well known since the 19th century, an insistence on only monophyletic taxa has resulted in vertebrate classification being in a state of flux.[38]
The majority of animals more complex than jellyfish and other Cnidarians are split into two groups, the protostomes and deuterostomes, the latter of which contains chordates.[39] It seems very likely the 555 million-year-old Kimberella was a member of the protostomes.[40][41] If so, this means the protostome and deuterostome lineages must have split some time before Kimberella appeared—at least 558 million years ago, and hence well before the start of the Cambrian 538.8 million years ago.[39] The Ediacaran fossil Ernietta, from about 549 to 543 million years ago, may represent a deuterostome animal.[42]
Fossils of one major deuterostome group, the echinoderms (whose modern members include starfish, sea urchins and crinoids), are quite common from the start of the Cambrian, 542 million years ago.[43] The Mid Cambrian fossil Rhabdotubus johanssoni has been interpreted as a pterobranch hemichordate.[44] Opinions differ about whether the Chengjiang fauna fossil Yunnanozoon, from the earlier Cambrian, was a hemichordate or chordate.[45][46] Another fossil, Haikouella lanceolata, also from the Chengjiang fauna, is interpreted as a chordate and possibly a craniate, as it shows signs of a heart, arteries, gill filaments, a tail, a neural chord with a brain at the front end, and possibly eyes—although it also had short tentacles round its mouth.[46] Haikouichthys and Myllokunmingia, also from the Chengjiang fauna, are regarded as fish.[36][47] Pikaia, discovered much earlier (1911) but from the Mid Cambrian Burgess Shale (505 Ma), is also regarded as a primitive chordate.[48] On the other hand, fossils of early chordates are very rare, since invertebrate chordates have no bones or teeth, and only one has been reported for the rest of the Cambrian.[49]
The evolutionary relationships between the chordate groups and between chordates as a whole and their closest deuterostome relatives have been debated since 1890. Studies based on anatomical, embryological, and paleontological data have produced different "family trees". Some closely linked chordates and hemichordates, but that idea is now rejected.[10] Combining such analyses with data from a small set of ribosome RNA genes eliminated some older ideas, but opened up the possibility that tunicates (urochordates) are "basal deuterostomes", surviving members of the group from which echinoderms, hemichordates and chordates evolved.[50] Some researchers believe that, within the chordates, craniates are most closely related to cephalochordates, but there are also reasons for regarding tunicates (urochordates) as craniates' closest relatives.[10][51]
Since early chordates have left a poor fossil record, attempts have been made to calculate the key dates in their evolution by molecular phylogenetics techniques—by analyzing biochemical differences, mainly in RNA. One such study suggested that deuterostomes arose before 900 million years ago and the earliest chordates around 896 million years ago.[51] However, molecular estimates of dates often disagree with each other and with the fossil record,[51] and their assumption that the molecular clock runs at a known constant rate has been challenged.[52][53]
Traditionally, Cephalochordata and Craniata were grouped into the proposed clade "Euchordata", which would have been the sister group to Tunicata/Urochordata. More recently, Cephalochordata has been thought of as a sister group to the "Olfactores", which includes the craniates and tunicates. The matter is not yet settled.
A specific relationship between Vertebrates and Tunicates is also strongly supported by two CSIs found in the proteins predicted exosome complex RRP44 and serine palmitoyltransferase, that are exclusively shared by species from these two subphyla but not Cephalochordates, indicating Vertebrates are more closely related to Tunicates than Cephalochordates.[5]
Phylogenetic tree of the chordate phylum. Lines of the cladogram show probable evolutionary relationships between both extinct taxa, which are denoted with a dagger (†), and extant taxa. Relatives of vertebrates are invertebrates. The positions (relationships) of the lancelets, tunicates, and craniates/vertebrates are based on the following studies:[54][55][56][57]
Chordata CephalochordataAmphioxiformes (lancelets) .png){kind=small}
Appendicularia (formerly Larvacea)
"Ascidiacea" (polyphyletic; sea squirts) 
Hyperoartia/Petromyzontida (lampreys) 
†Pteraspidomorphi (includes †Arandaspida, †Astraspida and †Heterostraci) 
†Cephalaspidomorphi (includes †Galeaspida, †Osteostraci and †Pituriaspida) 
†"Placodermi" (paraphyletic; includes †Antiarchi, †Petalichthyida, †Ptyctodontida and †Arthrodira) 
†"Acanthodii" (paraphyletic) 
Chondrichthyes/Cartilaginous fishes (sharks, rays, rat fish) .png){kind=small}
Actinopterygii (ray-finned fishes) .jpg){kind=small}
Dipnoi (lungfishes) 
Lepidosauromorpha (lizards, snakes, tuatara, and their extinct relatives) _(Lacerta_agilis).jpg){kind=small}
Archosauromorpha (crocodiles, birds, and their extinct relatives) 
Testudinata (turtles and their extinct relatives)
(four‑limbed vertebrates) (lobe‑finned fishes) Osteichthyes Gnathostomata CraniataThe closest relatives of the Chordates are the Hemichordates and Echinodermata, which together form the Ambulacraria. The Chordata and Ambulacraria together form the superphylum Deuterostomia.
Hemichordates ("half chordates") have some features similar to those of chordates: branchial openings that open into the pharynx and look rather like gill slits; stomochords, similar in composition to notochords, but running in a circle round the "collar", which is ahead of the mouth; and a dorsal nerve cord—but also a smaller ventral nerve cord.
There are two living groups of hemichordates. The solitary enteropneusts, commonly known as "acorn worms", have long proboscises and worm-like bodies with up to 200 branchial slits, are up to 2.5 metres (8.2 ft) long, and burrow though seafloor sediments. Pterobranchs are colonial animals, often less than 1 millimetre (0.039 in) long individually, whose dwellings are interconnected. Each filter feeds by means of a pair of branched tentacles, and has a short, shield-shaped proboscis. The extinct graptolites, colonial animals whose fossils look like tiny hacksaw blades, lived in tubes similar to those of pterobranchs.[58]
Echinoderms differ from chordates and their other relatives in three conspicuous ways: they possess bilateral symmetry only as larvae – in adulthood they have radial symmetry, meaning that their body pattern is shaped like a wheel; they have tube feet; and their bodies are supported by skeletons made of calcite, a material not used by chordates. Their hard, calcified shells keep their bodies well protected from the environment, and these skeletons enclose their bodies, but are also covered by thin skins. The feet are powered by another unique feature of echinoderms, a water vascular system of canals that also functions as a "lung" and surrounded by muscles that act as pumps. Crinoids look rather like flowers, and use their feather-like arms to filter food particles out of the water; most live anchored to rocks, but a few can move very slowly. Other echinoderms are mobile and take a variety of body shapes, for example starfish, sea urchins and sea cucumbers.[59]
Although the name Chordata is attributed to William Bateson (1885), it was already in prevalent use by 1880. Ernst Haeckel described a taxon comprising tunicates, cephalochordates, and vertebrates in 1866. Though he used the German vernacular form, it is allowed under the ICZN code because of its subsequent latinization.[4]
A chordate (/ˈkɔːrdeɪt/ KOR-dayt) is an animal belonging to the phylum Chordata (/kɔːrˈdeɪtə/ kor-DAY-tə). All chordates possess, at some point during their larval or adult stages, five synapomorphies, or primary physical characteristics, that distinguish them from all the other taxa. These five synapomorphies include a notochord, dorsal hollow nerve cord, endostyle or thyroid, pharyngeal slits, and a post-anal tail. The name "chordate" comes from the first of these synapomorphies, the notochord, which plays a significant role in chordate structure and movement. Chordates are also bilaterally symmetric, have a coelom, possess a circulatory system, and exhibit metameric segmentation.
In addition to the morphological characteristics used to define chordates, analysis of genome sequences has identified two conserved signature indels (CSIs) in their proteins: cyclophilin-like protein and mitochondrial inner membrane protease ATP23, which are exclusively shared by all vertebrates, tunicates and cephalochordates. These CSIs provide molecular means to reliably distinguish chordates from all other Metazoa.
Chordates are divided into three subphyla: Craniate or Vertebrate (fish, amphibians, reptiles, birds, and mammals); Tunicata or Urochordata (sea squirts, salps and relatives, and larvaceans); and Cephalochordata (which includes lancelets). The Craniata and Tunicata compose the clade Olfactores, which is sister to Cephalochordata. (See diagram under Phylogeny.) Extinct taxa such as Vetulicolia and Conodonta are Chordata, but their internal placement is less certain. Hemichordata (which includes the acorn worms) was previously considered a fourth chordate subphylum, but now is treated as a separate phylum: hemichordates and Echinodermata form the Ambulacraria, the sister phylum of the Chordates. The Chordata and Ambulacraria, together and possibly with the Xenacoelomorpha, are believed to form the superphylum Deuterostomia, although this has recently been called into doubt.
Chordate fossils have been found from as early as the Cambrian explosion, 539 million years ago. Cladistically (phylogenetically), vertebrates – chordates with the notochord replaced by a vertebral column during development – are a subgroup of the clade Craniata, which consists of chordates with a skull. Of the more than 81,000 living species of chordates, about half are ray-finned fishes that are members of the class Actinopterygii and the vast majority of the rest are tetrapods (mostly birds and mammals).
Ĥorduloj[1] (science: Chordata) estas filumo de celomuloj, kies korpo estas fortikigita per dorsa ĥordo (chorda dorsalis), kiu formas bazon de spino.
Laŭ tradicia klasifiko, tiu ĉi filumo enhavas la subfilumon vertebruloj, kaj du aliajn vivantajn subfilumojn: tunikuloj kaj brankiostomuloj.
Laŭ kladistiko, la miksinuloj nun ne estas konsiderataj kiel vertebruloj, kaj miksinuloj kaj vertebruloj kune konsistigas la grupon kraniuloj.
El pli ol 65,000 vivantaj specioj de Ĥorduloj, ĉirkaŭ la duono el ili estas ostecaj fiŝoj de la klaso Osteichthyes. La plej grandaj kaj plej rapidaj animaloj, nome la blua baleno kaj la migra falko respektive, estas ĥorduloj, kiel same estas homoj.[2]
Kvankam la nomo Chordata estas atribuita al William Bateson (1885), ĝi estis jam uzata ĉirkaŭ 1880. Ernst Haeckel priskribis taksonon enhavantan tunikulojn, brankiostomulojn kaj vertebrulojn en 1866. Kvankam li uzis la germanlingvan formon, on akceptis fare de la kodo IKZN pro ties sekva latinigo.[3]
Ĥorduloj formas filumon de animaloj kiuj estas bazataj sur duflanka korpoformon,[4] kaj estas difinitaj pro havo iel en siaj vivoj de ĉio el la jeno:[5]
Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Kraniulo.Kraniuloj, nome unu el la tri subdividoj de ĥorduloj, havas distingajn kraniojn - kiaj mukofiŝoj, kiuj ne havas vertebrojn. Michael J. Benton komentas, ke "kraniuloj estas karakterizitaj per siaj kapoj, same kiel ĥorduloj, aŭ eble kiel novbuŝuloj, estas per siaj vostoj". [7]
Plej estas vertebruloj, en kiuj la notokordo estas anstataŭita de la vertebraro,[8]kiu konsistas el serio de ostecaj aŭ kartilagaj cilindraj vertebroj, ĝenerale kun neŭraj arkoj kiuj protektas la mjelon kaj kun projeciaĵoj kiuj ligas la vertebrojn. Mukofiŝoj havas nekompletan cerbokranion kaj ne havas vertebrojn, kaj estas tiele ne konsiderataj kiel vertebruloj,[9] sed keil membroj de la kraniuloj, nome grupo el kiu supozeble vertebruloj evoluis.[10] La loko de petromizoj estas ambigua. Ili havas kompletajn cerbokraniojn kaj praecajn vertebrojn, kaj tiele povus esti konsiderataj kiel vertebruloj kaj veraj fiŝoj.[11] Tamen, molekula filogenetiko, kiu uzas biokemiajn karakterojn por klasigi organismojn, estis produktinta ambaŭ rezultojn ke oni grupigu ilin kun vertebruloj kaj aliajn kiuj grupigu ilin kun with mukofiŝoj.[12]
Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Tunikulo.Plej tunikuloj prezentiĝas kiel plenkreskuloj en du ĉefaj formoj, ambaŭ el kiuj estas mild-korpaj filtro-manĝantoj al kiuj mankas la standardaj karakteroj de ĥorduloj: "ascidiacoj" estas sesilaj kaj konsistas ĉefe el akvopompiloj kaj filtromanĝaj aparatoj;[13] salpoj flosas mezakve, manĝante planktonon, kaj havas dugeneracian ciklon en kiu unu generacio estas solviva kaj la venonta formas ĉenecajn koloniojn.[14] Tamen, ĉiuj larvoj de tunikuloj havas la standardajn ĥordulajn karakterojn, kiaj longaj, ranidecaj vostoj; ili havas ankaŭ praecajn cerbojn, malpezajn sensilojn kaj ekviliobrajn sensilojn.[13] La tria ĉefa grupo de tunikuloj, nome Appendicularia (konataj ankaŭ kiel Larvacea) retenas ranidecajn formojn kaj aktivan naĝadon dum la tuta vivo, kaj estis dumlonge konsideritaj kiel larvoj de ascidiacoj aŭ salpoj.[15] La etimologio de la termino Urochorda(ta) al uroĥorduloj (Balfour 1881) estas el la antikva greka οὐρά (oura, "vosto") + Latina chorda ("ĥordo"), ĉar la notoĥordo troviĝas nur en la vosto.[16] La termino Tunicata al tunikuloj (Lamarck 1816) estis agnoskita kun antaŭaĵoj kaj estas nun plej ofte uzata.[13]
Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Brankiostomulo.Brankiostomuloj estas malgrandaj, "svage fiŝecformaj" animaloj al kiuj mankas cerboj, klare difinitaj kapoj kaj specializitaj sensorganoj.[17] Tiuj trunestuloj filtromanĝantoj enhavas la plej fru-branĉan ĥordulan sub-filumon.[18][19]
La fekundaj ovoĉeloj de la Ĥorduloj fendas radie, la formiĝo de la tria origina ĉeltavolo (la mezodermo) okazas per disiĝo el la praintesto, la tiel nomata enterokoelio. Por la bazplano supozendas larvo. La Ĥorduloj estas segmentitaj Novbuŝuloj (deuterostomia).
Ĥorduloj (science: Chordata) estas filumo de celomuloj, kies korpo estas fortikigita per dorsa ĥordo (chorda dorsalis), kiu formas bazon de spino.
Laŭ tradicia klasifiko, tiu ĉi filumo enhavas la subfilumon vertebruloj, kaj du aliajn vivantajn subfilumojn: tunikuloj kaj brankiostomuloj.
Laŭ kladistiko, la miksinuloj nun ne estas konsiderataj kiel vertebruloj, kaj miksinuloj kaj vertebruloj kune konsistigas la grupon kraniuloj.
El pli ol 65,000 vivantaj specioj de Ĥorduloj, ĉirkaŭ la duono el ili estas ostecaj fiŝoj de la klaso Osteichthyes. La plej grandaj kaj plej rapidaj animaloj, nome la blua baleno kaj la migra falko respektive, estas ĥorduloj, kiel same estas homoj.
Los cordados (Chordata, del griego χορδωτά khordota ‘con cuerda’) son un filo del reino animal caracterizado por la presencia de una cuerda dorsal o notocorda (o notocordio) de células turgentes,[1] tubo neural hueco en posición dorsal, hendiduras branquiales y cola, por lo menos en alguna fase del desarrollo embrionario.[2] Se conocen casi 65 000 especies actuales[3] (siendo así el tercer filo animal más numeroso, después de los artrópodos y los moluscos), la mayoría pertenecientes al subfilo de los vertebrados, de los que casi la mitad son peces.
Los cordados son un grupo con gran diversidad, adaptados a un gran número de nichos ecológicos y han demostrado a lo largo de su historia evolutiva notables adaptaciones, sobre todo al medio terrestre y su ambiente, aunque también al acuático o anfibio, en los cuales muchos de ellos constituyen los últimos eslabones tróficos de sus ecosistemas. En los cordados se destaca la capacidad de autorregulación y organización interna; algunos, como las aves y los mamíferos, pueden elevar y mantener constante la temperatura del cuerpo. Estos y otros factores han añadido complejidad a este grupo de animales, permitiendo un mayor control sobre las reacciones metabólicas y el desarrollo de un complejo sistema nervioso.
Los cordados son animales deuteróstomos, bilaterales (con simetría bilateral), triblásticos (con tres capas germinales), celomados (con celoma bien desarrollado, que se pierde en algunos grupos) y segmentado.
Entre las características propias del phylum se encuentran:[4]
Los cordados se subdividen en tres subfilos: urocordados, cefalocordados y vertebrados. Los dos primeros se conocen con el nombre de procordados, aunque este agrupamiento es un grupo parafilético.
