Гулаб

Columba livia

Гулаб (Columba livia) - вид птица.

Изглед

Должината на гулабот изнесува 32-34 cm, распонот на крилјата околу 63 cm, должината на опашката 10 cm, а тежи околу 330 г. Женката е нешто помала од мажјакот. Во својата основна форма е со сива боја и зелени и виолетови одблесоци на главата и вратот, но градските форми се појавуваат во најразлични бои. На крилјата се наоѓаат две црни ленти и еден обоен црн прстен околу вратот. На долниот дел од грбот се наоѓаат посветли пердуви. Женката е со нешто посветла боја и има значително помал сјај на градите и вратот. Со помош на зашилените крилја гулабот лета вешто и брзо.

Домашни гулаби се хранат со пченица

Исхрана

Гулабот се храни со зрна од житарици, коров, репки, моркови, грашок и лен. Иако за време на сеидбата, гулабите јадат жито или друг житни растенија, тие јадат многу повеќе семки од различни видови на коров, на кои што им придаваат предност дури и кога имаат избор, затоа гулабите се покорисни од она што се мисли.

Размножување

Додека дивите варијанти на гулаби гнездата ги градат на стрмни карпи, градските гулаби за таа цел користат мостови, издадености над прозорци и слични градби. Женката до три пати годишно снесува во гнездото по две јајца. Двата родители седат на јајцата и се грижат за младите птички. Исто така, тие остро го бранат подрачјето на гнездење и ги бркаат сите натрапници, клукајќи со клунот. Откако ќе се спарат, мажјаците и женките остануваат заедно до крајот на животот.

Распространетост

Јужна Европа, Југозападна Азија и Северна Африка.

Гулабот во уметноста и во популарната култура

Гулабот како тема во книжевноста

• „Тројцата браќа и гулабицата“ - кавкаска народна приказна.^[1]
• „Гулабот и гулабицата“ (Голуб и голубица) - српска народна песна.^[2]
• „Чавката, гулабот и капетанот“ - песна на рускиот поет Владимир Ерл од 1969 година.^[3]
• „Јорданската гулабица“ - песна на рускиот поет Сергеј Есенин од 1918 година.^[4]
• „Орелот и гулабот“ - песна на Јохан Волфганг Гете.^[5]
• „Гулабот“ - книга на германскиот писател Патрик Зискинд.^[6]
• „Касида за мрачните гулаби“ (Casida de las palomas oscuras) - песна на шпанскиот поет Федерико Гарсија Лорка.^[7]
• „Поштенски гулаб“ - збирка поезија на чешкиот поет Јарослав Сајферт од 1929 година.^[8]
• „Градот на гулабите“ - книга на македонскиот писател Александар Поповски.
• „Смртта на гулабите“ - расказ на рускиот писател Јуриј Трифонов.^[9]

Гулабот како тема во музиката

• „Кога плачат гулабите“ (When Doves Cry) - песна од албумот „Пурпурен дожд“ (Purple Rain) на американскиот пејач Принс (Prince) од 1984 година.^[10]
• „Синиот гулаб“ (Plavi golub) - песна на хрватската рок-група „Азра“ (Azra) од 1983 година.^[11]

Гулабот како тема во филмот

• „Еден гулаб седеше на гранка и си размислуваше за постоењето“ (En duva satt på en gren och funderade på tillvaron) - филм на режисерот Рој Андерсон од 2014 година.^[12]

Наводи