Las relaciones filogenéticas entre los subfilos cordados y de ellos con otros deuteróstomos son, según estudios moleculares las siguientes:[5][6]
Deuterostomia Xenambulacraria Ambulacraria Chordata OlfactoresLos fósiles del cordado más antiguo conocido, Yunnanozoon lividum, proceden del Cámbrico inferior de China y tienen una edad aproximada de 525 millones de años; Yunnanozoon está probablemente más relacionado con los céfalocordados que con los urocordados.[7]
A lo largo del Devónico aparecieron y se diversificaron los peces sin mandíbulas, siendo los primeros vertebrados conocidos. Hacia el final de este período (hace unos 360 millones de años) existían ya los principales linajes de peces y aparecieron los primeros tetrápodos (anfibios). Los reptiles aparecieron durante el Carbonífero, los mamíferos al final del Triásico (hace más de 200 millones de años) y las aves al final del Jurásico (hace unos 145 millones de años).[8]
Los animales presentan toda una serie de características fisiológicas que se ha visto que están relacionadas con las características genómicas. En primer lugar, la masa corporal está intrínsecamente relacionada con la longevidad y la tasa metabólica basal en todos los organismos, incluidos los cordados. [9] [10] Tanto el tamaño de los genes, como el tamaño intrónico y el tamaño del genoma muestran correlación positiva con el peso corporal, la tasa metabólica basal y la longevidad. Sin embargo, al contrario que en crustáceos y bacterias, el tamaño del genoma en cordados está correlacionado positivamente con la temperatura. El tamaño de los exones no cambia ni en función del tamaño del genoma ni en función del tamaño de los intrones. Este hecho se ha observado en el estudio de otros taxones, y sugiere que la maquinaria de empalme de ARN impone un tamaño mínimo de exón, ya que si excede aproximadamente 500 nucléotidos se produce el fenómeno de omisión del exón. Se ha encontrado una correlación positiva fuerte entre el contenido en GC y el contenido en GC3 (contenido GC en la tercera posición del codón), mientras que estas dos características genómicas están correlacionadas negativamente con CAI, el índice de adaptación de codones, en eucariotas y con el tamaño del genoma en mamíferos. El tamaño de los exones e intrones podría afectar al peso corporal y a la longevidad de la especie a través de una asociación entre el contenido de GC y la longitud de la secuencia codificante. El CAI está relacionado positivamente con el tamaño de los intrones, explicado por la relación inversa entre el CAI y el sesgo en el uso de codones que se ha visto en distintos estudios.[10]
.jpg)
.jpg)
.jpg)
_rotated.png){kind=small}
.png){kind=small}
.gif){kind=small}
.jpg){kind=small}
.png){kind=small}
,_parque_nacional_de_Chobe,_Botsuana,_2018-07-28,_DD_108.jpg)
|número-autores= (ayuda) Los cordados (Chordata, del griego χορδωτά khordota ‘con cuerda’) son un filo del reino animal caracterizado por la presencia de una cuerda dorsal o notocorda (o notocordio) de células turgentes, tubo neural hueco en posición dorsal, hendiduras branquiales y cola, por lo menos en alguna fase del desarrollo embrionario. Se conocen casi 65 000 especies actuales (siendo así el tercer filo animal más numeroso, después de los artrópodos y los moluscos), la mayoría pertenecientes al subfilo de los vertebrados, de los que casi la mitad son peces.
Los cordados son un grupo con gran diversidad, adaptados a un gran número de nichos ecológicos y han demostrado a lo largo de su historia evolutiva notables adaptaciones, sobre todo al medio terrestre y su ambiente, aunque también al acuático o anfibio, en los cuales muchos de ellos constituyen los últimos eslabones tróficos de sus ecosistemas. En los cordados se destaca la capacidad de autorregulación y organización interna; algunos, como las aves y los mamíferos, pueden elevar y mantener constante la temperatura del cuerpo. Estos y otros factores han añadido complejidad a este grupo de animales, permitiendo un mayor control sobre las reacciones metabólicas y el desarrollo de un complejo sistema nervioso.
Keelikloomad (Chordata) on loomade hõimkond, kuhu kuuluvad selgroogsed ning mõned nendega lähedases suguluses olevad selgrootud.
Nende ühine tunnus on see, et mõnel eluetapil on neil seljakeelik, selgmine toru-tüüpi kesknärvisüsteem, lõpusepilud, saba, mis ulatub päraku taha, ja lihaste kimbud ümber keha.
Keelikloomade hõimkond jaguneb kolmeks alamhõimkonnaks: mantelloomad, süstikkalad ja selgroogsed.
Mantelloomade alamhõimkonnas on vastsetel seljakeelik ja torujas kesknärvisüsteem, kuid täiskasvanutel pole kumbagi. Süstikkaladel on seljakeelik ja kesknärvisüsteem, kuid puuduvad selgroolülid. Selgroogsetel on seljakeelik asendunud luise selgrooga.
Selgroogsete kõige iseloomulikum tunnus on siseskelett, mille moodustab tugev telg: seljakeelik või selgroog. See on luustiku tugisammas, mis ulatub keha eestotsast sabani. Seljakeelik on põisjatest rakkudest koosnev tugevasse kiulisse tuppe suletud vetruv telg, mis näiteks süstikkaladel säilib sellisel kujul kogu elu jooksul. Seljakeelik on ka kõigi selgroogsete looteil. Arengu käigus asendub enamikul selgroogseist seljakeelik luuliste lülidega, täiskasvanud loomadel säilivad tema jäänused vaid elastsete lülidevaheliste ketastena.[1]
Selgroogsete tähtsamad elundkonnad paiknevad piki skeletti, milleks on selgroog või seljakeelik. Selle peal asub kesknärvisüsteem, all ringeelundkonna selgmine tüvi ehk seljaaort. Piki seljaaorti paiknevad mõlemal pool erituselundid – neerud. [1]
Selgroolülid on rõnga- või silindrikujulised ning paarilistest jätketest: üla- ja alakaartest. Ülakaare kummagi poole otsad ühinevad ja moodustavad kanali, milles paikneb seljaaju. Alakaartele liigenduvad roided. Niisiis selgroog mitte ainult ei toeta keha, vaid ka kaitseb seda: tema jätked moodustavad seljaajukanali ja rinnakorvi, mis ümbritseb selgroogsete tähtsamaid elundkondi. [1]
Mantelloomade vabalt vees ujuvatel vastsetel on seljakeelik olemas, kuid moondel täiskasvanud isendiks see kaob. Teistegi oluliste tunnuste poolest on mantelloomade vastsed täiskasvanutest palju sarnasemad teistele keelikloomadele. Mantelloomade närvisüsteem asub keha selgmisel küljel ja kujutab endast õõnsat toru. Mantelloomade närvitoru kujuneb loote pindmistest katetest, välislootelehest ehk ektodermist renja pikisuunalise sopistusena nagu kõigil selgroogseil. Muudel selgrootuil paikneb närvisüsteem ikka keha kõhtmisel küljel ja kujuneb teisiti. Mantelloomadel on soole eesosa ehk neel läbistatud arvukatest avadest ja hingamiselundiks muutunud. Mitte üheski hõimkonnas peale ürgkeelikloomade ja mantelloomade ei moodusta sooltoru lõpusepilusid: see on keelikloomade tunnus. Ka mantelloomade embrüonaalsel arenemisel on palju ühisjooni selgroogsete arenemisega. Fülogeneetilistel, s.t põlvnemisega seotud põhjustel omistatakse mantelloomade vastsetele suuremat tähtsust kui täiskasvanud vormide ehitusele. Rohkem ei tunta niisugust anomaaliat üheski teises loomahõimkonnas. [2]
Tänapäeval arvatakse, et mantelloomad on tekkinud teisese ehk sekundaarse lihtsustumise ehk degradatsiooni teel mingitest selgroogsetele väga lähedastest eellastest. [2]
Keelikloomade hõimkonnal on nüüdisajal kümme klassi: üks mantelloomade alamhõimkonnas, üks süstikkalade alamhõimkonnas ja kaheksa selgroogsete alamhõimkonnas.
Traditsioonilistes selgroogsete klassifikatsioonides on mitmesuguseid parafüleetilisi rühmi, millest uuemates süsteemides on kas loobutud või on neid tunduvalt laiendatud. Standardset süsteemi pole veel välja kujunenud, mistõttu tabelis antud rühmi tuleb võtta esialgsetena.
Teised rühmad, mida on kasutatud (ladinakeelsete nimede tähestiku järjekorras):
Appendicularia (varem Larvacea)
Keelikloomad (Chordata) on loomade hõimkond, kuhu kuuluvad selgroogsed ning mõned nendega lähedases suguluses olevad selgrootud.
Nende ühine tunnus on see, et mõnel eluetapil on neil seljakeelik, selgmine toru-tüüpi kesknärvisüsteem, lõpusepilud, saba, mis ulatub päraku taha, ja lihaste kimbud ümber keha.
Kordatuen filumean (Chordata) ornodunak eta oso erlazionaturik dauden hainbat ornogabe sartzen dira. Guztiak batzeko erabiltzen diren ezaugarriak hauek dira:
Kordatuen filumak hiru azpifilum ditu:
Sailkapen fenetikoa, edo sailkapen klasikoan, Kordatuak bereiztu eta sailkatzeko honako zuhaitza eratzen zen:
Sailkapen honetan bereizketan ez dira egiten euren erlazio genetikoaren arabera, baizik eta ikuspegi orokor batean bereizteko erabiltzen diren ezaugarri batzuen arabera. Eskema tradizionalean arrainak (Pisces) klase bakarra osatzen zuten, baina gaur egun eskola fenetikoak lau talde ezberdinetan banatzen dituzte, kartalaginotsuak, hezurdunak, zelakantuak edo birikadunak direnaren arabera.
Sailkapen filogenetikoa, eskola kladistikoan oinarrituta izakien arteko harremanak euren arbaso komunen bereizketa puntuaren arabera sailkatzen dira. Honela azken urteetan Kordatuen sailkapenerako zuhaitz berriak proposatu dira eta asko dira oraindik aldatzen diren gauzak. Hala ere kordatuen sailkapen filogenetikoan oinarrituta honako taula hau proposatzen da:
Sailkapena oso ezberdina da, ikusten denez, eta honek bi sistemen arteko nahastea suposatu du. Adibide bat jartzearren Hegaztien kasua jar daiteke. Sailkapen tradizionalean hegaztiak ornodunen azpiko klase bat ziren, baina gaur egungo bereizketan enborretik bereizten azkenak izanda, Dinosauria ordenako azpimultzo bat baino ez dira.
Gu barne hartzen duen filuma izanda interes handia sortu du beraren historia naturala eraikitzea. Orain dela urte gutxirarte erregistroan aurkitutako lehenengo kordatuak Ordoviziar garaiko arrain fosilak ziren, Siluriar garaian oso ugariak egin zirenak. Hala ere Burguess Shaleko aurkikuntza dela eta bertan ikusitako fosil bat gure filumaren lehenengo ordezkaria zela pentsarazten digu: Pikaia Gracilens. Izaki hau Kanbriar garaikoa da eta beraz arrainen fosilak baino zaharragoa. Azkeneko urteetan hainbat ikerlarik India eta Txinan Aurrekanbriarreko mikrofosil batzuk aurkitu dituzte euren esanetan kordatuen barnean sar daitezkeenak. Hala ere guzti hau oraindik eztabaida prozesuan dago.
Kordatuen filumean (Chordata) ornodunak eta oso erlazionaturik dauden hainbat ornogabe sartzen dira. Guztiak batzeko erabiltzen diren ezaugarriak hauek dira:
Euren bizitzako uneren batean notokorda bat garatzen dute. Faringean zakatzak dituzte. Endostilo bat dute. Isats gihartsu bat, ipurtzulotik atzerago.Kordatuen filumak hiru azpifilum ditu:
Urochordata - Larba garaian notokorda bat eta nerbio korda bat dute, baina heldu bihurtzean galdu egiten dute. Cephalochordata - Hauek bizitza osoan zehar dute notokorda bat, baina ez dute ornorik. Ornodunak - Notokorda hezurrez estalitako bizkar-hezur batez aldatu da.Selkäjänteiset (Chordata) on eläinkuntaan kuuluva pääjakso. Selkäjänteiset määritellään organismeiksi, joilla on ollut selkäjänne ainakin jossain niiden kehityksen vaiheessa.
Selkäjänne on ranka, joka täysin kehittyneenä kattaa suurimman osan ruumiin pituudesta. Näin se jäykistää ruumiin ja antaa tukea liikkuessa.
Selkäjänteisten kolme pääryhmää (alajaksoa) ovat vaippaeläimet, suikulaiset ja selkärankaiset. Eläimet, joiden selkäjänne on jakautunut nikamiin, muodostavat selkärankaisten alajakson.
Selkärankaisiin kuuluvat esimerkiksi ihminen ja kaikki muut nisäkkäät.
Muita selkäjänteisille yhteisiä ominaisuuksia ovat:
Selkäjänteiset (Chordata) on eläinkuntaan kuuluva pääjakso. Selkäjänteiset määritellään organismeiksi, joilla on ollut selkäjänne ainakin jossain niiden kehityksen vaiheessa.
Selkäjänne on ranka, joka täysin kehittyneenä kattaa suurimman osan ruumiin pituudesta. Näin se jäykistää ruumiin ja antaa tukea liikkuessa.
Chordés
Les chordés ou cordés (Chordata[2]) forment un embranchement d'animaux du clade des bilatériens et appartenant au super-embranchement des deutérostomiens. Leur nom provient de la notochorde, une lamelle cartilagineuse située sur le côté dorsal de l'animal, forme la plus élémentaire d'un endosquelette (squelette interne). Quatre sous-embranchements sont réunis dans ce groupe : les Cephalochordata, les Vetulicolia[1] (aujourd'hui éteints), les Tunicata et les Vertebrata (ces deux derniers groupes sont réunis sous le clade des Olfactores). Ils constituent un des embranchements les plus diversifiés du règne animal avec près de 65 000 espèces[3], après les arthropodes, ces derniers regroupant, avec près d'1,5 million d'espèces recensées, plus de 80 % des espèces connues[4].
Les Chordés, dont le terme est attribué[3] au biologiste britannique William Bateson en 1885[5] partagent plusieurs points communs à un moment de leur cycle de vie :
Leur nom provient de la notochorde, une lamelle cartilagineuse d'origine mésodermique située du côté dorsal de l'animal, mais ventrale par rapport au tube nerveux. Elle joue un rôle crucial lors de l'embryogenèse et a en outre un rôle de soutien et de protection du tube nerveux chez les Chordés primitifs. Chez les Vertébrés, qui constituent un sous-embranchement des Chordés, la notochorde régresse généralement à l'âge adulte pour être remplacée par la colonne vertébrale. Elle persiste cependant et s'élargit dans la région des disques intervertébraux où elle forme le nucleus pulposus (noyau pulpeux, sorte de masse gélatineuse entre un anneau fibreux et deux plaques cartilagineuses) au centre des disques[6].
La notochorde est la structure de soutien interne primitive. C'est la forme la plus élémentaire d'un endosquelette (squelette interne) alors que l'exosquelette (squelette externe) est une structure typique chez de nombreux invertébrés (insectes, crustacés, mollusques)[7].
Les squelettes interne et externe permettent de former un appareil de soutien mais ont également pour fonction d'assurer une protection mécanique et de servir de point d'insertion aux muscles qui constituent les moteurs du mouvement (le squelette étant un dispositif de transmission des forces, semblable à un levier)[8]. L'endosquelette possède certains avantages : il est plus mobile que l'exosquelette, permet une croissance continue, et a la force de supporter une plus grande taille et des mouvements puissants. Mais, s'il protège des organes internes, il n'offre pas la protection mécanique de l'exosquelette, notamment contre les prédateurs[9]. La présence d'un exosquelette protège efficacement de la dessiccation, ce qui est l'un des facteurs qui ont permis la réussite de la colonisation du milieu terrestre[10]. Mais l'exosquelette a aussi des inconvénients. Avec l'augmentation de taille, il doit devenir de plus en plus épais, de manière disproportionnée pour supporter la traction des muscles. Le confinement des muscles dans un exosquelette, les empêche de s'accroître avec leur utilisation[11].
Cependant, l'exosquelette reste présent chez plusieurs Chordés : les agnathes ostracodermes ont un corps recouvert d'une « armure » osseuse les protégeant des prédateurs. Chez les Vertébrés actuels, il n'est plus représenté que par les écailles qui recouvrent la peau des Poissons et par des os dermiques qui participent à la ceinture pectorale des Gnathostomes[12]. De plus, les grands os de la boîte crânienne d'un mammifère peuvent être placés très près de la surface, si bien que « la subdivision en exosquelette et endosquelette est largement conventionnelle[8] ».
Leur système nerveux, en forme de tube, est situé au-dessus y compris chez l'embryon humain, on dit que les Chordés sont épineuriens, au contraire des protostomiens (qui sont dits hyponeuriens). Le tube nerveux se met en place par neurulation, c'est-à-dire par invagination d'une zone particulière de l'épiblaste dorsal[13].
Les Chordés sont également caractérisés par un pharynx (partie antérieure du tube digestif), percé de fentes branchiales au moins à l'état embryonnaire et qui a un rôle respiratoire quand ces fentes persistent à l'âge adulte : ce sont des Pharyngotrèmes.
Ce caractère est en réalité une synapomorphie des deutérostomiens et a ensuite été perdu chez les échinodermes[14].
Les organes sont approvisionnés en dioxygène par un système circulatoire clos, où la circulation sanguine est activée par un cœur composé de plusieurs cavités (de 2 à 4 pour les mammifères).
Cet embranchement a connu une très importante diversification[15] depuis son apparition au cambrien (vers 500 Ma, présumé présent dans la faune de Burgess avec le genre Pikaia) : alors que les céphalochordés et les urochordés sont restés peu diversifiés et exclusivement marins, les Vertébrés ont eu une évolution fulgurante et ont conquis tous les milieux de la planète, avec leurs premiers pas sur Terre au Dévonien supérieur (il y a environ 370 Ma). Aujourd’hui, avec les baleines, ils comprennent les animaux les plus grands que la Terre ait jamais portés.
Parmi les Chordés, on trouve :
Les Urocordés et Céphalochordés sont également repris sous le terme Prochordés. Ce groupe est paraphylétique car exclut les Crâniés. En phylogénie, on regroupe plutôt les Urocordés et les Crâniés sous le taxon Olfactores.
En classification classique, les Chordés sont composés de :
Plusieurs espèces d'ascidies (tuniciers) dont Polycarpa aurata.
Fossile de Drepanaspis, un Pteraspidomorphi
Chordés
Les chordés ou cordés (Chordata) forment un embranchement d'animaux du clade des bilatériens et appartenant au super-embranchement des deutérostomiens. Leur nom provient de la notochorde, une lamelle cartilagineuse située sur le côté dorsal de l'animal, forme la plus élémentaire d'un endosquelette (squelette interne). Quatre sous-embranchements sont réunis dans ce groupe : les Cephalochordata, les Vetulicolia (aujourd'hui éteints), les Tunicata et les Vertebrata (ces deux derniers groupes sont réunis sous le clade des Olfactores). Ils constituent un des embranchements les plus diversifiés du règne animal avec près de 65 000 espèces, après les arthropodes, ces derniers regroupant, avec près d'1,5 million d'espèces recensées, plus de 80 % des espèces connues.
Is ainmhithe iad na Chordates (Gréigis: χορδωτά, khordota "le téad) le nótacorda, néarthéad droma folamh, scoilteanna faraingeacha,endostíl, agus eireaball iar-anasach ar feadh, ar a laghad tréimhse, dá saolréanna. Ar bhonn tacsanomaíoch, áirítear san fhíleam an fo-fhíleam Vertebrata, lena n-áirítear mamaigh, éisc, amfaibiaigh, reiptílí agus éin; Tunicata, lena n-áirítear Salpidae agus Ascidiacea ( Gaeilge:ascaidí); agus Cephalochordata, a chuimsíonn na Amfaibhiorach (Gaeilge: lansógaigh). Tá baill an fhílim Chordata déthaobhach [[ Siméadracht sa bhitheolaíocht|siméadrach]], céalóim deuterostoacha, agus léiríonn na cordaigh veirteabracha Scoilteadh (bitheolaíocht) scoilteadh.
Cuirtear Hemichordata i ar aghaidh mar an ceathrú bhfofhíleam de chuid na gcordach,, lena n-áirítear na Enteropneusta nó na péisteanna dearcáin, ach anois caitear leis de ghnáth mar fíleam ar leith. Eisean chomh maith leis an bhfíleam Echinodermata, lena n-áirítear crosóga mara, Cuánn mhara, súmairí mhara agus a bhfhine, is ea 'gaolta is gaire na gCordach. Tá Cordaigh primitíbheacha, ó ar a laghadh chomh luath leis an Tréimhse Caimbriach, ar eolas againn.
Is grúpa éagsúil é Chordata, atá oiriúnithe do líon mór nideoige éiceolaíochta agus a rinne, i rith stair na héabhlóide, oiriúnuithe iontach, go háirithe chuig thimpeallachta agus atmaisféir an Domhain, ach chomh maith leis sin chuig timpeallachta uiscíochta nó amfaibiaigh. Thaispeáin na cordaigh go bhfuil cumas iontach acu le haghaidh féinrialúcháin agus eagrúcháin inmheánaigh, is féidir roinnt acu, mar shampla éin agus mamaigh, teocht an choirp a ardú agus a choinneáil tairiseach. Chuir na fachtóirí seo agus eile le haimpléiseachta an ghrúpa, a lig dóibh rialú níos a chur i bhfeidhm ar a gcuid imoibrithe meitibileach agus córais chasta neirbhísigh a fhorbairt.
Tógadh an scéimire seo a leanas as an tríú eagrán den leabhar Vertebrate Palaeontology.[1] Ach é a bheith struchtúrtha ar bhealach a thaispeánann na gaolta éabhlóideacha ( cosúil le cladagram ("cladogram" sa Bhéarla), coimeádtar ranganna traidisiúnta a bhí in úsáid i dtacsanamaíocht Linnaeaus.
Appendicularia ( seal den tsaol;Larvacea)
Nóta: Tugann na línte le fios an bealach gur dóigh a théann na gaolta éabhlóide, san áireamh tá tacsa marbh , curtha in iúl le mhiodóg.
Ní heol dúinn faoi láthair cad é bunús na gCordach. B'iad éisc laghdaithe nó eiseamail lansógaigh na céad cordach so-aitheanta ón Tréimhse Chaimbriach. Is í an tuairimíocht is mó faoi bhunús na gCordach ná gurb í líne an oiriúnaithe is fearr dóibh ná ceann nó dhó de na catagóirí seo a leanas:
B'fhéidir gur tháinig righneas an nótacorda chun cinn, ar an gcéid ásc, le haghaidh éifeachtúlachta crapadh matánach snámha a athrú ( i gluaiseachtaí S-chruthach)
I bhfoclaibh eile, le haghaidh na colainne a lúbadh, caithfidh struchtúr righin dolúbtha a bheith ag meatán le tarraingt in aghaidh, agus is é an nótacorda san lúththréimhse an phríomhthréith. Ceal struchtúír righin dolúbtha, is é an toradh a bhéas ar chrapadh matánach ná ciorrú an ainmhí agus ní gluaisne iarbhír go bhféadfaí an t-ainmhí snámh.
Is ainmhithe iad na Chordates (Gréigis: χορδωτά, khordota "le téad) le nótacorda, néarthéad droma folamh, scoilteanna faraingeacha,endostíl, agus eireaball iar-anasach ar feadh, ar a laghad tréimhse, dá saolréanna. Ar bhonn tacsanomaíoch, áirítear san fhíleam an fo-fhíleam Vertebrata, lena n-áirítear mamaigh, éisc, amfaibiaigh, reiptílí agus éin; Tunicata, lena n-áirítear Salpidae agus Ascidiacea ( Gaeilge:ascaidí); agus Cephalochordata, a chuimsíonn na Amfaibhiorach (Gaeilge: lansógaigh). Tá baill an fhílim Chordata déthaobhach [[ Siméadracht sa bhitheolaíocht|siméadrach]], céalóim deuterostoacha, agus léiríonn na cordaigh veirteabracha Scoilteadh (bitheolaíocht) scoilteadh.
Cuirtear Hemichordata i ar aghaidh mar an ceathrú bhfofhíleam de chuid na gcordach,, lena n-áirítear na Enteropneusta nó na péisteanna dearcáin, ach anois caitear leis de ghnáth mar fíleam ar leith. Eisean chomh maith leis an bhfíleam Echinodermata, lena n-áirítear crosóga mara, Cuánn mhara, súmairí mhara agus a bhfhine, is ea 'gaolta is gaire na gCordach. Tá Cordaigh primitíbheacha, ó ar a laghadh chomh luath leis an Tréimhse Caimbriach, ar eolas againn.
Is grúpa éagsúil é Chordata, atá oiriúnithe do líon mór nideoige éiceolaíochta agus a rinne, i rith stair na héabhlóide, oiriúnuithe iontach, go háirithe chuig thimpeallachta agus atmaisféir an Domhain, ach chomh maith leis sin chuig timpeallachta uiscíochta nó amfaibiaigh. Thaispeáin na cordaigh go bhfuil cumas iontach acu le haghaidh féinrialúcháin agus eagrúcháin inmheánaigh, is féidir roinnt acu, mar shampla éin agus mamaigh, teocht an choirp a ardú agus a choinneáil tairiseach. Chuir na fachtóirí seo agus eile le haimpléiseachta an ghrúpa, a lig dóibh rialú níos a chur i bhfeidhm ar a gcuid imoibrithe meitibileach agus córais chasta neirbhísigh a fhorbairt.
Os cordados (Chordata, do latín chordata, pl. de chordatum "cordado", "con corda"; de chorda, "corda"; literalmente "os que teñen corda") son un filo do reino animal caracterizado por presentar cinco sinapomorfias, a máis destacada das cales é a presenza dunha corda dorsal ou notocorda de células turxentes (e dun tubo neural) polo menos nalgunha fase do seu desenvolvemento.[1]
Coñécense preto de 65 000 especies actuais,[2] a maioría pertencentes ao subfilo dos vertebrados, e case a metade das cales son peixes.
Os cordados son un grupo con gran diversidade, adaptados a un gran número de nichos ecolóxicos e que demostraron ao longo da súa historia evolutiva notábeis adaptacións, sobre todo ao medio terrestre e os seus ambientes, aínda que tamén ao acuático ou o anfibio, nos cales moitos deles constitúen os últimos elos tróficos dos seus ecosistemas.
Nos cordados destaca a capacidade de autorregulación e organización interna; algúns, como as aves e os mamíferos, poden elevaren e manteren constante a temperatura do corpo. Estes e outros factores engadiron complexidade a este grupo de animais, permitindo un maior control sobre as reaccións metabólicas e o desenvolvemento dun complexo sistema nervioso.
Son animais deuteróstomos, de simetría bilateral, corpo segmentado, triploblásticos (é dicir, con tres capas xerminativas no embrión), celoma ben desenvolvido (que, porén, se perde nalgúns grupos).
Entre as características propias do filo encóntranse:[3]
O filo dos cordados subdivídense en tres subfilos: urocordados, cefalocordados e vertebrados. A clasificación dos dous primeiros subfilos baséase na posición da notocorda no corpo do animal: os urocordados presentan o notocordio na cola, e soamente na fase larvaria; nos cefalocordados esténdese por todo o corpo, persistindo até a fase adulta. Ambos os dous subfilos están considerados como animais invertebrados. Os vertebrados caracterízanse pola presenza de vértebras e polo desenvolvemento do cranio.[4]
As interrelacións entre os tres subfilos aínda é incerta. Tradicionalmente, os cefalocordados foron considerados como os parentes vivos máis próximos dos vertebrados, cos tunicados representando a liñaxe primitiva dos cordados.
O esquema seguinte segue a terceira edición da Vertebrate Palaeontology de Benton.[5] A clasificación das clases dos cordados invertebrados está tirada de Fishes of the World de Nelson.[6] Aínda que estea estruturado para reflectir as relacións evolutivas (semellante a un cladograma), tamén observa os niveis tradicionais usados na taxonomía linneana.
As liñas mostran as probábeis relacións evolutivas, incluíndo taxa extintos, que están indicados por unha †. Algúns son invertebrados. As posicións (relacións) dos clados dos anfioxos, tunicados e craniados están como foron expostos por Ptuman et al. na revista Naturte.[7]
Cephalochordata TunicataAppendicularia (antigamente Larvacea)
Craniata VertebrataHyperoartia (Petromyzontida)
Gnathostomata Teleostomi Osteichthyes Sarcopterygii void Tetrapoda Amniota Synapsida void Sauropsida voidAs relacións filoxenéticas entre o filo dos cordados e os destes con outros deuteróstomos son, segundo Hickman, as seguintes:[8]
Chordata __O cordado fósil máis antigo, Yunnanozoon lividum, procede do cámbrico inferior de China e ten unha idade aproximada de 525 millóns de anos; está probabelmente máis relacionado cos cefalocordados que cos urocordados.[9]
Ao longo do Devoniano apareceron e diversificáronse os ágnatos (peixes sen mandíbulas), sendo os primeiros vertebrados coñecidos. Contra a final deste período (hai uns 360 millóns de anos) existían xa as principais liñaxes de peixes e apareceron os primeiros tetrápodos (anfibios). Os réptiles apareceron durante o Carbonífero, os mamíferos á final do Permiano (hai máis de 200 millóns de anos), e as aves á final do Xurásico (hai uns 145 millóns de anos).[10]
Os cordados (Chordata, do latín chordata, pl. de chordatum "cordado", "con corda"; de chorda, "corda"; literalmente "os que teñen corda") son un filo do reino animal caracterizado por presentar cinco sinapomorfias, a máis destacada das cales é a presenza dunha corda dorsal ou notocorda de células turxentes (e dun tubo neural) polo menos nalgunha fase do seu desenvolvemento.
Coñécense preto de 65 000 especies actuais, a maioría pertencentes ao subfilo dos vertebrados, e case a metade das cales son peixes.
Os cordados son un grupo con gran diversidade, adaptados a un gran número de nichos ecolóxicos e que demostraron ao longo da súa historia evolutiva notábeis adaptacións, sobre todo ao medio terrestre e os seus ambientes, aínda que tamén ao acuático ou o anfibio, nos cales moitos deles constitúen os últimos elos tróficos dos seus ecosistemas.
Nos cordados destaca a capacidade de autorregulación e organización interna; algúns, como as aves e os mamíferos, poden elevaren e manteren constante a temperatura do corpo. Estes e outros factores engadiron complexidade a este grupo de animais, permitindo un maior control sobre as reaccións metabólicas e o desenvolvemento dun complexo sistema nervioso.
Svitkovci (Chordata) su koljeno višestaničnih životinja čija je glavna osobina unutrašnji osovinski kostur,horda ili svitak po čemu su dobili ime. Kod najnižih predstavnika tog odjeljka životinja, horda ima oblik stupića građenog od vezivnog tkiva koji se pruža cijelom dužinom tijela, a životinje su bilateralno simetrične. Kod viših predstavnika skupine horda se pojavljuje samo u embrionalnom dijelu razvoja, da bi se kasnije, zamjenjujući ju, razvila hrskavičasta ili koštana kralježnica.
Koljeno svitkovaca dijeli se na tri potkoljena, 1.Acrania, 2. Tunicata 3. Vertebrata Starije klasifikacije su dijelile svitkovce na četiri pododjeljka (žiroglavce (Enteropneusta), plaštenjake (Tunicata), bezlubanjce (Acrania) i kralježnjake (Vertebrate)). Opisano je više od 48000 vrsta , od kojih 95% čine kralježnjaci. Danas se dijeli na 14 razreda[1].
Bez obzira na ustaljenost ovakve podjele, ona se sve više napušta budući da je podjela životinja po samo jednom faktoru (svitku ili kralježnici) zastarjela te se sve više istražuju alternativne podjele zasnivane na genetskim srodnostima.
Svitkovci (Chordata) su koljeno višestaničnih životinja čija je glavna osobina unutrašnji osovinski kostur,horda ili svitak po čemu su dobili ime. Kod najnižih predstavnika tog odjeljka životinja, horda ima oblik stupića građenog od vezivnog tkiva koji se pruža cijelom dužinom tijela, a životinje su bilateralno simetrične. Kod viših predstavnika skupine horda se pojavljuje samo u embrionalnom dijelu razvoja, da bi se kasnije, zamjenjujući ju, razvila hrskavičasta ili koštana kralježnica.
Koljeno svitkovaca dijeli se na tri potkoljena, 1.Acrania, 2. Tunicata 3. Vertebrata Starije klasifikacije su dijelile svitkovce na četiri pododjeljka (žiroglavce (Enteropneusta), plaštenjake (Tunicata), bezlubanjce (Acrania) i kralježnjake (Vertebrate)). Opisano je više od 48000 vrsta , od kojih 95% čine kralježnjaci. Danas se dijeli na 14 razreda.
Acrania: Razred: Amphioxi Tunicata Razredi: Appendicularia, Ascidiacea, Thaliacea. Vertebrata Infrakoljeno: Cyclostomata Infrakoljeno: GnathostomataBez obzira na ustaljenost ovakve podjele, ona se sve više napušta budući da je podjela životinja po samo jednom faktoru (svitku ili kralježnici) zastarjela te se sve više istražuju alternativne podjele zasnivane na genetskim srodnostima.
Filum Chordata adalah kelompok hewan, termasuk vertebrata dan beberapa binatang yang mirip invertebrata yang memiliki ciri-ciri yang serupa. Semua anggota kelompok ini, pada suatu saat dalam kehidupan mereka, memiliki notokorda, tali saraf dorsal berongga, celah faring (pharyngeal slits), endostyle, dan ekor berotot yang melewati anus. Vertebrata merupakan kelompok hewan yang memiliki tulang belakang. Dalam sistem klasifikasi, vertebrata merupakan subfilum dari filum Chordata. Chordata terbagi menjadi empat subfilum: Vertebrata, Urochordata, Cephalochordata, dan Hemichordata. Urochordata dan Cephalochordata tergolong invertebrata.
Chordata meliputi hewan-hewan yang memiliki ciri-ciri sebagai berikut:
Semua hewan yang tergolong vertebrata memiliki rangkaian tulang kecil (vertebra) yang memanjang pada bagian dorsal dari kepala hingga ekor. Rangkaian vertebra yang disebut tulang punggung ini membentuk sumbu kerangka menggantikan notokord. Tulang punggung berfungsi sebagai penyokong tubuh serta melindungi tali saraf.
Skema di bawah ini diambil dari edisi ke tiga Vertebrate Palaeontology.[1] Pengkelasan invertebrata diambil dari Dunia Ikan.[2]
Appendicularia (sebelumnya Larvacea)
Hyperoartia (Petromyzontida)
Lepidosauromorpha (kadal, ular, tuatara, dan sejenisnya yang punah)
Archosauromorpha (buaya, burung, dan sejenisnya yang punah)
Artikel bertopik biologi ini adalah sebuah rintisan. Anda dapat membantu Wikipedia dengan mengembangkannya. Filum Chordata adalah kelompok hewan, termasuk vertebrata dan beberapa binatang yang mirip invertebrata yang memiliki ciri-ciri yang serupa. Semua anggota kelompok ini, pada suatu saat dalam kehidupan mereka, memiliki notokorda, tali saraf dorsal berongga, celah faring (pharyngeal slits), endostyle, dan ekor berotot yang melewati anus. Vertebrata merupakan kelompok hewan yang memiliki tulang belakang. Dalam sistem klasifikasi, vertebrata merupakan subfilum dari filum Chordata. Chordata terbagi menjadi empat subfilum: Vertebrata, Urochordata, Cephalochordata, dan Hemichordata. Urochordata dan Cephalochordata tergolong invertebrata.
Chordata meliputi hewan-hewan yang memiliki ciri-ciri sebagai berikut:
Memiliki notokord, yaitu kerangka berbentuk batangan keras tetapi lentur. Notokord terletak di antara saluran pencernaan dan tali saraf, memanjang sepanjang tubuh membentuk sumbu kerangka. Memiliki tali saraf tunggal, berlubang terletak dorsal terhadap notokord, dan memiliki ujung anterior yang membesar berupa otak. Memiliki ekor yang memanjang ke arah posterior terhadap anus. Memiliki celah faringSemua hewan yang tergolong vertebrata memiliki rangkaian tulang kecil (vertebra) yang memanjang pada bagian dorsal dari kepala hingga ekor. Rangkaian vertebra yang disebut tulang punggung ini membentuk sumbu kerangka menggantikan notokord. Tulang punggung berfungsi sebagai penyokong tubuh serta melindungi tali saraf.
Seildýr (fræðiheiti Chordata) eru fylking dýra sem telur meðal annars hryggdýr og nokkra skylda hryggleysingja.
I cordati (Chordata Bateson, 1885) rappresentano un phylum di animali comprendente organismi di diversa forma e complessità, quali i Vertebrati, gli Urocordati ed i Cefalocordati. Questo phylum è basato su una struttura di sostegno interna o notocorda.
Gli Urocordati - o Tunicati - sono piccoli organismi marini, sessili e filtratori, dotati di larve planctoniche che, fissandosi al substrato, raggiungono lo stadio adulto, sviluppando una forma a sacco rivestito da una strato protettivo detto tunica. Un esempio è l'ascidia.
I Cefalocordati, volgarmente chiamati anfiossi, sono anch'essi animali marini ma il loro corpo, lungo dai 3 ai 5 cm, è di forma longilinea, appuntita alle estremità, simile ad un pesce con il capo non sviluppato. Sono nuotatori debolmente attivi che trascorrono la maggior parte della loro vita scavando nella sabbia delle coste oceaniche, per infossarsi e far fuoriuscire la regione anteriore che ne permette l'alimentazione per filtrazione.
Il terzo gruppo di Cordati è rappresentato dai Craniata, o Emicefalocordati, animali che, per un processo di cefalizzazione, presentano un capo ben sviluppato e distinguibile dal resto del corpo. I Craniati comprendono le missine viventi ed il subphylum dei Vertebrati, organismi più complessi che si sono adattati a tutti i tipi di ambienti: acquatici (con i Pesci), aerei (con gli Uccelli) e terrestri (con Anfibi, Rettili e Mammiferi).
Nonostante questi tre gruppi mostrino evidenti differenze morfologiche, sono vicini dal punto di vista filogenetico. Tutti i Cordati, celomati con simmetria bilaterale, mostrano, almeno in una fase del loro sviluppo, alcune sinapomorfie, strutture omologhe derivate nel corso dell'evoluzione da un unico antenato comune e che ne dimostrano la stretta parentela (taxon monofiletico).
Una di queste sinapomorfie, quella che conferisce il nome al phylum, è la corda dorsale, o notocorda. Si tratta di una bacchetta longitudinale, posizionata dorso-medialmente e costituita da materia elastica, per la presenza di cellule ricche di glicogeno. Ha funzione di sostegno e il suo destino varia a seconda del gruppo:
Il sistema nervoso dei cordati inizia a prendere forma sul dorso della corda nell'embrione; dapprima si forma, sopra la coda, la piastra neurale, da cui poi si sviluppa il tubo neurale. Nei vertebrati, all'estremità opposta del tubo neurale si forma il cervello; nei cefalocordati, tale estremità ha solo dimensioni e diametro maggiori. In ogni caso, i nervi periferici si dipartono dal tubo neurale.
Nei vertebrati, il tubo neurale è protetto dalle vertebre e il cervello è protetto dal cranio. I segmenti della pianta (??) sono disposti consecutivamente e simmetricamente ai lati della corda.
Nell'embrione, il tratto anteriore del tubo digerente (detto anche faringe branchiale) è in comunicazione con l'esterno attraverso alcune fessure, che nei pesci rimangono anche nello stadio adulto come branchie.
Sulla faccia ventrale della faringe branchiale c'è un solco detto doccia branchiale. Esso appare rivestito di muco atto a trattenere gli organismi microscopici che servono da nutrimento. Nei vertebrati, la doccia branchiale si separa invece dal tubo digerente per trasformarsi nella tiroide.
Tutti i cordati, allo stadio embrionale si assomigliano, esibiscono una identica distribuzione degli organi (sistema nervoso, coda, aorta dorsale, tubo digerente e il vaso sanguigno principale, ovvero il cuore nei vertebrati). Durante lo sviluppo dell'embrione, la morfologia si diversifica nelle diverse specie.
Nota: Le linee indicano le probabili relazioni evolutive, inclusi taxa estinti (segnalati dalla †).
I cordati (Chordata Bateson, 1885) rappresentano un phylum di animali comprendente organismi di diversa forma e complessità, quali i Vertebrati, gli Urocordati ed i Cefalocordati. Questo phylum è basato su una struttura di sostegno interna o notocorda.
Gli Urocordati - o Tunicati - sono piccoli organismi marini, sessili e filtratori, dotati di larve planctoniche che, fissandosi al substrato, raggiungono lo stadio adulto, sviluppando una forma a sacco rivestito da una strato protettivo detto tunica. Un esempio è l'ascidia.
I Cefalocordati, volgarmente chiamati anfiossi, sono anch'essi animali marini ma il loro corpo, lungo dai 3 ai 5 cm, è di forma longilinea, appuntita alle estremità, simile ad un pesce con il capo non sviluppato. Sono nuotatori debolmente attivi che trascorrono la maggior parte della loro vita scavando nella sabbia delle coste oceaniche, per infossarsi e far fuoriuscire la regione anteriore che ne permette l'alimentazione per filtrazione.
Il terzo gruppo di Cordati è rappresentato dai Craniata, o Emicefalocordati, animali che, per un processo di cefalizzazione, presentano un capo ben sviluppato e distinguibile dal resto del corpo. I Craniati comprendono le missine viventi ed il subphylum dei Vertebrati, organismi più complessi che si sono adattati a tutti i tipi di ambienti: acquatici (con i Pesci), aerei (con gli Uccelli) e terrestri (con Anfibi, Rettili e Mammiferi).
Chordata (nomen a Bateson anno 1885 excogitatum) sunt phylum Animalium quae sunt vel Vertebrata vel unum nonnullorum invertebratorum arte cognatorum. Coniuguntur ob chordam dorsalem seu notochordam, tubum neuralem[1] concavum, sulcos pharyngeos[2], endostylum, caudam post anum, quas proprietates saltem nonnullo vitae momento omnia habent. Phylum in tribus subphylis consistit: Urochordatis sive Tunicatis, Cephalochordatis (ab Amphioxiformibus repraesentatis), Craniatis (quae Vertebrata et pauca alia comprehendunt). Hemichordata appellata sunt quartum quondam Chordatorum subphylum, quod nunc phylum proprium usitate tractatur. Larvis Urochordatorum sunt notochorda nervorumque chorda quae in adultis amittuntur. Cephalochordatis sunt notochorda nervorumque chorda (sed nullum cerebrum vel propria sensuum organa) et simplicissimum systema circulatorium. Craniata sunt solum phylum cuius membris sunt calvariae. In omnibus Craniatis, Myxinis exceptis, tubus neuralis vertebris cartilagineis aut osseis cingitur, et notochorda est generatim deminuta; ergo Myxiniformes Vertebrata non putantur. Chordata uná cum tribus phylis germanis —quae sunt Hemichordata, Echinodermata, Xenoturbellida— Deuterostomia constituunt, unum ex duobus superphylis quae omnia Animalia pluribus organis praedita (Nephrozoa) comprehendunt (alterum Protozoa sunt).
Chordata (nomen a Bateson anno 1885 excogitatum) sunt phylum Animalium quae sunt vel Vertebrata vel unum nonnullorum invertebratorum arte cognatorum. Coniuguntur ob chordam dorsalem seu notochordam, tubum neuralem concavum, sulcos pharyngeos, endostylum, caudam post anum, quas proprietates saltem nonnullo vitae momento omnia habent. Phylum in tribus subphylis consistit: Urochordatis sive Tunicatis, Cephalochordatis (ab Amphioxiformibus repraesentatis), Craniatis (quae Vertebrata et pauca alia comprehendunt). Hemichordata appellata sunt quartum quondam Chordatorum subphylum, quod nunc phylum proprium usitate tractatur. Larvis Urochordatorum sunt notochorda nervorumque chorda quae in adultis amittuntur. Cephalochordatis sunt notochorda nervorumque chorda (sed nullum cerebrum vel propria sensuum organa) et simplicissimum systema circulatorium. Craniata sunt solum phylum cuius membris sunt calvariae. In omnibus Craniatis, Myxinis exceptis, tubus neuralis vertebris cartilagineis aut osseis cingitur, et notochorda est generatim deminuta; ergo Myxiniformes Vertebrata non putantur. Chordata uná cum tribus phylis germanis —quae sunt Hemichordata, Echinodermata, Xenoturbellida— Deuterostomia constituunt, unum ex duobus superphylis quae omnia Animalia pluribus organis praedita (Nephrozoa) comprehendunt (alterum Protozoa sunt).
Chordiniai (lot. Chordata) – gyvūnų tipas. Labai didelė gyvūnų grupė, apimanti apie 40 tūkst. rūšių. Jiems būdinga dvišalė kūno simetrija ir celomas. Pagrindiniai chordinių gyvūnų požymiai yra šie:
Chordiniai gyvūnai skirstomi:
Hordaiņi (Chordata) ir otrmutnieku dzīvnieku tips, kuriem ir divpusīgi simetrisks (bilaterāls) ķermenis, kam izšķirama galva, viduklis un aste (izņēmums ir tunikāti). Ķermeni balsta ass skelets, kas ir blīvas, nedalītas vai posmainas stiegras (muguras stiegras) veidā. Virs ass skeleta atrodas centrālā nervu sistēma, kurai ir biezsienu caurules veids. Zem ass skeleta atrodas ķermeņa dobums — celoms, kurā atrodas gremošanas orgāni, izvadorgāni un vairošanās orgāni. Gremošanas kanāls priekšgalā atveras ar ievadatveri, bet pakaļgalā ar izvadatveri, un tā sākuma nodalījumā (rīklē) atrodas pāra žaunu spraugu rindas. Vēl zemāk zem gremošanas kanāla atrodas centrālais asinsrites orgāns — sirds.
Svarīgākās pazīmes, kas atšķir hordaiņus no visiem pārējiem dzīvnieku valsts tipiem, ir šādas.
Hordaiņiem bez tam ļoti raksturīgas ir šādas pazīmes, kādas ir arī dažiem citiem dzīvnieku tipiem.
No visiem dzīvnieku tipiem vistuvāki hordaiņiem ir adatādaiņi, pushordaiņi un pogonoforas. Tie tāpat ir divpusīgi simetriski otrmutnieki, kuriem ir celoms; tie zināmā mērā saista hordaiņus ar pārējām formām.
Hordaiņu tipu parasti dala 3 apakštipos:
Hordaiņu tips (Chordata)
(†) — izmirušu organismu grupa.
Hordaiņi (Chordata) ir otrmutnieku dzīvnieku tips, kuriem ir divpusīgi simetrisks (bilaterāls) ķermenis, kam izšķirama galva, viduklis un aste (izņēmums ir tunikāti). Ķermeni balsta ass skelets, kas ir blīvas, nedalītas vai posmainas stiegras (muguras stiegras) veidā. Virs ass skeleta atrodas centrālā nervu sistēma, kurai ir biezsienu caurules veids. Zem ass skeleta atrodas ķermeņa dobums — celoms, kurā atrodas gremošanas orgāni, izvadorgāni un vairošanās orgāni. Gremošanas kanāls priekšgalā atveras ar ievadatveri, bet pakaļgalā ar izvadatveri, un tā sākuma nodalījumā (rīklē) atrodas pāra žaunu spraugu rindas. Vēl zemāk zem gremošanas kanāla atrodas centrālais asinsrites orgāns — sirds.
Kordata adalah sekumpulan haiwan yang merangkumi haiwan vertebrat (bertulang belakang), dengan beberapa invertebrat (tidak bertulang belakang) yang berkait rapat. Ia disatukan dengan memiliki notochord, utas saraf dorsal berongga, liang pharyngeal, endostyle, dan ekor melepasi dubur (post-anal tail) , pada satu peringkat dalam kitaran hayat mereka. Sesetengah pakar sains menegaskan bahawa ia adalah kantung Branchial/pharyngeal dan bukannya liang.[perlu rujukan]
Filum Kordata dipecahkan kepada tiga subfilum: Urochordata, Cephalochordata, dan vertebrat. Sesetengah saintis menganggap Hemichordata sebagai subfilum kordata keempat, tetapi biasanya ia dianggap filum berbeza. Larva urochordate memiliki notochord dan untaian saraf tetapi ia hilang apabila dewasa. Cephalochordate memiliki notochord dan untaian saraf tetapi bukan vertebrat. Dalam kesemua vertebrat kecuali bagi Hagfish, untaian saraf beronggal dorsal telah diselitupi dengan rawan (cartilaginous) atau vertebrat bertulang dan notochord mengecut dengan banyaknya.
Kordata dan tiga saudara phyla, hemichordate, echinoderm dan xenoturbellida, membentuk deuterostomes, iaitu superfilum. Kordata adalah filum terbesar dikalangan deuterostomes.
Kaitan antara kumpulan luas kordata ditunjukkan dalam gambarajah pokok filogenetik di bawah. Kebanyakan taksa disenaraikan tidak padan dengan kelas traditional disebabkan beberapa kelas tersebut adalah paraphyletik. Cubaan berbeza bagi menyelaras kepelbagaian clade kordata kepada kumpulan lebih kecil, sesetengahnya dengan dan sesetengahnya tanpa taksa paraphyletik, telah meletakkan pengelasan vertebrat dalam keadaan huru-hara (state of flux). Juga, kaitan sesetengah kumpulan kordata tidak difahami dengan baik.
Skema berikut dari edisi ketiga Vertebrate Palaeontology.[3] Sungguhpun ia berstruktur bagi menunjukkan kaitan evolusi (sama seperti cladistics), ia turut mengekalkan peringkat tradisi yang digunakan dalam taksonomi Linnaean.
Appendicularia (dahulunya Larvacea)
Nota:
Asal kordata pada masa ini tidak diketahui. Kordata yang jelas dapat dikenal pasti adalah ikan mudah (reduced fish)- atau spesimen seperti lancelet dari Kambria. Kebanyakan spekulasi mengenai asal mereka jatuh kedalam salah satu kategori berikut:
Notochord menjadi kaku dalam kebanyakan kordata mungkin telah berubah bagi mebantu keberkesanan pengucupan otot berselang bagi berenang (dalam pergerakan bentuk S). dalam kata lain, bagi melenturkan tubuh, otot memerlukan struktur kaku bagi manariknya, dan notochord (sekurang-kurangnya sebelum tulang belakang) adalah struktur asas bagi memberikan pengukuhan ini. Ketiadaan bahagian badan kaku mungkin menyebabkan haiwan menjadi pendek semasa pengucupan otot dan bukannya peregrakan lentur yang diperlukan bagi berenang.
Kordata adalah sekumpulan haiwan yang merangkumi haiwan vertebrat (bertulang belakang), dengan beberapa invertebrat (tidak bertulang belakang) yang berkait rapat. Ia disatukan dengan memiliki notochord, utas saraf dorsal berongga, liang pharyngeal, endostyle, dan ekor melepasi dubur (post-anal tail) , pada satu peringkat dalam kitaran hayat mereka. Sesetengah pakar sains menegaskan bahawa ia adalah kantung Branchial/pharyngeal dan bukannya liang.[perlu rujukan]
Filum Kordata dipecahkan kepada tiga subfilum: Urochordata, Cephalochordata, dan vertebrat. Sesetengah saintis menganggap Hemichordata sebagai subfilum kordata keempat, tetapi biasanya ia dianggap filum berbeza. Larva urochordate memiliki notochord dan untaian saraf tetapi ia hilang apabila dewasa. Cephalochordate memiliki notochord dan untaian saraf tetapi bukan vertebrat. Dalam kesemua vertebrat kecuali bagi Hagfish, untaian saraf beronggal dorsal telah diselitupi dengan rawan (cartilaginous) atau vertebrat bertulang dan notochord mengecut dengan banyaknya.
Kordata dan tiga saudara phyla, hemichordate, echinoderm dan xenoturbellida, membentuk deuterostomes, iaitu superfilum. Kordata adalah filum terbesar dikalangan deuterostomes.
Kaitan antara kumpulan luas kordata ditunjukkan dalam gambarajah pokok filogenetik di bawah. Kebanyakan taksa disenaraikan tidak padan dengan kelas traditional disebabkan beberapa kelas tersebut adalah paraphyletik. Cubaan berbeza bagi menyelaras kepelbagaian clade kordata kepada kumpulan lebih kecil, sesetengahnya dengan dan sesetengahnya tanpa taksa paraphyletik, telah meletakkan pengelasan vertebrat dalam keadaan huru-hara (state of flux). Juga, kaitan sesetengah kumpulan kordata tidak difahami dengan baik.
Chordadieren (Chordata) zijn een stam van de dieren en omvat de gewervelden (Vertebrata), slijmprikken (Myxini), manteldieren (Urochordata) en lancetvisjes (Cephalochordata). Het omvat alle dieren die althans in aanleg een chorda hebben. Dit is een elastische, weefsel-achtige streng die langs de gehele rug van het dier loopt. Bij de gewervelden wordt in een later stadium van de ontwikkeling van het dier de rug nog verder verstevigd door een serie ruggenwervels. Van de oorspronkelijke chorda is meestal alleen in het embryonale stadium nog iets terug te vinden.
De chordata zijn terug te leiden tot zo'n 550 miljoen jaar geleden op lancetvisachtige vormen zoals Pikaia. De naaste verwanten van de chordaten zijn de stekelhuidigen (Echinodermata) en de eikelwormen (Hemichordata), met welke zij embryologische en larvale kenmerken delen. Samen vormen zij de nieuwmondigen (Deuterostomata). Ook gemeenschappelijk voor stekelhuidigen en chordaten is de primair sessiele/vastzittende levenswijze. Zeelelies (Crinoidea) en zakpijpen (Ascidiacea) zijn primitieve vertegenwoordigers van hun groepen, die nog steeds een sessiele levenswijze hebben. Omdat de larven van zakpijpen sterk op volwassen lancetvisjes lijken, is de theorie dat de 'hogere' chordaten ontstonden doordat het volwassen stadium op een gegeven moment verloren ging. Uit een lancetvisachtige vorm ontstonden dan later door toevoeging van een schedel en wervels de Craniata (slijmprikken en gewervelden).
Het volgende schema is afkomstig uit de derde editie van Vertebrate Palaeontology.[1]
Chordadieren (Chordata) zijn een stam van de dieren en omvat de gewervelden (Vertebrata), slijmprikken (Myxini), manteldieren (Urochordata) en lancetvisjes (Cephalochordata). Het omvat alle dieren die althans in aanleg een chorda hebben. Dit is een elastische, weefsel-achtige streng die langs de gehele rug van het dier loopt. Bij de gewervelden wordt in een later stadium van de ontwikkeling van het dier de rug nog verder verstevigd door een serie ruggenwervels. Van de oorspronkelijke chorda is meestal alleen in het embryonale stadium nog iets terug te vinden.
Ryggstrengdyr (Chordata) er ei dyrerekkje som omfattar virveldyr og dei nærmaste virvellause slektningane, kappedyr og lansettfiskar. Av utdøydde representantar kan conodontane nemnast.
Ryggstrengdyra har namnet sitt etter ryggstrengen (chorda dorsalis eller notokord). Dette er ein elastisk støttestav som ligg over tarmkanalen. Funksjonen er sannsynlegvis å halde lengda til dyret konstant under rørsle, noko som kan forklare korfor ringmuskellaget (som oppstod i stamarten til bilateriane) gjekk tapt, i og med at dette muskellaget hadde same funksjon. Ryggstrengen er hos pattedyr berre bevart som små væskefylte «puter» i brusken i mellomvirvelskivene. Over ryggstrengen ligg ryggmergen, som på dette stadiet blir kalla nevralrøyret, fordi det bli danna som eit einskilt væskefylt røyr. Opphavet til dette røyret er usikker, men ein teori går ut på at røyret har opphavet sitt i ei fjern larveform kledd med ciliehår. Med unntak av einskilde hemichordatar er dette eit trekk ryggstrengdyra er åleine om, og som har gjort ei sterk utvikling av nervesystemet mogleg.
Ryggstrengdyr deler nok ein eigenskap med dei fleste hemichordatar, men ingen andre nolevande dyr, Det er ein gjelletarm med gjellespalter. Korleis gjelletarmen oppstod, er ikkje kjent, men før han tok til å ta seg av gassutvekslinga mellom dyret og omgjevnaden som ein tilleggsfunksjon, var rolla å filtrere vatnet for næringspartiklar. Dette tyder på eit levesett som viser at forfedrane til ryggstrengdyra stort sett levde som passive filtrerarer. Dette gjeld truleg for heile deuterostomienes stamform. Hos einskilde ryggstrengdyr finn vi ei innvendig bukfure ventralt i gjelletarmen, endostyl. Det er ei ciliekledd og slimproduserande renne som speler ei viktig rolle ved filtreringa av partiklar frå vatnet. Hos hemichordatane kan vi hos nokre artar sjå byrjinga på denne strukturen, som er fullt til stades hos kappedyra og lansettfiskane. Også hos niaugelarver finst vi ein tilsvarande struktur, skjønt det ikkje er heilt sikkert om dette er eit opphavleg trekk eller om han har oppstått sekundært. I alle fall viser den felles funksjonen av denne bukfura hos såpass ulike grupper at den er et opphavleg trekk ved bygningen til ryggstrengdyra. Hos dei resterande medlemmene av Chordata er denne anatomiske detaljen blitt vidareutvikla til skjoldbruskkjertelen.
Ein annan særmerkt eigenskap ved ryggstrengdyra er at anatomien er snudd opp–ned i høve til andre bilaterale dyr. Dette gjer at nervesystemet ligg på ryggsida og blodkarsystemet på buksida, stikk motsett av kva som er tilfellet hos andre dyr. Ei mogleg forklaring er at ein stamart ein gong i fjern fortid tok til å leve «med buken i veret», utan at vi veit korfor.
Ryggstrengdyr (Chordata) er ei dyrerekkje som omfattar virveldyr og dei nærmaste virvellause slektningane, kappedyr og lansettfiskar. Av utdøydde representantar kan conodontane nemnast.
Ryggstrengdyra har namnet sitt etter ryggstrengen (chorda dorsalis eller notokord). Dette er ein elastisk støttestav som ligg over tarmkanalen. Funksjonen er sannsynlegvis å halde lengda til dyret konstant under rørsle, noko som kan forklare korfor ringmuskellaget (som oppstod i stamarten til bilateriane) gjekk tapt, i og med at dette muskellaget hadde same funksjon. Ryggstrengen er hos pattedyr berre bevart som små væskefylte «puter» i brusken i mellomvirvelskivene. Over ryggstrengen ligg ryggmergen, som på dette stadiet blir kalla nevralrøyret, fordi det bli danna som eit einskilt væskefylt røyr. Opphavet til dette røyret er usikker, men ein teori går ut på at røyret har opphavet sitt i ei fjern larveform kledd med ciliehår. Med unntak av einskilde hemichordatar er dette eit trekk ryggstrengdyra er åleine om, og som har gjort ei sterk utvikling av nervesystemet mogleg.
Ryggstrengdyr deler nok ein eigenskap med dei fleste hemichordatar, men ingen andre nolevande dyr, Det er ein gjelletarm med gjellespalter. Korleis gjelletarmen oppstod, er ikkje kjent, men før han tok til å ta seg av gassutvekslinga mellom dyret og omgjevnaden som ein tilleggsfunksjon, var rolla å filtrere vatnet for næringspartiklar. Dette tyder på eit levesett som viser at forfedrane til ryggstrengdyra stort sett levde som passive filtrerarer. Dette gjeld truleg for heile deuterostomienes stamform. Hos einskilde ryggstrengdyr finn vi ei innvendig bukfure ventralt i gjelletarmen, endostyl. Det er ei ciliekledd og slimproduserande renne som speler ei viktig rolle ved filtreringa av partiklar frå vatnet. Hos hemichordatane kan vi hos nokre artar sjå byrjinga på denne strukturen, som er fullt til stades hos kappedyra og lansettfiskane. Også hos niaugelarver finst vi ein tilsvarande struktur, skjønt det ikkje er heilt sikkert om dette er eit opphavleg trekk eller om han har oppstått sekundært. I alle fall viser den felles funksjonen av denne bukfura hos såpass ulike grupper at den er et opphavleg trekk ved bygningen til ryggstrengdyra. Hos dei resterande medlemmene av Chordata er denne anatomiske detaljen blitt vidareutvikla til skjoldbruskkjertelen.
Ein annan særmerkt eigenskap ved ryggstrengdyra er at anatomien er snudd opp–ned i høve til andre bilaterale dyr. Dette gjer at nervesystemet ligg på ryggsida og blodkarsystemet på buksida, stikk motsett av kva som er tilfellet hos andre dyr. Ei mogleg forklaring er at ein stamart ein gong i fjern fortid tok til å leve «med buken i veret», utan at vi veit korfor.
Ryggstrengdyr er en rekke som omfatter virveldyrene samt våre nærmeste virvelløse slektninger: kappedyr og lansettfisker. Av utdødde representanter kan conodontene nevnes. Ryggstrengdyrene kjennetegnes av at de alle har en ryggstreng, i alle fall i visse stadier i livet, et trekk som gir gruppen dets navn.[1]
Ryggstrengdyrene har navnet sitt etter en (chorda dorsalis eller notokord). Dette er en elastisk støttestav som ligger over tarmkanalen. Funksjonen er sannsynligvis å holde dyrets lengde konstant ved bevegelse, noe som kan forklare hvorfor ringmuskellaget (som oppstod i bilaterienes stamart) gikk tapt, i og med at det hadde samme funksjon. Ryggstrengen er hos pattedyr kun bevart som små væskefylte «puter» i mellomvirvelskivenes brusk.[2] Over ryggstrengen ligger ryggmargen, som på dette stadiet kalles nevralrøret, fordi det dannes som et enkelt væskefylt rør. Opprinnelsen til dette røret er usikker, men en teori går ut på at det har sin opprinnelse i en fjern larveform kledd med ciliehår.
Enda en egenskap de ryggstrengdyrene deler med de fleste hemichordater, men ingen andre nålevende dyr, er tilstedeværelsen av en gjelletarm med gjellespalter. Hvordan gjelletarmen oppstod, er ikke kjent, men før den begynte å ta seg av gassutvekslingen mellom dyret og omgivelsene som en tilleggsfunksjon, var dens rolle å filtrere vannet for næringspartikler, et levesett som viser at ryggstrengdyrenes forfedre stort sett levde som passive filtrerere. Dette gjelder trolig for hele deuterostomienes stamform.
Hos enkelte ryggstrengdyr finner vi en innvendig bukfure ventralt i gjelletarmen, kalt endostyl. Det er en ciliekledd og slimproduserende renne som spiller en viktig rolle ved filtreringen av partikler fra vannet. Hos hemichordatene kan vi hos noen arter se begynnelsen på denne strukturen, som er fullt til stede hos kappedyrene og lansettfiskene. Også hos niøyelarver finnes vi en tilsvarende struktur, skjønt det ikke er helt sikkert hvorvidt dette er et opprinnelig trekk eller om den er oppstått sekundært. I alle fall viser forekomsten og den felles funksjonen av denne bukfuren hos såpass forskjellige grupper at den er et opprinnelig trekk ved ryggstrengdyrenes bygning. Hos de resterende medlemmene av Chordata er denne anatomiske detaljen blitt videreutviklet til skjoldbruskkjertelen.
En annen bemerkelsesverdig egenskap ved ryggstrengdyrene er at anatomien deres er snudd opp–ned i forhold til andre bilaterale dyr. Dette fører til at nervesystemet deres ligger på ryggsiden og blodkarsystemet på buksiden, stikk motsatt av hva som er tilfellet hos andre dyr. En mulig forklaring er at en stamart en gang i fjern fortid begynte å leve «med buken i været», uvisst av hvilken grunn. Det finnes også i dag dyr slom lever slik, for eksempel ryggsvømmere (en type insekter). Hemichordatene er ansett for å ha en slags mellomform, der de har et øvre nerverør i krageregionen, men også bukganglier slik man finner hos protostomier.[3]
Ryggstrengdyr er en rekke som omfatter virveldyrene samt våre nærmeste virvelløse slektninger: kappedyr og lansettfisker. Av utdødde representanter kan conodontene nevnes. Ryggstrengdyrene kjennetegnes av at de alle har en ryggstreng, i alle fall i visse stadier i livet, et trekk som gir gruppen dets navn.
Ij Cordà (Chordata, Bateson 1885) a rapresento un phylum d’animaj caraterisà da avèj ‘n sostegn andrinta al còrp, ciamà notocòrda.
As divido ën tre grup:
Tuti ij Cordà a son parent, dagià ch’a presento dë strutture fàite per sosten-e ‘l còrp (notocòrda). A l’han un sistema nervos dësvlupà a comensè dal tubo neural; da ‘ndova a parto ij nerv.
Tuti j'embrion dij cordà a së smijo motobin, con sistema nervos, coa, aòrta dorsal, tubo digerent e un vas principal dël sangh (ël cheur dij vertebrà)
Ij Cordà (Chordata, Bateson 1885) a rapresento un phylum d’animaj caraterisà da avèj ‘n sostegn andrinta al còrp, ciamà notocòrda.
As divido ën tre grup:
Multimedia w Wikimedia Commons 
Hasło w Wikisłowniku Strunowce (Chordata, od gr. i łac. chorda – struna) – zwierzęta dwubocznie symetryczne, wtórouste, które na dowolnym z etapów rozwoju osobniczego mają następujące sześć charakterystycznych cech budowy:
Schemat pochodzi z trzeciego wydania Vertebrate Palaeontology[2]. Układ odpowiada częściowo pokrewieństwu ewolucyjnemu (podobnie jak kladogram), ale zachowuje tradycyjne rangi klasyfikacji Linneusza.
Podział z 2018[3] roku:
Hipotetyczny przodek strunowców był zwierzęciem wodnym o dwóch częściach ciała: wisceralnej, odpowiadającej za pobieranie pokarmu i być może oddychanie oraz somatycznej, odpowiedzialnej za przemieszczanie całego ciała.
Pokrewieństwo trzech grup należących do strunowców było przez lata tematem dyskusji i różnych teorii ewolucyjnych. Według jednej z teorii, tzw. teorii Garstanga, najbardziej bazalną grupą strunowców są osłonice, od których, drogą pedomorfozy wyewoluowały pozostałe grupy, lancetniki i kręgowce, będące siostrzanymi kladami, łączonymi w takson Euchordata. Teoria ta przez lata cieszyła się dużą popularnością i do dziś często występuje w licznych podręcznikach szkolnych.
Inny punkt widzenia przedstawia teoria Atriozoa, która łączy ze sobą Cephalochordata i Tunicata na podstawie występowania u nich specyficznego krążenia wody opływającej kosz skrzelowy. Woda wpływa przez otwór gębowy, omywa skrzela, a następnie trafia do atrium – jamy okołoskrzelowej, z której uchodzi przez osobny otwór – atriopor. U kręgowców woda opuszcza gardziel przez otwory skrzelowe bezpośrednio do środowiska zewnętrznego.
Badania molekularne wskazały, że kręgowce i osłonice są najbliższymi krewnymi, natomiast taksonem bazalnym stały się bezczaszkowce. Takson, zawierający w sobie osłonice i kręgowce nosi nazwę Olfactores. W wyniku dokładnych badań morfologicznych odnaleziono kilka synapomorfii, które można dla niego wskazać.
Appendicularia (dawniej Larvacea)
Grupa zawierająca – Bilateria
Uwagi:
Na podstawie:
Halanych et al. Evidence from 18S ribosomal DNA that the lophophorates are protostome animals. „Science”. 267 (5204), s. 1641–1643, 1995. DOI: 10.1126/science.7886451 (ang.).
Edgecombe et al. Higher-level metazoan relationships: recent progress and remaining questions. „Organisms Diversity and Evolution”. 11, s. 151–172, 2011. DOI: 10.1007/s13127-011-0044-4 (ang.).
Strunowce (Chordata, od gr. i łac. chorda – struna) – zwierzęta dwubocznie symetryczne, wtórouste, które na dowolnym z etapów rozwoju osobniczego mają następujące sześć charakterystycznych cech budowy:
struna grzbietowa (wewnętrzny, tkankowy szkielet osiowy), cewka nerwowa umiejscowiona po stronie grzbietowej, nad struną grzbietową, gardziel przebita szczelinami skrzelowymi, układ pokarmowy pomiędzy układem nerwowym a sercem, serce leżące po brzusznej stronie ciała, umięśniony ogon znajdujący się za odbytem i służący do poruszania się.Os cordados (Chordata, do latim chorda, corda) constituem um filo dentro do reino Animalia que inclui os vertebrados, os anfioxos e os tunicados. Estes animais são caracterizados pela presença de uma simetria bilateral, notocorda, sistema digestivo completo, um tubo nervoso dorsal, fendas branquiais e uma cauda pós-anal, em pelo menos uma fase de sua vida.[1] Os cordados compartilham características com muitos animais invertebrados sem notocorda, quanto ao plano estrutural, tais como simetria bilateral, eixo anteroposterior, metamerismo e cefalização. O grupo abrange animais adaptados para a vida na água, na terra e no ar. Os cordados, juntamente com dois outros filos, o Hemichordata e o Echinodermata, formam o grupo dos deuterostômios (Deuterostomia), ligados por diversos aspectos embrionários peculiares, na forma de suas larvas, pelo desenvolvimentos das aberturas embrionárias e da cavidade peritonial ou peritônio (evolução do celoma dos invertebrados). Internamente os cordados são divididos em três subfilos: Urochordata, Cephalochordata e Vertebrata, principalmente com base nas características da notocorda. Nos urocordados, o estágio larval têm notocorda e tubo neural, ambas desaparecendo no estágio adulto. Os cefalocordados têm notocorda e tubo neural, mas sem vértebras. Já nos vertebrados, exceto nas feiticeiras (Myxini), a notocorda foi reduzida e o tubo neural foi circundado por uma coluna vertebral cartilaginosa ou óssea.
As relações filogenéticas dos cordados ainda não são bem compreendidas, existindo vários esquemas classificatórios conflitantes. Muitas de suas classes são parafiléticas, não atendendo as exigências da cladística, onde somente táxons monofiléticos são reconhecidos como entidades taxonômicas válidas. É sugerida descendência dos crinóides, que embora fixos no substrato oceânico, desenvolvessem estágio larval e livre permanente com o fenômeno chamado neotenia.
Ecologicamente, os cordados estão entre os animais mais facilmente adaptáveis e são capazes de ocupar a maioria dos habitats existentes.
Os cordados se dividem em protocordados, os cordados mais primitivos, destituído de coluna vertebral e caixa craniana e os eucordados, mais evoluídos, pois, além de apresentarem coluna vertebral têm crânio com encéfalo.
Cordados formam um filo de seres vivos baseados em um plano corporal bilateral.[2] O filo é definido por ter em algum momento de suas vidas as seguinte características:[3]
Os craniata, uma das três subdivisões dos Cordados, têm crânios distintos. Michael J. Benton comenta que "os craniata caracterizam-se por suas cabeças, tal como os Cordados, ou possivelmente todos os deuterostómios, o são por suas caudas".[5]
A maioria são vertebrados, em que a notocorda é substituída pela coluna vertebral.[6]
Esta consiste de uma série de vértebras cilíndricas ósseas ou cartilaginosas, geralmente com arco neural que protegem a medula espinhal e com projeções que ligam as vértebras. Os Peixe-bruxa têm uma manta craniana incompleta e não têm vértebras não sendo, por isso, consideradas animais vertebrados,[7] mas sim um membro dos craniata, o grupo do quais se pensa que os vertebrados evoluíram.[8] A posição das lampreias é ambígua. Elas têm caixas cranianas completas e vértebras rudimentares e, portanto, podem ser consideradas peixes verdadeiros e animais vertebrados.[9] No entanto estudos de filogenia molecular, que usa características bioquímicas para classificar os organismos, produziu resultados que os agrupa tanto com animais vertebrados como com peixe-bruxa.[10]
Existem milhares de fósseis de espécies que mostram uma clara transição entre os ancestrais dos répteis e os répteis modernos.
O primeiro verdadeiro réptil é categorizado como Anapsídeo, tendo um crânio sólido com buracos apenas para boca, nariz, olhos, ouvidos e medula espinhal. Algumas pessoas acreditam que as tartarugas são os Anaspídeos sobreviventes, já que eles compartilham essa estrutura de crânio, mas essa informação tem sido contestada ultimamente, com alguns argumentando que tartarugas criaram esse mecanismo de maneira a melhorar sua armadura. Os dois lados tem fortes evidências, e o conflito ainda está por ser resolvido.
Pouco depois do aparecimento dos répteis, o grupo dividiu-se em dois ramos. Um dos quais evoluiu para os mamíferos, o outro voltou a dividir-se nos lepidossauros (que inclui as cobras e lagartos modernos e talvez os répteis marinhos do Mesozóico) e nos arcossauros (crocodilos e dinossauros). Esta última classe deu origem também às aves.
Cephalochordata são animais pequenos, com forma aproximada a peixe que não têm cérebros, cabeças claramente definidas e órgãos sensoriais especializados.[11] Essas subterrâneas alimentadores de filtro podem ser os parentes vivos mais próximos do craniates ou membros sobreviventes do grupo do qual todos os outros Cordados evoluíram.[12][13]
A maioria dos tunicados aparecem como adultos em duas formas principais, que são sacos de geleia que não têm os recursos padrão dos Cordados: "sea squirts" são sésseis e consistem principalmente de bombas de água e aparelhos de alimentação;[14] Salpida flutua no meio da água, alimentam-se de plâncton e têm um ciclo de duas gerações em que uma geração é solitária e a próxima forma colónias semelhantes a cadeias.[15] No entanto todos as larvas de tunicado têm características de Cordados padrão, incluindo caudas semelhantes às de girinos; também têm cérebros rudimentares, sensores de luz e sensores de inclinação.[14] O terceiro grupo principal de tunicados, Appendicularia mantêm uma forma parecida à de um girino e natação activa todas as suas vidas, tendo sido durante muito tempo considerados como larvas dos outros dois grupos.[16] Como as suas larvas têm uma longa cauda os tunicados também são chamados de urochordata ("Cordados com cauda").[14]
A origem dos cordados ainda é desconhecida. Os primeiros cordados identificáveis são espécimes semelhantes à peixes ou lanceolados do período Cambriano. A maioria das especulações sobre sua origem assenta-se em uma ou mais destas categorias:
A primeira classe identificada dos cordados foram reduzidas a peixes- ou lancelet-como espécies de Cambrian. A maioria das especulações sobre sua origem são as seguintes categorias:
A rigidez da notocorda, em muitos cordados, provavelmente evoluiu para ajudar na eficiência da contração alternada de músculos para natação (em movimentos em forma de S). Em outras palavras, para curvar o corpo, o músculo precisa de uma estrutura rígida para segurá-lo e essa é a principal característica da notocorda em seu estágio inicial. A falta de uma parte rígida no corpo resultaria no encurtamento do animal no lugar de movimentos curvilíneos necessários para a natação.
O filo Chordata subdivide-se em três subfilos: Urochordata, Cephalochordata e Vertebrata. A classificação destes dois subfilos está baseada na posição da notocorda no corpo do animal: Urochordata, apresenta o notocórdio na cauda e somente na fase larval; nos Cephalochordata, ela se estende por todo o corpo, persistindo até a fase adulta. Ambos são considerados animais invertebrados. Os Vertebrata caracterizam-se pela presença de vértebras e pelo desenvolvimento do crânio.[17]
As inter-relações entre os três filos ainda é incerta. Os organismos classificados como Urochordata e Cephalochordata podem ser agrupados no clado Protochordata *, assim como os cefalocordados e os vertebrados podem ser agrupados no grupo Euchordata.
Tradicionalmente, os cefalocordados são considerados como os parentes vivos mais próximos dos vertebrados, com os tunicados representando a linhagem primitiva dos cordados (Quadro 1). Essa visão é principalmente suportada por similaridades morfológicas e pelo aumento aparente de complexidade nos cefalocordados e vertebrados em relação aos tunicados. Quadro 1 - Visão tradicional dos cordados:
⇐o Chordata |-- Urochordata `--+-- Cephalochordata `—Vertebrat
Entretanto, análises cladísticas combinando RNA e dados morfológicos demonstraram um novo clado, o Olfactores, formado por tunicados e vertebrados (Quadro 2). Quadro 2 - Esquema baseado nos achados de Delsuc et al.,2006:
⇐o Chordata |-- Cephalochordata `--o Olfactores |-- Urochordata `-- Vertebrata
O esquema seguinte segue a terceira edição do Vertebrate Palaeontology.[18] As classes dos cordados invertebrados provêm do Fishes of the World.[19] Ainda que esteja estruturado para refletir relações evolutivas (semelhante a um cladograma), também retém os níveis tradicionais usados na taxonomia de Lineu.
Appendicularia (antigamente Larvacea)
Hyperoartia (Petromyzontida)
Os protocordados constituem uma subdivisão dos cordados.
São pequenos animais marinhos destituídos de crânio e de coluna vertebral, cuja única estrutura esquelética de sustentação é a notocorda, que pode ou não persistir em certas espécies adultas.
Os protocordados se dividem em, basicamente, dois grupos:
_(8470388307).jpg)
.jpg)
|coautor= (ajuda) Os cordados (Chordata, do latim chorda, corda) constituem um filo dentro do reino Animalia que inclui os vertebrados, os anfioxos e os tunicados. Estes animais são caracterizados pela presença de uma simetria bilateral, notocorda, sistema digestivo completo, um tubo nervoso dorsal, fendas branquiais e uma cauda pós-anal, em pelo menos uma fase de sua vida. Os cordados compartilham características com muitos animais invertebrados sem notocorda, quanto ao plano estrutural, tais como simetria bilateral, eixo anteroposterior, metamerismo e cefalização. O grupo abrange animais adaptados para a vida na água, na terra e no ar. Os cordados, juntamente com dois outros filos, o Hemichordata e o Echinodermata, formam o grupo dos deuterostômios (Deuterostomia), ligados por diversos aspectos embrionários peculiares, na forma de suas larvas, pelo desenvolvimentos das aberturas embrionárias e da cavidade peritonial ou peritônio (evolução do celoma dos invertebrados). Internamente os cordados são divididos em três subfilos: Urochordata, Cephalochordata e Vertebrata, principalmente com base nas características da notocorda. Nos urocordados, o estágio larval têm notocorda e tubo neural, ambas desaparecendo no estágio adulto. Os cefalocordados têm notocorda e tubo neural, mas sem vértebras. Já nos vertebrados, exceto nas feiticeiras (Myxini), a notocorda foi reduzida e o tubo neural foi circundado por uma coluna vertebral cartilaginosa ou óssea.
As relações filogenéticas dos cordados ainda não são bem compreendidas, existindo vários esquemas classificatórios conflitantes. Muitas de suas classes são parafiléticas, não atendendo as exigências da cladística, onde somente táxons monofiléticos são reconhecidos como entidades taxonômicas válidas. É sugerida descendência dos crinóides, que embora fixos no substrato oceânico, desenvolvessem estágio larval e livre permanente com o fenômeno chamado neotenia.
Ecologicamente, os cordados estão entre os animais mais facilmente adaptáveis e são capazes de ocupar a maioria dos habitats existentes.
Os cordados se dividem em protocordados, os cordados mais primitivos, destituído de coluna vertebral e caixa craniana e os eucordados, mais evoluídos, pois, além de apresentarem coluna vertebral têm crânio com encéfalo.
Chordata este o încrengătură de animale ce posedă coardă dorsală. Încrengătura include acraniatele, ciclostomatele, peștii, amfibienii, reptilele, păsările și mamiferele.
Deși sunt foarte diverse, cordatele posedă caracteristici comune. Toate cordatele au schelet axial, intern. La tunicate el este prezent sub formă de coardă doar în stadiul de larvă. La acraniate ea este prezentă toată viața. La cordatele mai dezvoltate, coarda este înlocuită de coloana vertebrală. De scheletul axial sunt atașate centurile și de acestea membrele.
O altă trăsătură distinctivă o constituie prezența tubului neural dorsal, situat deasupra coardei sau în interiorul coloanei vertebrale. La majoritatea cordatelor partea anterioară a tubului nervos este voluminoasă și se numește creier. În faringe sunt amplasate fantele branhiale, foarte bine exprimată la pești, cefalocordate și care sunt prezente la restul cordatelor în stadiul de embrion. Fantele au funcție respiratorie și alimentară. Ele filtrează apa și extrag oxigenul sau substanțele nutritive, în funcție de animal.
Cordatele posedă simetrie bilaterală.
Georgescu, D., Animale nevertebrate – Morfofizioloige – Editura Didactică și Pedagogică, R.A. București, 1997.
Materiale media legate de chordata la Wikimedia Commons
Chordata este o încrengătură de animale ce posedă coardă dorsală. Încrengătura include acraniatele, ciclostomatele, peștii, amfibienii, reptilele, păsările și mamiferele.
Deși sunt foarte diverse, cordatele posedă caracteristici comune. Toate cordatele au schelet axial, intern. La tunicate el este prezent sub formă de coardă doar în stadiul de larvă. La acraniate ea este prezentă toată viața. La cordatele mai dezvoltate, coarda este înlocuită de coloana vertebrală. De scheletul axial sunt atașate centurile și de acestea membrele.
O altă trăsătură distinctivă o constituie prezența tubului neural dorsal, situat deasupra coardei sau în interiorul coloanei vertebrale. La majoritatea cordatelor partea anterioară a tubului nervos este voluminoasă și se numește creier. În faringe sunt amplasate fantele branhiale, foarte bine exprimată la pești, cefalocordate și care sunt prezente la restul cordatelor în stadiul de embrion. Fantele au funcție respiratorie și alimentară. Ele filtrează apa și extrag oxigenul sau substanțele nutritive, în funcție de animal.
Cordatele posedă simetrie bilaterală.
Chordáty alebo strunovce (lat. Chordata) sú kmeň mnohobunkových živočíchov, zahrňujúci aj stavovce.
Pozn.: V starších systémoch, v ktorých sú sliznatky (Myxini) radené na rovnakú úroveň s ostatnými stavovcami (teda stavovami v užšom zmysle) je „Craniata“ označenie pre sliznatky plus tieto stavovce v užšom zmysle. Dnes – keďže sliznatky z dnešného pohľadu patria pod stavovce – je však Craniata de-facto synonymum pre Vertebrata.
Pozn.: Vo fr. wiki je pojem Vertebrata obmedzený na stavovce (Craniata) bez sliznatiek
Pozn.: Sliznatky sú v hore uvedenom slovenskom delení a nemeckom delení pod stavovcami a aj tam podľa najnovších molekulárnych analýz (zač. 21. storočia) fylogeneticky patria.
Glej besedilo.
Strúnarji (znanstveno ime Chordata ali Chordonia) so deblo živali, ki vključuje vretenčarje skupaj z nekaterimi njim tesno sorodnimi nevretenčarji. Za strunarje je značilna prisotnost hrbtne strune - horde, dolge paličaste tvorbe, ki daje oporo celotnemu telesu, hrbtnega živčnega vlakna - hrbtenjače, škržnega črevesa in mišičnega repa v eni od stopenj osebnega razvoja. Členjenost telesa je prisotna le na hrbtnem delu.
Deblo strunarjev se deli na tri poddebla: plaščarje, brezglavce in vretenčarje. Odrasli plaščarji še zdaleč ne spominjajo na ostale strunarje, strunarski znaki so prisotni le na stopnji ličinke.
Značilen predstavnik brezglavcev je škrgoustka. Ta skupina nima vretenc, že njeno ime pa pove, da njeni pripadniki nimajo glave, saj hrbtna struna sega dalj od hrbtenjače.
Pri vretenčarjih nalogo hrbtne strune opravlja hrbtenica, zgrajena iz vretenc. Hrbtna struna in hrbtenica nimata enakega izvora, razlikujeta pa se tudi v zgradbi - hrbtno struno gradijo turgescentne celice (z visokim celičnim tlakom), hrbtenico pa kostne celice.
Razen plaščarjev so vsi strunarji ločenih spolov.
V poddeblu Urochordata (plaščarji) so razredi Ascidiacea, Thaliacea in Larvacea.
V poddeblu Cephalochordata (brezglavci) so črvom podobne škrgoustke.
V poddeblu Vertebrata (vretenčarji) so razredi Myxini (glenavice), Conodonta, Hyperoartia (piškurji), Cephalaspidomorphi, Pteraspidomorphi, Placodermi, Chondrichthyes (hrustančnice), Acanthodii (paleozojski bodičasti morski psi), Actinopterygii (žarkoplavutarice), Sarcopterygii (mesnatoplavutarice), Amphibia (dvoživke), Sauropsida (plazilci in ptiči), Synapsida (sesalcem podobni plazilci), Aves (ptice) in Mammalia (sesalci).
Commons ponúka multimediálne súbory na tému 
Wikidruhy ponúkajú informácie na tému Chordata ├─Urochordata (plaščarji) ├─Cephalochordata (brezglavci) └Craniata (živali z lobanjo) ├─Myxini ali Hyperotreti (glenavice) └Vertebrata (vretenčarji) ├─Conodonta ├─Cephalaspidomorphi ├─Hyperoartia (piškurji) ├─Pteraspidomorphi └Gnathostomata (vretenčarji s čeljustjo) ├─Placodermi (paleozojske oklepnice) ├─Chondrichthyes (hrustančnice) └Teleostomi ├─Acanthodii (paleozojski bodičasti morski psi) └─Osteichthyes (kostnice) ├─Actinopterygii (žarkoplavutarice) └─Sarcopterygii (mesnatoplavutarice) └Tetrapoda (s štirimi okončinami) ├─Lissamphibia └Amniota (amnioti) ├Synapsida (sesalcem podobni plazilci) └Sauropsida (plazilci in ptiči)
Opomba: Črte prikazujejo verjetna evolucijska sorodstva
Strúnarji (znanstveno ime Chordata ali Chordonia) so deblo živali, ki vključuje vretenčarje skupaj z nekaterimi njim tesno sorodnimi nevretenčarji. Za strunarje je značilna prisotnost hrbtne strune - horde, dolge paličaste tvorbe, ki daje oporo celotnemu telesu, hrbtnega živčnega vlakna - hrbtenjače, škržnega črevesa in mišičnega repa v eni od stopenj osebnega razvoja. Členjenost telesa je prisotna le na hrbtnem delu.
Deblo strunarjev se deli na tri poddebla: plaščarje, brezglavce in vretenčarje. Odrasli plaščarji še zdaleč ne spominjajo na ostale strunarje, strunarski znaki so prisotni le na stopnji ličinke.
Značilen predstavnik brezglavcev je škrgoustka. Ta skupina nima vretenc, že njeno ime pa pove, da njeni pripadniki nimajo glave, saj hrbtna struna sega dalj od hrbtenjače.
Pri vretenčarjih nalogo hrbtne strune opravlja hrbtenica, zgrajena iz vretenc. Hrbtna struna in hrbtenica nimata enakega izvora, razlikujeta pa se tudi v zgradbi - hrbtno struno gradijo turgescentne celice (z visokim celičnim tlakom), hrbtenico pa kostne celice.
Razen plaščarjev so vsi strunarji ločenih spolov.
Ryggsträngsdjur eller kordater (Chordata) är en djurstam som innefattar ryggradsdjuren, manteldjuren och lansettfiskarna. Gemensamt för alla ryggsträngsdjur är att de åtminstone under någon period av sitt leverne får ryggen förstärkt av en ryggsträng, samt ett nervrör som går utefter ryggsidan. Hos människan motsvaras nervröret av ryggmärgen.
Ryggsträngsdjuren utvecklades under den kambriska explosionen. Närmast besläktade grupper är tagghudingar och svalgsträngsdjur.
Ryggsträngsdjurens ryggsträng är oftast helt utvecklad, men de mer basala grupperna saknar det skyddande kalkhölje som en ryggrad utgör hos ryggradsdjuren. Gemensamt för alla ryggsträngsdjur är att de under åtminstone någon del av sitt liv har en ryggsträng som förstärkning utefter ryggen. Ryggsträngen ger kroppen böjlighet och stadga.[1] Dessutom har alla ryggsträngsdjur ett nervrör utefter ryggsidan som är deras viktigaste nervledning. Hos människor motsvaras det av ryggmärgen. Hos ringmaskar och leddjur motsvaras nervledningen av bukgangliekedjan.[2]
Ryggsträngsdjuren förekommer över hela jorden, och omkring 48 000 arter har beskrivits (2013). I Sverige fortplantar sig 525 av dessa, och ett antal fiskar och fåglar förekommer sporadiskt.[3]
Ryggsträngsdjuren delas in i ryggsträngsdjur utan ryggrad, vilka innefattar manteldjuren, såsom sjöpungar, och lansettfiskarna. De har en ryggsträng men saknar ett ryggradsskelett. Störst avsaknad av ryggsträng noteras hos manteldjuren, där enbart larverna har ryggsträng och nervrör. När de växer tillbakabildas deras nervsystem successivt. Sjöpungen till exempel sitter därför på ett fast underlag efter att nervsystemet tillbakabildats, där de fungerar som filtrerare.[2]
Ryggradsdjuren å andra sidan har en ryggrad och ett ryggradsskelett, vilket har möjliggjort betydligt större djur än inom de andra djurstammarna. Blåvalen är exempelvis förmodligen det största djur som någonsin har levat, och några ryggsträngsdjur eller lägre stammar har aldrig uppnått samma storlek.[2]
Ryggsträngsdjuren har följande systematiska indelning:[4]
Stam: Ryggsträngsdjur (Chordata)
Ryggsträngsdjur eller kordater (Chordata) är en djurstam som innefattar ryggradsdjuren, manteldjuren och lansettfiskarna. Gemensamt för alla ryggsträngsdjur är att de åtminstone under någon period av sitt leverne får ryggen förstärkt av en ryggsträng, samt ett nervrör som går utefter ryggsidan. Hos människan motsvaras nervröret av ryggmärgen.
Ryggsträngsdjuren utvecklades under den kambriska explosionen. Närmast besläktade grupper är tagghudingar och svalgsträngsdjur.
Kordalılar (Latince: Chordata), Sırt iplikliler veya Kordatlar olarak da bilinir, bazı gruplarda yaşamın belirli bir evresinde, bazı gruplarda ise bütün yaşam süresince vücuda desteklik yapan bir notokorda (sırt ipliği), yutak solungaç yarıklarına, sırt tarafında ortası boş sinir şeridine ve kuyruğa sahip hayvanlar.
Hayvanların en iyi bilinen grubudur. Yaklaşık 45.000 türü bulunmaktadır.
Kordalılar (Latince: Chordata), Sırt iplikliler veya Kordatlar olarak da bilinir, bazı gruplarda yaşamın belirli bir evresinde, bazı gruplarda ise bütün yaşam süresince vücuda desteklik yapan bir notokorda (sırt ipliği), yutak solungaç yarıklarına, sırt tarafında ortası boş sinir şeridine ve kuyruğa sahip hayvanlar.
Hayvanların en iyi bilinen grubudur. Yaklaşık 45.000 türü bulunmaktadır.
Хребетні (Vertebrata) — найбільш високоорганізований підтип Хордових тварин. Як основа скелету замість хорди існує більш досконалий і міцний хребетний стовп, який виконує роль не тільки опорного стрижня тіла, але і футляра, що містить в собі спинний мозок. Нервова система хребетних значно більш диференційована, ніж у нижчих хордових. У всіх тварин цієї групи розвинений головний мозок, функціонування якого обумовлює вищу нервову діяльність — основу пристосувальної поведінки. З розвитком головного мозку і органів чуття пов'язано виникнення черепа, який служить надійним захистом для цих важливих органів. Активні переміщення забезпечують їм можливість зміни середовища залежно від змін умов існування і потреб на різних етапах їх життєвого циклу.
Головохордові (Cephalochordata) — найпримітивніші нижчі хордові тварини. Це нечисленна група морських тварин, що проводять малорухомий спосіб життя. Розміри тіла невеликі, за формою нагадують риб. Головний відділ не відособлений. Череп відсутній. Все тіло сегментоване, включаючи і деякі внутрішні органи (видільну систему і статеві залози), а також мускулатуру. Органи чуття примітивні (є чутливі клітини в шкірі і уздовж нервової трубки). Хорда і нервова трубка зберігаються протягом усього життя. Серця немає. Представником головохордових є ланцетник.
Покривники (Urochordata, syn. Tunicata) у дорослому стані ведуть прикріплений спосіб життя та не мають ознак, характерних для хордових: хорди та нервової трубки. Тіло мішкоподібної форми, оточено оболонкою. Більшість фільтрують мікроскопічну їжу з води за допомогою двох отворів (сифонів), один для всмоктування води і планктону, інший — для її виділення. Нервова система редукована до нервового ганглія з відростками. Вони не мають метанефридієвих органів, подібних до нирок, а целомічна порожнина тіла розвивається у перикардіальну порожнину і гонади. Примітною особливістю кровоносної системи є регулярна зміна напряму, в якому серце качає кров. Покривники починають життя з рухомих личинкових стадій, що нагадують пуголовка. Саме на цій стадії у них наявна хорда та нервова трубка. Личинки дуже швидко розвиваються в бочкоподібну нерухому дорослу форму.
Проміжне положення між хордовими і безхребетними займають напівхордові, яких виділяють в окремий тип тварин. Це двобічно-симетричні, целомічні вториннороті тварини. Характерна риса — розвиток нотохора — невеликого сліпого виросту, що підтримує основу хоботка. Спільна з хордовими риса — наявність парних метамерних зябрових щілин, якими кишківник сполучається з зовнішнім середовищем. Від хордових відрізняє будова тіла, що складається з трьох сегментів: хоботок, комірец і тулуб.
Існує дві життєві форми напівхордових. Кишководихаючі (Enteropneusta) мають видовжене червеподібне тіло довжиною до 2,5; ведуть поодинокий спосіб життя. Перистозяброві (Pterobranchia) — колоніальні організми, що ведуть прикріплений спосіб життя.
Голкошкірі (Echinodermata) — тип вторинноротих тварин. Як правило, вільноживучі тварини з радіальною, здебільшого п'ятипроменевою симетрією та елементами білатеральної симетрії. У підшкірному шарі Голкошкірих розвивається біомінеральний ендоскелет, який складається з вапняних платівок і часто утворює різноманітні зовнішні придатки. Унікальною для цих тварин є амбулакральна система, що бере участь в диханні, пересуванні та добуванні їжі. Кровоносна система слабко розвинена і являє собою систему порожнин в сполучної тканини (лакун), що не мають ендотеліальної вистилки. Нервова система примітивна, складається з трьох окремих частин, побудованих за радіальним планом: нервове кільце і радіальні нервові тяжі. Розвиток непрямий, планктонна личинка має двобічну симетрію.
Групи первинноротих та вторинноротих (до яких належать хордові) тварин розділилися в своєму еволюційному розвитку близько 558 млн років тому[5]. Вимерлі тварини роду Ernietta, що існували між 549 − 543 в Едіакарії, представляють найдавніших вторинноротих[6]. Викопні Голкошкірі були досить звичайними з початку Кембрію, близько 542 млн років тому[7]. Вимерлого Rhabdotubus johanssoni вважають вимерлим кембрійським представником перистодихаючих напівхордових[8]. Існують різні думки щодо систематичного положення Yunnanozoon lividum з раннього Кембрію — їх відносять до напівхордових або хордових[9][10]. Іншу викопну тварину Кембрію з Китаю — Haikouella — відносять до хордових, ймовірно, до хребетних. Вони мали серце, артерії, зяброві щілини, хвіст, потовщення нервового стовбуру в передній частині тіла, а також очі, хоча, можливо, це були короткі щупальця навколо роту. Haikouichthys та Myllokunmingia, також з кембрійської фауни Китаю (англ. Chengjiang fauna), відносять до риб.[11]
Зазвичай виділяють три підтипи хордових (іноді чотири). Вищим підтипом є хребетні, до яких належить близько 95 % всіх видів хордових. З нижчих хордових виділяють головохордових і покривників. Найбільш стародавній і найпримітивніший підтип, представники якого займають проміжне положення між безхребетними і хордовими тваринами, виділяють в окремий тип тварин — напівхордових (Hemichordata).
Круглороті, риби і земноводні відносяться до анамній, інші класи хребетних — до амніот.
Іноді класи Піросом (Pyrosomida), сальп (Salpae) безчерепних включають як ряди в клас Thaliacea. Також існує досить багато альтернативних класифікацій хребетних. Їх наявність пов'язана, зокрема, з тим, що багато груп хребетних, що традиційно виділяються, є парафілетичні. Наприклад, парафілетичні лопатепері (щоб ця група стала монофілетічной, до неї треба включити наземних хребетних) і рептилії (у них до позицій кладистичної систематики слід було б включити клас птахів).
Дуже часто використовується несистемна група безхребетних, яка включає два підтипи хордових (Головохордові і Покривники) і всі інші типи тварин. Її використання підкреслює домінуюче становище, яке займають хребетні у тваринному світі.
Động vật có dây sống hay ngành Dây sống (danh pháp khoa học Chordata) là một nhóm động vật bao gồm động vật có xương sống (Vertebrata), cùng một vài nhóm động vật không xương sống có quan hệ họ hàng gần. Chúng được kết hợp lại do ở một số giai đoạn trong cuộc đời thì chúng đều có dây sống- dây thần kinh ở lưng và rỗng, các khe hở thuộc hầu, trụ trong và đuôi có bắp thịt mở rộng về phía sau hậu môn. Tuy nhiên, một số nhà khoa học cho rằng những loài động vật có dây sống thực thụ cần phải có khoang túi thuộc hầu hơn là các khe hở.
Ngành Chordata được chia thành các phân ngành là: Urochordata (động vật có đuôi sống, Cephalochordata (động vật đầu sống, như lưỡng tiêm) và Vertebrata (động vật có xương sống). Ấu trùng của Urochordata có dây sống và dây thần kinh nhưng mất đi khi chúng trưởng thành. Cephalochordata có dây sống và dây thần kinh nhưng không có xương sống. Ở tất cả các dạng Vertebrata, ngoại trừ cá mút đá myxin, dây thần kinh ở lưng là rỗng được vây quanh bởi xương sống bằng chất sụn hoặc chất xương và dây sống nói chung bị giảm đi.
Ngành dây sống và hai ngành có quan hệ khác là Hemichordata và Echinodermata, tạo thành một siêu ngành gọi là Deuterostomia.
Người ta cũng đưa ra lý thuyết là ngành này có nguồn gốc là kết quả của sự thay đổi trong phát sinh loài, trong đó các dạng trưởng thành của loài vẫn giữ được các đặc điểm trước đó chỉ có ở dạng con non, diễn ra trong dạng tổ tiên nguyên thủy của chúng.
Các nhóm động vật có dây sống hiện còn tồn tại và các họ hàng của chúng được chỉ ra trong cây phát sinh loài dưới đây. Nó không hoàn toàn tương thích với các nhóm theo phân loại học truyền thống, vì phân loại động vật có dây sống luôn thay đổi, quan hệ giữa chúng chưa được hiểu rõ.
Phần lớn các động vật phức tạp hơn sứa và các động vật Cnidarians khác được chia thành 2 nhóm, protostome và deuterostome, và động vật có dây sống thuộc nhóm deuterostome.[1] Có thể Kimberella có tuổi 555 triệu năm là thành viên thuộc nhóm protostome.[2][3] Nếu vậy, các nhánh protostome và deuterostome phải tách ra vào thời điểm trước Kimberella ít nhất 558 triệu năm, và do đó trước khi bắt đầu kỷ Cambri.[1] Ernietta hóa thạch Ediacaran có tuổi 549 - 543 triệu năm có thể là đại diện của deuterostome.[4]
Các hóa thạch của một nhóm chính deuterostome, echinoderm (các thành viên hiện đại của nhóm này gồm sao biển, hải sâm huệ biển) thì khá phổ biến vào đầu kỷ Cambri (542 triệu năm).[6] Hóa thạch Rhabdotubus johanssoni thuộc kỷ Cambri giữa đã được phân tích thuộc nhóm pterobranch hemichordate.[7] Các ý kiến khác nhau về liệu hóa thạch Yunnanozoon thuộc hệ động vật Chengjiang có từ Cambri sớm là hemichordate hay chordate.[8][9] Một hóa thạch khác là Haikouella lanceolata cũng từ Chengjiang được phân tích là một chordata và có thể là craniate, vì nó thể hiện các dấu hiệu của tim, động mạch, mang sơi, đuôi, dây thần kinh quấn nhau với não ở phần tận cùng phía trước, và mắt— mặc dù nó cũng có xúc tu quanh miệng của nó.[9] Haikouichthys và Myllokunmingia cũng từ Chengjiang fauna được xem là cá.[5][10] Pikaia được phát hiện sớm hơn nhiều nhưng từ đá phiến sét Burgess Cambri giữa cũng được xem là động vật có dây sống nguyên thủy.[11] Mặc khác các hóa thạch của động vật có dây sống ban đầu là rất hiếm vì các động vật có dây sống không xương sống không có xương hoặc răng, và chỉ có một loài được thông báo là còn tồn tại trong kỷ Cambri.[12]
Chordata
Urochordata
void
Tetrapoda
Synapsida†
void
void
Lưu ý: Biểu đồ này chỉ ra quan hệ tiến hóa có thể là đúng nhất, bao gồm cả các đơn vị phân loại đã tuyệt chủng với ký hiệu †.
|month= bị phản đối (trợ giúp) Ernettia is from the Kuibis formation, approximate date given by Waggoner, B. (2003). “The Ediacaran Biotas in Space and Time”. Integrative and Comparative Biology 43 (1): 104–113. PMID 21680415. doi:10.1093/icb/43.1.104. Truy cập ngày 22 tháng 9 năm 2008. |month= bị phản đối (trợ giúp) |chương= bị bỏ qua (trợ giúp) |month= bị phản đối (trợ giúp) |month= bị phản đối (trợ giúp) |month= bị phản đối (trợ giúp) |month= bị phản đối (trợ giúp) |month= bị phản đối (trợ giúp) Động vật có dây sống hay ngành Dây sống (danh pháp khoa học Chordata) là một nhóm động vật bao gồm động vật có xương sống (Vertebrata), cùng một vài nhóm động vật không xương sống có quan hệ họ hàng gần. Chúng được kết hợp lại do ở một số giai đoạn trong cuộc đời thì chúng đều có dây sống- dây thần kinh ở lưng và rỗng, các khe hở thuộc hầu, trụ trong và đuôi có bắp thịt mở rộng về phía sau hậu môn. Tuy nhiên, một số nhà khoa học cho rằng những loài động vật có dây sống thực thụ cần phải có khoang túi thuộc hầu hơn là các khe hở.
Ngành Chordata được chia thành các phân ngành là: Urochordata (động vật có đuôi sống, Cephalochordata (động vật đầu sống, như lưỡng tiêm) và Vertebrata (động vật có xương sống). Ấu trùng của Urochordata có dây sống và dây thần kinh nhưng mất đi khi chúng trưởng thành. Cephalochordata có dây sống và dây thần kinh nhưng không có xương sống. Ở tất cả các dạng Vertebrata, ngoại trừ cá mút đá myxin, dây thần kinh ở lưng là rỗng được vây quanh bởi xương sống bằng chất sụn hoặc chất xương và dây sống nói chung bị giảm đi.
Ngành dây sống và hai ngành có quan hệ khác là Hemichordata và Echinodermata, tạo thành một siêu ngành gọi là Deuterostomia.
Người ta cũng đưa ra lý thuyết là ngành này có nguồn gốc là kết quả của sự thay đổi trong phát sinh loài, trong đó các dạng trưởng thành của loài vẫn giữ được các đặc điểm trước đó chỉ có ở dạng con non, diễn ra trong dạng tổ tiên nguyên thủy của chúng.
Các nhóm động vật có dây sống hiện còn tồn tại và các họ hàng của chúng được chỉ ra trong cây phát sinh loài dưới đây. Nó không hoàn toàn tương thích với các nhóm theo phân loại học truyền thống, vì phân loại động vật có dây sống luôn thay đổi, quan hệ giữa chúng chưa được hiểu rõ.
Хордовые — тип животных, характеризующихся билатеральной симметрией и наличием, по крайней мере, на определенных стадиях развития следующих признаков:
Попытки выработать эволюционные отношения хордовых привели к рождению нескольких гипотез. В настоящее время достигнут консенсус в том, что хордовые являются потомками одного общего предка, который сам является хордовым, а ближайшими родственниками позвоночных (лат. Vertebrata) являются головохордовые (лат. Cephalochordata). Все обнаруженные окаменелости ископаемых хордовых были найдены в раннем кембрии и включают в себя два вида позвоночных, классифицируемых как рыба. Поскольку окаменелости хордовых плохо сохранились, только метод молекулярной филогенетики предполагает разумную перспективу исследования их возникновения. Однако, использование метода молекулярной филогенетики для изучения эволюционных процессов является спорным.
Билатеральные животные делятся на два больших таксона — первичноротые и вторичноротые. Хордовые относятся ко вторичноротым. Весьма вероятно, что ископаемое кимберелла, жившая 555 млн лет назад, принадлежала к первичноротым[1]. Жившая 549—543 млн лет назад в эдиакарии эрниетта была уже явно вторичноротым животным[2]. Таким образом, первичноротые и вторичноротые должны были разделиться до времени существования этих животных, то есть до начала кембрийского периода[3].
Первые известные ископаемые двух близких к хордовым групп — иглокожих и полухордовых — обнаруживаются с раннего и среднего кембрия, соответственно[4][5]. Кроме того известно ископаемое чэнцзянской биоты Yunnanozoon, точная принадлежность которого к полухордовым или хордовым не определена[6][7]. Другое ископаемое, относящееся к той же биоте, Haikouella lanceolata явно является хордовым и, возможно, позвоночным. У него обнаружены признаки сердца, артерий, нервной трубки и мозга, хвоста, жаберных лепестков, возможно, глаз, но в то же время вокруг ротового отверстия есть щупальца[7]. Haikouichthys и Myllokunmingia, также из шенженьгской фауны и пикайя из сланцев Бёрджес относятся к примитивным позвоночным[8][9]. С другой стороны, ископаемые других хордовых весьма редки, поскольку у них нет твёрдых частей тела.
Исследования родственных отношений хордовых начались с 90-х годов XIX века. Они основывались на анатомических, эмбриологических и палеонтологических данных и приводили к разным филогенетическим деревьям. Некоторое время ближайшими родственниками хордовых считали полухордовых, но ныне эта гипотеза отвергнута[10]. Сочетание данных классических методов с данными по анализу последовательностей генов рРНК привело к появлению гипотезы о том, что оболочники — живые представители группы, базальной для других вторичноротых. Относительно взаимоотношений внутри хордовых некоторые учёные считают, что наиболее близкими родственниками позвоночных являются головохордовые, но есть основания считать таковыми оболочников[11].
Время происхождения хордовых, на основании метода молекулярных часов, было оценено в 896 млн лет[11].
Ниже приведена кладограмма, основанная на сравнении последовательностей митохондриальных ДНК[12]:
Deuterostomia (Вторичноротые)Tunicata (Urochordata, Оболочники)
Обычно выделяют три подтипа хордовых (иногда четыре). Высшим[13] подтипом являются позвоночные, к которым принадлежит порядка 95 % всех видов хордовых. Из низших хордовых выделяют бесчерепных и оболочников.
Ниже перечислены три общепризнанных подтипа хордовых вместе с входящими в них классами и подклассами[14].
Тип Хордовые (Chordata)
Пресмыкающиеся, птицы, синапсиды и млекопитающие относятся к амниотам, остальные классы позвоночных — к анамниям.
Иногда отряды огнетелок, сальп и бочёночников повышают до классов в подтипе Tunicata. Также существует довольно много альтернативных классификаций позвоночных. Их наличие связано, в частности, с тем, что многие традиционно выделяемые группы позвоночных парафилетичны. Например, парафилетичны лопастепёрые (чтобы эта группа стала монофилетичной, в неё надо включить наземных позвоночных) и рептилии (в них с позиций кладистической систематики следовало бы включить класс птиц).
Очень часто используется несистемная группа беспозвоночные, которая включает два подтипа хордовых (головохордовые и оболочники) и все остальные типы животных. Её использование подчёркивает доминирующее положение[источник не указан 2415 дней], которое занимают позвоночные в животном мире.
На рисунке показана хронограмма современных классов хордовых.
Сопоставление иерархии таксономических групп с ветвями филогенетического дерева сталкивается в случае с хордовыми с определёнными трудностями. Например, класс лопастепёрых рыб содержит только 8 видов собственно рыб, кроме них в него входят все наземные хордовые (четвероногие), поскольку они ведут своё происхождение от лопастепёрых рыб. Между тем, четвероногие по традиционно делятся на классы земноводных, пресмыкающихся, птиц и млекопитающих, то есть по филогенетическому дереву несколько классов оказываются подчинёнными другому классу.
Не меньшие проблемы возникают в надклассе четвероногих. Невозможно выделить отдельную ветвь для рептилий, так как они не являются монофилетической группой (произошедшие от рептилий птицы традиционно выделяются в отдельный класс). В результате выделен класс завропсидов, включающий в себя пресмыкающихся и птиц, а выделение птиц из завропсид показано тонкой линией. При этом нужно учитывать, что обозначенное на дереве число видов птиц входит в число видов завропсид.
Головохо́рдовые (лат. Cephalochordata) или бесчерепны́е (лат. Acrania)[15] — небольшие морские рыбообразные животные со всеми признаками, свойственными хордовым. Бесчерепные — подтип низших хордовых животных, в отличие от других хордовых (оболочников и позвоночных), сохраняющий основные признаки типа (хорда, нервная трубка и жаберные щели) в течение всей жизни. Головной мозг отсутствует, органы чувств примитивны[16]. Ведут придонный образ жизни, по характеру питания — роющие фильтраторы. Возможно являются предками позвоночных, либо являются последними живыми членами группы, от которой произошли позвоночные[17][18]. Всего к бесчерепным относятся около 30 видов, составляющих один класс — ланцетники.
Оболо́чники (лат. Tunicata, Urochordata) — подтип хордовых животных. Включают 5 классов — асцидий, аппендикулярий, сальп, огнетелок и бочёночников. По другой классификации последние 3 класса считаются отрядами класса Thaliacea[19]. Известно более 1 000 видов. Большинство из них имеют хорду только на личиночной стадии. Они распространены по всему миру и населяют морское дно.
Три крупных класса оболочников:
Позвоно́чные (лат. Vertebrata) — высший подтип хордовых животных. Доминирующая (наряду с насекомыми) на земле и в воздушной среде группа животных. Отличаются от других хордовых наличием обособленного черепа и развитием головного мозга и органов чувств. Хорда у большинства представителей высших хордовых замещается на позвоночник[22], защищающий спинной мозг и состоящий, как правило, из хрящевой и костной ткани. Эндостиль, как таковой, присутствует только у личинок миног[23]. По сравнению с низшими хордовыми — бесчерепными и оболочниками — они характеризуются значительно более высоким уровнем организации, что наглядно выражено как в их строении, так и в физиологических отправлениях. Среди позвоночных нет видов, ведущих сидячий (прикреплённый) образ жизни. Они перемещаются в широких пределах, активно разыскивая и захватывая пищу, находя для размножения особей другого пола, спасаясь от преследования врагов.
Положение миног неоднозначно. У них в наличии недоразвитый череп и рудиментарные позвонки — следовательно, они могут рассматриваться как позвоночные и истинные рыбы[24]. Тем не менее, молекулярные филогенетики, использовавшие биохимические реакции для классификации организмов, в результате эту группу позвоночных объявили сестринской семейству миксиновых (лат. Myxinidae) класса круглоротых[25]. Миксины, имеющие жаберный скелет, состоящий из небольшого числа хрящевых пластинок, рудиментарные позвонки, не рассматриваются как истинные позвоночные[26] — их считают группой, из которой эволюционировали позвоночные[27].
Полухо́рдовые (лат. Hemichordata) — тип морских донных беспозвоночных из группы вторичноротых. Мягкотелые червеобразные животные. В мире известно около 100 видов, в России — 4 вида[28]. Первоначально полухордовые считались подтипом или близкими родственниками хордовых, с которыми их объединяет наличие хордоподобного органа (стомохорда), представляющего собой вырост кишечника, поддерживающий хоботок, жаберных щелей и спинного нервного ствола. Однако, в отличие от хордовых, тело полухордовых чётко делится на 3 отдела: хоботок (у кишечнодышащих) или головной щит (у перистожаберных), воротник и туловище. Другие отличия от хордовых: строение сердца, нервной системы и другими особенностями внутренней организации, например помимо спинного, у полухордовых имеется также брюшной (вентральный) нервный тяж. Выделяют два класса[28]: кишечнодышащие (лат. Enteropneusta) — 79 видов[29] и перистожаберные (лат. Pterobranchia). Вымерший класс граптолиты является ископаемым (окаменелости по строению напоминают перистожаберных)[30].
Сходство личинок полухордовых (торнарии) с личинками-бипиннариями иглокожих позволило считать полухордовых промежуточным звеном между иглокожими и хордовыми.
Иглоко́жие (лат. Echinodermata) — тип исключительно морских донных животных, большей частью свободноживущих, реже сидячих, встречающихся на любых глубинах Мирового океана. Насчитывается около 7000 современных видов (в России — 400)[31]. Наряду с хордовыми, иглокожие относятся к ветви Вторичноротых животных (Deuterostomia). Современными представителями типа являются морские звёзды, морские ежи, офиуры (змеехвостки), голотурии (морские огурцы) и морские лилии. В состав этого типа входят также приблизительно 13 000 вымерших видов, которые процветали в морях, начиная с раннего кембрия.
Иглокожие отличаются от хордовых тремя признаками:
Несмотря на то, что тела иглокожих хорошо защищены от воздействия окружающей среды кальцинированной оболочкой (скелетом), снаружи они покрыты тонкой кожей. Ноги иглокожих окружены мышцами и выполняют функцию дыхания и питания — действуют как насосы, обеспечивая циркуляцию воды рядом с кровеносными сосудами, осуществляя газообмен и фильтрацию частиц пищи из воды. Видоизменённые ноги-перья несут и оборонительную функцию. Большинство иглокожих, например морские лилии, живут оседло (прикреплены к скалам), и немногие из них способны очень медленно перемещаться. Другие иглокожие являются мобильными и способны принимать различные формы тела, например, морские звёзды, морские ежи и морские огурцы[32].
|month= (справка) |month= (справка) Хордовые — тип животных, характеризующихся билатеральной симметрией и наличием, по крайней мере, на определенных стадиях развития следующих признаков:
Хорда, представляющая собой эластичный стержень энтодермального происхождения, образующийся путём выпячивания спинной стороны кишечной трубки. У позвоночных хорда в ходе эмбрионального развития полностью или частично замещается хрящевой и костной тканью, образующей позвоночник. Нервная трубка, расположенная дорсально. У позвоночных развивается в спинной мозг и головной мозг. Жаберные щели — парные отверстия в глотке. У низших хордовых участвуют в фильтрации воды для питания. У наземных позвоночных жаберные щели закладываются в раннем эмбриогенезе в виде жаберных мешочков. Мышечный хвост — постанальный отдел тела, расположенный каудальнее смещенного на брюшную сторону тела ануса (в него заходят хорда и нервная трубка, но не заходит кишечник). Эндостиль — желобок на вентральной стороне глотки. У низших хордовых-фильтраторов в нём производится слизь, помогающая собирать частицы пищи и доставлять их в пищевод. Также в нём накапливается иод и, возможно, он является предшественником щитовидной железы позвоночных. Как таковой, эндостиль у позвоночных есть только у пескоройки.
脊索动物门（学名：Chordata）是指有脊索，或其在演化过程退化而被脊椎取代的动物。是动物界最高等的门。脊索动物的共同特征包括：在生活史中的某个阶段具有脊索、中空的背神经管、咽鳃裂以及肛后尾。
脊索动物门可以分为尾索动物亚门、头索动物亚门和脊椎动物亚门三个亚门。其中尾索动物亚门和头索动物亚门可以合称为“原索动物”，生活在海洋中。尾索动物幼虫期具有脊索和神经索，但在成体消失。头索动物终生保留脊索和神经索。在脊椎动物中，脊索作用由骨质脊柱代替。
少数学者提出将半索动物门也置于脊索动物门下，并命名为口索动物亚门。
通常说的脊椎动物学主要是指研究脊索动物的一个动物学分支，不單單是研究脊椎动物门。
现存的脊索动物之间的关系如下圖的系统发生树所示。因为它和传统的分类类群並未有很好的吻合，所以对脊椎动物的分类还存在争论。
脊索動物門（Chordata）
牙形石綱†
頭甲魚綱†
鰭甲魚綱†
有頜下門盾皮魚綱†
真口動物棘魚綱†
硬骨魚總綱 肉鰭魚綱 四足總綱 羊膜動物 合弓綱† 蜥形綱脊索动物门（学名：Chordata）是指有脊索，或其在演化过程退化而被脊椎取代的动物。是动物界最高等的门。脊索动物的共同特征包括：在生活史中的某个阶段具有脊索、中空的背神经管、咽鳃裂以及肛后尾。
脊索动物门可以分为尾索动物亚门、头索动物亚门和脊椎动物亚门三个亚门。其中尾索动物亚门和头索动物亚门可以合称为“原索动物”，生活在海洋中。尾索动物幼虫期具有脊索和神经索，但在成体消失。头索动物终生保留脊索和神经索。在脊椎动物中，脊索作用由骨质脊柱代替。
脊索動物（せきさくどうぶつ）とは動物の分類群のひとつで、トカゲ、ヒトなど脊椎（背骨）をもつ動物である脊椎動物と、それと近縁な動物群である原索動物（ナメクジウオなどの頭索動物と、ホヤ類などの尾索動物（被嚢動物）を指す）を合わせたものである。
内骨格あるいはそれに近い機構を獲得した動物群である。分類上は脊索動物門 Chordata として取り扱われる。また、絶滅した動物グループで初期の脊椎動物に近いのではないかと考えられていて永らく正体不明であったコノドントは、やはり最近の研究で無顎類のヤツメウナギに近いことがわかっている。
18世紀に発見された当時、ナメクジウオは軟体動物のナメクジの一種であると考えられていた。また、ホヤも同様に軟体動物に分類されていた。1840年代に入ると、ナメクジウオは脊索、鰓裂、背側神経索をもつことが明らかにされ、脊椎動物との類似が指摘されるようになった。1866年、アレサンデル・コワレフスキー (Alexander Kovalevsky) はホヤ類の幼生が尾部にもつ軸索状器官が、脊椎動物やナメクジウオの脊索と相同であることを示した。これによって、脊椎動物、ナメクジウオを含む頭索動物、およびホヤを含む尾索動物、が単系統群であることが広く受け入れられるようになった。
その後は、脊椎動物を「脊椎動物門」として扱い、頭索動物と尾索動物をまとめて「原索動物門」(Protochordata) として扱われることもあった。しかし、尾索動物と頭索動物とは「脊椎動物に近い」という便宜的な理由から同門として扱われていた側面があり、それらの系統間の類縁関係はそれほど近くはなく、むしろ頭索動物と脊椎動物との間の方が近いと考えられるようになったため、これらすべてを脊索動物としてまとめて扱う分類が主流になっている。一方で近年の分子進化的な解析では尾索動物と脊椎動物が姉妹群、頭索動物はそれらの祖先的な系統関係となることが示されている。
石灰索動物はカンブリア紀中期〜デヴォン紀中期の海成層から発見される化石生物であり、棘皮動物に非常に近縁である。脊索動物と棘皮動物の胚の体腔発達の類似性から、脊索動物が棘皮動物を起源とすると示されており、石灰索動物はその化石証拠とされているものである。石灰索動物であるスティロフォラの仲間は、棘皮動物のような石灰板で覆われた頭部と尾部を持つ。頭部には鰓、肛門、口、生殖腺が存在し、内部には脳が存在し、それは頭部と尾部の接続部付近に位置している。尾部前端には神経索と脊索がある。これらのことから、石灰索動物は、棘皮動物とは異なるものとされ、脊索動物門の一亜門と考えられている。[要出典]
三胚葉動物は大きく前口動物と後口動物に分けられるが、脊索動物は後者に含まれる。後口動物内部での各グループの系統的位置関係は様々に議論があったが、現在は右図のように半索動物と棘皮動物が単系統であり、脊索動物はその姉妹群ということで共通見解が得られている。なお、珍渦虫動物の系統に関してはいまだ様々な議論がある。近年は一般的に後口動物に含められるのが主流になってきたが、なお反論もあり確定していない。
極めて概略だが、以下に脊索動物の系統樹を示す。 頭索動物と尾索動物の位置、また円口類の単系統性など、分子系統によって明らかにされた部分も多い。 ただし、コノドントや翼甲類の枝の位置など、未だ定かではないところも多く、依然多くの研究が待たれるところである。
翼甲類†
甲皮類†
板皮類†
棘魚類†
脊索動物（せきさくどうぶつ）とは動物の分類群のひとつで、トカゲ、ヒトなど脊椎（背骨）をもつ動物である脊椎動物と、それと近縁な動物群である原索動物（ナメクジウオなどの頭索動物と、ホヤ類などの尾索動物（被嚢動物）を指す）を合わせたものである。
척삭동물(脊索動物) 또는 척색동물은 발생 시에 척삭이 만들어지는 동물로 후구동물 상문의 척삭동물문(학명: Chordata)에 속한다. 척삭은 대부분 연골이나 경골로 이루어진 척추로 바뀌지만 평생 척삭이 남는 동물도 있다.
분류학에서는 척추동물 아문에 속하는 모든 동물, 예를 들어 사람을 포함한 포유류, 양서류, 파충류, 조류, 어류와 피낭동물 아문에 속하는 해초강, 탈리아강과 같은 동물들을 모두 척삭동물문으로 분류하고 있다. 한 때는 장새류와 같은 반삭동물문도 척삭동물문에 속한 것으로 파악하기도 하였으나, 오늘날에는 서로 다른 문으로 본다. 후구동물 상문에 속하는 또 다른 문으로는 불가사리류 같은 것이 속해 있는 극피동물문이 있다.
캄브리아기의 대폭발 시기에 출현한 척삭동물문에는 최소한 6만여 종 이상의 동물이 속해있다.
피낭동물아문은 유충일 때 척색과 신경관을 가지고 있다가 성충이 되면 없어진다. 두삭동물아문은 일생 동안 척색과 신경관이 있지만 뇌와 같은 특별한 신경절은 없으며 순환계통 역시 매우 단순하다. 두삭동물아문 가운데 유두동물만이 두개골을 갖고 있다. 먹장어를 제외한 모든 유두동물의 척수는 연골 조직이나 뼈로 된 척추로 둘러싸여 있고 척색은 퇴화되어 있다.[주해 1]
척삭동물문과 함께 후구동물상문을 이루는 분류군으로는 반삭동물문과 극피동물문, 그리고 진와충동물문이 있다. 후구동물상문은 전체 동물계의 종 수 가운데 3분의 2를 차지한다.
척삭동물의 진화에 대해서는 몇 가지 가설이 있다. 현재 널리 인정되는 이론에 따르면 척삭동물은 모두가 하나의 공통 조상에서 진화한 단계통군으로서, 어느 시점에 유두동물과 두삭동물로 나뉘게 되었다고 본다. 척삭동물의 화석은 초기 캄브리아기 층에서부터 발견되며, 마오티엔산(毛天山) 혈암층에서 어류 두 종이 발견되었다. 캄브리아기 화석은 그 수가 적은 편으로 대부분은 분자 고생물학 수준에서 생물의 존재 여부를 확인할 수 있을 뿐이다.
분류학에서는 다음과 같은 기준을 만족하는 좌우 대칭형 동물을[1] 척삭동물문에 속한 것으로 분류한다.[2]
먹장어강을 독립된 아문으로 보는 견해도 있지만, 최근 연구는 척추동물의 하위분류임을 지지한다.
다음은 동물의 계통 분류이다.[3][4][5][6][7]
동물 진정후생동물 파라호소조아 좌우대칭동물 후구동물 선구동물 탈피동물 나선동물 유악동물 촉수담륜동물다음은 척삭동물의 계통 분류이다.[8][9][10][11]
척삭동물 두삭동물 피낭동물 유두동물 척추동물 유악류 진구류 경골어류 육기어류공극어류
사지상강 양막류
.jpg){kind=small}
.jpg)
.JPG){kind=small}
